معرفی رشته ایران شناسی
ایران به دلیل جذابیت های تاریخی، فرهنگی و ادبی همواره مورد توجه ایرانشناسان در سراسر جهان بوده است. از عهد باستان گرفته تا امروزه پژوهش های زیادی در رابطه ایران شناسی از جنبه های گوناگون انجام شده است. ایران شناسی یک رشته کاربردی برای شناخت و تحقیق در مورد ایران است. با توجه به اهمیت این رشته در این نوشتار با شما همراه هستیم تا به بررسی تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، بازار کار، گرایش ها، کاربرد و شرایط ادامه تحصیل در رشته ایران شناسی در ایران و جهان بپردازیم.
ایرانشناسی گسترده‌تر و متمایز از فارسی‌شناسی است. رشته ایران شناسی بر گرایش های گسترده در فرهنگ، تاریخ، زبان و سایر جنبه های نه تنها پارسیان، بلکه بر انواع دیگر اقوام ایرانی معاصر و تاریخی مانند کردها، لرها، گیلکی ها، تالش ها، تاجیک ها، پشتون ها، اوستی ها تمرکز دارد. بلوچ ها، سکاها، سرمت ها، آلان ها، اشکانیان، سغدی ها، باختری ها، خوارزمیان و مازندرانی ها از دیگر اقوام ایران زمین هستند.
تاریخچه رشته ایران شناسی
تاریخچه رشته ایران شناسی به سال های دور برمی گردد. آلمان از نظر تاریخی یکی از پربارترین مکان‌ها برای تحقیق و نگارش درباره ایران، خارج از خود ایران را دارد. ایران شناسی (به آلمانی: Iranistik) در کشورهای آلمانی زبان به سال 1654 میلادی و انتشار گلستان سعدی با ترجمه آدام اولئاریوس باز می گردد. ایران شناسی کلاسیک در زبان آلمانی در اوایل قرن نوزدهم با تحقیقات و نوشته های گئورگ فردریش گروتفند آغاز شد.
ظهور زبان‌شناسی تطبیقی هندواروپایی و ترجمه اوستا در اواخر قرن هجدهم توسط محقق فرانسوی آبراهام هیاسینت آنکتیل دوپرون اتفاق افتاد. برنامه های ایران شناسی در فرانسه در دانشگاه سوربن نوول پاریس 3 و مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه است.
اولین بازدیدکنندگان سوئدی ثبت شده از ایران در قرن هفدهم با Bengt Bengtsson Oxenstierna (1591-1643) و Nils Matsson Kiöping [sv] (حدود 1621-1680) بودند. با این حال یک سکه طلای سوئدی متعلق به دهه 1700 در یک بازار ایران پیدا شد که ممکن است نشان دهنده تماس قبلی بین فرهنگ ها باشد.
در انگلستان یک سازمان بزرگ علمی اروپایی که به مطالعات ایران اختصاص دارد، Societas Iranologica Europaea در سال 1981 تأسیس شد. بنیاد میراث ایران در سال 1995 تأسیس شد و مقر آن در لندن است. آنها از مطالعات ایران در چندین دانشگاه حمایت می کنند و طیف گسترده ای از رویدادهای فرهنگی عمومی را حمایت می کنند.
Jackson یک محقق آمریکایی در زمینه زبان های هند و اروپایی بود و به عنوان استاد دانشگاه کلمبیا کار می کرد. جکسون به خاطر تولید دستور زبان اوستایی شهرت داشت. پروژه عظیم دایره المعارف ایرانیکا در سال 1985 و توسط استاد بازنشسته دانشگاه کلمبیا، احسان یارشاطر، آغاز شد. ریچارد ان. فرای برنامه مطالعات ایران را در دهه 1950 در دانشگاه هاروارد در کمبریج ماساچوست توسعه داد. یک برنامه ایران شناسی در دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس (UCLA) در سال 1963 در دپارتمان زبان ها و فرهنگ های خاور نزدیک (NELC) ایجاد شد که توسط Wolf Leslau چند سال قبل، در سال 1959 تأسیس شد.
برای آمادگی بیشتر در کنکور می توانید در آزمون های استاندارد گزینه دو شرکت کنید : آزمون های آزمایشی گزینه دو
تعریف تخصصی رشته ایران شناسی
ایرانشناسی رشته‌ای میان رشته‌ای است که به تحقیق و بررسی تمدن، تاریخ، ادبیات، هنر و فرهنگ مردم ایران می‌پردازد. بخشی از حوزه وسیع تر شرق شناسی است. رشته ایران شناسی شامل دانش فرهنگی ایران از زمان باستان تا زمان ایران نو است.
رشته ایران شناسی در یک نگاه
رشته ایران شناسی زیر مجموعه کنکور علوم انسانی بوده و متقاضیان برای ورود به این رشته باید در آزمون علوم انسانی شرکت کنند. تعداد متقاضیان زیادی هر ساله برای ورود به این رشته با همدیگر به رقابت می پردازند. از طرف دیگر ظرفیت پذیرش و تعداد دانشگاه های پذیرنده رشته تقریباً اندک بوده اما همین دانشگاه ها امکانات و شرایط آموزشی دادن برای جذب دانشجویان را فراهم کرده‌اند. بازار کار رشته ایران شناسی در ایران مناسب بوده و در صورت ارتقاء رزومه و دانش تخصصی می توان به جایگاه شغلی ویژه با درآمد مناسب دست پیدا کرد. درآمد رشته ایران شناسی به طور میانگین متوسط و رو به بالا است و ارتباط تنگاتنگی با جایگاه شغلی دارد. طول دوره کارشناسی این رشته ۴ سال بوده که در ۸ نیمسال تحصیلی به صورت ترمی ارائه می شود.
رشته ایران شناسی در ایران
رشته ایران شناسی در ایران مورد توجه چندانی قرار نگرفته است و تا امروز هیچ موسسه یا مرکز یا دپارتمانی به تحقیقات ایرانشناسی اختصاص نیافته است. اگرچه باید اذعان نمائیم که مقوله های مختلف مربوط به شناخت ایران از جمله تاریخ، ادبیات، فرهنگ و زبان، باستان شناسی و …. در رشته های مختلف مورد پژوهش قرار گرفته است، ولی آنچه مشخص است اینکه دانشجویان فارغ التحصیل در هر کدام از این رشته ها در زمینه خاصی اطلاعاتی پیدا کرده و در مقوله های دیگر دارای ضعف های عمده می باشند.
تاسیس رشته ای به نام ایرانشناسی این امکان را می دهد که کارشناسانی به جامعه عرضه شوند که راجع به ایران در زمینه های مختلف تاریخی، ادبی، باستان شناسی، فرهنگ و زبان و غیره اطلاعاتی داشته باشند تا زمینه برای تحقیق و پژوهش پیرامون ایران، از جنبه های گوناگون فراهم گردد. علاوه بر این در پرتوی چنین امری، شرایط برای بوجود آمدن دپارتمان ایرانشناسی فراهم شده، در نتیجه دپارتمان مورد نظر ارتباطات بسیار خوب علمی با مراکز مختلف ایرانشناسی برقرار خواهد کرد و آخرین اطلاعات و تحقیقات سایر کشورها را به اساتید و دانشجویان ایرانی منتقل نموده تا با برنامه ریزی دقیق جهت سمت و سو بخشیدن به مطالعات ایرانشناسی در ایران آخرین تحقیقات و پژوهشهای قابل عرضه اساتید و محققین ایرانی را به جهانیان ارائه خواهد کرد.
اهداف این رشته توجه بیشتر به مسائل تحقیق و پژوهش است تا دانشجویان اولا در تحقیق کارایی بیشتری داشته و ثانیا ثمره تحقیق آن ها در مرکزی ویژه جمع آوری شده تا در زمان و شرایط خاصی با تکمیل تحقیقات به جامعه علمی کشور عرضه شود.
رشته ایران شناسی در سال 1376 در سازمانی به نام بنیاد ایرانشناسی تاسیس شد که به پژوهش در حوزه های ایرانشناختی فعالیت می کرد.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
پذیرش در رشته ایران شناسی
شرایط پذیرش در رشته ایرانشناسی از دو جنبه مهم قابل بررسی است در وهله اول شرایط پذیرش در این رشته به تعداد متقاضیان شرکت کننده در کنکور علوم انسانی بستگی دارد. هر ساله تعداد مشخصی از داوطلبین برای ورود به رشته ایرانشناسی با همدیگر به رقابت می‌پردازند، بر اساس آمار تقریبا تعداد محدودی از افراد در کنکور برای ورود به این رشته شرکت می کنند. جنبه دوم به میزان ظرفیت دانشگاه های پذیرنده بستگی دارد. تعداد دانشگاه پذیرنده زیاد نیست، اما به طور کلی همین دانشگاه ها شرایط و امکانات تحصیلی لازم را برای جذب دانشجویان فراهم کرده‌اند. توجه داشته باشید که شرایط پذیرش در رشته ایران شناسی هر سال شرایط متفاوتی به خود می گیرد و بر اساس تعداد داوطلبین، تعداد دانشگاه های پذیرنده و همچنین اعمال سهمیه های مختلف در هر سال تغییر می کند. آشنایی با شرایط پذیرش در رشته ایران شناسی سبب شده تا شما به صورت واقع بینانه برای کنکور سراسری برنامه ریزی داشته باشید.
با توجه به حذف زیر گروه های علوم انسانی و همچنین حذف دروس عمومی از کنکور سراسری، باید به دروس تخصصی با ضریب های متفاوت پاسخ دهید. هر درس تخصصی دارای ضریب مخصوص به خود است که تاثیر گذاری متفاوتی روی تراز و رتبه قبولی دارد. در جدول زیر می توانید ضرایب دروس تخصصی رشته ایران شناسی را به صورت کامل مشاهده کنید.
نام درس | ضریب درس | ||||
|---|---|---|---|---|---|
میزان تاثیر دروس اختصاصی در کنکور انسانی | |||||
ریاضی | 6 | ||||
اقتصاد | 2 | ||||
زبان و ادبیات فارسی | 8 | ||||
عربی | 5 | ||||
تاریخ و جغرافیا | 5 | ||||
علوم اجتماعی | 5 | ||||
فلسفه و منطق | 5 | ||||
روانشناسی | 2 | ||||
همان طور که در جدول بالا مشخص است، دروس ریاضی و زبان و ادبیات فارسی برای کنکور انسانی بالاترین ضرایب را برای ورود به ایران شناسی دارند؛ از این رو برای قبولی باید این دروس دوره دبیرستان با دقت مطالعه شوند.
شایان ذکر است که شرکت در آزمون های آزمایشی مشابه می تواند شرایط ایده الی را در روز آزمون برای شما فراهم کند. با توجه به اینکه با شرکت در این آزمون های آزمایشی می توانید دانش، سرعت تست زنی و دقت پاسخ گویی خود را بسنجید، بهتر است از این فرصت نهایت استفاده را ببرید. همچنین اکثر سوالات کنکور سراسری مشابه با آزمون های آزمایشی برگزار شده است.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
دانشگاه های برتر رشته ایران شناسی
با توجه به اینکه دانش آموزان در الویت بندی خود به دنبال انتخاب دانشگاه های برتر رشته ایرانشناسی هستند، لذا در این بخش به معرفی دانشگاه های شاخص این رشته می پردازیم. البته توجه کنید که تمامی دانشگاه های کشور از نظر کیفیت آموزش و رتبه علمی در جایگاه قابل قبولی داشته و فارغ‌التحصیل از تمامی این دانشگاهها می‌توانند در جایگاه های شغلی تعریف شده با درآمد مناسب استخدام شود با این حال برخی دانشگاهی شاخص های برتر برای رشته ایرانشناسی شامل دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی، شهید بهشتی، دانشگه گیلان- رشت، دانشگاه یزد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه بوعلی سینا همدان و… است
دو نمونه کارنامه قبولی در رشته ایران شناسی
در این بخش دو نمونه کارنامه قبولی در رشته ایران شناسی را گردآوری کرده ایم تا شما با شرایط پذیرش و قبولی در رشته بهتر آشنا شوید. توجه داشته باشید که معیارهای مانند تراز، درصد و رتبه قبولی هرسال شرایط متفاوتی به خود می گیرد، زیرا تعداد داوطلبین، ظرفیت پذیرش دانشگاه ها و اعمال سهمیه های مختلف در هر سال تغییر می کند و برای مثال ممکن است شما با همین تراز و درصد نتوانید در کنکور سال آینده در دانشگاه یا در رشته مورد نظر قبول شوید. اما به صورت کلی مشاهده نمونه کارنامه قبولی می تواند شما را با شرایط پذیرش آشنا کند.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نمونه کارنامه کنکوری ها
گرایش های رشته ایران شناسی
بسیاری از رشته ها در مقطع کارشناسی فاقد گرایش هستند و گرایش های تخصصی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری اعمال می شود. رشته ایران شناسی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری به گرایش های مختلفی تقسیم می شود که دانشجویان می توانند براساس علاقه در گرایش مد نظر خود مشغول به تحصیل شوند. از آنجایی که نظام آموزشی ایران در راستای هم سو شدن با نظام آموزشی در کشورهای مطرح است، بنابراین از طرح لوزی پیروی می کند. طرح لوزی به گونه ای است که در دوره کارشناسی فاقد گرایش است و در دوره ارشد گرایش های مختلفی برای رشته ها تعیین می شود و دوباره در دوره دکتری، گرایش ها با همدیگر تجمیع می شوند. رشته ایران شناسی نیز در دوره کارشناسی فاقد گرایش است.
واحدهای درسی رشته ایران شناسی
در این بخش قرار است نگاهی کلی به واحدهای درسی رشته ایران شناسی داشته باشیم. آشنایی با واحدهای درسی هر رشته بسیار حائز اهمیت است. زیرا برخی از دانش آموزان بعد از آشنایی با دروس رشته به دلیل عدم علاقه از ادامه تحصیل صرف نظر کرده اند. بنابراین باید قبل از ورود به رشته تحصیلی مورد نظر با واحدهای درسی آن آشنا شد.
واحدهای درسی رشته ایران شناسی زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هر چند سال یک بار تحت بازنگری قرار می گیرد. این بازنگری به منظور ارتقا کیفیت درس ها و نیاز به روزآمد کردن سر فصل هر درس مبتنی بر برنامه های آموزشی جدید و در دست اجرای دانشگاه های معتبر دنیا و همچنین لزوم توجه به نیاز کشور انجام شده است. البته در این بازنگری ها تغییرات جزئی انجام شده و شاهد تغییرات عمده ای نخواهیم بود.
براساس آخرین بازنگری انجام شده طول دوره کارشناسی رشته ایرانشناسی حداقل 4 سال و حداکثر 6 سال تحصیلی است. شکل نظام تحصیلی به صورت واحدی و در دو نیسمال بوده که هر نیمسال 17 هفته طول می کشد. دانشجویان با گذراندن 135 واحد درسی عمومی، پایه، اختصاصی و اختیاری می توانند فارغ التحصیل شوند. در جدول زیر می توانید تقسیم بندی واحدهای درسی رشته زیست شناسی سلولی و مولکولی در مقطع کارشناسی را در دانشگاه های کشور مشاهده کنید:
نوع درس | تعداد واحد | ||
|---|---|---|---|
تفکیک نوع واحدهای درسی رشته علوم ورزشی | |||
دروس عمومی | 20 واحد | ||
دروس پایه | 26 واحد | ||
دروس تخصصی | 72 واحد | ||
دروس اختیاری | 12 واحد | ||
جمع | 130 واحد | ||
در ادامه هر یک از واحدهای درسی رشته ایران شناسی را به صورت جداگانه و با عنوان تعداد واحد هر درس برای شما عنوان می‌کنیم تا شناخت شما نسبت به این رشته کامل شود.
دروس عمومی رشته ایران شناسی
اولین بسته از واحدهای درسی رشته ایران شناسی مربوط به دروس عمومی بوده که زیر نظر گروه معارف عمومی دانشگاه تدوین و ارائه می‌شود و به صورت مشترک در مقطع کارشناسی برای تمام رشته ها ارائه شده و بیشتر با هدف افزایش معرفت شناختی در تمامی ابعاد زندگی تدوین شده است. به صورت کلی دروس عمومی تاثیری در یادگیری دروس تخصصی و مهارتهای علمی اختصاصی دانشجویان ندارد. در برخی از دانشگاهها دروس عمومی به صورت مشترک با سایر کلاس ها برگزار می شود. در جدول زیر می توانید دروس عمومی رشته ایران شناسی را مشاهده کنید:
بسته درسی | نام درس | تعداد واحد | |
|---|---|---|---|
دروس عمومی مشترک مقطع کارشناسی | |||
مبانی نظری اسلام | اندیشه اسلامی 1 | 2 واحد | |
اندیشه اسلامی 2 | 2 واحد | ||
انسان در اسلام | 2 واحد | ||
حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام | 2 واحد | ||
اخلاق اسلامی | فلسفه اخلاق | 2 واحد | |
اخلاق اسلامی | 2 واحد | ||
آیین زندگی | 2 واحد | ||
عرفان عملی اسلامی | 2 واحد | ||
انقلاب اسلامی | انقلاب اسلامی ایران | 2 واحد | |
آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | 2 واحد | ||
اندیشه سیاسی امام خمینی | 2 واحد | ||
تاریخ و تمدن اسلامی | تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی | 2 واحد | |
تاریخ تحلیلی صدر اسلام | 2 واحد | ||
تاریخ امامت | 2 واحد | ||
آشنایی با منابع اسلامی | تفسیر موضوعی قرآن | 2 واحد | |
تفسیر موضوعی نهج البلاغه | 2 واحد | ||
الزامی | فارسی عمومی | 3 واحد | |
زبان عمومی | 3 واحد | ||
تربیت بدنی 1 | 1 واحد | ||
تربیت بدنی 2 | 1 واحد | ||
دانش خانواده و جمعیت | 2 واحد | ||
لازم به توضیح است که قوانین مشخصی برای پاس کردن 19 واحد دروس عمومی رشته ایران شناسی وجود دارد که حتماً باید طبق همین قوانین برای سپری کردن این دروس اقدام کنید. 19 واحد عمومی در نظر گرفته شده برای این رشته تحصیلی بایستی طبق شرایط زیر اخذ شوند:
- 2 درس 2 واحدی از میان دروس مبانی نظری اسلام
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس اخلاق اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس انقلاب اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس تاریخ و تمدن اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس آشنایی با منابع اسلامی
برای این رشته در دروس عمومی، 12 واحد اجباری در نظر گرفته شده که با جمع با دروس عمومی بالا، کل دروس عمومی برای رشته ایران شناسی در دوره کارشناسی پیوسته 19 واحد خواهد شد.
دروس پایه رشته ایران شناسی
دروس پایه رشته ایرانشناسی بسته دومی از واحدهای درسی است که در مقطع کارشناسی باید اخذ شود. دروس پایه سبب آمادگی ذهنی دانشجویان برای درک مفاهیم پیچیده دروس اصلی/تخصصی می شود. به عبارتی دروس پایه شاکله رشته را تشکیل داده و با فهم آن ها می توان پایه علمی را قوی کرد. از طرف دیگر دروس پایه مانند پلی بین دروس دبیرستان و دانشگاه عمل کرده و به صورت تخصصی تر و حرفه ای تر به ارائه مطالب می پردازد. توجه داشته باشید که برخی از دانشگاه خارج از کشور به نمرات واحدهای درسی پایه توجه زیاد می شود. در جدول زیر می توانید دروس پایه رشته ایران شناسی را در مقطع کارشناسی پیوسته مشاهده کنید:
| دروس پایه رشته ایران شناسی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | اسطوره شناسی | 2 |
| 2 | روش تحقیق | 2 |
| 3 | شناخت و نقد منابع | 2 |
| 4 | جغرافیای تاریخی ایران | 2 |
| 5 | جامعه شناسی تاریخی ایران | 2 |
| 6 | مبانی تاریخ تمدن | 2 |
| 7 | قرائت متون تاریخی یا ادبی به زبان فارسی | 2 |
| 8 | قرائت متون تاریخی یا ادبی به زبان عربی | 2 |
| 9 | قرائت متون تاریخی یا ادبی به زبان انگلیسی | 2 |
| 10 | ادیان ایران باستان | 3 |
| 11 | روش های کاوش باستانشناسی و آثار باستانی | 2 |
| مجموع واحدها | 23 | |
درس پایه یکی از مهم ترین بسته های درسی است و زمینه سازی اولیه را برای دانشجویان انجام می دهد. این واحدها معمولا به صورت نظری، عملی، نظری- عملی ارائه می‌شود و معمولا به صورت دو یا سه واحدی هستند. با توجه به اینکه دروس پایه معمولا به صورت پیش نیاز یا هم نیاز ارائه می شود، بنابراین باید از همان روزهای ابتدایی برای اخذ واحدهای درسی برنامه‌ریزی انجام شود تا در ترم های آخر مشکلی برای انتخاب واحد پیش نیاید.
دروس اصلی/ تخصصی رشته ایران شناسی
دروس تخصصی بسته سوم واحد های درسی است که در مقطع کارشناسی باید اخذ گردد. این دروس از نظر آموزشی بسیار حائز اهمیت بوده و درک کلی این واحدهای درسی به دانشجو دیدی بازتر از بازار کار و کاربردهای رشته را ارائه می دهد. با مطالعه دروس تخصصی دانشجویان می توانند با جایگاه خود در بازار کار آشنا شوند. این دروس شالوده هر آن چیزی است که دانشجو باید در مورد رشته ایران شناسی کسب کند. در جدول زیر می تواند دروس تخصصی رشته ایرانشناسی در مقطع کارشناسی پیوسته را مشاهده کنید:
| دروس تخصصی رشته ایران شناسی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | باستان شاسی معماری و هنر ایران باستان | 2 |
| 2 | تاریخ فرهنگ ایلام | 2 |
| 3 | تاریخ و فرهنگ ماد | 2 |
| 4 | تاریخ سیاسی و فرهنگ ایران در دوره هخامنشی | 2 |
| 5 | تاریخ اجتماعی ایران در عصر سلوکی و اشکانی | 2 |
| 6 | تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در دروه ساسانی | 2 |
| 7 | خدمات متقابل اسلام و ایران | 2 |
| 8 | تاریخ صدر اسلام و زندگی ائمه | 3 |
| 9 | تاریخ تشیع در ایران – آغاز تا صفویه | 2 |
| 10 | تاریخ سیاسی- اجتماعی و فرهنگی ایران در دوره حکومتهای متقارن | 2 |
| 11 | تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران از مغول تا صفویه | 2 |
| 12 | تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران از ظهور صفویه تا انقلاب | 3 |
| 13 | بررسی و شناخت خطوط و زبانهای ایران باستان | 2 |
| 14 | مبانی یا بررسی های ادبی 1 | 2 |
| 15 | مبانی ادبی بررسی های ادبی 2 | 2 |
| 16 | تاریخ ادبیات 1 | 2 |
| 17 | تاریخ ادبیات 2 | 2 |
| 18 | مروری بر نهضتهای فکری ایران از باستان تا پایان قرن دوم هجری | 3 |
| 19 | مروری بر نهضت های فکری ایران از قرن 3 تا صفویه | 3 |
| 20 | از مشروطه تا انقلاب اسلامی | 2 |
| 21 | تاریخ اجتماعی ایران معاصر | 2 |
| 22 | اقتصاد ایران | 2 |
| 23 | مطالعه و شرح حال بزرگان | 2 |
| 24 | آشنایی با موزه های ایران | 2 |
| 25 | شناخت صنایع دستی ایران | 2 |
| 26 | جغرافیای طبیعی ایران | 2 |
| 27 | بررسی سفرنامه ها | 2 |
| 28 | پیشینه ایران شناسی در جهان | 2 |
| 29 | بررسی و شناخت شهرهای باستانی ایران | 2 |
| 30 | استان شناسی | 3 |
| 31 | هنر و معماری ایران از آغاز اسلام تا پایان دوره ایلخانی | 2 |
| 32 | هنر و معماری ایران از آغاز تیموری تا پایان دوره صفویه | 2 |
| 33 | هنر و معماری ایران از پایان تیموری تا عصر حاضر | 2 |
| 34 | بررسی و شناخت فرهنگ عامه – فولکلور 1 | 2 |
| 35 | بررسی و شناخت فرهنگ عامه – فولکلور 2 | 2 |
| 36 | پروژه | 4 |
| مجموع واحدها | 81 | |
دروس تخصصی باید به صورت اجباری اخذ شود و اگر دانشجویان حتی یکی از واحدهای درسی تخصصی را اخذ نکرده باشد، از نظر آموزش فاقد صلاحیت لازم برای فارغ التحصیلی است. با توجه به اینکه دروس تخصصی معمولاً به پیشنیاز یا همنیاز نیاز دارند، بنابراین باید از همان ترمهای ابتدایی برای اخذ واحدهای درسی برنامه ریزی صحیح انجام شود. توجه داشته باشید که دروس تخصصی تضمین کننده موفقیت شما در بازار کار یا ادامه تحصیل است.
دروس اختیاری رشته ایران شناسی
دروس اختیاری رشته ایرانشناسی بسته آخر از واحدهای درسی است که در مقطع کارشناسی باید گذرانده شود. دانشجو بهتر است آن دسته از واحدهای درسی اختیاری را انتخاب کند که در آینده قرار است با آنها ارتباط بیشتری بگیرد و یا در بازار کار مرتبط با آنها مشغول به کار شود. دروس اختیاری توسط گروه ارائه شده و دانشجویان برای اخذ آنها آزاد هستند. با توجه به وسعت دامنه فراوان علمی در زمینه ایرانشناسی انتخاب تعدادی از واحدها به منظور کاربردی کردن تحصیلات امری بسیار هوشمندانه است. در جدول زیر می توانید واحدهای درسی اختیاری رشته ایران شناسی را مشاهده کنید.
| دروس اختیاری رشته ایران شناسی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | بررسی و شناخت شاهنامه | 2 |
| 2 | بررسی و شناخت تاریخ بیهقی | 2 |
| 3 | تاریخ اجتماعی و هنر ادبیات | 2 |
| 4 | آشنایی با زبان فارسی باستان و خط میخی | 2 |
| 5 | آشنایی با خط و زبان اوستایی | 2 |
| 6 | آشنایی با خط و زبان پهلوی | 2 |
| 7 | تاریخ هنر نقاشی در ایران | 2 |
| 8 | مسیر ارتباطات اجتماعی در ایران | 3 |
| 9 | تاریخچه صنعت در ایران | 2 |
| 10 | آشنایی با خطوط و کتبیه های دوران اسلامی | 2 |
| 11 | تجزیه و تحلیل مسائل اجتماعی ایران | 2 |
| 12 | بررسی و شناخت کشف الاسرار میبدی به عنوان نمونه شاخص نثر فارسی | 3 |
| 13 | بررسی و شناخت دیوان سعدی و حافظ به عنوان نمونه شاخص نظم فارسی | 2 |
| 14 | بررسی و شناخت راه های باستانی و دریایی ایران | 2 |
| 15 | مردم شناسی فرهنگی | 2 |
| 16 | آشنایی با سیستمهای حکومتی ایران | 2 |
| 17 | شناخت فرهنگ اقلیتهای دینی | 2 |
| 18 | جغرافیای انسانی ایران | 3 |
| 19 | جامعه شناسی ایلات و عشایر | 3 |
| مجموع واحدها | 40 | |
دروس اختیاری برای کسب دانش مکمل سایر گرایش ها ارائه شده و برای موفقیت در ادامه تحصیل و یا در بازار کار می تواند یک استراتژی بسیار کلیدی و هوشمندانه باشد. دانشجو باید از بین این دروس 12 واحد درسی اخذ نماید. به صورت کلی دانشجویان باید در انتخاب دروس اختیاری ابتکار عمل را انجام داده و دروس را انتخاب کنند که نیاز آنها را بیشتر برطرف می کند.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نرم افزار تخمین رتبه کنکور
بازار کار رشته ایران شناسی
بازار کار رشته ایران شناسی در کشور ایران تقریباً مناسب است، اما با توجه به اینکه تمامی پتانسیل‌های بالقوه این رشته استفاده نشده شاهد اشتغال برخی از فارغ‌التحصیلان در رده های شغلی غیر مرتبط با درآمد کمتر هستیم، اما با این حال در صورت ارتقای مدرک تحصیلی و تقویت رزومه می توان در بازار کار به جایگاه شغلی با درآمد مناسب دست پیدا کرد. به صورت کلی بازار کار رشته ایران شناسی در سازمان های زیر تعریف شده است:
- وزارت فرهنگ و آموزش عالی
- وزارت امور خارجه
- وزارت آموزش و پرورش
- سازمان موزه ها
- سازمان میراث فرهنگی
- مرکز اسناد ملی
- صدا و سیما
- روزنامه ها و مراکز طبع و نشر کتاب
- با گذراندن دوره های فوق لیسانس و دکتری برای استخدام در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی و نظایر آن به خدمت بپردازند.
با توجه به اینکه این رشته از سوی دستگاه های اجرایی و اداری کشور به عنوان یکی از رشته های مورد نظر در شرایط احراز شغل به رسمیت شناخته نشده است اما کارزارهای زیادی از سوی گروه های ایران شناسی برای سازمان اداری و استخدامی کشور ثبت شده است.
کاربردهای رشته ایران شناسی
کاربردهای رشته ایرانشناسی از دو دیدگاه مهم قابل بررسی است. دیدگاه اول مربوط به کارگیری نیروی انسانی در موسسات آموزشی مانند دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی برای تربیت دانشجویان آینده است. دانشجویان به اساتید و مربیان حرفه ای نیاز دارند تا آنها را با بازار کار آشنا کرده و کاربردهای رشته را به آنها بیاموزد، از این رو دانشجویان می توانند با اخذ مدارک تحصیلی تکمیلی به عنوان استاد دانشگاه یا هئیت علمی در دانشگاهها و مدارس و مراکز تحقیقاتی مشغول به کار شوند. لذا جنبه اول کاربرد رشته ایرانشناسی مربوط به بحث آموزش و پژوهش است. جنبه دوم مربوط به کارگیری نیروی انسانی در سازمان های مربوطه است. با توجه به اینکه سازمان های تعریف شده برای رشته ایران شناسی به نیروی متخصص برای رفع نیازهای سازمان نیاز دارد، بنابراین فارغ التحصیلان می توانند با دانش تخصصی خود خدمات اجرایی و اداری را انجام دهند.
به صورت کلی با توجه به سه ضلع دانشگاه، صنعت و دولت، برای فارغ التحصیلان رشته ایران شناسی در هر سه ضلع رده های شغلی تعریف شده تا ارتباط این سه ضلع مستحکم تر شود.
درآمد رشته ایران شناسی
در این بخش قرار است نگاه کلی به درآمد رشته ایران شناسی داشته باشیم. درآمد رشته به صورت کلی متوسط بوده و ارتباط تنگاتنگی با سازمان محل خدمت و جایگاه شغلی دارد. البته ممکن است برخی از فارغ‌التحصیلان به دلیل عدم شایسته‌سالاری مناسب در بدو استخدام در رشته‌های غیر مرتبط با درآمد کمتر مشغول به کار شده باشند، اما با این حال با تقویت رزومه می توان شرایط درآمد خوبی را کسب نمود.
به صورت خلاصه درآمد رشته ایرانشناسی به فاکتورهای متعددی از جمله جایگاه شغلی، مدرک تحصیلی، سازمان محل خدمت، سابقه کار و غیره بستگی دارد. با افزایش دانش و مهارت علمی می توان به جایگاه شغلی خوب با درآمد قابل توجه رسید، لازمه این امر تلاش و پشتکار فراوان است.
رشته ایران شناسی شامل مطالعه تاریخ، فرهنگ ایران کهن و ایران نو و به همراه فرهنگ توده آن می شود.
ادامه تحصیل در رشته ایران شناسی
در این بخش قرار است نگاه کلی به شرایط ادامه تحصیل در رشته ایران شناسی در مقاطع ارشد و دکترا داشته باشیم. با توجه به اینکه بازار کار بهتر، درآمد بیشتر و جایگاه اجتماعی بالاتری برای مقاطع تحصیلات تکمیلی وجود دارد، بنابراین درصد قابل توجهی از دانشجویان برای ادامه تحصیل در این مقاطع با همدیگر به رقابت می پردازند.
کارشناسی ارشد رشته ایران شناسی
دانشجویان بعد از اتمام دوره کارشناسی می توانند در آزمون کارشناسی ارشد شرکت کرده و در صورت کسب رتبه قبولی به عنوان دانشجوی فوق لیسانس در دانشگاه های برتر مشغول به تحصیل شوند. برای رشته ایران شناسی گرایش های مختلف تدوین شده است که در زیر برخی از گرایش های رشته را مشاهده می کنید:
- ایران باستان و میانه
- ایران شناسی تاریخ
- ایران شناسی فرهنگ مردم، آداب و رسوم و میراث فرهنگی
- اصول نسخه شناسی و مرمت نسخه های خطی و نسخه آرایی
دکترا رشته ایران شناسی
دانشجویان بعد از اتمام دوره کارشناسی ارشد و دفاع پایان نامه می توانند در آزمون دکتری شرکت کنند و در صورت کسب رتبه قبولی و اخذ پذیرش در مصاحبه تخصصی می توانند به عنوان دانشجوی دکترا در دانشگاههای مشخص مشغول به تحصیل شوند. توجه داشته باشید که به طور معمول چند برابر ظرفیت پذیرش دکتری به مصاحبه دعوت می شوند و در ادامه با توجه به مجموع نمره مصاحبه و آزمون کتبی، پذیرفته شدگان نهایی تعیین می گردند.
رشته ایران شناسی در جهان
موضوع ایران شناسی موضوعی است که از سال های قبل در کشورهای مختلف دنیا مورد توجه قرار گرفته است و موسسات مختلفی به نام ایرانشناسی تاسیس شده و در زمینه ایران فعالیت می نمایند. در برخی از کشورها نیز در موسسات شرق شناسی، گروه یا بخشی به نام ایرانشناسی فعالیت می کنند که همت خود را مصروف شناخت جنبه های مختلف ایران می نمایند. برنامه‌های ایرانشناسی در بریتانیا در دانشگاه کمبریج، مؤسسه مطالعات فارسی بریتانیا (BIPS)، دانشگاه دورهام، دانشگاه آکسفورد، دانشگاه سنت اندروز، دانشگاه لندن و کتابخانه ایرانشناسی است.
حلقه مطالعات ایران باستان (CAIS) که در سال 1998 تأسیس شد، اولین پورتال وب جامع و آموزنده جهان است که اطلاعات علمی رایگان در مورد فرهنگ و تمدن ایران باستان، از هزاره نهم پیش از میلاد تا قرن هفتم پس از میلاد ارائه می‌کند.
از جمله دانشگاه هایی که در رشته ایران شناسی فعالیت دارند، شامل دانشگاه ماربورگ، هامبورگ، لودویگ، ماکسیمیلیان، مونیخ و هایدلبرگ، گوتینگن و دانشگاه آزاد برلین است. دانشگاه آزاد برلین متقاضیان رشته ایران شناسی در مقطع کارشناسی تا دکتری را می پذیرد. ایرانشناسی در خارج از ایران كه در گذشته بخشی از مطالعات شرق‌شناسی بوده است، در حال حاضر بیشتر به صورت یك رشته مستقل تلقی می‌شود و عملاً در نوعی رقابت با دیگر مطالعات مربوط به جهان اسلام مانند “ترك‌شناسی” و “مصرشناسی” درگیر است. ایجاد رشته‌ای با عنوان رشته ایرانشناسی، به خصوص در سطح تحصیلات تكمیلی در جهان ضرورت پیدا کرده است.
پرسش و پاسخ
