معرفی رشته زمین شناسی
رشته زمین شناسی یکی از رشته های گروه علوم تجربی است که در میان داوطلبین کنکور سراسری مورد توجه قرار می گیرد. این رشته تحصیلی دارای تخصص ها و مهارت های بسیار کاربردی و خاصی است که لازم است تا به صورت کامل به بررسی آنها پرداخته شود. با توجه به اهمیت این رشته در این نوشتار با شما همراه هستیم تا به بررسی تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، بازار کار، گرایش ها، کاربرد، و شرایط ادامه تحصیل در رشته زمین شناسی در ایران و جهان بپردازیم.
رشته زمین شناسی از آن دسته از رشته های مادر شناخته می شود که مجموع گسترده ای از مهارت ها و تخصص های لازم برای این رشته تدریس می شوند. علاقه به دروس زمین شناسی اصلی ترین لازمه ورود به این رشته است. اگر با علاقه به دروس زمین شناسی وارد این رشته نشوید، شرایط برای شما بسیار پیچیده خواهد شد.
تاریخچه رشته زمین شناسی
زمین شناسی یا ژئولوژی از یک لغت یونانی با عنوان Geo به معنی زمین و Logos به معنی علم نشات گرفته است. در این رشته شرایط پیدایش زمین و مواد تشکیل دهنده آن و همچنین تمام عنصرهای موجود روی این کره خاکی مورد بررسی قرار می گیرند. تاریخچه رشته زمین شناسی به بیش از 4500 سال پیش از میلاد مسیح باز می گردد. جایی که برای اولین بار فلزاتی مانند مس از دل زمین استخراج می شد. استخراج فلزات معیار بسیار خوبی برای بررسی تاریخچه زمین شناسی در جهان است. البته شایان ذکر است که این رشته در طول تاریخ از نظر ماهیت تفاوت های زیادی پیدا کرده و شرایط آن کاملاً عوض شده است. از بررسی جزئیات خاک تا بررسی کلیات عناصر موجود بر روی کره زمین همگی در این رشته تعریف می شوند.
بعد از اینکه دانشمندانی مانند کولن به این نتیجه رسیدند که برای ساخت سازه ها بایستی از دیوار حائل برای جلوگیری از فشار خاک استفاده نمایند، رشته زمین شناسی ابعاد بسیار وسیع تری نیز پیدا کرد. این مهم در سال 1776 بود و بعد از آن این رشته با تغییرات عمده ای روبرو گردید.
برای آمادگی بیشتر در کنکور می توانید در آزمون های استاندارد گزینه دو شرکت کنید : آزمون های آزمایشی گزینه دو
تعریف تخصصی رشته زمین شناسی
رشته زمین شناسی را در یک جمله می توان رشته ای برای مطالعه زمین و شرایط آن در نظر گرفت. این رشته تحصیلی به بررسی شرایط و عناصر تشکیل دهنده زمین پرداخته و تمام جزئیات سنگ ها و کانی ها را مورد ارزیابی قرار می دهد. سنگ ها، خاک، نفت، فلزات، هواشناسی، جغرافیا و رشته های این چنینی همگی به نوعی نشات گرفته از همین زمین شناسی هستند. در سطح پیشرفته تر شاهد استفاده از مهارت های رشته زمین شناسی برای مطالعه و بررسی بلایای طبیعی نیز هستیم که می تواند یک پیشرفت شگرف برای این رشته باشد.
رشته زمین شناسی در یک نگاه
رشته زمین شناسی یکی از رشته های بسیار جذاب در گروه علوم تجربی است که هر ساله علاقه‌مندان بسیار زیادی به سمت آن جذب می شوند. رشته زمین شناسی ارتباط بسیار نزدیکی با رشته هایی مانند هواشناسی و حتی علوم زیستی و جغرافیا داشته و به همین دلیل بسیاری از دانشجویان در این رشته ها در مقاطع تحصیلی بالاتر گرایش های یکسانی را انتخاب می نمایند. در حال حاضر بازار کار رشته زمین شناسی در کشور ما چندان مناسب نیست و تنها استخدام در موسسات و ادارات دولتی می توانند شرایط درآمد خوبی برای فارغ التحصیلان این رشته به دنبال داشته باشد. اما با این حال برخی از افراد بعد از فارغ التحصیلی در این رشته با آموزش نرم افزار ها و مهارت های تخصصی شرایط خوبی در بازار کار برای خود به وجود می آورند که این موضوع به اهتمام و تلاش خود دانشجویان بستگی خواهد داشت.
رشته زمین شناسی در مقطع کارشناسی در کشور ما در دانشگاه های مختلفی تدریس میشود و امکان ورود به این رشته برای علاقه مندان در استان های مختلف وجود دارد. رشته در مقطع کارشناسی در چهار سال تحصیلی و هشت نیمسال تحصیلی را میشود و دانشجویان می بایست در طول این ۸ نیمسال تحصیلی در نهایت ۱۳۵ واحد تحصیلی را در دسته بندی های مختلف پشت سر بگذرانند. برای ورود به این رشته باید از طریق کنکور سراسری تجربی اقدام نمایید و درس هایی مانند زمین شناسی و شیمی و فیزیک از جمله درس های مهم مربوط به این رشته محسوب می شوند. در کشور ما بیشتر دانشجویان وارد رشته زمین شناسی می شوند که به درس ها و مباحث مربوط به رشته علاقه دارند.
رشته زمین شناسی در ایران
رشته زمین شناسی در ایران مانند جهان سابقه بسیار طولانی دارد. هر چند این رشته به صورت علمی و دانشگاهی در کشور ما یک رشته با سابقه محسوب نمی شود، اما ایرانی ها از دوران باستان مطالعات بر روی زمین را آغاز کرده و از این مطالعات برای استخراج فلزات مختلف استفاده می نمودند. استخراج آلیاژ مفرغ توسط ایرانیان به بیش از 2800 سال پیش از میلاد مسیح باز می گردد. همچنین در طول سالیان دراز استخراج سایر فلزات نیز در دستور کار ایرانی ها قرار گرفته است. زمین شناسی اما به عنوان یک رشته تحصیلی در همین سده گذشته وارد دانشگاه های کشور شده و مطالعات حرفه ای مربوط به زمین و شرایط آب و هوایی ایران هنوز فاصله بسیار زیادی با کشورهای پیشرفته دارد. به همین دلیل نیاز به داشتن افرادی متخصص در این زمینه بیشتر از سایر کشورها در کشور ما احساس می شود.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
پذیرش در رشته زمین شناسی
برای اینکه شرایط پذیرش در رشته زمین شناسی را با هم مورد بررسی قرار دهیم بایستی دو دیدگاه متفاوت در این باره را مورد ارزیابی قرار داده و در نهایت به یک جمع بندی کامل برسیم. برای بررسی شرایط پذیرش در رشته زمین شناسی در دانشگاه های ایران ابتدا باید میزان رقابت برای ورود به این رشته را مورد بررسی قرار دهیم و سپس به بررسی میزان ظرفیت اعلام شده از سوی دانشگاه های کشور بپردازیم.
به صورت کلی رشته زمین شناسی هر چند دارای واحدهای درسی بسیار شیرین و جذابی است اما با این حال به دلیل بازار کار نامناسب از جمله رشته های خیلی پرطرفدار محسوب نشده و رقابت خیلی سنگین برای ورود به این رشته وجود ندارد. داوطلبین بعد از اعلام اولیه نتایج کنکور سراسری تجربی معمولاً رشته زمین شناسی را در اولویت های اول خود قرار نمی دهند. از این رو اگر علاقه به این رشته داشته باشید می توانید با کمی تلاش و رقابت پایین به راحتی وارد دانشگاه های برتر این رشته شوید.
از نظر میزان ظرفیت نیز رشته زمین شناسی از جمله رشته های با شرایط تقریبا خوب محسوب می شوند. هر ساله امکان پذیرش بیش از ۸۰۰ نفر در این رشته در دانشگاه های کشور فراهم می‌آید که نشان از ظرفیت قابل قبول رشته زمین شناسی در دانشگاه های کشور ما دارد. دانشگاه های بسیار زیادی نیز امکان تحصیل در این رشته را برای علاقمندان فراهم کرده اند.
دانشگاه های برتر رشته زمین شناسی
نکته بسیار مهم دیگری که درباره رشته زمین شناسی باید به آن بپردازیم معرفی دانشگاه های برتر این رشته است. همانطور که اشاره کردیم امکان تحصیل در مقطع کارشناسی رشته زمین شناسی در دانشگاه های بسیار زیادی وجود دارد. اما با این حال معمولاً اکثر علاقمندان به این رشته ترجیح می دهند تا در اولویت های اصلی خود دانشگاه های برتر را قرار دهند. از جمله دانشگاه های برتر رشته زمین شناسی میتوان به دانشگاه تهران، دانشگاه خوارزمی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه تبریز و دانشگاه اصفهان اشاره کرد. البته سایر دانشگاه های دولتی و سراسری نیز شرایط خوبی از نظر سطح علمی برای تحصیل در این رشته برای علاقمندان فراهم کرده اند که شما می توانید از خدمات آنها نیز برای آموزش مهارت های مربوط به این رشته استفاده نمایید.
نمونه کارنامه قبولی در رشته زمین شناسی
یکی دیگر از نکات بسیار مهمی که احتمالاً برای درک شرایط پذیرش در رشته زمین شناسی می تواند برای شما چاره ساز باشد مشاهده نمونه کارنامه قبولی در این رشته است. هرچند تراز و نمره و همچنین درصد های قبولی در رشته زمین شناسی هر سال با سال‌های قبل ممکن است تفاوت هایی داشته باشد اما با این حال با مشاهده نمونه کارنامه قبولی در رشته زمین شناسی در سال‌های گذشته تا حد می توانید شرایط پذیرش در این رشته را درک کنید. در ادامه دو نمونه کارنامه قبولی در این رشته را با هم مرور می کنیم.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نمونه کارنامه کنکوری ها
واحد های درسی رشته زمین شناسی
نوبت به معرفی واحدهای درسی رشته زمین شناسی می رسد. دقت داشته باشید که شورای عالی برنامه ریزی و آموزش علوم پزشکی هرچند سال یکبار واحد های درسی رشته های مختلف را بر اساس شرایط روز جامعه برای ارتقای سطح علمی دانشجویان مورد بازنگری قرار می دهد. دانشجویان تمام رشته ها در مقطع کارشناسی ملزم هستند که بعد از ورود به دانشگاه مورد نظر خود از آخرین بازنگری صورت گرفته برای انتخاب واحد استفاده نمایند. از این رو بر آن شدیم تا واحدهای درسی رشته زمین شناسی طبق آخرین بازنگری شورای عالی برنامه ریزی و آموزش علوم پزشکی را با شما در میان بگذاریم.
طبق آخرین بازنگری صورت گرفته دانشجویان در مقطع کارشناسی زمین شناسی می بایست ۱۳۵ واحد درسی را در چهار سال تحصیلی و یا هشت نیمسال تحصیلی پشت سر بگذرانند. البته این واحدهای درسی در دسته بندی های مختلفی در نظر گرفته شده و اهداف مشخصی نیز از ارائه آنها دنبال می شود. با توجه به اینکه طول دوره کارشناسی در رشته زمین شناسی چهار سال تحصیلی است بنابراین می بایست دانشجویان از همان روزهای نخست یک برنامه ریزی دقیق برای پشت سر گذاشتن تمام واحدهای درسی را در نظر گرفته تا در نهایت در ترم های آخر هیچ‌گونه چالشی از این بابت نداشته باشند.
در جدول زیر می توانید تقسیم بندی واحدهای درسی رشته زمین شناسی در مقطع کارشناسی را در دانشگاه های کشور مشاهده کنید.
نوع درس | تعداد واحد | ||
|---|---|---|---|
تفکیک نوع واحدهای درسی رشته زمین شناسی | |||
دروس عمومی | 23 واحد | ||
دروس پایه | 18 واحد | ||
دروس اصلی | 54 واحد | ||
دروس تخصصی | 26 واحد | ||
دروس اختیاری | 14 واحد | ||
مجموع | 135 واحد | ||
همانطور که ملاحظه می کنید در مجموع ۱۳۵ واحد درسی در دسته بندی های دروس عمومی، دروس پایه، دروس اصلی، دروس تخصصی و دروس اختیاری برای این رشته در نظر گرفته شده که در ادامه به صورت جداگانه و به تفکیک تعداد واحدهای درسی به معرفی این دروس خواهیم پرداخت.
دروس عمومی
در اولین بخش باعث این دروس عمومی مقطع کارشناسی رشته زمین شناسی را به شما معرفی کنیم. همانطور که در بالا اشاره کردیم در مجموع ۲۳ واحد درسی به عنوان دروس عمومی برای این رشته در نظر گرفته شده است. البته شایان ذکر است که دروس عمومی معمولاً توسط گروه معارف و گروه عمومی اعلام شده و ارتباط خاصی به تخصص و مهارت های مربوط به رشته زمین شناسی ندارند. این دروس به صورت مشترک برای تمام رشته ها در مقطع کارشناسی به صورت الزامی ارائه می شود و همه دانشجویان موظف به پاس کردن تمام این واحدها در طول هشت نیمسال تحصیلی خواهند بود.
در جدول زیر می توانید دروس عمومی رشته زمین شناسی را در مقطع کارشناسی پیوسته مشاهده کنید.
بسته درسی | نام درس | تعداد واحد | |
|---|---|---|---|
دروس عمومی مشترک مقطع کارشناسی | |||
مبانی نظری اسلام | اندیشه اسلامی 1 | 2 واحد | |
اندیشه اسلامی 2 | 2 واحد | ||
انسان در اسلام | 2 واحد | ||
حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام | 2 واحد | ||
اخلاق اسلامی | فلسفه اخلاق | 2 واحد | |
اخلاق اسلامی | 2 واحد | ||
آیین زندگی | 2 واحد | ||
عرفان عملی اسلامی | 2 واحد | ||
انقلاب اسلامی | انقلاب اسلامی ایران | 2 واحد | |
آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | 2 واحد | ||
اندیشه سیاسی امام خمینی | 2 واحد | ||
تاریخ و تمدن اسلامی | تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی | 2 واحد | |
تاریخ تحلیلی صدر اسلام | 2 واحد | ||
تاریخ امامت | 2 واحد | ||
آشنایی با منابع اسلامی | تفسیر موضوعی قرآن | 2 واحد | |
تفسیر موضوعی نهج البلاغه | 2 واحد | ||
الزامی | فارسی عمومی | 3 واحد | |
زبان عمومی | 3 واحد | ||
تربیت بدنی | 1 واحد | ||
ورزش 1 | 1 واحد | ||
دانش خانواده و جمعیت | 2 واحد | ||
لازم به توضیح است که قوانین مشخصی برای پاس کردن ۲۳ واحد دروس عمومی رشته زمین شناسی وجود دارد که حتماً باید طبق همین قوانین برای سپری کردن این دروس اقدام کنید. ۲۳ واحد عمومی در نظر گرفته شده برای این رشته تحصیلی بایستی طبق شرایط زیر اخذ شوند:
- 2 درس 2 واحدی از میان دروس مبانی نظری اسلام
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس اخلاق اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس انقلاب اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس تاریخ و تمدن اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس آشنایی با منابع اسلامی
- ۲ واحد درسی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران
برای این رشته در دروس عمومی، ۹ واحد اجباری در نظر گرفته شده که با جمع با دروس عمومی بالا، کل دروس عمومی برای رشته زمین شناسی در دوره کارشناسی پیوسته ۲۳ واحد خواهد شد.
دروس پایه رشته زمین شناسی
در قدم بعدی بایستی دروس پایه رشته زمین شناسی را به شما معرفی کنید. طبق برنامه ریزی صورت گرفته توسط شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی در حال حاضر ۱۸ واحد به عنوان دروس پایه برای رشته زمین شناسی در نظر گرفته شده است که این دروس بیشتر زمینه سازی ابتدایی ذهنیت کاربران نسبت به این رشته خواهند بود. در واقع در مجموعه دروس پایه شاهد قرار گرفتن درس هایی هستیم که مفاهیم اولیه ی آن ها در دوره دبیرستان مورد تدریس قرار گرفته و دانشجویان می بایست در شروع تحصیل در مقطع کارشناسی زمین شناسی این دروس را مرور کرده و کمی پیشرفته تر آنها را بیاموزند.
هرچند دروس پایه در نظر گرفته شده برای زمین شناسی چند آن می تواند تاثیر زیادی بر روی مهارت ها و توانمندی های فارغ التحصیلان این رشته داشته باشند اما پایه گذار اصلی درس هایی هستند که این مهارت ها را برای دانشجویان می سازند. به همین دلیل حتما بایستی با تمرکز بالا به گذراندن این واحدها بپردازید.
در جدول زیر می توانید دروس پایه برنامه آموزشی دوره کارشناسی پیوسته رشته زمین شناسی را مشاهده کنید:
| دروس پایه رشته زمین شناسی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | ریاضی 1 | 3 |
| 2 | ریاضی 2 | 3 |
| 3 | فیزیک پایه1 | 3 |
| 4 | فیزیک پایه 2 | 3 |
| 5 | شیمی عمومی | 3 |
| 6 | آز شیمی عمومی | 1 |
| 7 | مبانی کامپیوتر | 2 |
| مجموع واحدها | 18 واحد | |
همانطور که ملاحظه می کنید ریاضی ۱ و ریاضی ۲ و همچنین فیزیک ۱ فیزیک ۲ اصلی ترین درس های مربوط به دروس پایه رشته زمین شناسی هستند. همچنین لازم به یادآوری است که با توجه به اینکه خود دروس پایه ممکن است به عنوان پیش نیاز و همنیاز برای دروس اصلی و تخصصی در نظر گرفته شوند از این رو بهتر است از همان ترم های نخست شرایط لازم برای پشت سر گذاشتن این درس ها را در نظر بگیرید.
دروس اصلی رشته زمین شناسی
بخش بعدی از واحد های درسی رشته زمین شناسی که باید به معرفی آنها بپردازیم دروس اصلی مربوط به این رشته هستند. دروس اصلی رشته زمین شناسی مشتمل بر ۵۴ واحد درسی هستند که دانشجویان می‌بایست از همان ترم های نخست برای اخذ این واحدها و سپری کردن آنها برنامه ریزی های لازم را در نظر بگیرند.
دروس اصلی به نوعی می تواند اهمیت بسیار زیادی برای رسیدن به مهارت ها و توانمندی های مربوط به این رشته برای دانشجویان داشته باشند و اگر تمرکز کافی برای پشت سر گذاشتن این درس ها را نداشته باشیم ممکن است در زمان ورود به بازار کار با چالش هایی روبرو شوید. به همین دلیل توصیه می کنیم که حتماً همراه با پاس کردن این درس ها نسبت به مفاهیم ارائه شده در آنها نیز تسلط کامل و کافی پیدا نمایید.
در جدول زیر می توانید دروس اصلی رشته زمین شناسی در دوره کارشناسی پیوسته را مشاهده کنید:
| دروس اصلی رشته زمین شناسی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | زمین شناسی فیزیکی | 4 |
| 2 | زمین شناسی تاریخی | 3 |
| 3 | بلورشناسی نوری | 2 |
| 4 | مبانی کانی شناسی | 4 |
| 5 | رسوب شناسی | 3 |
| 6 | سنگ شناسی رسوبی | 2 |
| 7 | سنگ شناسی آذرین | 2 |
| 8 | سنگ شناسی دگرگونی | 3 |
| 9 | دیرینه شناسی 1 (ماکروفسیل) | 3 |
| 10 | دیرینه شناسی 2 (ماکروفسیل) | 3 |
| 11 | چینه شناسی | 3 |
| 12 | زمین شناسی ساختاری | 4 |
| 13 | زمین ساخت | 2 |
| 14 | فتوژئولوژي | 3 |
| 15 | مبانی زمین شناسی | 3 |
| 16 | زمین فیزیک | 3 |
| 17 | نقشه برداری | 3 |
| مجموع واحدها | 54 واحد | |
همانطور که در جدول بالا ملاحظه کردید درس هایی مانند زمین شناسی تاریخی و رسوب شناسی و تا مبانی زمین شناسی از جمله اصلی ترین درس های مربوط به دروس اصلی رشته زمین شناسی محسوب می شوند.
دروس تخصصی رشته زمین شناسی
بررسی واحدهای درسی رشته زمین شناسی را با معرفی دروس تخصصی مربوط به این رشته ادامه می دهیم. دروس تخصصی از جمله دروسی هستند که در حقیقت اصلی ترین نقش را در تعیین مهارت ها و توانمندی های دانش آموختگان این رشته خواهند داشت و حتماً باید به درک کامل و صحیح از همه این دروس برسید. برای اخذ واحد های دروس تخصصی به هیچ وجه نباید عجله داشته باشید و بعد از گذراندن تعدادی از دروس پایه و دروس اصلی به دنبال برنامه ریزی برای اخذ واحدهای تخصصی برای این رشته نیز باشید.
در جدول زیر می توانید دروس تخصصی مجموعه کارشناسی زمین شناسی را مشاهده نمایید.
| دروس تخصصی رشته زمین شناسی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | زمین شناسی ایران | 3 |
| 2 | عملیات زمین شناسی ایران | 1 |
| 3 | زمین شناسی اقتصادی | 4 |
| 4 | زمین شناسی نفت | 3 |
| 5 | آبهای زیرزمینی | 3 |
| 6 | زمین شناسی مهندسی | 3 |
| 7 | زمین شناسی صحرایی | 4 |
| 8 | متون علمی زمین شناسی | 2 |
| مجموع واحدها | 26 واحد | |
همانطور که در جدول بالا مشاهده می کنید در مجموع ۲۶ واحد درسی به عنوان دروس تخصصی رشته زمین شناسی در نظر گرفته شده و شما حتماً باید این دروس را در مجموعه چهار سال تحصیلی پشت سر بگذرانید. زمین شناسی اقتصادی و زمین شناسی صحرایی و همچنین زمین شناسی نفت را نیز می توان از جمله مهمترین و اصلی ترین دروس تخصصی برای این رشته در نظر گرفت.
دروس اختیاری رشته زمین شناسی
در نهایت نوبت به معرفی دروس اختیاری رشته زمین شناسی می رسد. درس های مختلفی به عنوان دروس اختیاری برای این رشته در نظر گرفته شده است که دانشجویان موظف هستند ۱۴ واحد درسی را از میان تمام این دروس در طول هشت نیمسال تحصیلی اخذ کرده و آنها را پشت سر بگذرانند. دقت داشته باشید که دروس اختیاری به نوعی ادامه دهنده دروس اصلی و دروس تخصصی مربوط به این رشته بوده و اهمیت بسیار زیادی برای کسب مهارت های لازم در بازار کار نیز دارا هستند.
در جدول زیر می توانید دروس اختیاری دوره کارشناسی زمین شناسی را مشاهده کنید.
| دروس اختیاری رشته زمین شناسی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | سنجش از دور | 2 |
| 2 | ترمودینامیک | 2 |
| 3 | زلزله شناسی | 2 |
| 4 | مکانیک خاك | 2 |
| 5 | ژئوفیزیک کاربردی | 2 |
| 6 | زمین شناسی مهندسی کاربردی | 2 |
| 7 | زمین شناسی محیط زیست | 2 |
| 8 | آتشفشان شناسی | 2 |
| 9 | آمار مقدماتی | 2 |
| 10 | محیط های رسوبی | 2 |
| 11 | آب شناسی | 2 |
| 12 | زمین ریخت شناسی | 2 |
| مجموع واحدها | 14 واحد | |
همانطور که در بالا ملاحظه می کنید دروس اختیاری نیز اهمیت خاص خود را برای این رشته داشته و حتماً باید برای اخذ آنها یک برنامه کاملاً دقیق برای خود در نظر بگیرید. شما می بایست با توجه به اهدافی که برای ورود به بازار کار و یا ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در این رشته داری برای انتخاب دروس اختیاری مربوط به رشته زمین شناسی اقدام نمایید. همچنین لازم به توضیح است که دانشکده های مختلف در ارائه این دروس نیز قوانین خاص خود را دارند که دقت به این قوانین نیز برای انتخاب دروس اختیاری اهمیت خواهد داشت.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نرم افزار تخمین رتبه کنکور
بازار کار رشته زمین شناسی
بازار کار رشته زمین شناسی در حال حاضر در کشور ما چندان ایده‌آل نیست و فارغ التحصیلان این رشته حتماً باید به توانمندی ها و مهارت های لازم برسند تا امکان ورود به بازار کار مربوط به این رشته برای آنها فراهم باشد. دقت داشته باشید که امکان ورود به ادارات و سازمانهای دولتی زیادی برای فارغ التحصیلان این رشته وجود دارد که البته این مهم حتماً بایستی بعد از اتمام دوره کارشناسی و با شرکت در آزمون استخدامی برای علاقمندان فراهم آید. در غیر این صورت تقاضا برای نیروی کار در رشته زمین شناسی در کشور ما چندان بالا نیست و خیلی از افراد بعد از اتمام دوره کارشناسی مجبور به حضور در شغل های غیر مرتبط با این رشته می شوند.
همچنین لازم به توضیح است که بسیاری از علاقه‌مندان به مسائل آموزشی می توانند بعد از اتمام مقطع کارشناسی و یا حتی مقاطع تحصیلی بالاتر برای حضور در آموزشگاه های مختلف و دانشگاه های علمی کشور اقدام نمایند و به عنوان استاد دانشگاه و یا معلم در مدارس مشغول به کار شوند. این مهم نشان می‌دهد که بازار کار برای رشته زمین شناسی گسترده است اما به دلیل اینکه این بازار کار به صورت مشترک با سایر رشته ها است از این رو رقابت برای ورود به این رده های شغلی بسیار زیاد خواهد بود.
گرایش های رشته زمین شناسی
تعیین گرایش های تحصیلی هر رشته در زیر گروه علوم پزشکی و وزارت بهداشت هر سال توسط شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی در یک دفترچه راهنما اعلام می شود. علاقه‌مندان به حضور در گرایش های مختلف در رشته مورد نظر خود می توانند با مطالعه دفترچه اطلاعات لازم در این باره را به دست بیاورند. دقت داشته باشید که در اکثر مواقع چه در رشته های زیر گروه ریاضی و چه در رشته های زیر گروه انسانی و تجربی معمولاً در مقطع کارشناسی هیچ گرایشی برای رشته های مختلف تعریف نمی شود. گرایش های مختلف موجود معمولاً در مقطع کارشناسی ارشد تعریف می شوند. بر همین اساس رشته زمین شناسی نیز هیچ گرایشی در مقطع کارشناسی نداشته و تمام دانشجویان واحدهای درسی یکسانی را در این دوره آموزشی پشت سر خواهند گذاشت.
کاربردهای رشته زمین شناسی
کاربردهای رشته زمین شناسی را می توان از دو دیدگاه مختلف مورد بررسی قرار داد. در وهله اول باید یادآوری کنیم که رشته زمین شناسی در واقعه راهکاری است تا سطح علمی کشور درباره مسائل مربوط به این رشته را افزایش داده و شرایط مناسبی برای اقدامات مربوط به این رشته در کشور ما فراهم آورد. در واقع به عنوان یکی از اهداف اصلی، دانشجویان به عنوان اساتید آینده کشور در رشته زمین شناسی پرورش داده می شوند و تحقیقات و مقالات آنها می تواند باعث ارتقای سطح علمی کشور در این رشته شود.
از این گذشته مطالعات زمین شناسی نیز از جمله مطالعات بسیار مهم برای هر کشوری محسوب میشود که هم از نظر اقتصادی و هم از نظر فرهنگی می تواند شرایط بهتری را برای زندگی افراد جامعه به دنبال داشته باشد. بخش هایی از مهارت های مربوط به زمین شناسی به بررسی هواشناسی مربوط می شود و بخش های دیگر نیز مطالعات خاک و نفت برمی‌گردد که می‌تواند از نظر اقتصادی برای هر کشوری اهمیت داشته باشد.
درآمد رشته زمین شناسی
نوبت به بررسی درآمد رشته زمین شناسی می رسد. مانند سایر رشته ها درآمد رشته زمین شناسی نیز به فاکتور ها و المان های مختلفی بستگی دارد و هر چقدر میزان مهارت ها و شرایط افراد در این فاکتورها افزایش پیدا کند در نهایت میزان درآمد آنها نیز افزایش پیدا خواهد کرد. به عنوان دو فاکتور بسیار مهم بایستی به میزان تجربه افراد در ارائه خدمات مربوط به این رشته و همچنین جایگاه شغلی و محل استخدام آنها اشاره داشته باشیم. این عوامل می تواند تاثیر بسیار زیادی بر روی درآمد رشته زمین شناسی داشته باشند و شرایط را برای فارغ التحصیلان این رشته کاملاً دگرگون سازند.
البته دانشجویانی که در شغل های غیر مرتبط با زمین شناسی وارد بازار کار می‌شوند میتوانند بسته به شرایط به درآمدهای قابل توجهی برسند اما درآمد فارغ التحصیلان این رشته در سازمانها و ارگانهای دولتی تقریباً مشابه با سایر کارهای کارمندی است.
رشته زمین شناسی به جهت نوع دروس تعریف شده برای آن رشته بسیار جذابی است. اما برای موفقیت در این رشته نیاز به عشق و علاقه بسیار زیادی به مباحت این رشته خواهید داشت.
ادامه تحصیل در رشته زمین شناسی
نوبت به بررسی شرایط ادامه تحصیل در رشته زمین شناسی می رسد. برای رشته هایی مانند زمین شناسی ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکترا اهمیت بسیار زیادی دارد و معمولاً دانشجویان این رشته ترجیح می‌دهند تا بعد از اتمام مقطع کارشناسی برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر اقدام نمایند. با توجه به اینکه ادامه تحصیل هم می تواند از نظر ورود به بازار کار برای دانشجویان شرایط بهتری ایجاد نماید و هم از نظر رده شغلی نیز جایگاه بهتری برای آنها رقم خواهد شد به همین دلیل در ادامه سعی داریم تا شرایط ادامه تحصیل در این رشته را نیز در مقاطع تحصیلی بالاتر برای شما مورد بررسی قرار دهیم.
کارشناسی ارشد
دانشجویان می توانند بلافاصله بعد از اتمام مقطع کارشناسی در رشته زمین شناسی در آزمون کارشناسی ارشد شرکت کرده و در صورت رسیدن به نمره و تراز مناسب برای پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد در این رشته اقدام نمایند. در حال حاضر امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در گرایش های مختلف برای این رشته وجود دارد و شما می توانید در گرایش های مانند هیدروژئولوژی یا همان زمین شناسی آب، زمین شناسی مهندسی، زمین شناسی اقتصادی، رسوب شناسی، زمین شناسی نفت، زمین شناسی زیست محیطی، سنگ شناسی، فسیل شناسی، تکنونیک و سنجش از راه دور وارد مقطع کارشناسی ارشد شوند.
دکترا
همچنین امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترا رشته زمین شناسی در گرایش های مختلف تعریف شده برای رشته وجود دارد و علاقه مندان بلافاصله بعد از اتمام مقطع کارشناسی ارشد می توانند با ورود به آزمون دکترا و کسب نمره قبولی و همچنین شرکت در مصاحبه علمی برای حضور در مقطع دکترا در دانشگاه های کشور اقدام نمایند.
رشته زمین شناسی در جهان
برخلاف کشور ما رشته زمین شناسی در سایر کشورهای جهان با استقبال بسیار بیشتری روبرو شده و حتی بازار کار بهتری نیز دارد. علاقه مندان به این رشته هم می توانند در بهترین دانشگاه های جهان برای ادامه تحصیل اقدام نمایند و هم در صورت فارغ التحصیل شدن از بهترین دانشگاه های جهان در این رشته میتوانند بازار کار بسیار خوبی نیز داشته باشد. به صورت کلی مهارت‌ها و توانمندی های مربوط به زمین شناسی اهمیت بسیار زیادی برای دولتمردان و کشورهای مختلف دارد و به همین دلیل اهمیت بسیار زیادی نیز برای این رشته در نظر گرفته می شود.
برای اینکه شناخت شما نسبت به رشته زمین شناسی در جهان افزایش پیدا کند لازم دانستیم تا ابتدا به بررسی نیست بهترین دانشگاه های جهان در این باره پرداخته و سپس میزان درآمد فارغ التحصیلان این رشته در کشورهای مختلف را نیز با شما در میان بگذاریم. طبق آخرین بروزرسانی صورت گرفته در سایت استاندارد QS برترین دانشگاه های جهان در رشته زمین شناسی به ترتیب به شرح زیر هستند:
- دانشگاه ETH زوریخ سوئیس
- دانشگاه هاروارد آمریکا
- دانشگاه کالیفرنیا آمریکا
- دانشگاه کمبریج انگلستان
- دانشگاه برکلی آمریکا
- دانشگاه ماساچوست آمریکا
- دانشگاه آکسفورد انگلستان
- دانشگاه کلمبیا نیویورک آمریکا
- دانشگاه واشنگتن آمریکا
- دانشگاه استنفورد آمریکا
همانطور که ملاحظه میکنید اکثر دانشگاه های شناخته شده و برتر جهان امکان ادامه تحصیل در این رشته را برای علاقمندان فراهم کرده اند. همچنین در این رده بندی دانشگاه توکیو به عنوان شانزدهمین دانشگاه برتر دنیا برای رشته زمین شناسی شناخته می شود و بعد از آن نیز دانشگاه پکینگ چین رتبه بعدی را در میان برترین دانشگاه های آسیایی برای این رشته به خود اختصاص داده است. دانشگاه های ایران رتبه ای در این رده بندی نداشته و از این نظر شرایط مناسبی ندارند.
میزان حقوق فارغ التحصیلان رشته زمین شناسی در سرتاسر دنیا به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد که مهمترین فاکتورها در بخش درآمد رشته زمین شناسی پرداختیم. با توجه به میزان تجربه و همچنین مهارت ها ممکن است درآمد دانشجویان در این رشته با هم متفاوت باشد. اما با این حال بر اساس میزان تجربه میزان حقوق ۲۰ تا ۱۰۰ هزار دلاری برای فارغ التحصیلان این رشته در کشور های مختلف در نظر گرفته می شود.
