تمامی داوطلبین تجربی بعد از شرکت در کنکور سراسری و اعلام نتایج، در صورت کسب حدنصاب لازم باید انتخاب رشته خود را انجام دهند. در زمان انتخاب رشته باید به فاکتورهای متعددی از جمله، سطح دانشگاه، علاقه به رشته، مسافت شهر و… توجه کنند. در این نوشتار همراه شما هستیم تا صفر تا صد انتخاب رشته تجربی را ارائه دهیم.
با گزینه دو همراه باشید.
تمامی داوطلبین بعد از شرکت در کنکور سراسری و اعلام نتایج، میبایست انتخاب رشته خود را انجام دهند. در زمان انتخاب رشته باید به فاکتورهای متعددی از جمله، سطح دانشگاه، علاقه به رشته، مسافت شهر و… توجه کنند. در این نوشتار همراه شما هستیم تا صفر تا صد انتخاب رشته تجربی را ارائه دهیم.
بیشترین تعداد داوطلبین کنکور سراسری مربوط به رشته تجربی است. برای انتخاب رشته تجربی باید نکات مهمی را مدنظر داشته باشید تا از این مرحله از کنکور بهخوبی عبور کنید.
داوطلبین میتوانند به سایت سنجش به نشانی sanjesh.org جهت مشاهده کارنامه خود مراجعه کنند.
توجه داشته باشید که با ادغام کنکور سراسری و دانشگاه آزاد، تمامی مراحل اعم از ثبتنام، برگزاری آزمون و اعلام نتایج اولیه با هم ادغام شده است. اما مرحله انتخاب رشته و اعلام نتایج نهایی این دو دانشگاه از هم مجزا است.
نحوه بررسی کارنامه کنکور سراسری
کارنامه کنکور سراسری در سال 1402 تفاوتهایی با کارنامههای سال گذشته دارد، اما به صورت کلی، مفاهیم اصلی مشترک است. کارنامه کنکور سراسری حاوی اطلاعاتی از جمله، مشخصات فردی، معدل، میزان تأثیر سوابق، نمرات خام، نمرات آزمون اختصاصی هر داوطلب است.
- اطلاعات شناسنامهای و ثبت نامی
قسمت اول کارنامه تجربی، مربوط به اطلاعات ثبت نامی است. بعد از اعلام نتایج باید این قسمت را بهدقت چک کنید و هر گونه مغایرتی را اصلاح نمایید. در هنگام بررسی این بخش توجه داشته باشید که سهمیه ثبت نامی با سهمیه نهایی تطابق داشته باشد، انتخاب رشته به سهمیه بسیار حساس و وابسته است و شانس قبولی بر اساس سهمیه تغییر میکند. معدل کتبی نیز در انتخاب رشته بسیار اهمیت دارد، دقت داشته باشید که معدل کتبی درج شده در کارنامه دقیقاً با معدل شما یکی باشد.
- اطلاعات دیپلم و پیشدانشگاهی
در این ردیف، اطلاعات مهمی مانند منطقه اخذ دیپلم، عنوان مدرک پیشدانشگاهی، سال اخذ، مدرک و… درج شده است. اطلاعات این بخش را نیز باید بررسی کنید تا در صورت مغایرت برای اصلاح آن اقدام شود.
- اطلاعات محل اخذ مدارک و سهمیه نهایی
این قسمت در انتخاب رشته تجربی بسیار اهمیت دارد، زیرا در این قسمت اطلاعات مربوط به ناحیه و قطب بومی منطقه درج شده است که در سهمیه منطقه تأثیر دارد. سهمیه مهمترین و در واقع اصلیترین عامل برای انتخاب رشته تجربی است.
- اعلام علاقهمندی بر اساس تقاضانامه
در این قسمت علاقهمندیهای شما برای دانشگاههای غیرانتفاعی، پیامنور و سهمیه کارمندی و بهیار تعیین شده است.
- وضعیت مجاز به انتخاب رشته در دورههای مختلف
در این قسمت وضعیت مجاز برای دانشگاههای مختلف ارائه شده است. مهمترین قسمت کارنامه تجربی برای انتخاب رشته تجربی همین قسمت است. طبیعتاً در انتخاب رشته در دورههای روزانه و نوبت دوم دانشگاههای سراسری شما باید در این قسمت مجاز شده باشید، در غیر این صورت نمیتوانید برای دورههای نامبرده، انتخاب رشته انجام دهید. بهغیراز دورههای روزانه و نوبت دوم، دورههای دیگر مربوط به مجازی، پردیس خودگردان، دانشگاههای پیامنور و غیرانتفاعی، دانشگاههای فرهنگیان و… وجود دارد که در صورت مجاز شدن میتوانید برای این دانشگاهها اقدام کنید.
از مهمترین نکات کارنامه تجربی، بررسی وضعیت مجاز یا عدم مجاز داوطلب در دورههای روزانه یا غیر روزانه است. به دلیل ادغام ثبتنام دانشگاههای سراسری و آزاد، وضعیت مجاز بودن داوطلب در این بخش نوشته شده است. اگر داوطلبین برای انتخاب رشته دانشگاه آزاد مجاز شده باشند، در انتهای کارنامه خود یک کد دسترسی به انتخاب رشته مشاهده میکنند.
- رتبه و نمره کل داوطلب
نمرات خام و نمرات آزمون اختصاصی در هنگام انتخاب رشته بسیار اهمیت دارد. این قسمت به داوطلب میگویند که چه رتبهای کسب کرده و نمره کل یا تراز وی چقدر است. این قسمت سرنوشت شما را در انتخاب رشته تجربی رقم میزند.
نحوه انتخاب رشته تجربی دانشگاههای دولتی و دانشگاههای آزاد
نحوه انتخاب رشته کنکور سراسری به این صورت است که هر داوطلب مجاز است تا حداکثر 150 کد رشته محل را از بین رشته محلهای مربوط به گروه آزمایشی انتخاب کند. برای این فرایند باید به سایت سازمان سنجش مراجعه کرده و انتخاب رشته خود را انجام دهند.
همانطور که در پاراگرافهای بالاتر بیان کردیم، داوطلبین گروه تجربی که متقاضی انتخاب رشته در دانشگاههای آزاد هستند باید کد رشته محلها را در سایت دانشگاه آزاد وارد کنند.
افرادی که تمایل به ثبتنام در رشتههای بدون کنکور در دانشگاههای سراسری دارند، میبایست رشته موردنظر خود را به همراه 150 انتخاب وارد کنند.
نحوه چینش انتخاب رشته کنکور سراسری
انتخاب 150 رشته محل در فرایند انتخاب رشته کنکور، به داوطلب پتانسیل بالایی میدهد تا با دست باز رشتههای موردعلاقه خود را انتخاب کند. ترتیب و نحوه چینش رشتهها بسیار مهم است؛ زیرا سازمان سنجش به ترتیب تمامی انتخابهای داوطلب را میخواند و سپس به سراغ برگه نفر بعدی میرود، مگر اینکه داوطلب در کد رشته محلی پذیرش شده باشد که در اینجا قبولی وی صادر شود و در این صورت به سراغ انتخابهای بعدی نمیرود. معمولاً اولویتبندی انتخاب رشته کنکور سراسری به صورت زیر انجام میشود:
1. به صورت معمول از 150 انتخاب، حدود 20 تا 30 درصد مربوط به کد رشته محلهایی است که شانس قبولی داوطلب در آن کم است. به این انتخابها، خوشبینانه میگویند. برای مثال انتخاب رشته پزشکی دانشگاه تهران با رتبه 2000 یک انتخاب خوشبینانه است.
2. به صورت کلی 50 تا 60 درصد از انتخابهای داوطلب به انتخابهای منطقی اختصاص مییابد. منظور از این اصطلاح این است که داوطلب باید به صورت منطقی با توجه به رتبه خود، رشته محلهایی را انتخاب کند که داوطلبین در سالهای گذشته با همان رتبه قبول شدند.
- سایر انتخابهای داوطلب به رشتههایی اختصاص مییابد که میداند به صورت حتم در آنها قبول میشود. برای مثال داوطلبی که رتبه 2000 را دارد، به صورت حتم در رشته محلهایی که سالهای قبل، افراد با رتبه 4000 در آن قبول شدهاند، پذیرش میشود.
تأثیر بومی گزینی در انتخاب رشته تجربی
شهریه در انتخاب رشته برای تمامی گروههای آزمایشی بسیار اهمیت دارد؛ زیرا داوطلب باید حداقل 8 ترم هزینه تحصیل بپردازد. در برخی موارد، داوطلبین به دلیل عدم توجه به هزینههای شهریه، برای یک رشته محل در دانشگاههای شهریه پرداز اقدام میکنند که همین امر باعث نارضایتی و انصراف آنان از رشته محل قبولی میشود.
در فرایند انتخاب رشته باید ابتدا با تمامی دورههای تحصیلی مختلف از جمله (روزانه، شبانه، پیامنور، غیرانتفاعی، پردیس خودگردان، ظرفیت مازاد و دانشگاه آزاد) آشنا باشید و شهریه هر کدام را به صورت مجزا بررسی کنید.
دورههای پردیس خودگردان به دلیل بالابودن شهریه در لیست بسیاری از داوطلبین جای ندارد. افرادی که مشکل پرداخت شهریه ندارند میتوانند برای این دورهها انتخاب رشته کنند. اصلیترین عاملی که بعد از رتبه داوطلب، برای انتخاب رشته تجربی در نظر گرفته میشود، همین شهریه است.
تأثیر سهمیهها در انتخاب رشته کنکور سراسری
سهمیههای کنکور سراسری از جمله سهمیه مناطق، سهمیه رزمندگان، سهمیه جانبازان و ایثارگران، سهمیه خانواده شهدا و…. است. برای تمام داوطلبین سهمیه مناطق در نظر گرفته میشود. آن دسته از متقاضیانی که سهمیهای غیر از سهمیه مناطق دارند، برای آنها یک سهمیه مجزا در نظر گرفته میشود، به عبارتی هر داوطلبی میتواند یک سهمیه منطقه و یک سهمیه غیر از سهمیه منطقه داشته باشد. اگر داوطلب تنها مشمول سهمیه مناطق باشد، انتخابهای وی بر اساس همان سهمیه بررسی میشود.
سهمیه منطقه در انتخاب رشته تجربی
انتخاب رشته تجربی به سهمیه بسیار وابسته است. یکی از مهمترین سهمیهها، سهمیه مناطق است. همانطور که میدانید، داوطلبین بر اساس سه سال آخر محل تحصیل به یکی از مناطق سهگانه یک، دو و سه تقسیمبندی میشوند.
- سهمیه منطقه یک در انتخاب رشته تجربی
سهمیه منطقه یک مخصوص مراکز شهرهای تهران، اصفهان، مشهد، شیراز و تبریز است. منطقه یک بهعنوان منطقه مرفه در نظر گرفته میشود و داوطلب برای بهدستآوردن رتبههای خوب باید بهمراتب درصدهای بیشتری نسبت به داوطلبین منطقه دو و سه به دست آورد.
- سهمیه منطقه دو در انتخاب رشته تجربی
بیشترین تعداد داوطلبین تجربی مربوط به منطقه 2 است، بنابراین بیشترین توزیع ظرفیت دانشگاهها به داوطلبین این منطقه میرسد. بر اساس قانون توزیع ظرفیت، به نسبت جمعیت شرکتکننده در هر سهمیه مناطق، ظرفیت تقسیم میشود. همچنین به طور معمول، رتبههای قبولی سهمیه منطقه دو به نسبت سهمیههای منطقه یک و سه بیشتر است.
در هنگام انتخاب رشته تجربی توجه داشته باشید که تعداد دانشگاههایی که در منطقه دو قرار میگیرند، بسیار بیشتر از تعداد دانشگاههایی است که در منطقه یک قرار دارد؛ بنابراین شانس قبولی داوطلبان منطقه دو برای کد رشته محلهای بومی، ناحیهای یا استانی بیشتر از سهمیه منطقه یک و سه میشود. به صورت کلی برای رشتههایی که ناحیهای هستند، رقابت به نفع داوطلبین منطقه دو خواهد بود، زیرا اکثر نواحی مربوط به منطقه دو است.
- سهمیه منطقه سه در انتخاب رشته تجربی
تفاوت بزرگ منطقه دو با منطقه سه در این است که با درصدهای مشابه، رتبه بدتری نسبت به منطقه 3 به دست میآورند. برای مثال اگر با میانگین 50 درصد، رتبه داوطلبی در منطقه یک 2000 و در منطقه دو 1800 بشود، در منطقه سه احتمال اینکه این رتبه تبدیل به یک رتبه سهرقمی بشود بسیار زیاد است. داوطلبین این منطقه به دلیل نبود امکانات مشاورهای خوب، انتخابهای رشتههای دقیقی انجام نمیدهند.
در یک مقاله جداگانه، لیست شهرهایی که در مناطق یک، دو و سه قرار دارند را به صورت کامل تشریح کردهایم.
سهمیه 5 درصد ایثارگران در انتخاب رشته تجربی
سهمیه 5 درصد ایثارگران مثل سهمیه 25 درصد ایثارگران، باید 70 تراز آخرین قبولی سهمیه آزاد را کسب کنند تا حق بررسیشدن در آن دانشگاه و رشته را داشته باشند. 5 درصد از ظرفیت کد رشته محلهای دفترچه انتخاب رشته تجربی سازمان سنجش مخصوص داوطلبان این سهمیه است.
انتخاب رشته تجربی برای سهمیه 5 درصد ایثارگران به دلیل حساسیتها بسیار پیچیده میشود و قوانین خاص توزیع ظرفیت و تراز قبولی، این حساسیت را بیشتر نیز میکند.
سهمیه 25 درصد ایثارگران در انتخاب رشته تجربی
شرایط قبولی در سهمیه 25 درصد ایثارگران، حائز شرایط کسب 70 درصد تراز آخرین قبولی سهمیه آزاد است. یعنی ابتدا از ظرفیت هر کد رشته دانشگاه، 25 درصد کسر میشود و سپس ظرفیت باقیمانده برای سهمیههای دیگر توزیع میشود. همین امر سبب شانس قبولی این سهمیه در همه کد رشتههای دانشگاهها است.
سهمیه رزمندگان
رزمندگانی که حداقل شش ماه متوالي يا متناوب داوطلبانه در مناطق عملياتی حضور داشتهاند، در سهمیه رزمندگان گزینش میشوند. سهمیه رزمندگان حائز شرایط کسب 75 درصد تراز آخرین قبولی سهمیه آزاد است.
سهمیه خانواده شهدا در انتخاب رشته تجربی
سهمیه خانواده شهدا حائز شرایط 70 درصد تراز آخرین قبولی سهمیه آزاد است. سهمیه خانواده شهدا مانند سهمیه مناطق، توزیع ظرفیت میشود، یعنی بعد از کسر 25 درصد ظرفیت برای سهمیه 25 درصد ایثارگران و 5 درصد ظرفیت سهمیه 5 درصد ایثارگران، مابقی ظرفیت بین داوطلبان سهمیه مناطق و خانواده شهدا تقسیم میشود.
داوطلبین سهمیه 5 و 25 درصد ایثارگران، خانواده شهدا و رزمندگان هم در سهمیه خودشان و هم در سهمیه منطقهشان مورد بررسی قرار میگیرند.
نکات مهم در مورد انتخاب رشته تجربی دانشگاه آزاد
انتخاب رشته تجربی دانشگاه آزاد برخلاف رشته تجربی سراسری، سادهتر است؛ زیرا هم تعداد کد رشته محلهای آن محدودتر است و هم اینکه بیشتر از 100 تا اولویت انتخاب وجود ندارد. نکات زیر برای انتخاب رشته تجربی دانشگاه آزاد ارائه شده است:
1. انتخاب رشته دانشگاه آزاد برای رشتههای تجربی بر اساس علاقهمندی داوطلب باید انجام شود.
2. رشتههای با آزمون دانشگاه آزاد شامل (پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، دامپزشکی، پرستاری، هوشبری، مامایی، علوم آزمایشگاهی، اتاق عمل، تغذیه، صنایع غذایی، زیستشناسی، شیمی، بهداشت محیط و عمومی و حرفهای، مواد غذایی) است.
3. قبولی در رشتههای پرطرفدار مانند پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و… مانند دانشگاههای سراسری سخت است.
4. در انتخاب رشته دانشگاه آزاد بدون کنکور محدودیتی وجود ندارد.
5. انتخاب رشته بدون آزمون دانشگاه آزاد بدون محدودیت و ممنوعیت از گروههای آزمایشی دیگر است، یعنی داوطلبین گروههای ریاضی، تجربی و انسانی میتوانند در کد رشتههای همدیگر شرکت کنند.
6. انتخاب رشته بدون کنکور دانشگاه آزاد، وابسته به سوابق تحصیلی است و ربطی به رتبه ندارد.
7. رشتههای پر طرفدار و دانشگاههای آزاد پر طرفدار در همان روزهای اولیه و حتی ساعات اولیه تکمیل میشوند.
داوطلبان شرکتکننده در کنکور تجربی در صورت داشتن کد دسترسی انتخاب رشته دانشگاه آزاد، حق انتخاب رشته دانشگاه آزاد را نیز دارند. کلیه علاقهمندان به تحصیل در رشتههای پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه آزاد باید حتماً در انتخاب رشته دانشگاه آزاد ۱۴۰۲ کنکور تجربی شرکت کنند.
آخرین رتبههای قبولی در انتخاب رشته تجربی
برای اینکه یک انتخاب رشته موفق داشته باشید، باید از آخرین قبولی سالهای گذشته در رشتهها و دانشگاههای تجربی اطلاع داشته باشید تا بر اساس آن بتوانید قبولی خود را تخمین بزنید. با توجه به تعدد کد رشته محلهای تجربی و حساسبودن رتبه قبولی نسبت به سهمیه مناطق و جنسیت، این تخمین پیچیده میشود. بهترین روش برای برآورد قبولی در یک کد رشته محل، استفاده از نرمافزارهای انتخاب رشته است که از یک الگوریتم قوی و یک جامعه آماری گسترده برای انتخاب رشته مجازی استفاده میکند. نرمافزار انتخاب رشته گزینه دو جهت انتخاب رشته مجازی یک نرمافزار بسیار هوشمند محسوب شده که نتایج بسیار دقیق و نزدیکی با جامعه آماری واقعی ارائه میدهد، دلیل موفقبودن این نرمافزار این است که از یک الگوریتم قوی و هوش مصنوعی و یک پایگاهداده کامل برای انتخاب رشته استفاده میکند.
زمانی که شانس قبولی در یک کد رشته محل را بر اساس آخرین رتبههای قبولی سالهای گذشته میسنجید به جنسیت نیز توجه کنید. زیرا در انتخاب رشته رتبه قبولی دختر و پسر با هم تفاوت دارد.
سازمان سنجش چگونه انتخاب رشته داوطلبین را ارزیابی میکند؟
اولویتبندی انتخاب رشته سازمان سنجش یک نکته بسیار مهم دارد و آن هم این است که باید بر اساس علاقهمندی باشد. سازمان سنجش به ترتیب رتبهها، انتخاب رشتهها را چک میکند، مثلاً تا زمانی که رتبه 1000 مورد بررسی قرار نگرفته باشد، رتبه 1500 تعیین تکلیف نمیشود. حتی اگر رتبه 1500، یک کد رشته محل را در انتخاب اول خود قرار داشته باشد و رتبه 1000 آن کد رشته محل را در انتخاب 100 خود گذاشته باشد، رتبه 1000 در آن رشته قبول میشود.
سازمان سنجش بر اساس رتبه داوطلب، انتخاب رشتهها را بررسی میکند. روند ارزیابی این سازمان بهگونهای است که تمامی رشتههای انتخابی داوطلب مورد بررسی قرار گیرند، حتی ممکن است فردی در انتخاب 150 خود پذیرش شود.
راهنمای انتخاب رشته تجربی
برای اولویتبندی انتخاب رشته تجربی بهتر است به نکات زیر توجه کنید:
- 1. بهتر است انتخابهای اولیه شما رشتههایی باشد که شما بسیار به آنها علاقه دارید، حتی اگر شانس قبولی شما در آنها صفر باشد. به همین ترتیب که پایینتر میآیید، کد رشتههایی را بزنید که شانس قبولی شما در آنها بیشتر است و در نهایت در انتهای فرم انتخاب رشته ۱۵۰تایی، کد رشته دانشگاههایی را قرار دهید که شانس قبولی شما در آنها قطعاً صددرصد است.
- 2. علاوه بر رشتههای پرطرفدار گروه تجربی، رشتههای گروه پیراپزشکی مانند علوم آزمایشگاهی، بیناییسنجی، فیزیوتراپی، پرتوشناسی، اتاق عمل، هوشبری، پرستاری، فناوری اطلاعات سلامت و… را نیز مورد توجه قرار دهید. این رشتهها دارای بازار کار و درآمد خوبی هستند.
- 3. درصورتیکه به گروههای غیرپزشکی مانند شیمی، زیستشناسی و… علاقه دارید، میتوانید در این کد رشته محلها ثبتنام کنید، شرایط ایدهآلی برای ادامه تحصیل و بورسیه شدن برای این رشتهها در مقطع دکترا وجود دارد.
- 4. در نوع گزینش تعهد وزارت بهداشت، زمانی که اسم استان و مناطق تحت پوشش مستقیماً قید میشود، سهمیه فقط به همان استان تعلق میگیرد. ازآنجاییکه در پذیرشهای بومی 20 تا 40 درصد به سهمیه آزاد تعلق میگیرد، از استانهای دیگر هم پذیرش صورت میگیرد، البته به شرطی که سهمیه منطقه خالی بماند. به عبارتی در صورت خالی ماندن ظرفیت، به بقیه استانها اختصاص داده میشود و منعی برای انتخاب این کد رشتهها وجود ندارد.
- 5. انتخاب رشته کنکور تجربی به رتبه قبولی، سهمیه، بومی گزینی و علاقه فرد بستگی دارد، باید تمامی این موارد را در هنگام انتخاب رشته مدنظر قرار دهید.
در هنگام انتخاب رشته توجه کنید که این رشته تا آخر عمر همراه شما خواهد بود و اتفاقات مهم زندگی از جمله، کسب درآمد، ازدواج، سالمندی و… را تحتتأثیر قرار میدهد. مشاوره گرفتن و استفاده از نرمافزارهای مجازی انتخاب رشته به شما در این زمینه کمک میکند. توجه داشته باشید که باید به انتخاب رشته یک دید بلندمدت داشته باشید؛ زیرا تمامی ابعاد زندگی شما در گرو این انتخاب است.
پرسش و پاسخ
هر داوطلب میتواند حداکثر 150 رشته را متناسب با گروه آزمایشی خود در فرم اینترنتی ساست سازمان سنجش به نشانی sanjesh.org تکمیل کند.
در صورت مجاز شدن در دانشگاههای آزاد، یک کد دسترسی در انتهای کارنامه داوطلب وجود دارد. داوطلبین میتوانند با مراجعه به سایت دانشگاه آزاد برای انتخاب رشته تجربی دانشگاههای آزاد اقدام کنند.
یکی از مهمترین نکات در هنگام اولویتبندی کد رشته محلها، توجه به بومی گزینی برخی از رشته محلها است.
سازمان سنجش به ترتیب رتبه، تمامی انتخابهای داوطلبین را بررسی میکند و بر اساس ظرفیت پذیرش دانشگاهها و قوانین بومی گزینی و… داوطلب را در یکی از رشته محلها پذیرش میکند.
نرمافزار انتخاب رشته گزینه دو یک نرمافزار رایگان برای فرایند انتخاب رشته است. این نرمافزار از هوش مصنوعی و پایگاهداده کاملی بهره میبرد که میتواند یک انتخاب رشته دقیق مطابق با جامعه آماری واقعی ارائه دهد.
سلام و عرض ادب خدمت شما.
از نویسنده محترم، بابت این مقاله، ممنونم