معرفی رشته علوم و مهندسی باغبانی
رشته علوم و مهندسی باغبانی علم و هنر توسعه، تولید پایدار، بازاریابی و استفاده از مواد غذایی و گیاهان زینتی با ارزش بالا و به شدت کشت شده است. با توجه به اهمیت این رشته در این نوشتار با شما همراه هستیم تا به بررسی تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، بازار کار، گرایش ها، کاربرد و شرایط ادامه تحصیل در رشته علوم و مهندسی باغبانی در ایران و جهان بپردازیم.
به طور خاص، رشد میوه ها و سبزیجات – مواد مغذی حیاتی را برای یک رژیم غذایی متعادل فراهم می کند. رژیم های غذایی کم میوه و سبزیجات به طور قابل توجهی سبب شایع ترین و ناتوان کننده ترین اختلالات مرتبط با مواد مغذی در جهان است. رشته علوم و مهندسی باغبانی یک علم کاربردی است که برای تولید گیاهان، بهبود، بازاریابی و بهبود زندگی انسان و حیوان روی زمین استفاده می شود. تولید و مصرف میوه ها و سبزیجات با کیفیت بالا به ما این امکان را می دهد که یک رژیم غذایی سالم و متعادل روزانه داشته باشیم.
تاریخچه رشته علوم و مهندسی باغبانی
تاریخچه رشته علوم و مهندسی باغبانی به سال های دور برمی گردد. در 7 تا 10000 سال قبل از میلاد، جوامع جنوب غربی و همچنین شرق آسیا، باغبانی را اختراع کردند که یک شیوه زندگی باستانی است. تاریخچه باغبانی با تاریخ کشاورزی و تاریخ گیاه شناسی همپوشانی دارد. خاستگاه باغبانی در انتقال جوامع انسانی از سبک زندگی عشایری و شکارچی به جوامع کم تحرک، یا نیمه بی تحرک به دلیلی اختراع روش کشاورزی نهفته است. تاریخ کشاورزی، داستان توسعه بشر و کشت فرآیندهای تولید غذا، خوراک، فیبر، سوخت و سایر کالاها از طریق پرورش سیستماتیک گیاهان و حیوانات است. قبل از توسعه کشت گیاهان، انسان ها شکارچی و گردآورنده بودند، سپس دانش و مهارت یادگیری مراقبت از خاک و رشد گیاهان باعث پیشرفت جامعه بشری شد و به قبایل اجازه داد نسل به نسل در یک مکان بمانند. شواهد باستان شناسی نشان می دهد که چنین تحولاتی 10000 سال یا بیشتر رخ داده است.
از افراد سرشناس در رشته علوم و مهندسی باغبانی لوتر بربنک (۷ مارس ۱۸۴۹) گیاه‌شناس، باغبان و پیشگام در علم کشاورزی آمریکایی بود. او بیش از 800 گونه و گونه گیاهی را در طول زندگی حرفه ای 55 ساله خود توسعه داد.
برای آمادگی بیشتر در کنکور می توانید در آزمون های استاندارد گزینه دو شرکت کنید : آزمون های آزمایشی گزینه دو
تعریف تخصصی رشته علوم و مهندسی باغبانی
رشته علوم و مهندسی باغبانی شاخه ای از کشاورزی است که در برگیرنده دانش، فن و هنر تولید، پرورش، اصلاح و بازار رسانی گیاهان و محصولات باغبانی است. گیاهان و محصولات باغبانی شامل میوه ها، سبزی ها، گل و گیاهان زینتی و گیاهان دارویی و ادویه ای می باشند. مهمترین ویژگی اغلب محصولات باغبانی که آن ها را از محصولات زراعی، جنگلی و مرتعی متمایز می سازد این است که معمولا به صورت تازه یا با کمترین تغییر و تبدیل مورد استفاده قرار می گیرند.
متخصصین این رشته با علم خود سبب کمک به خنک سازی شهری، حفاظت از تنوع زیستی، کاهش آلودگی هوا، و کاهش نرخ رواناب بارش و سیل ناگهانی، و همچنین فراهم کردن فرصت هایی برای افزایش “احساس مکان” و سلامت و رفاه انسان می شوند.
مهندسی باغبانی ترکیبی از مهندسی (کشاورزی)، علوم گیاهی، کامپیوتر و علم و تئوری کنترل برای تولید سیستم های رشد گیاهی موثر و کارآمد است که از فناوری های ساده تا گلخانه‌های با فناوری پیشرفته استفاده می کند.
رشته علوم و مهندسی باغبانی در یک نگاه
رشته علوم و مهندسی باغبانی زیر مجموعه کنکور علوم تجربی و ریاضی فیزیک است. متقاضیان هر دو گروه می توانند در آزمون سراسری شرکت کرده و در صورت کسب رتبه لازم وارد این رشته شود. تعداد رقبای متوسط رو به بالایی برای ورود به این رشته هر سال با همدیگر به رقابت می پردازند. از طرف دیگر ظرفیت پذیرش دانشگاه ها برای پذیرش این رشته بالا بوده و امکانات تحصیلی لازم را برای دانشجویان فراهم کرده اند. بازار کار رشته علوم و مهندسی باغبانی در ایران شرایط خوب و مطلوبی داشته و می‌توان با افزایش مهارتهای علمی و عملی به بازار کار خوب دست پیدا کرد. درآمد رشته علوم مهندسی باغبانی ارتباط تنگاتنگی با جایگاه شغلی داشته و بر اساس مدرک تحصیلی، سابقه کار و رده شغلی این درآمد متغیر است. طول دوره کارشناسی رشته علوم و مهندسی باغبانی چهار سال است که به صورت ترمیک و در هشتم نیمسال تحصیلی وارائه می شود.
رشته علوم و مهندسی باغبانی در ایران
رشته علوم و مهندسی باغبانی در ایران بسیار حائز اهمیت است. زیرا باغبانی یکی از بخش های مهم کشاورزی است که سهم عمده ای در تولید محصولات گیاهی و ایجاد اشتغال در کشور دارد. از مجموعه گیاهان تحت کشت توسط بشر گروه متنوع و بزرگی در بخش باغبانی قرار می گیرند که در تامین مواد غذایی و سلامت جسم و روح انسان نقش دارند. از این رو به منظور تولید و ارتقای دانش و فناوری و پرورش متخصصین مورد نیاز این بخش لازم است به متخصصین رشته علوم و مهندسی باغبانی بیش از پیش اهمیت داده شود. آموزش در رشته علوم و مهندسی باغبانی برای تربیت کارشناسانی است که به دانش به روز مجهز بوده و بتوانند با تاکید بر حفظ محیط زیست در جهت بالا بردن کیفیت و کمیت محصولات، احداث و نگه داری توسعه محصولات باغبانی موثر باشند.
الف) محصولات باغبانی منبع تنوع محصولات غذایی هستند. (ب) آنها منبعی از مواد مغذی، ویتامین ها، مواد معدنی، طعم، عطر، فیبرهای غذایی و غیره هستند. ج) آنها حاوی ترکیبات و داروهای مفید برای سلامتی هستند. (د) این محصولات دارای ارزش زیبایی شناختی هستند و از محیط زیست محافظت می کنند. با توجه به مزایای بالا به متخصص رشته علوم و مهندس باغبانی برای برخوردای از این مزیت ها نیاز داریم. علاوه بر این محصولات کشاورزی و باغبانی عمدتاً شامل میوه ها، سبزیجات، گیاهان زینتی، معطر، مزرعه ای و دارویی است که این محصولات نقش مهمی در رونق کشاورزی و اقتصاد کشور دارند. از این رو اهمیت رشته علوم و مهندس باغبانی بیش از پیش احساس می شود.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
پذیرش در رشته علوم و مهندسی باغبانی
در این بخش قرار است شرایط پذیرش در رشته علوم و مهندسی باغبانی را با همدیگر مرور کنیم. جهت آگاهی از شرایط پذیرش باید بدو فاکتور مهم عنی تعداد رقبا و ظرفیت پذیرش دانشگاه ها توجه داشت. در وهله اول تعداد متقاضیانی که برای ورود به این رشته با همدیگر به رقابت می پردازند هر ساله متغیر است؛ اما به صورت کلی می توان گفت که تعداد متوسطی از رقیبان با همدیگر برای قبولی رقابت می کنند. ظرفیت پذیرش دانشگاه ها نیز فاکتور مهم دیگر است. دانشگاههای سراسری زیادی امکانات آموزشی لازم را برای ادامه تحصیل دانشجویان فراهم کرده و ظرفیت دانشگاه ها برای ورود به این رشته مطلوب و مناسب است. البته توجه داشته باشید که شرایط پذیرش رشته علوم و مهندسی باغبانی در هر سال متغیر است؛ زیرا تعداد رقبا، وضعیت پذیرش دانشگاه های پذیرنده و اعمال سهمیه ها هرساله شرایط متفاوتی را به خود می گیرد. اما به صورت کلی آشنایی با وضعیت پذیرش و نحوه قبولی در این رشته می تواند به شما دیدی بازتر برای برنامه ریزی صحیح در کنکور سراسری ارائه دهد.
با توجه به حذف زیر گروه ها از کنکور علوم تجربی و ریاضی و فیزیک این آزمونها تنها شامل دروس تخصصی است. جهت قبولی در رشته مورد نظر باید به دروس تخصصی که هر کدام ضرایب مختلفی دارند، پاسخ دهید. از این میان دروسی که بیشترین ضریب را بین دروس داشته از اهمیت بیشتری قائل هستند. در جدول زیر می توانید ضرایب دروس تخصصی رشته علوم و مهندسی باغبانی را به صورت کامل مشاهده کنید.
نام درس | ضریب درس | ||
|---|---|---|---|
میزان تاثیر دروس اختصاصی در کنکور تجربی | |||
زمین شناسی | 0 | ||
ریاضی | 2 | ||
زیست | 4 | ||
فیزیک | 2 | ||
شیمی | 3 | ||
نام درس | ضریب درس | ||
|---|---|---|---|
میزان تاثیر دروس اختصاصی در کنکور ریاضی | |||
ریاضی | 4 | ||
فیزیک | 3 | ||
شیمی | 2 | ||
همانطور که در جدول بالا مشاهده می کنید دروس زیست و شیمی برای کنکور سراسری علوم تجربی و ریاضی و فیزیک برای کنکور سراسری ریاضی و فیزیک ضرایب بالاتری دارد. برای قبولی در رشته مورد نظر باید مطالعه کامل و دقیقی بر روی این دروس دبیرستان خود داشته باشید.
شایان ذکر است که شرکت در آزمون های آزمایشی مشابه می تواند شما را تا حد زیادی با شرایط کنکور سراسری آشنا کند. با توجه به این که سوالات آزمون های آزمایشی شباهت زیادی با سوالات کنکور سراسری دارد، شما می توانید با شرکت در آزمون های آزمایشی سرعت تست زنی، دقت در پاسخگویی و دانش خود را محک بزنید. به عبارتی می توانید از این فرصت ایده‌آل بهترین استفاده را برده در کنکور سراسری بهترین نتیجه را کسب کنید.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
دانشگاه های برتر رشته علوم و مهندسی باغبانی
در این بخش برقرار است به معرفی دانشگاه های برتر رشته علوم و مهندسی باغبانی به پردازیم. با توجه به اینکه اکثر دانش آموزان بعد از اعلام رتبه به دنبال اولویت بندی دانشگاه های برتر هستند؛ از این رو بهتر است با دانشگاه های شاخص این رشته آشنا شوید. البته شایان ذکر است که تمامی دانشگاه های کشور از نظر کیفیت آموزشی و سطح علمی در جایگاه قابل قبولی قرار دارند. فارغ التحصیلان از تمامی دانشگاهی کشور می توانند با افزایش توانایی‌های علمی و عملی خود در بازار کار به جایگاه شغلی ویژه دست پیدا کرده و درآمدهای مناسبی را کسب کنند. اما با این حال برخی از شاخص ترین و برترین دانشگاه های رشته علوم مهندسی باغبانی شامل دانشگاه های تهران، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه ارومیه، دانشگاه اراک، دانشگاه یزد، دانشگاه شهرکرد و … است.
دو نمونه کارنامه قبولی در رشته علوم و مهندسی باغبانی
در این بخش قرار است دو نمونه کارنامه قبولی در رشته علوم و مهندسی باغبانی را با همدیگر بررسی کنیم. با توجه به اینکه آگاهی نسبت به رتبه و تراز قبولی دانش آموزان در سالهای قبل می تواند دید کلی به دانش آموزان جهت قبولی ارائه بدهد؛ از این رو لازم دانستیم دو نمونه کارنامه قبولی متفاوت را گردآوری کنیم. البته توجه داشته باشید که شرایط پذیرش مانند تراز و رتبه قبولی هر ساله به دلیل تغییر تعداد رقبا، تعداد ظرفیت پذیرش دانشگاه ها و همچنین به دلیل اعمال سهمیه متفاوت فرق می کند. برای مثال ممکن است شما نتوانید با این تراز و رتبه در کنکور سال آینده در رشته مورد نظر خود قبول شوید. اما با این حال آگاهی از شرایط پذیرش به شما برای برنامه‌ریزی صحیح کنکور کمک می کند.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نمونه کارنامه کنکوری ها
گرایش های رشته علوم و مهندسی باغبانی
بسیاری از رشته های فنی در مقطع کارشناسی فاقد گرایش هستند و گرایش های تخصصی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری اعمال می شود. رشته علوم و مهندسی باغبانی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری به گرایش های مختلفی تقسیم می شود که دانشجویان می توانند براساس علاقه در گرایش مد نظر خود مشغول به تحصیل شوند. از آنجایی که نظام آموزشی ایران در راستای هم سو شدن با نظام آموزشی در کشورهای مطرح است، بنابراین از طرح لوزی پیروی می کند. طرح لوزی به گونه ای است که در دوره کارشناسی فاقد گرایش است و در دوره ارشد گرایش های مختلفی برای رشته ها تعیین می شود و دوباره در دوره دکتری، گرایش ها با همدیگر تجمیع می شوند.رشته علوم و مهندسی باغبانی نیز در دوره کارشناسی فاقد گرایش است.
واحدهای درسی رشته علوم و مهندسی باغبانی
در این بخش قرار است نگاهی به واحدهای درسی رشته علوم و مهندسی باغبانی داشته باشیم. آشنایی با واحدهای درسی سبب میشود تا با دید کامل وارد رشته مورد نظر شوید. برخی از دانشجویان رشته‌های مختلف بعد از ورود به یک رشته به دلیل عدم علاقه به واحدهای درسی از رشته انصراف داده اند؛ بنابراین بهتر است با واحدهای درسی که قرار است در دوره کارشناسی مطالعه کنید آشنا شده و در صورت علاقه آن رشته را انتخاب نمایید.
واحدهای درسی تمامی رشته ها هر چند سال یکبار مطابق ضوابط و مقررات وزارت علوم تحقیقات و فناوری مورد بازنگری قرار می گیرد. البته در این بازنگری شاهد تغییرات جزئی در واحدهای درسی و سرفصل‌های درسی آن از دروس خواهیم بود و تغییرات عمده به ندرت در چارت یک برنامه درسی ایجاد می شود.
واحد های درسی دوره کارشناسی علوم و مهندسی باغبانی شامل ۱۳۸ واحد است که در بسته های دروس عمومی،، دروس پایه، دوره تخصصی و دروس اختیاری ارائه می شود. در جدول زیر می توانید تقسیم بندی واحدهای درسی رشته علوم و مهندسی باغبانی در مقطع کارشناسی را در دانشگاه های کشور مشاهده کنید.
نوع درس | تعداد واحد | ||
|---|---|---|---|
تفکیک نوع واحدهای درسی رشته زیست شناسی سلولی و مولکولی | |||
دروس عمومی | 22 واحد | ||
دروس پایه | 20 واحد | ||
دروس تخصصی | 75 واحد | ||
دروس اختیاری | 18 واحد | ||
جمع | 135 واحد | ||
در ادامه هر یک از واحدهای درسی رشته علوم و مهندسی باغبانی را به صورت جداگانه و با عنوان تعداد واحد هر درس برای شما عنوان می‌کنیم تا شناخت شما نسبت به این رشته کامل شود.
دروس عمومی رشته علوم و مهندسی باغبانی
اولین بسته از دروس علوم و مهندسی باغبانی مربوط به دروس عمومی است. دروس عمومی زیر نظر گروه معارف و عمومی دانشگاه ارائه شده و با هدف افزایش آگاهی در مورد تاریخ و فرهنگ کشور و همچنین افزایش ابعاد معرفت شناختی در زندگی ارائه می شود. دروس عمومی به صورت مشترک بین رشته ها در مقطع کارشناسی تدوین و ارائه شده و دانشجویان ملزم به سپری کردن تعداد واحد مشخصی از این واحدهای درسی هستند. معمولاً دروس عمومی در کلاس های مشترک با سایر رشته ها برگزار میشود. در جدول زیر می توانید دروس عمومی رشته علوم و مهندسی باغبانی را مشاهده کنید
بسته درسی | نام درس | تعداد واحد | |
|---|---|---|---|
دروس عمومی مشترک مقطع کارشناسی | |||
مبانی نظری اسلام | اندیشه اسلامی 1 | 2 واحد | |
اندیشه اسلامی 2 | 2 واحد | ||
انسان در اسلام | 2 واحد | ||
حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام | 2 واحد | ||
اخلاق اسلامی | فلسفه اخلاق | 2 واحد | |
اخلاق اسلامی | 2 واحد | ||
آیین زندگی | 2 واحد | ||
عرفان عملی اسلامی | 2 واحد | ||
انقلاب اسلامی | انقلاب اسلامی ایران | 2 واحد | |
آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | 2 واحد | ||
اندیشه سیاسی امام خمینی | 2 واحد | ||
تاریخ و تمدن اسلامی | تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی | 2 واحد | |
تاریخ تحلیلی صدر اسلام | 2 واحد | ||
تاریخ امامت | 2 واحد | ||
آشنایی با منابع اسلامی | تفسیر موضوعی قرآن | 2 واحد | |
تفسیر موضوعی نهج البلاغه | 2 واحد | ||
الزامی | فارسی عمومی | 3 واحد | |
زبان عمومی | 3 واحد | ||
تربیت بدنی 1 | 1 واحد | ||
تربیت بدنی 2 | 1 واحد | ||
دانش خانواده و جمعیت | 2 واحد | ||
لازم به توضیح است که قوانین مشخصی برای پاس کردن 22 واحد دروس عمومی رشته علوم و مهندسی باغبانی وجود دارد که حتماً باید طبق همین قوانین برای سپری کردن این دروس اقدام کنید. 22 واحد عمومی در نظر گرفته شده برای این رشته تحصیلی بایستی طبق شرایط زیر اخذ شوند:
- 2 درس 2 واحدی از میان دروس مبانی نظری اسلام
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس اخلاق اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس انقلاب اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس تاریخ و تمدن اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس آشنایی با منابع اسلامی
برای این رشته در دروس عمومی، 12 واحد اجباری در نظر گرفته شده که با جمع با دروس عمومی بالا، کل دروس عمومی برای رشته علوم و مهندسی باغبانی در دوره کارشناسی پیوسته 22 واحد خواهد شد.
دروس پایه رشته علوم و مهندسی باغبانی
دروس پایه بسته دوم واحد های درسی رشته علوم و مهندسی باغبانی است. دروس پایه سبب تقویت بنیه علمی و آماده‌سازی ذهنیت دانشجویان برای درک و فهم هر چه بیشتر دروس تخصصی می شود. با درک کامل دروس پایه است که شما می توانید به ماهیت رشته و توانایی های علمی و عملی دروس تخصصی دست پیدا کنید. احتمالا این دروس با دروس مقطع دبیرستان نکات اشتراکی زیادی داشته باشد، اما با این تفاوت که دروس پایه معمولا به صورت پیچیده‌تر و تخصصی‌تر ارائه می شوند. واحدهای درسی پایه به صورت الزامی ارائه شده؛ از این رو باید برنامه ریزی صحیحی برای اخذ آن ها از همان ترم های ابتدایی انجام شود تا در ترم های آخر مشکلی ایجاد نشود. در جدول زیر می توانید دروس پایه علوم و مهندسی باغبانی را در مقطع کارشناسی پیوسته مشاهده کنید.
| دروس پایه رشته علوم و مهندسی باغبانی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | آمار و احتمالات | 3 |
| 2 | اکولوژی | 3 |
| 3 | ریاضی عمومی | 3 |
| 4 | شیمی عمومی | 3 |
| 5 | آناتومی و فیزیولوژی گیاهان | 3 |
| 6 | مورفولوژی و سیستماتیک گیاهی | 3 |
| 7 | بیوشیمی عمومی | 3 |
| 8 | ژنتیک | 3 |
| 9 | فیزیک عمومی | 3 |
| مجموع واحدها | 27 | |
دروس پایه معمولا دو یا سه واحدی بوده که به صورت نظری، عملی و عملی- نظری ارائه می شود. برای اینکه در فهم و درک دروس تخصصی مشکل ایجاد نشود، باید به صورت کامل دروس پایه را درک کنید. از طرف دیگر توجه داشته باشید که در برخی از دانشگاه های معتبر جهان دروس پایه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ بنابراین اگر قصد پذیرش یا اپلای را دارید باید نمره قابل قبولی را در این دروس کسب کنید.
دروس تخصصی رشته علوم و مهندسی باغبانی
دروس تخصصی بسته سوم واحدهای درسی هستند که به صورت اختصاصی به ارائه مفاهیم و تئوری های علمی و عملی رشته می پردازد. این دروس شالوده اصلی ماهیت رشته، کاربرد بازار کار آن را برای دانشجویان مشخص می کند. با مطالعه دوره تخصصی است که شما با جایگاه شغلی خود در بازار کار آشنا می شوید. توجه داشته باشید که دروس تخصصی از نظر آموزشی اهمیت زیادی داشته و درک آن ها برای کسب معدل خوب و موفقیت در بازار کار یا تحصیلات تکمیلی ضروری است. در جدول زیر می توانید دروس تخصصی علوم و مهندسی باغبانی را در مقطع کارشناسی پیوسته مشاهده کنید.
| دروس تخصصی رشته علوم و مهندسی باغبانی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | آبیاری عمومی | 3 |
| 2 | بیماری های مهم گیاهان باغبانی | 3 |
| 3 | آفات مهم گیاهان باغبانی | 3 |
| 4 | خاکشناسی عمومی | 3 |
| 5 | طرح آزمایش های کشاورزی 1 | 3 |
| 6 | طرح آزمایش های کشاورزی 2 | 3 |
| 7 | شناسایی و مدیریت علف های هرز | 3 |
| 8 | ماشین های کشاورزی عمومی | 3 |
| 9 | هوا و اقلیم شناسی | 3 |
| 10 | مدیریت گلخانه | 2 |
| 11 | مبانی تغذیه گیاهان باغبانی | 3 |
| 12 | اصول و روش های ازدیاد گیاهان | 3 |
| 13 | مبانی اصلاح گیاهان باغبانی | 3 |
| 14 | فیزیولوژی و فناوری پس از برداشت | 3 |
| 15 | اصلاح و فناوری بذر گیاهان باغبانی | 3 |
| 16 | میوه های معتدله | 3 |
| 17 | میوه های گرمسیری و نیمه گرمسیری | 3 |
| 18 | مهارت های میوه کاری 1 | 1 |
| 19 | مهارت های میوه کاری 2 | 1 |
| 20 | مبانی سبزی کاری | 2 |
| 21 | تولید و پرورش سبزی | 3 |
| 22 | مهارت های سبزی کاری 1 | 1 |
| 23 | مهارت های سبزی کاری 2 | 1 |
| 24 | گیاهان زینتی 1 | 2 |
| 25 | گیاهان زینتی 2 | 2 |
| 26 | مهارت های گلکاری 1 | 1 |
| 27 | مهارت های گلکاری 2 | 1 |
| 28 | مبانی گیاهان دارویی | 2 |
| 29 | تولید و بهره برداری گیاهان دارویی | 3 |
| 30 | کارورزی 1 | 3 |
| 31 | کارورزی 2 | 3 |
| مجموع واحد ها | 76 | |
دانشجویان باید برای اخذ دروس تخصصی از همان ترم های آغازین برنامه ریزی صحیحی داشته باشند تا در ترم های آخر با مشکل پیشنیاز و همنیازی روبرو نشوند. این دروس بسیار حائز اهمیت بوده به گونه ای که اگر یکی از واحدهای درسی اخذ و پاس نشود از نظر آموزشی فاقد صلاحیت لازم برای فارغ التحصیلی هستید.
دروس اختیاری رشته علوم و مهندسی باغبانی
بسته آخر از دروس مقطع کارشناسی رشته علوم مهندسی باغبانی مربوط به دروس اختیاری است. دروس اختیاری به صورت مکمل با دروس اختصاصی ارائه شده که سبب افزایش دانش در گرایش های مختلف رشته و بازار کار می شود. دانشجویان می توانند بر اساس گرایش مورد نظر خود برای ادامه تحصیل و جایگاه شغلی که در آینده قرار است در آن مشغول به کار شوند واحدهای درسی اختیاری را اخذ نمایند. در جدول زیر می توانید دروس اختیاری علوم و مهندسی باغبانی را در مقطع کارشناسی پیوسته مشاهده کنید.
| دروس اختیاری رشته علوم و مهندسی باغبانی | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | خشک میوه ها | 2 |
| 2 | میوه های ریز | 3 |
| 3 | سبزیکاری گلخانه ای | 3 |
| 4 | سبزیکاریی ارگانیک (صنعت) | 3 |
| 5 | پرورش قارچهای خوراکی | 3 |
| 6 | چمن و گیاهان پوششی | 3 |
| 7 | درختان و درختچه های زینتی | 3 |
| 8 | طراحی باغ و پارک | 3 |
| 9 | کاربرد GIS و عکس های هوایی | 3 |
| 10 | مبانی بیوتکنولوژی و کشت یافت گیاهی | 2 |
| 11 | سمینار | 3 |
| 12 | چای و چایکاری | 2 |
| 13 | مبانی تولید محصولات ارگانیک | 2 |
| مجموع واحد ها | 33 | |
دانشجو از بین این دروس باید 13 واحد درسی را اخذ کند. انتخاب و گذرانیدن دروس اختیاری برای تکمیل واحدهای درسی مصوب رشته الزامی است. دانشجویان باید در انتخاب دروس اختیاری ابتکار عمل انجام داده و آن دسته از دروسی را انتخاب کنند که نیاز آن ها را بیشتر برطرف می کند، زیرا دروس اختیاری برای موفقیت بیشتر در بازار کار سهم ویژه ای داشته و سبب افزایش دانش و مهارت تخصصی دانشجویان در حوزه های خاص می گردد.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نرم افزار تخمین رتبه کنکور
بازار کار رشته علوم و مهندسی باغبانی
در این بخش قرار است نگاه کلی به بازار کار رشته علوم و مهندسی باغبانی داشته باشیم. علوم و مهندسی باغبانی رشته کاربردی در ایران محسوب میشود؛ زیرا به دلیل وسعت زمین های کشاورزی و وجود اقلیم های متفاوت نیاز مبرمی به متخصصین این رشته در بازار کار احساس می شود. چشم انداز آینده برای این رشته روشن بوده و فارغ التحصیلان می توانند با افزایش مهارتهای عملی در رده های شغلی مناسبی مشغول به کار شوند. البته برخی از فارغ التحصیلان این رشته در مشاغل غیر مرتبط با درآمد کمتر استخدام شده اند که دلیل آن سوء مدیریت برای استفاده از تمامی پتانسیل‌های بالقوه فارغ التحصیلان است. به صورت کلی افراد می توانند در واحدهای تولیدی، واحدهای تعاونی و واحدهای خصوصصی کشاورزی مشغول به کار شوند. برخی از سازمانهای مرتبط که کارشناسان رشته علوم و مهندسی باغبانی می توانند متصدی رده های شغلی شوند در زیر ارائه شده است:
- کارشناس متخصص و برنامه ریز در زمینه های مختلف باغبانی در واحدهای اجرایی
- کارشناس متخصص جهت طراحی، ایجاد، سامان دهی و مدیریت واحدهای تولید کننده محصولات متنوع باغبانی
- کارشناس و مدرس در مراکز آموزش کشاورزی و همکاری در امور تحقیقات در واحدهای تحقیقات کشاورزی
- کارشناس در وزارت کشاورزی و سازمان های وابسته
- بخش های خصوصی نظیر شرکت های سهامی زراعی و ….
- احداث و راه اندازی گلخانه
- احداث آزمایشگاه کشت بافت
- کار در کارخانجات تولید مواد غذایی
- شرکت های تولید بذر، کود و سم
- شهرداری ها
- سازمان های کشت و صنعت
- اشتغال در شرکت های خصوصی حوزه فضای سبز
- ورود به بازار کار گیاهان دارویی و معطر
- پرورش گیاهان زینتی
- تدریس دروس مربوط به رشته به عنوان استاد دانشگاه دولتی یا آزاد
- و….
کاربردهای رشته علوم و مهندسی باغبانی
در این بخش قرار است نگاهی به کاربرد های رشته علوم و مهندسی باغبانی داشته باشیم. به صورت کلی کاربرد این رشته را می توان از دو منظر مورد بررسی قرار داد. در وهله اول به کاربرد رشته علوم مهندسی باغبانی در مراکز آموزشی دانشگاه و مراکز پژوهشی می توان اشاره کرد. با توجه به اینکه چشم‌انداز خوبی برای این رشته در آینده وجود دارد، بنابراین باید مربیان حرفه ای برای تربیت دانشجویان در آینده نیز تامین شود تا دانشجویان را برای ورود به بازار کار آماده کرده تا بتوانند وارد سازمان های خدماتی و اجرایی شده و نیاز آن را برطرف کنند. از این رو یکی از کاربردهای رشته مرتبط با بخش آموزش در دانشگاه و مراکز تحقیقاتی است.
کاربرد دوم رشته علوم و مهندسی باغبانی مربوط به به کارگیری نیروی انسانی برای رفع نیاز سازمان های مرتبط با این رشته است. دانشجویان بعد از فارغ التحصیلی می توانند وارد سازمان های خدماتی و اجرایی شده و با تخصص خود نیاز سازمان را برطرف کرده و چرخ صنعت را پاینده نگه دارند.
همانطور که می دانید سه ضلع دانشگاه، صنعت و دولت باید هماهنگ با هم کار کنند تا نیاز جوامع بشری برطرف شود. به همین دلیل در هر یک از این سه ضلع رده های شغلی برای فارغ التحصیلان رشته علوم و مهندسی باغبانی در نظر گرفته شده است.
درآمد رشته علوم و مهندسی باغبانی
درآمد رشته علوم و مهندسی باغبانی در بازار ایران به طور معمول متوسط است. درآمد ارتباط تنگاتنگی با جایگاه شغلی افراد داشته و بر اساس فاکتورهایی مانند مدرک تحصیلی، سابقه کار و محل خدمت متغیر است. همانطور که می دانید جایگاه شغلی و سابقه کار دو دلیل اصلی برای افزایش درآمد است. افرادی که سابقه کاری بیشتری دارند درآمد بیشتر و یا افرادی که جایگاه ویژه ای را متصدی شده اند نیز حقوق بیشتری را دریافت می کنند. ممکن است برخی از فارغ التحصیلان در رده های شغلی غیر مرتبط با درآمد کم مشغول به کار شوند، که این چالش به دلیل عدم شایسته‌سالاری مناسب در استخدام فارغ التحصیلان این رشته و سایر رشته ها است. به صورت کلی می‌توان با افزایش مهارت های علمی و توانایی‌های عملی به جایگاه های شغلی ویژه با درآمد مناسب دست پیدا کرد.
در صورت تاسیس و راه اندازی گلخانه می توان به درآمد عالی و قابل توجهی دست پیدا کرد. همچنین آزمایشگاه کشت بافت نیز از دیگر فرصت های شغلی برای این رشته است که بسیار پرسود می باشد.
رشته علوم و مهندسی باغبانی زیرمجموعه ای از علم کشاورزی است که با گل ها، گیاهان چشم انداز، سبزیجات و میوه ها سروکار دارد. امروزه، این رشته بر یافتن راه‌های جدید و سازگار با محیط زیست برای مدیریت گیاهان و آفات برای کمک به افزایش زنده‌مانی محصول و گیاهان زینتی متمرکز شده است.
ادامه تحصیل در رشته علوم و مهندسی باغبانی
بسیاری از دانشجویان بعد از اتمام مقطع کارشناسی به دنبال ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا هستند. با توجه به اینکه مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکترا باعث افزایش درآمد و رده یا ردیف های شغلی بهتری می شوند، به همین دلیل دانشجویان برای ادامه تحصیل در این مقاطع تحصیلی با همدیگر به رقابت می پردازند. توجه داشته باشید که داشتن مدارک تحصیلی عالیه یکی از فاکتورهایی است که سبب افزایش درآمد و پیدا کردن جایگاه اجتماعی بهتر می شود. در ادامه به شرایط ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا علوم و مهندسی باغبانی می پردازیم.
کارشناسی ارشد رشته علوم و مهندسی باغبانی
فارغ التحصیلان بعد از اتمام دوره کارشناسی می توانند در آزمون کارشناسی ارشد شرکت کنند. در صورت قبولی و کسب رتبه لازم می توان در کارشناسی ارشد رشته علوم و مهندسی باغبانی و در گرایش دلخواه مشغول به تحصیل شد. در زیر گرایش های کارشناسی ارشد علوم و مهندسی باغبانی را مشاهده می کنید:
- درختان میوه
- سبزی ها
- گیاهان زینتی
- گیاهان دارویی
- تولید محصولات گلخانه ای
- فیزیولوژی و اصلاح سبزی ها
- محصولات باغبانی و بیوتکنولوژی
- ژنتیک مولکولی مصحولات باغبانی
- فیزیولوژی و اصلاح درختان میوه
- و…
دکترا رشته علوم و مهندسی باغبانی
فارغ التحصیلان بعد از اتمام دوره کارشناسی ارشد خود می توانند در مقطع دکتری ادامه تحصیل دهند. برای ورود به مقطع دکتری باید در آزمون دکتری نمره قابل قبولی کسب کنید و سپس بعد از قبولی در مصاحبه تخصصی دانشگاه، می توانید در رشته علوم و مهندسی باغبانی در مقطع دکتری به تحصیل ادامه دهید. دانشجویان دکتری می تونند ضمن فعالیت در تمامی محل های جذب فارغ التحصیلان کارشناسی و کارشناسی ارشد در زمینه های کارهای تحقیقاتی مسئولیت های تخصصی خود را برعهده بگیرند و در کارهای اجرایی علمی نقش مهمی ایفا کنند. برخی از دانشگاه های پذیرنده این رشته در مقطع دکتری شامل دانشگاه تبریز، دانشگاه ارومیه، دانشگاه تهران، دانشگاه فردوسی مشهد و … است. برای هر یک از گرایشات موجود در مقطع کارشناسی ارشد، دو گرایش در مقطع دکتری وجود دارد. این دو گرایش شامل فیزیولوژی تولید و پس از برداشت و اصلاح و بیوتکنولوژی است.
رشته علوم و مهندسی باغبانی در جهان
به صورت کلی فارغ التحصیلان این رشته از نظر جایگاه اجتماعی در جایگاه فوق العاده ای قرار می گیرند. علاوه بر این حتی استخدام دانشجویان رشته علوم و مهندسی باغبانی بعد از فارغ التحصیلی در کشورهای مختلف نیز امکان پذیر است.
اگر بخواهیم به صورت دقیق تر شرایط رشته علوم و مهندسی باغبانی در جهان را برای شما ارزیابی کنیم لازم است تا به معرفی بهترین دانشگاه های جهان برای رشته و همچنین میزان درآمد فارغ التحصیلان در کشورهای مختلف بپردازیم. جهت رتبه بندی دانشگاه از رتبه بندی QS استفاده می کنیم. رتبه بندی QS یکی از مهمترین رتبه‌بندی‌های دانشگاهی است که براساس سوابق آموزشی، توانایی جذب در بازار کار، نسبت اعضای هیئت علمی به تعداد دانشجو، نسبت اعضای هیئت علمی بین‌المللی، نسبت دانشجویان بین‌المللی و میزان استنادات به ازای هر عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها را رتبه‌بندی می‌کند. در حال حاضر براساس آخرین تغییرات رتبه بندی دانشگاه های جهان برای رشته علوم و مهندسی باغبانی ۱۰ دانشگاه برتر این رشته به شرح زیر هستند:
- دانشگاه و تحقیقات واگنینگن، هلند
- دانشگاه کالیفرنیا، دیویس، ایالات متحده آمریکا
- دانشگاه علوم کشاورزی سوئد، اوپسالا، سوئد
- دانشگاه کرنل، ایتاکا، ایالات متحده آمریکا
- دانشگاه کشاورزی چین پکن، (سرزمین اصلی)
- ETH زوریخ، سوییس
- دانشگاه کالیفرنیا، برکلی (UCB)، ایالات متحده آمریکا
- دانشگاه پوردو، وست لافایت، ایالات متحده
- دانشگاه علوم زیستی نروژ
- دانشگاه ایالتی میشیگان، ایست لنسینگ، ایالات متحده
در میان دانشگاه های آسیایی دانشگاه کشاورزی چین در رتبه 5 و دانشگاه توکیو در رتبه 24 قرار دارد. دانشگاه اصفهان و دانشگاه تهران در رده بندی 251-300 قرار دارند.
درآمد متخصصین رشته علوم و مهندسی باغبانی به رده شغلی، سازمان محل خدمت و سابقه کار بستگی دارد. به صورت میانگین حقوق متخصصین رشته علوم و مهندسی باغبانی در ایالات متحده از 62,400 تا 65,000 دلار با میانگین حقوق 65,000 دلار متغیر است. متوسط حقوق این رشته در کانادا 34125 دلار در سال یا 17.50 دلار در ساعت است. افراد با سابقه کم از 29114 دلار در سال، در حالی که اکثر افراد تجربه تا 56538 دلار در سال درآمد دارند.
