جستجو
Close this search box.

معرفی رشته علوم و مهندسی جنگل

بکارگیری اصول و شیوه های مهندسی برای تسهیل مدیریت پایدار جنگل ها از حیطه های وظایف مهندسان جنگل است. رشته علوم و مهندسی جنگل معمولاً شامل مسئولیت تأمین مواد خام جنگلی برای تبدیل به محصولات یا خدمات با هزینه ای مقرون به صرفه و در عین حال حفاظت از ارزش های زیست محیطی و اجتماعی است. با توجه به اهمیت این رشته در این نوشتار با شما همراه هستیم تا به بررسی تاریخچه، دانشگاه ‌های برتر، نمونه کارنامه قبولی، بازار کار، گرایش ها، کاربرد و شرایط ادامه تحصیل در رشته علوم و مهندسی جنگل در ایران و جهان بپردازیم.

معرفی کامل رشته علوم و مهندسی جنگل | دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه های قبولی، واحدهای درسی، ادامه تحصیل، بازارکار و درآمد رشته علوم و مهندسی جنگل

رشته علوم و مهندسی جنگل برنامه ای است که افراد را آماده می کند تا اصول علمی، ریاضی و جنگلداری را در طراحی دستگاه ها و فرآیندهای مکانیکی برای مدیریت کارآمد جنگل، تولید الوار و سیستم های لجستیک جنگلی مرتبط به کار گیرند.

تاریخچه رشته علوم و مهندسی جنگل

تاریخچه رشته علوم و مهندسی جنگل سابقه ای طولانی دارد. حرفه جنگلداری در اواخر دهه 1800 در ایالات متحده آغاز شد. در سال 1889، جورج واندربیلت گیفورد پینچوت جنگلبان جوانی را که در اروپا تحصیل کرده بود، برای مدیریت جنگل در املاک بیلتمور استخدام کرد. این اولین جنگلی بود که به صورت حرفه ای مدیریت می شد.

برنامه مهندسی جنگل و محیط زیست در دانشگاه واشنگتن قدیمی ترین برنامه آموزشی در ایالات متحده است. در سال 1911 توسط پروفسور الیاس تی کلارک به اصرار و درخواست صنعت جنگل آغاز شد. در واقع، حرفه مهندسی جنگل و اکولوژیک با توجه به نیازهای ویژه ترکیب اصول مهندسی با درک منابع جنگلی در شمال غربی اقیانوس آرام. در این دانشگاه متولد شد.

معرفی کامل رشته علوم و مهندسی جنگل | دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه های قبولی، واحدهای درسی، ادامه تحصیل، بازارکار و درآمد رشته علوم و مهندسی جنگل

برای آمادگی بیشتر در کنکور می توانید در آزمون های استاندارد گزینه دو شرکت کنید : آزمون های آزمایشی گزینه دو

تعریف تخصصی رشته علوم و مهندسی جنگل

علوم و مهندسی جنگل رشته ای کاربردی است که با به کارگیری مجموعه ای علوم و فنون باعث شناخت جوامع مختلف جنگلی و آگاهی از کیفیت و کمیت آن ها، تربیت، پرورش و بهره برداری مستمر از تولیدات جنگل، روش های مختلف قطع، استحصال و حمل درختان افکنده و بالاخره حفاظت، احیا و توسعه مناطق جنگلی به عنوان تولید کننده ماده اولیه چوب می شود.

مهندسی جنگل کاربرد اصول مهندسی برای نگهداری درختان، خاک، آب و سایر منابع طبیعی در اکوسیستم جنگلی است. مهندسان جنگل شرایط فعلی را مطالعه می کنند و برنامه هایی را برای بازسازی و حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست موجود توسعه می دهند. آنها با مقامات دولتی و شرکت‌های خصوصی چوب برای نظارت بر عملیات برداشت، بررسی مکان‌های عملیاتی احتمالی چوب و توسعه مسیرهای حمل‌ونقل مناسب و سازگار با محیط زیست به جنگل‌ها همکاری می‌کنند.

با ترکیب مفاهیم علم جنگلداری، همراه با درک اکوسیستم جنگلی، با رشته مهندسی، می‌توان جنگل‌های پایدار، اعم از جدید و موجود را ایجاد و دستکاری کرد. کاربرد مهندسی جنگل بر پایه بیوسیستماتیک همراه با مهندسی مبتنی بر بیولوژیک است. این بدان معنی است که در کنار مطالعات بیولوژیکی مانند طبقه بندی گیاهان و حیوانات و اکولوژی، جنبه های مهندسی مانند مکانیک سیالات و ترمودینامیک نیز ادغام شده است. همکاری این دو عنصر باعث ایجاد یک حوزه مطالعاتی جدید می شود، حوزه ای که هدف آن حل چالشی است که سال ها با آن روبرو بوده ایم: توسعه جنگل های پایدار.

رشته علوم و مهندسی جنگل در یک نگاه

رشته علوم و مهندسی جنگل زیر مجموعه کنکور علوم تجربی است. برای ورود به این رشته باید در آزمون سراسری علوم تجربی رتبه لازم را کسب کنید. ظرفیت پذیرش برای این رشته در دانشگاههای سراسری مطلوب بوده و هر سال تعدادی از متقاضیان  شرکت کننده در کنکور برای قبولی در این رشته با همدیگر به رقابت می پردازند. از طرف دیگر دیگر بازار کار این رشته با توجه به چشم انداز آینده برای آن مطلوب بوده و فارغ التحصیلان می توانند با کسب مهارت ها و توانایی های علمی در جایگاه های شغلی با درآمد مناسب مشغول به کار شوند. درآمد رشته علوم و مهندسی جنگل به جایگاه شغلی، سابقه کار و سازمان محل خدمت بستگی دارد؛ اما به طور کلی می توان درآمد متوسطی را برای فارغ التحصیلان این رشته در نظر گرفت. طول دوره کارشناسی رشته علوم و مهندسی جنگل چهار سال بوده که به صورت ترمیک در هشتم نیمسال تحصیلی ارائه می شود.

پرمتقاضی بودن 86%
کاربردی بودن 94%
دشواری دروس 95%
امکان ادامه تحصیل 88%
بازار کار 93%

رشته علوم و مهندسی جنگل در ایران

رشته علوم و مهندسی جنگل در ایران یک رشته کاربردی و مهم تلقی می شود.  جنگل های ایران قسمتی از منابع طبیعی تجدید شونده کشور می باشند. که در زمره انفال عمومی بوده و اداره و برنامه ریزی آن ها بر عهده دولت می باشد. لذا باید در بخش دولتی مدیران و برنامه ریزان قابلی وجود داشته باشد تا با تهیه طرح ها و برنامه ریزی صحیح و نظارت بر حسن اجرای انجام آن ها، از این منبع به طور صحیح و مستمر بهره برداری نموده و از انحطاط و تخریب آن ها جلوگیری و در احیا و توسعه آن ها کوشش کنند. لازمه یک چنین برنامه هایی تربیت افراد متخصص با بینش و آگاهی در زمینه های مختلف علوم و فنون جنگل می باشد.

به منظور تامین نیروهای کارآمد برای حفاظت، احیا، بهره برداری و توسعه و اداره صحیح جنگل ها لازم است افرادی که در این زمینه از کارایی کافی برخوردار باشند تربیت شوند.  فارغ التحصیلان این رشته با استفاده از دانش و اطلاعاتی که کسب می کنند خواهند توانست ثروث های طبیعی نهفته در جنگل ها را حفظ و جهت تامین نیازهای مردم با برنامه ریزی صحیح و مشارکت در اجرای تحقیقات و آموزش به کار گیرند. همچنین آن ها توانایی لازم برای ایجاد و توسعه جنگل را در طی دوران تحصیل خود به دست خواهند آورد.

آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها

پذیرش در رشته علوم و مهندسی جنگل

پذیرش در رشته علوم و مهندسی جنگل از دو دیدگاه بسیار مهم قابل بررسی است. در دیدگاه اول تعداد رقبای شرکت کننده در کنکور سراسری علوم تجربی باید مورد بررسی قرار بگیرد.  هر ساله تعداد مشخصی از متقاضیان برای ورود به این رشته با همدیگر به رقابت می پردازند. می توان گفت که به طور میانگین تعداد متقاضیان شرکت کننده برای این رشته محدود است. ظرفیت پذیرش دانشگاه ها و همچنین تعداد دانشگاه های پذیرنده نیز از فاکتورهای تاثیر گذار در قبولی در رشته مورد نظر است. به صورت میانگین ظرفیت پذیرش دانشگاه ها مطلوب بوده و تمامی دانشگاه ها امکانات آموزشی لازم را برای ادامه تحصیل دانشجویان فراهم کرده اند. البته توجه داشته باشید که شرایط پذیرش هر سال با سالهای قبل خود متفاوت است، زیرا تعداد رقبا، ظرفیت پذیرش دانشگاه ها و اعمال سهمیه ها هر سال شرایط متفاوتی را به خود می گیرد. آشنایی با شرایط پذیرش می تواند دیدی بازتر برای برنامه ریزی در کنکور سراسری ارائه دهد.

 با توجه به حذف زیرگروه های کنکور علوم تجربی و همچنین حذف دروس عمومی، این آزمون تنها شامل دروس تخصصی است. برای ورود به رشته علوم و مهندسی جنگل باید دروس تخصصی که هر کدام ضرایب متفاوتی دارند با دقت پاسخ داده شود. البته از این میان بعضی از دروس ضرایب بالاتر و در نتیجه اهمیت بیشتری دارند. در جدول زیر می توانید ضرایب دروس تخصصی رشته علوم و مهندسی جنگل را به صورت کامل مشاهده کنید.

نام درس
ضریب درس
میزان تاثیر دروس اختصاصی در کنکور تجربی
زمین شناسی
0
ریاضی
2
زیست
4
فیزیک
2
شیمی
3

 همانطور که در جدول بالا مشاهده می کنید دروس زیست شیمی بیشترین ضرایب دروس تخصصی در کنکور علوم تجربی  را دارا است. شما برای کسب رتبه قبولی در رشته مورد نظر باید تمامی این دروس را در دوره دبیرستان با دقت مطالعه کنید.

شایان ذکر است که شرکت در آزمون های آزمایشی می‌تواند فرصت ایده الی برای محک سرعت تست زنی، دقت و سنجش دانش شما باشد. از طرف دیگر با توجه به اینکه اکثر سوالات کنکور سراسری با آزمون های آزمایشی برگزار شده مشابهت دارد، شما می توانید با شرکت در این آزمون ها شانس قبولی خود را در کنکور سراسری افزایش دهید.

آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها

دانشگاه های برتر رشته علوم و مهندسی جنگل

با توجه به اینکه اکثر دانش آموزان بعد از اعلام رتبه به دنبال اولویت بندی دانشگاه های برتر برای رشته مورد نظر هستند؛ از این رو در این بخش به معرفی دانشگاه های برتر رشته علوم و مهندسی جنگل می پردازیم. البته توجه داشته باشید که تمامی دانشگاه های کشور از نظر کیفیت آموزشی و رتبه علمی در جایگاه قابل قبولی قرار دارند. فارغ التحصیلان از هر دانشگاهی می توانند در بازار کار در جایگاه های شغلی ویژه مشغول به کار شوند.  همچنین در دانشگاه ها امکانات و شرایط آموزشی لازم برای دانشجویان فراهم شده است.  اما با این حال برخی از شاخص ترین و برترین دانشگاه ها برای رشته علوم و مهندسی جنگل شامل دانشگاه های تهران، دانشگاه ارومیه، دانشگاه ساری، دانشگاه تبریز، دانشگاه سمنان و دانشگاه ایلام است.

دو نمونه کارنامه قبولی در رشته علوم و مهندسی جنگل

در این بخش دو نمونه کارنامه قبولی در رشته علوم و مهندسی جنگل گردآوری شده است. با توجه به اینکه آگاهی از شرایط پذیرش از جمله تراز و رتبه قبولی می تواند به دانش آموزان دیدی واقع بینانه برای شرکت در کنکور سراسری ارائه دهد، از این رو مشاهده این دو نمونه کارنامه قبولی می تواند تا حدی به شما کمک کند. البته توجه داشته باشید که رتبه و تراز قبولی برای یک رشته ممکن است در هر سال شرایط متفاوتی را به خود بگیرد. برای مثال ممکن است شما با این رتبه و تراز نتوانید در سال آینده در رشته مورد نظر قبول شوید. زیرا شرایط پذیرش مانند تعداد رقبا تعداد رقبا، تعداد دانشگاه های پذیرنده و اعمال سهمیه ها هر سال متفاوت است. اما با این حال آشنایی با رتبه و تراز دانش آموزان قبول شده در رشته علوم مهندسی جنگل خالی از لطف نیست.

آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نمونه کارنامه کنکوری ها

گرایش های رشته علوم و مهندسی جنگل

بسیاری از رشته های فنی در مقطع کارشناسی فاقد گرایش هستند و گرایش های تخصصی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری اعمال می شود. رشته علوم و مهندسی جنگل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری به گرایش های مختلفی تقسیم می شود که دانشجویان می توانند براساس علاقه در گرایش مد نظر خود مشغول به تحصیل شوند. از آنجایی که نظام آموزشی ایران در راستای هم سو شدن با نظام آموزشی در کشورهای مطرح است، بنابراین از طرح لوزی پیروی می کند. طرح لوزی به گونه ای است که در دوره کارشناسی فاقد گرایش است و در دوره ارشد گرایش های مختلفی برای رشته ها تعیین می شود و دوباره در دوره دکتری، گرایش ها با همدیگر تجمیع می شوند. رشته علوم و مهندسی جنگل نیز در دوره کارشناسی فاقد گرایش است.

واحدهای درسی رشته علوم و مهندسی جنگل

در این بخش قرار است واحد های درسی رشته علوم و مهندسی جنگل را مورد بررسی قرار دهیم. با توجه به اینکه آشنایی با واحدهای درسی بسیار حائز اهمیت است و بسیاری از دانش آموزان به این امر توجه نمی کنند، بعد از ورود به رشته ممکن است به دلیل عدم علاقه به واحدهای درسی رشته از ادامه تحصیل خود انصراف دهند. بعضی از دانشجویان رشته های مختلف به این  عاقبت دچار شده اند.

 واحد های درسی رشته علوم و مهندسی جنگل زیر نظارت وزارت علوم تحقیقات و فناوری تعیین گشته هرچند سال یکبار توسط شورای عالی برنامه ریزی آموزشی کشور تحت بازنگری قرار می گیرد. علت بازنگری تطبیق واحد های درسی با شرایط و نیاز جامعه و همچنین به روز کردن آنها با برنامه های در دست اجرا در دانشگاه های برتر کشور های جهان است. البته این بازنگری ها به صورت جزئی بوده و برای مثال ممکن است در واحد های درسی و برخی از سرفصل های دروس تغییراتی ایجاد شود.

 واحدهای درسی رشته علوم و مهندسی جنگل ۱۴۰ واحد است که در چهار بسته دروس عمومی ، دروس پایه، دروس تخصصی و دروس اختیاری ارائه می شود. در جدول زیر می توانید تقسیم بندی واحدهای درسی رشته علوم و مهندسی جنگل در مقطع کارشناسی را در دانشگاه های کشور مشاهده کنید.

نوع درس
تعداد واحد
تفکیک نوع واحدهای درسی رشته علوم و مهندسی جنگل
دروس عمومی
22 واحد
دروس پایه
21 واحد
دروس تخصصی
87 واحد
دروس اختیاری
10 واحد
جمع
140 واحد

در ادامه هر یک از واحدهای درسی رشته علوم و مهندسی جنگل را به صورت جداگانه و با عنوان تعداد واحد هر درس برای شما عنوان می‌کنیم تا شناخت شما نسبت به این رشته کامل شود.

دروس عمومی رشته علوم و مهندسی جنگل

اولین بسته از دروس مربوط به دروس عمومی رشته علوم و مهندسی جنگل است که توسط گروه معارف و گروه عمومی دانشگاه تدوین و ارائه می گردد. این دروس به صورت مشترک بین تمامی کارشناسی رشته ها بوده و اخذ تعداد مشخصی از آنان برای دریافت مدرک کارشناسی اجباری است. هدف ارائه دروس عمومی آشنایی با تاریخ و فرهنگ و همچنین افزایش ابعاد معرفت شناختی در زندگی است.  به صورت کلی دروس عمومی تاثیری در مهارت های تخصصی رشته نداشته و بیشتر جنبه های عمومی را مورد نظر قرار می دهد. معمولاً دروس عمومی با سایر رشته ها در یک کلاس مشترک برگزار می شود. در جدول زیر می توانید واحدهای درسی عمومی رشته علوم و مهندسی جنگل را مشاهده کنید.

بسته درسی
نام درس
تعداد واحد
دروس عمومی مشترک مقطع کارشناسی
مبانی نظری اسلام
اندیشه اسلامی 1
2 واحد
اندیشه اسلامی 2
2 واحد
انسان در اسلام
2 واحد
حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام
2 واحد
اخلاق اسلامی
فلسفه اخلاق
2 واحد
اخلاق اسلامی
2 واحد
آیین زندگی
2 واحد
عرفان عملی اسلامی
2 واحد
انقلاب اسلامی
انقلاب اسلامی ایران
2 واحد
آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
2 واحد
اندیشه سیاسی امام خمینی
2 واحد
تاریخ و تمدن اسلامی
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
2 واحد
تاریخ تحلیلی صدر اسلام
2 واحد
تاریخ امامت
2 واحد
آشنایی با منابع اسلامی
تفسیر موضوعی قرآن
2 واحد
تفسیر موضوعی نهج البلاغه
2 واحد
الزامی
فارسی عمومی
3 واحد
زبان عمومی
3 واحد
تربیت بدنی 1
1 واحد
تربیت بدنی 2
1 واحد
دانش خانواده و جمعیت
2 واحد

لازم به توضیح است که قوانین مشخصی برای پاس کردن 22 واحد دروس عمومی رشته علوم و مهندسی جنگل وجود دارد که حتماً باید طبق همین قوانین برای سپری کردن این دروس اقدام کنید. 22 واحد عمومی در نظر گرفته شده برای این رشته تحصیلی بایستی طبق شرایط زیر اخذ شوند:

  • 2 درس 2 واحدی از میان دروس مبانی نظری اسلام
  • 1 درس 2 واحدی از میان دروس اخلاق اسلامی
  • 1 درس 2 واحدی از میان دروس انقلاب اسلامی
  • 1 درس 2 واحدی از میان دروس تاریخ و تمدن اسلامی
  • 1 درس 2 واحدی از میان دروس آشنایی با منابع اسلامی

برای این رشته در دروس عمومی، 12 واحد اجباری در نظر گرفته شده که با جمع با دروس عمومی بالا، کل دروس عمومی برای رشته علوم و مهندسی جنگل در دوره کارشناسی پیوسته 22 واحد خواهد شد.

دروس پایه رشته علوم و مهندسی جنگل

بسته دوم از دروس مربوط به درس پایه رشته علوم و مهندسی جنگل است. دروس پایه شاکله اصلی رشته را تشکیل می دهن.د با فهم این دروس است که دانشجویان می توانند به فهم و درک درستی از دروس تخصصی رشته دست پیدا کنند. در واقع دروس پایه مسئولیت تقویت بنیه علمی و زمینه سازی اولیه برای افزایش درک دانشجویان نسبت به دروس سخت و پیچیده اختصاصی را بر عهده دارند. همچنین برخی از دانشگاه‌های برتر کشور های جهان به دروس پایه اهمیت زیادی داده و نمرات این دروس برای آنها بسیار حائز اهمیت است؛ بنابراین اگر قصد پذیرش و اپلای به دانشگاه های خارج از کشور را دارید، این نکته را نیز مدنظر داشته باشید. در جدول زیر می توانید واحدهای درسی پایه رشته علوم و مهندسی جنگل را مشاهده کنید.

دروس پایه رشته علوم و مهندسی جنگل
ردیف نام درس تعداد واحد
1 ریاضیات عمومی 3
2 فیزیک عمومی 2
3 زمین شناسی 2
4 ریخت شناسی و رده بندی گیاهان 3
5 شیمی عمومی 3
6 آمار 3
7 بوم شناسی عمومی 2
8 خاک شناسی عمومی 3
مجموع واحدها 21

در ترم های آغازین دانشجویان باید دروس پایه را اخذ کنند تا به مشکل پیش نیازی یا هم نیازی در ترم های آخر روبه رو نشوند. با فهم دروس پایه می توان در دروس تخصصی نمرات خوبی کسب کرد. پس بهتر است برای داشتن معدل خوب دروس پایه را جدی بگیرید. توجه داشته باشید که اگر دانشجو حتی یکی از واحدهای درسی پایه را اخذ نکرده باشد از نظر آموزشی فاقد صلاحیت لازم برای فارغ التحصیلی است.

دروس تخصصی رشته علوم و مهندسی جنگل

دروس اختصاصی علوم و مهندسی جنگل بسته سوم واحدهای درسی است که در مقطع کارشناسی باید آنها را اخذ کنید.  دروس اختصاصی شالوده اصلی هر آن چه چیزی است که شما باید در مورد رشته بدانید. با مطالعه دروس اختصاصی است که شما ماهیت کلیه رشته، بازار کار، کاربردها و همچنین جایگاه های شغلی تعریف شده برای رشته را درک می کنید. دروس اختصاصی بار آموزشی بسیار زیادی به همراه داشته و فهم و درک درست آن ها می تواند سبب تقویت رزومه افزایش توانایی های علمی و عملی گردد و به نوعی موفقیت شما را در آینده تضمین کند. در جدول زیر می توانید با واحد های درسی اختصاصی رشته علوم و مهندسی جنگل را مشاهده کنید.

دروس تخصصی رشته علوم و مهندسی جنگل
ردیف نام درس تعداد واحد
1 هوا و اقلیم شناسی 3
2 مساحی و نقشه برداری 3
3 مبانی سنجش از دور 3
4 سامانه اطلاعات جغرافیایی 2
5 هیدرولوژی عمومی 2
6 اقتصاد منابع طبیعی 2
7 حقوق و قوانین منابع طبیعی 2
8 شناخت منابع طبیعی 3
9 مبانی کارآفرینی 2
10 درخت شناسی پهن برگان 3
11 اندازه گیری درختان جنگلی 3
12 آمار برداری جنگل 3
13 مبانی جنگل داری 3
14 برنامه ریزی و مدیریت جنگل 3
15 پارک ها و ذخیره گاه های جنگلی 2
16 طراحی جاده های جنگلی 3
17 ساخت و نگهداری جاده های جنگلی 3
18 بهره برداری جنگل 3
19 حمل و نقل چوب 3
20 فیزیولوژی درختان جنگلی 2
21 خاک شناسی جنگل 3
22 بوم شناسی جنگل 3
23 مبانی جنگل شناسی 3
24 فنون جنگل شناسی 3
25 نهالستان های جنگلی 2
26 جنگل کاری 2
27 بیماری شناسی درختان جنگلی 2
28 اقتصاد جنگل 3
29 مبانی سیاست جنگل 2
30 مسائل اجتماعی – اقتصادی جنگل 2
31 ژنتیک و بیوتکنولوژی جنگل 2
32 مهارت ورزی 1 عمومی 3
33 مهارت ورزی 2 پروژه – تخصصی 3
34 جلسه بحث 1
مجموع واحد ها 87

دروس تخصصی بسیار مهم تلقی شده به گونه ای که می تواند موفقیت شما در بازار کار آینده را تا حد زیادی تضمین کند، البته به شرطی که به درک درست و دقیقی از دروس تخصصی رسیده باشید. این دروس اجباری بوده و حتی اگر یکی از واحدهای درسی اخذ و پاس نشود، دانشجو از نظر آموزشی فاقد صلاحیت لازم برای فارغ التحصیلی است. برای اینکه مشکل پیشنیازی دروس تخصصی رخ ندهد، باید برای دروس پایه قبل از اخذ دروس تخصصی برنامه ریزی شود.

دروس اختیاری رشته علوم و مهندسی جنگل

بسته آخر از واحدهای درسی که در مقطع کارشناسی برای رشته علوم و مهندسی جنگل ارائه می شود دروس اختیاری است. دروس اختیاری به صورت مکمل با درس های اختصاصی ارائه شده و سبب افزایش دانش دانشجویان در مورد گرایش های تحصیلی، بازار کار و آینده می شود به عبارتی دانشجویان می توانند واحدهای درسی که به گرایش تحصیلی مقاطع تکمیلی یا رده های شغلی آینده آنها  ارتباط بیشتری دارند را انتخاب کنند. در جدول زیر می توانید واحدهای درسی اختیاری رشته علوم  و مهندسی جنگل را مشاهده کنید.

دروس اختیاری رشته علوم و مهندسی جنگل
ردیف نام درس تعداد واحد
1 جنگل های شهرداری 2
2 جنگل های اجتماعی 2
3 گردشگری مناطق طبیعی 2
4 فرآورده های غیرچوبی جنگل 2
5 نرم افزارهای کاربردی علوم جنگل 2
6 بوم سازی جنگلی ایران 2
7 مبانی تکنولوژی بذور جنگلی 2
8 بیشه زراعی 2
9 مبانی کشت یافت و ریزازدیادی درختان جنگلی 2
10 درخت شناسی سوزنی برگان 2
11 مبانی جنگل شناسی خارج از شمال 2
12 ارزش گذاری منابع جنگلی 2
13 قارچ شناسی جنگل 2
14 حفاظت آب و خاک 2
15 علوم کار جنگل 2
16 آشنایی با ماشین های جنگل 2
17 ترویج و آموزش منابع طبیعی 2
18 شناخت حیات وحش جنگل 2
19 چوب شناسی و صنایع چوب 2
20 درجه بندی و حفاظت چوب 2
21 آتش سوزی در جنگل 2
22 تحلیل سیاست های جنگل 2
23 بوم شناسی انسانی 2
24 مبانی علوم محیط زیست 2
25 زبان تخصصی 2
مجموع واحد ها 52

دانشجو از بین این دروس به میزان مورد نیاز می تواند دروس انتخابی خود را اخذ کنند. انتخاب و گذرانیدن دروس اختیاری برای تکمیل واحدهای درسی مصوب رشته الزامی است. در رشته شیمی کاربردی دانشجویان باید 10 واحد اختیاری پاس کنند تا سقف واحدهای درسی آنان با 140 برسد. دانشجویان باید در انتخاب دروس اختیاری ابتکار عمل انجام داده و آن دسته از دروسی را انتخاب کنند که نیاز آن ها را بیشتر برطرف می کند.

آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نرم افزار تخمین رتبه کنکور

بازار کار رشته علوم و مهندسی جنگل

در این بخش قرار است بازار کار رشته علوم و مهندسی جنگل را مورد بررسی قرار دهیم. به صورت کلی بازار کار نسبتا خوبی را برای این رشته می توان متصور شد. البته ممکن است برخی از فارغ‌التحصیلان در رشته‌های غیرمرتبط با درآمد کمتر مشغول به کار شوند که این امر به دلیل سوء مدیریت است. اما به صورت کلی فارغ التحصیلان می توانند با تقویت رزومه و افزایش مهارت های علمی و عملی جایگاه شغلی ویژه ای را در بازار کار به دست آورند.  با توجه به اهمیت وجود جنگل ها در کشور ایران چشم انداز خوبی برای این رشته در آینده وجود دارد.  برخی از مشاغلی که فارغ التحصیلان رشته علوم و مهندسی جنگل می توانند در آنجا مشغول به کار شوند در زیر ارائه شده است:

  • کارشناس (مهندس) متخصص در تهیه طرح های جنگل داری و سایر طرح های مربوط به حفاظت و توسعه جنگل ها در سازمان های جنگل ها و مراتع (وزارت جهاد کشاورزی)
  • مدیر و مجری طرح های جنگل داری در حوزه آبخیز مناطق جنگلی
  • کارخانه‌های صنایع چوب تولید کننده فرآورده‌های مختلف چوبی
  • کارخانه‌های خمیر و کاغذ
  • وزارت خانه‌های صنایع و معادن و سایر وزارت خانه‌ها اداره‌ها و سازمان‌ها
  • مراکز دولتی و خصوصی نظیر وزارت آموزش و پرورش و شرکت‌های مختلف مهندسان مشاور

کاربردهای رشته علوم و مهندسی جنگل

در این بخش قرار است نگاهی به کاربردهای رشته علوم و مهندسی جنگل داشته باشیم. به صورت کلی دو کاربرد مهم می توان برای رشته علوم و مهندسی جنگل متصور شد. کاربرد اول مربوط به کارگیری نیروی انسانی در موسسات آموزشی مانند دانشگاه ها و مراکز پژوهشی است. با توجه به اهمیت ارتباط سه ضلع دانشگاه، صنعت و دولت باید افرادی باشند که به تربیت دانشجویان آینده بپردازند. از این رو برخی از ظرفیت های موجود در این رشته وارد بخش آموزش شده و  آماده  سازی دانشجویان آینده را بر عهده می گیرد.  دانشجویان می توانند با کسب مدرک مقاطع تحصیلی بالاتر به عنوان استاد دانشگاه و یا هیئت علمی در دانشگاهها و مراکز پژوهشی مشغول به کار شده و نیروی انسانی مورد نیاز سازمان ها را پرورش دهند.

 کاربرد دوم رشته علوم مهندسی جنگل مربوط به بکارگیری نیروی انسانی در سازمانهای اجرایی و خدماتی است. فارغ التحصیلان می توانند در سازمان های مرتبط مشغول به کار شده و از دانش و مهارت های تخصصی خود برای رفع نیاز سازمان ها استفاده کنند. درصد قابل توجهی از دانشجویان در سازمان های اجرایی و خدماتی به کار گرفته می شوند.

درآمد رشته علوم و مهندسی جنگل

درآمد رشته علوم مهندسی جنگل ارتباط تنگاتنگی با جایگاه شغلی دارد. به صورت کلی می توان درآمد مناسبی را برای فارغ التحصیلان این رشته در بازار کار در نظر گرفت. البته بسته به جایگاه شغلی، سازمان محل خدمت، سابقه کار و مدرک تحصیلی میزان درآمد افراد متفاوت است. ممکن است برخی از افراد به دلیل عدم شایسته سالاری در رده های شغلی پایین تر و یا شغل غیر مرتبط با درآمد کمتر مشغول به کار شوند. اما به صورت کلی با تقویت رزومه و افزایش توانایی ها می توان به جایگاه شغلی با درآمد بسیار مناسب دست پیدا کرد.

وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی مختلف درآمد معینی را برای کارمندان خود در نظر می گیرند.مراکز خصوصی نیز طبق قانون کار اقدام به پرداخت حقوق می کند اما مسئله مهم در این زمینه مهارت و تجربه و سابقه کاری می باشد. اشخاصی که سابقه کاری و مهارت شغلی دارند می‌توانند حقوق بیشتری از مراکز خصوصی به عمل آورند.

جنگل ها برای زندگی روی زمین حیاتی هستند. آنها هوایی را که تنفس می کنیم تصفیه می کنند، آبی را که می نوشیم فیلتر می کنند، از فرسایش جلوگیری می کنند و به عنوان یک محافظ مهم در برابر تغییرات آب و هوایی عمل می کنند. بنابراین رشته علوم و مهندسی جنگل به اندازه هر رشته ای در جنگلداری مهم است. ما برای طراحی جاده ها و پل های خوب و عملیات برداشت با کمترین تأثیر بر خاک، کیفیت آب و زیستگاه به مهندسان جنگل وابسته هستیم.

ادامه تحصیل در رشته علوم و مهندسی جنگل

در این بخش قرار است نگاه کلی به ادامه تحصیل در رشته علوم و مهندسی جنگل داشته باشیم. با توجه به اینکه جایگاه شغلی مناسبتر، درآمد بالاتر و جایگاه اجتماعی بهتری برای فارغ التحصیلان مقاطع ارشد و دکترا وجود دارد،  بنابراین درصد قابل توجهی از از دانشجویان به دنبال ادامه تحصیل در این مقاطع هستند. در ادامه به معرفی گرایش های ارشد و دکترا رشته علوم و مهندسی جنگل پرداخته ایم.

دانشجویان کارشناسی بعد از فارغ التحصیلی می توانند در آزمون کارشناسی ارشد شرکت کرده و در صورت کسب رتبه قبولی می توانند در گرایش مورد نظر مشغول به تحصیل شوند. در مقاطع ارشد دانشجویان باید از پایان نامه خود دفاع کرده تا بتوانند مدرک کارشناسی ارشد خود را اخذ کنند. امکان ادامه تحصیل در دانشگاه های سراسری از جمله دانشگاه های تهران، دانشگاه ارومیه، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه ساری، دانشگاه گیلان، دانشگاه گرگان و… فراهم شده است. در زیر برخی از گرایش های رشته علوم مهندسی جنگل ارائه شده است.

دانشجویان کارشناسی ارشد بعد از فارغ التحصیلی و دفاع پایان نامه می توانند در آزمون دکترا شرکت کنند. دانشجویان در صورت کسب رتبه قبولی و همچنین پذیرش مصاحبه تخصصی می‌توانند وارد مقطع دکترا شده و مشغول به تحصیل شوند.  امکان ادامه تحصیل مقطع دکترا در دانشگاه های برتر کشور از جمله دانشگاه های تهران، دانشگاه ارومیه، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه ساری، دانشگاه گیلان، دانشگاه گرگان و… فراهم شده است. بر اساس دفترچه ثبت نام دکتری، این رشته در مقطع دکتری تخصصی بدون گرایش ارائه می‌شود.

رشته علوم و مهندسی جنگل در جهان

رشته علوم و مهندسی جنگل معمولاً شامل مسئولیت تأمین مواد خام جنگلی برای تبدیل به محصولات یا خدمات با هزینه ای مقرون به صرفه و در عین حال حفاظت از ارزش های زیست محیطی و اجتماعی است. با توجه به نقش ویژه جنگل ها در اکوسیستم فارغ التحصیلان این رشته از نظر اجتماعی در جایگاه فوق العاده ای قرار می گیرند. علاوه بر این حتی استخدام دانشجویان این رشته بعد از فارغ التحصیلی در کشورهای مختلف نیز امکان پذیر است.

اگر بخواهیم به صورت دقیق تر شرایط رشته علوم و مهندسی جنگل در جهان را برای شما ارزیابی کنیم لازم است تا به معرفی بهترین دانشگاه های جهان برای رشته و همچنین میزان درآمد فارغ التحصیلان در کشورهای مختلف بپردازیم. جهت رتبه بندی دانشگاه از رتبه بندی QS  استفاده می کنیم. رتبه بندی QS یکی از مهم‌ترین رتبه‌بندی‌های دانشگاهی است که براساس سوابق آموزشی، توانایی جذب در بازار کار، نسبت اعضای هیئت علمی به تعداد دانشجو، نسبت اعضای هیئت علمی بین‌المللی، نسبت دانشجویان بین‌المللی و میزان استنادات به ازای هر عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها را رتبه‌بندی می‌کند. در حال حاضر براساس آخرین تغییرات رتبه بندی دانشگاه های جهان برای رشته علوم و مهندسی جنگل ۱۰ دانشگاه برتر این رشته به شرح زیر هستند:

  1. دانشگاه و تحقیقات واگنینگن، هلند
  2. دانشگاه کالیفرنیا، دیویس، ایالات متحده آمریکا
  3. دانشگاه علوم کشاورزی سوئد، اوپسالا، سوئد
  4. دانشگاه کرنل، ایتاکا، ایالات متحده آمریکا
  5. دانشگاه کشاورزی چین پکن، (سرزمین اصلی)
  6. ETH زوریخ، سوییس
  7. دانشگاه کالیفرنیا، برکلی (UCB)، ایالات متحده آمریکا
  8. دانشگاه پوردو، وست لافایت، ایالات متحده
  9. دانشگاه علوم زیستی نروژ
  10. دانشگاه ایالتی میشیگان، ایست لنسینگ، ایالات متحده

در میان دانشگاه های آسیایی دانشگاه کشاورزی چین در رتبه 5 و دانشگاه توکیو در رتبه 24 قرار دارد.  دانشگاه اصفهان و دانشگاه تهران در رده بندی 251-300 قرار دارند.

وقتی صحبت از رشته علوم و مهندسی جنگل به میان می آید، چیزی بیش از آنچه که به چشم می آید وجود دارد. به عنوان مثال، آیا می دانستید که آنها به طور متوسط ​​44.32 دلار در ساعت درآمد دارند؟ یعنی 92194 دلار در سال! بین سال‌های 2018 تا 2028، انتظار می‌رود این شغل 3 درصد رشد کند و 1000 فرصت شغلی در سراسر ایالات متحده ایجاد کند.  در کانادا میانگین حقوق ملی برای مهندس جنگل 83980 دلار است.

چه دانش آموزی باشید که به دنبال شروع حرفه ای معنادار است یا فردی که به دنبال کار رضایت بخش تر است، رشته علوم و مهندسی جنگل یک انتخاب عالی است. این رشته نه تنها برای سلامت روحی و جسمی شما مفید است، بلکه حرفه ای است که تقاضا دارد و پیش بینی رشد خوبی برای آن انجام شده است. جنگل های کوهستانی منابع ارزشمندی هستند که چوب، آب، حیات وحش، زیستگاه ماهی و کیفیت منظره را فراهم می کنند. حفظ آن ارزش های منظره، حفاظتی و تولیدی مستلزم به کارگیری ماهرانه دانش مهندسی جنگل و محیط زیست به منظور حفظ و تقویت این منابع است.

معرفی کامل رشته علوم و مهندسی جنگل | دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه های قبولی، واحدهای درسی، ادامه تحصیل، بازارکار و درآمد رشته علوم و مهندسی جنگل

پرسش و پاسخ

بازار کار رشته علوم و مهندسی جنگل در ایران چگونه است؟

بازار کار رشته علوم و مهندسی جنگل برای فارغ التحصیلان این رشته در کشور ما مناسب است و اگر بعد از اتمام دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد مهارت های لازم برای ارائه خدمات در رشته در دانشجویان تقویت شود امکان استخدام سریع این افراد نیز وجود خواهد داشت

برترین دانشگاه های رشته علوم و مهندسی جنگل در ایران کدامند؟

تمام دانشگاه های سراسری از نظر شرایط علمی در جایگاه مناسبی برای ارائه خدمات آموزشی علوم و مهندسی جنگل در کشور ما قرار دارند. اما با این حال دانشگاه های تهران، دانشگاه ارومیه، دانشگاه ساری، دانشگاه تبریز، دانشگاه سمنان و دانشگاه ایلام را می توان برترین دانشگاه‌ های ایرانی در رتبه‌بندی در نظر گرفت.

درآمد رشته علوم و مهندسی جنگل چقدر است؟

درآمد رشته علوم و مهندسی جنگل به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد اما به صورت متوسط می‌تواند درآمد بالا و قابل توجهی را برای فارغ التحصیلان این رشته هم در ایران و هم در جهان در نظر گرفت.
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x