معرفی رشته دکترا پیوسته فیزیک
رشته دکتری پیوسته فیزیک از جمله رشته های پرکاربردی است که برای ورود به آن از طریق آزمون سراسری باید اقدام کنید. این رشته با توجه به کاربرد بسیار زیاد آن در جوامع، به یک رشته محبوب بین داوطلبین تبدیل شده است. با توجه به اینکه علم فیزیک با زندگی بشریت ارتباط تنگاتنگی دارد، لذا در کشور ایران مانند سایر کشورهای جهان، به این شاخه از علم توجه زیادی می شود. با توجه به اهمیت این رشته در این نوشتار با شما همراه هستیم تا به بررسی تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، بازار کار، گرایش ها، کاربرد، و شرایط ادامه تحصیل در رشته دکتری پیوسته فیزیک در ایران و جهان بپردازیم.
توانایی درک و تجزیه تحلیل حل مسائل پیچیده پدیده های طبیعی یکی از مهمترین فاکتورها برای ورود به رشته دکتری پیوسته فیزیک است. این رشته تحصیلی می تواند درآمدهای قابل توجهی برای فارغ التحصیلان آن به دنبال داشته باشد. شرط درآمد و جایگاه عالی، پشتکار و افزایش مهارت ها در این رشته کاربردی و محبوب است.
تاریخچه رشته دکترا پیوسته فیزیک
تاریخچه رشته دکتری پیوسته فیزیک قدمتی بسیار طولانی دارد. رشته ریاضی در دوران باستان با بابلی ها و نویسندگان هلنیستی مانند ارشمیدس و بطلیموس آغاز شد، در این میان، فلسفه باستان چیزی را نیز در بر گرفت که “فیزیک” نامیده می شد. حرکت به سوی درک عقلانی از طبیعت با فیسلوفان پیش سقراطی (480-650 قبل از میلاد) آغاز شد.
تالس فیلسوف میلتوسی به دلیل امتناع از پذیرش تبیین مختلف نیروهای ماورالطبیعی، مذهبی یا اسطوره ای برای پدیده های طبیعی، لقب “پدر علم” نام گرفت. وی بیان کرد ک عنصر اساسی جهان آب است. بعد از وی، آناکسیمندر با ایده تالس مخالفت کرد و پیشنهاد داد که به جای آب، ماده‌ای به نام apeiron عنصر سازنده همه مواد است. در حدود 500 سال قبل از میلاد، هراکیلتوس پیشنهاد داد که قانون اساسی حاکم بر جهان، اصل تغییر است. این مشاهدات او را به یکی از اولین محققان در فیزیک باستان تبدیل کرد که به نقش زمان در جهان، یک مفهوم کلیدی و گاه بحث برانگیز در فیزیک مدرن و امروزی پرداخت. پس از قرن هفدهم، فیزیک و ریاضیات با سرعت قابل توجهی توسعه یافتند و دانشمندان زیادی مانند انیشتین در شاخه‌های مختلف این دو علم، توانستند پاسخ بسیاری از پرسش‌های خود را بیابند. در قرن 17 گالیله اولین بار برای قانونی کردن تئوری های فیزیک از آزمایش استفاده کرد . پس از گالیله اسحاق نیوتن قوانین معروف خود را ارائه و روز به روز فیزیک پیشرفت کرد و مباحث آن گسترده تر شد. اسحاق نیوتون به عنوان اولین مردی یاد می شود که سیبی را دید که از درخت افتاد و سپس نظریه گرانش را ابداع کرد. همچنین این شخص، حساب دیفرانسیل و انتگرال و قانون حرکت را نیز ابداع کرده است که تمام مکانیک بر پایه آن بنا شده است. این روند تا قرن نوزدهم ادامه داشت.
در قرن 19 و 20 با افزایش دسترسی به تکنیک های تحلیلی پیشرفته، رشته هایی مانند آکوستیک، ژئوفیزیک، اخترفیزیک، آیرودینامیک، فیزیک پلاسما، فیزیک دمای پایین و فیزیک حالت جامد به اپتیک، دینامیک سیالات، الکترومغناطیس و مکانیک، مهندسی برق، هوافضا، مواد پیوند و … در حوزه های تحقیقات فیزیکی پیوستند. پس از جنگ جهانی دوم، جمعیت فیزیکدانان به طور چشمگیری افزایش یافت، و در ایالات متحده متمرکز شد. در دهه های اخیر، فیزیک بیش از هر زمان دیگری در تاریخ قبلی خود به یک موضوع بین المللی تبدیل شده است.
برای آمادگی بیشتر در کنکور می توانید در آزمون های استاندارد گزینه دو شرکت کنید : آزمون های آزمایشی گزینه دو
تعریف تخصصی رشته دکترای پیوسته فیزیک
رشته دکتری پیوسته فیزیک بر فعالیت های تحقیقاتی متمرکز است که با چند دوره پیشرفته تکمیل می شود. فیزیک شاخه ای از علم است که موضوع اصلی مطالعه آن ماده و انرژی است. اکتشافات فیزیک در سراسر علوم طبیعی و فناوری کاربرد دارد. در رشته دکترا فیزیک، مفاهیم اساسی و کاربردی فیزیک یا فیزیک زیست پزشکی مورد بررسی قرار می گیرد. محققان دکترای پیوسته فیزیک در مورد چگال تجربی یا نظری مواد از جمله مواد کوانتومی و نانو، فیزیک بیوپزشکی انسانی، بیوفیزیک مولکولی، اپتیک لیزر و فوتونیک، مدل‌سازی مولکولی/فیزیک محاسباتی، کیهان شناسی و اختر فیزیک، فیزک ذرات تجربی و آموزش فیزیک به دانشجویان تخصص پیدا می کنند.
به طور کلی دکترای پیوسته فیزیک مجموعه ای از فعالیت های آموزشی، پژوهشی، علمی و کاربردی به منظور کشف قوانین و روابط حاکم بر پدیده های طبیعی و کاربرد عملی از آن ها است. دانشجویان دوره دکتری پیوسته فیزیک با تناسب موضوع به تحقیقات نظری، تجربی، یا نظری-تجربی می پردازند. . هدف از رشته دکتری فیزیک آشنایی با پیشرفته ترین روش های پژوهش جهت نوآوری یا تحقیقاتی در حیطه فیزیک است.
رشته دکترا پیوسته فیزیک در یک نگاه
رشته دکتری پیوسته فیزیک یکی از رشته هایی است که در میان داوطلبین علاقه مندان خاص خود را دارد. دوره دکتری پیوسته فیزیک یک دوره آموزشی- پژوهشی است. داوطلب دارنده مدرک دیپلم ریاضی متوسطه بعد از کسب نمره قبولی از بدو ورود وارد آموزش عالی شده و می تواند یکسره مدرک دکتری پیوسته فیزیک را اخذ کند. هدف این دوره، ایجاد زمینه مناسب برای ارتقا کیفیت آموزش فیزیک دانشگاهی و تسریع در تربیت پژوهشگر کارآمد و متناسب با نیازهای کشور است. دانشجو برای ورود به این رشته باید در آزمون سراسری ریاضی فیزیک شرکت کند. بعد از اعلام نتایج آزمون توسط سازمان سنجش آموزش کشور و در صورت قبولی، می تواند وارد دوره دکتری پیوسته شود. دانشجویان پذیرفته‌شده، بعد از گذراندن درس‌های کارشناسی و تکمیلی، بدون انجام پروژه کارشناسی ارشد مستقیماً شروع به انجام پروژه دکتری می‌کنند.
دوره تحصیلی رشته دکتری پیوسته فیزیک به صورت فصلی است. در فصول پاییز، زمستان و بهار دوره های تحصیلی برگزار می شود. هر فصل 11 هفته به طول می انجامد که از این مدت 1 هفته برای امتحانات و 1 هفته برای استراحت است.مدت تحصیل دوره دکتری پیوسته 5 سال و دو فصل تا 8 سال و 2 فصل متغیر است.در مجموع واحدهای درسی گذارنده شده برای دوره دکتری پیوسته فیزیک 230 واحد است.
نظام دوره دکترا فیزیک بر پایه دو مرحله آموزشی و پژوهشی استوار است.
- در مرحله آموزشی، دانشجویان موظف به اخذ دروس مقدماتی (167) و دروس پیشرفته (63 واحد) و در مجموع 230 واحد هستند. مطابق با آیین نامه دکتری پیوسته، مرحله پژوهشی، به صورت رسمی پس از قبولی دانشجو در ارزیابی جامع آغاز می شود.
- بخش پژوهشی دوره دکتری دانشجوی بایستی در موعد مقرر حداقل 2 سال و حداکثر 4 سال به انجام برسد. در این مرحله دانشجو باید رساله خود را تنظیم و تدوین کند، با دفاع از رساله، مرحله پژوهشی به اتمام می رسد. تعداد واحدهای پایان نامه 30 واحد است. به پایان رساندن بخشی پژوهشی و دفاع از پایان نامه دکتری مشروط به چاپ حداقل 1 مقاله در مجلات علمی معتبر نمایه شده در ISI است.
در نظر داشته باشید که دانشجو باید حداکثر تا شش ماه پس از پایان بخش آموزشی و حداکثر تا پایان سال ششم، در ارزیابی جامع شرکت کند و در صورت مردود شدن، حداکثر به مدت سه ماه به وی فرصت دوباره داده می شود. قبول شدن در ارزیابی جامع به معنای ورود به بخش پژوهشی و شروع رسمی کار بر روی پایان نامه دکتری محسوب می شود.
رشته دکترا پیوسته فیزیک در ایران
گروه فیزیک در دانشگاه تهران نخستین برنامه آموزشی عالی فیزیک در کشور است که در سال 1314 خورشیدی توسط استاد فقید دکتر حسابی پایه گذاری شد. رشته دکتری فیزیک در ایران سابقه چندان طولانی ندارد و برای اولین بار دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف در سال 1367 به عنوان پیشرو در امر راه اندازی دوره دکتری فیزیک در ایران قدم برداشت. بعد از روی کار آمدن دکتری فیزیک در کشور، شاهد ورود این رشته در دانشگاه های مختلف در سراسر کشور بودیم و به دلیل نیاز مبرم به مهارت های متخصصین در این رشته، در حال حاضر بازار کار خوبی دارد. اما رشته دکتری پیوسته فیزیک اولین بار در سال 1397 در دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان پایه گذاری شد.
رشته دکتری پیوسته فیزیک مجموعه ای منسجم از تحقیقات در مورد پدیده های طبیعی است. این رشته زمینه های مرتبط با رشته فیزیک و هچنین موضوعات میان رشته ای مانند زیست پزشکی را در بر می گیرد. در دوره دکتری تخصصی فیزیک، رقابت شدیدی در بین داوطلبین وجود دارد و برای ورود به این دوره باید در آزمون سراسری نمره قابل قبولی را کسب کنید.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
پذیرش در رشته دکترا پیوسته فیزیک
در این بخش قصد داریم شرایط پذیرش در رشته دکتری پیوسته فیزیک را بررسی نماییم. دارندگان مدرک دیپلم و فیزیک که شرایط آیین نامه استعدادهای درخشان را داشته باشند و معرفی شده سازمان سنجش باشند و همچنین حداکثر سن آن ها 19 سال باشد، می توانند در رشته دکترای پیوسته فیزیک ثبت نام کنند. البته در نظر داشته باشید که این افراد یک مرحله مصاحبه حضوری را نیز پشت سر می گذارنند.
به طور کلی دوره دکتری پیوسته فیزیک برای دانش‌آموزانی که رتبه‌های برتر در آزمون سراسری ورودی دانشگاه‌ها داشته باشند، امکان پذیر است. بعد از قبولی، دانشجو بعد از اتمام مقطع کارشناسی به جای آنکه ابتدا دوره کارشناسی ارشد و بعد مقطع دکتری را بگذراند تلفیقی از این دو مقطع را در مدت زمان ۵ تا 8 سال در دانشگاه می خواند، به این ترتیب دانشجو دیگر مجبور نیست یک تز در مقطع ارشد و یک تز هم در مقطع دکتری ارائه دهد؛ بلکه با گذراندن دوره دکتری پیوسته تنها یک تز دکتری در پایان ارائه خواهد داد.
در شرایط پذیرش در این رشته دو نکته مهم وجود دارد. در وهله اول باید بدانید که با توجه به کاربردی که این رشته دارد، رقابت قابل توجهی در بین داوطلبین وجود دارد، به همین دلیل باید تلاش مضاعفی برای ورود به این رشته داشته باشید. در وهله دوم نیز باید توجه داشته باشید که تعداد دانشگاه ها و ظرفیت اعلام شده از سوی دانشگاه زیاد نیست و به همین دلیل باید آزمون را با نمره بالا قبول شوید. هر چقدر توانایی شما در پاسخ دادن به سوالات کنکور بیشتر باشد، امکان قبولی و پذیرش شما در این رشته نیز بیشتر خواهد شد.
خالی از لطف نیست که بدانید در ایران بخش عمده ای از پذیرش در دوره دکتری تخصصی از طریق آزمون سراسری دکتری تخصصی بعد از فارغ التحصیلی از کارشناسی ارشد صورت می گیرد، البته دانشجویان می توانند از طریق آیین نامه پذیرش دکتری بدون آزمون که ویژه داوطلبین استعدادهای درخشان کارشناسی ارشد است نیز برای ورود به این دوره اقدام کنند.
در جدول زیر می توانید ضرایب دروس کنکور سراسری ریاضی برای پذیرش در دکترای پیوسته فیزیک را در دانشگاه های کشور مشاهده کنید:
نام درس | ضریب درس | ||
|---|---|---|---|
میزان تاثیر دروس اختصاصی کنگور ریاضی | |||
ریاضی | 4 | ||
فیزیک | 3 | ||
شیمی | 2 | ||
درس ریاضی در کنکور سراسری با ضریب 4 بیشترین تاثیر را در قبولی فرد دارد. علاقه‌مندان دکترای پیوسته فیزیک حتماً باید اهتمام خاصی برای پاسخ دادن به سوالات تخصصی ریاضی و فیزیک داشته باشند. کسب نمره بالا اهمیت بسیار زیادی برای تعیین رتبه و تراز قبولی داوطلبان خواهند داشت.
دانشگاه های برتر رشته دکترا پیوسته فیزیک
تغییرات دانشگاه های پذیرنده یک رشته در مقطع دکتری در سال های مختلف تفاوت زیادی با سال های قبل ندارد. همچنین با توجه به اینکه کیفیت آموزشی و سطح علمی تمامی دانشگاه های کشور بالا است بنابراین دانشجویان می توانند در هر دانشگاهی که قبول شدند بعد از فارغ التحصیلی وارد بازار کار شوند و در جایگاه های مناسبی مشغول به کار گردند.
در حال حاضر دانشگاه های خیلی زیادی در سطح کشور امکان پذیرش در رشته دکترای پیوسته فیزیک را برای علاقه مندان به این رشته در کشور فراهم نکرده‌اند و دانشگاه های پذیرنده رشته پیوسته دکترا فیزیک محدود است. در حال حاضر دانشگاه زنجان تنها دانشگاه برتر رشته دکتری پیوسته فیزیک است.
نمونه کارنامه قبولی در رشته دکترا پیوسته فیزیک
برای اینکه شناخت شما نسبت به شرایط پذیرش و نحوه قبولی در رشته دکتری پیوسته فیزیک بیشتر شود لازم دانستیم تا دو نمونه کارنامه قبولی این رشته در سال های قبل را با شما به اشتراک بگذاریم. توجه داشته باشید که میزان پذیرش و ظرفیت اعلام شده و همچنین میزان رقابت بین دانشجویان در سال های مختلف با همدیگر متفاوت است، اما این تفاوت چندان چشمگیر نیست. با این حال نمونه کارنامه قبولی در رشته دکتری پیوسته فیزیک تا حدی می تواند شما را با شرایط ورود به این رشته آشنا نماید.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نمونه کارنامه کنکوری ها
واحد های درسی رشته دکترا پیوسته فیزیک
نوبت به معرفی واحدهای درسی رشته دکترا پیوسته فیزیک می رسد. برای اینکه شناخت کاملی نسبت به این رشته داشته باشید، لازم دانستیم در یک جمع بندی، واحدهای درسی این دوره تحصیلی را ارائه دهیم و سپس هر یک از واحدهای درسی آن را به صورت جداگانه و با تعداد واحد به شما معرفی کنیم. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که تعداد واحدهای درسی و همچنین برخی از دروس توسط شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم مورد بازنگری قرار می گیرد. این بازنگری ها برای تطابق واحدهای درسی با توجه به پیشرفت های روز و نیازهای درسی دانشجویان تعیین می شود. توجه داشته باشید که دانشجویانی که وارد دوره دکتری پیوسته فیزیک می شوند موظف هستند تا از آخرین بازنگری تایید شده برای اخذ واحد اقدام کنند. در همین راستا ما در این بخش، آخرین بازنگری صورت گرفته روی واحدهای درسی رشته دکتری پیوسته فیزیک را به شما معرفی می کنیم.
هر واحد درسی در سیستم فصلی معاد 2/3 یک واحد درسی در سیستم نیمسالی است. دانشکده برای هر دوره ورودی یک نفر از اعضای هیات علمی دانشکده را به عنوان استاد راهنمای دوره تعیین می کند. دانشجویان باید در مرحله آموزشی علاوه بر گذراندن واحدهای درسی مربوطه، خود را برای آزمون جامع آماده کنند. دانشجو با گذراندن 200 واحد فصلی و به شرط گذراندن تمام دروس مقدماتی، وارد مقطع تحصیلات تکمیلی می شود و از این مرحله بدون انتخاب استاد راهنمای پایان نامه مجاز به اخذ باقیمانده دروس نیست. به طور کلی دانشجو بعد از گذراندن 230 واحد فصلی دوره دکتری پیوسته فیزیک را به پایان می رساند.
نام دروس و تعداد واحد دروس دروه دکتری پیوسته فیزیک در جدول زیر نشان داده شده است:
نوع درس | تعداد واحد | ||
|---|---|---|---|
تفکیک نوع واحدهای درسی رشته دکتری پیوسته فیزیک | |||
دروس عمومی | 16 واحد | ||
دروس زبان عمومی | 18 واحد | ||
دروس زبان تخصصی | 9 واحد | ||
دروس ریاضیات | 27 واحد | ||
دروس پایه | 12 واحد | ||
دروس بدنه کارشناسی | 45 واحد | ||
دروس محاسباتی | 12 واحد | ||
دروس آزمایشگاه | 16 واحد | ||
دروس اختصاصی | 21 واحد | ||
دروس بدنه کارشناسی ارشد | 24 واحد | ||
دروس گرایشی | 30 واحد | ||
مجموع | 230 واحد | ||
دروس عمومی دکترا پیوسته فیزیک
اولین بخش از واحد های درسی دکتری پیوسته فیزیک مربوط به دروس عمومی می شود. دروس عمومی در نظر گرفته شده برای این رشته طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته برای تمام رشته ها از سوی گروه معارف و گروه عمومی ارائه می شود. در واقع این دروس اهمیت برای تعیین مهارت ها و تخصص های مربوط به فارغ التحصیلان این رشته نداشته و بیشتر دروس عمومی مشترک میان سایر رشته ها را شامل می شود.
به طور کلی دروس عمومی دکتری پیوسته فیزیک شامل 16 واحد مطابق با برنامه درسی مصوب دوره کارشناسی رشته فیزیک وزارت علوم و تحقیقات و فناوری است که بایستی طبق شرایط تعیین شده اخذ شوند. درس 2 واحدی سمینار جزء دروس اجباری این بخش است. در جدول زیر می توانید دروس عمومی رشته دکتری پیوسته فیزیک را مشاهده کنید:
بسته درسی | نام درس | تعداد واحد | |
|---|---|---|---|
دروس عمومی مشترک مقطع کارشناسی | |||
مبانی نظری اسلام | اندیشه اسلامی 1 | 2 واحد | |
اندیشه اسلامی 2 | 2 واحد | ||
انسان در اسلام | 2 واحد | ||
حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام | 2 واحد | ||
اخلاق اسلامی | فلسفه اخلاق | 2 واحد | |
اخلاق اسلامی | 2 واحد | ||
آیین زندگی | 2 واحد | ||
عرفان عملی اسلامی | 2 واحد | ||
انقلاب اسلامی | انقلاب اسلامی ایران | 2 واحد | |
آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | 2 واحد | ||
اندیشه سیاسی امام خمینی | 2 واحد | ||
تاریخ و تمدن اسلامی | تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی | 2 واحد | |
تاریخ تحلیلی صدر اسلام | 2 واحد | ||
تاریخ امامت | 2 واحد | ||
آشنایی با منابع اسلامی | تفسیر موضوعی قرآن | 2 واحد | |
تفسیر موضوعی نهج البلاغه | 2 واحد | ||
الزامی | فارسی عمومی | 3 واحد | |
زبان عمومی | 3 واحد | ||
تربیت بدنی | 1 واحد | ||
ورزش 1 | 1 واحد | ||
دانش خانواده و جمعیت | 2 واحد | ||
برای این که شناخت شما نسبت به رشته دکترای پیوسته فیزیک بیشتر شود در ادامه به معرفی تک تک واحد های در نظر گرفته شده برای این رشته در دانشگاه های کشور به تفکیک تعداد واحد و تقسیم بندی بالا خواهیم پرداخت. اما قبل از پرداختن به واحدهای درس باید تبصره ها و نکات مهمی که در اخذ و پاس کردن دروس رشته دکتری پیوسته فیزیک وجود دارد را بدانید.
- دانشجویان این رشته اگر در دوران تحصیل خود ۳ ترم مشروط شوند (معدل مشروطی برای دانشجویان این رشته ۱۵ می باشد) از دوره دکتری خارج می شوند و وارد دوران کارشناسی می شوند. در دوره کارشناسی، دانشجو بعد از گذراندن ۲۰۰ واحد فصلی و به با مدرک کارشناسی از دانشگاه فارغ التحصیل می شوند. در صورت خروج دانشجو از دوره دکتری تا اتمام مقطع کارشناسی، ادامه تحصیل دانشجو طبق آیین نامه کارشناسی فیزیک مصوب وزارت علوم خواهد بود. این دانشجویان می توانند در آزمون های ورودی ناپیوسته مقاطع بالاتر شرکت کنند.
- دانشجویانی که بخش آموزشی را با معدل 16 یا بیشتر به پایان برسانند، می توانند در آزمون جامع شرکت کننند و وارد مرحله پژوهشی شوند. در صورت عدم کسب معدل 16، دانشجو وارد مقطع کارشناسی ارشد شده و پس از گذراندن 9 واحد پایان نامه، با مدرک کارشناسی ارشد فارغ التحصیل می شوند. البته دانشجویی که نتوانسته است در آزمون جامع نمره قابل قبول را کسب کند و از دوره دکتری پیوسته خارج شده است. می تواند در آزمون دکتری تخصصی ناپیوسته و در گرایش مدنظر شرکت کند و به صورت ناپیوسته وارد مقطع دکتری تخصصی شود.
- هر دانشجو حداکثر دو بار می تواند در ارزیابی جامع شرکت کند. ارزیابی جامع به منظور ارزشیابی توانمندی آموزشی و پژوهشی دانشجو انجام می شود.
- اگر دانشجو معدل کمتر از 12 در سه فصل پیاپی یا چهار فصل در کل دوره کسب کند، از تحصیل محروم می شود.
- مردود شدن در بار دوم در ارزیابی جامع منجر به محرومیت از تحصیل دانشجو می شود. دانشجو در این صورت باید مقطع کارشناسی ارشد شده و با گذراندن واحد پایان نامه، فارغ التحصیل شود. این دسته از دانشجویان نمی توانند در آزمون های ورودی دکتری ناپیوسته فیزیک شرکت کنند.
- هر دانشجو حداکثر دو بار می تواند از پایان نامه خود دفاع کند. در صورت مردود شدن در بار اول دانشجو حداکثر شش ماه فرصت دارد تا از پایان نامه خود دفاع کند. در صورت مردود شدن در بار دوم، دانشجو با مدرک کارشناسی ارشد به همراه گواهی گذراندن دوره آموزشی دکتری از دانشگاه فارغ التحصیل می شود. این دسته از دانشجویان نمی توانند در آزمون های ورودی دکتری ناپیوسته فیزیک شرکت کنند.
دروس گرایش دکترا پیوسته فیزیک
دروس گرایشی شامل 30 واحد براساس برنامه ریزی گروه مربوطه طبق برنام درسی مصوب دوره کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری رشته فیزیک وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. دانشجو با نظر استاد راهنمای پژوهشی باید این دروس را انتخاب کند. درس پروژه جزء دروس اجباری است.
دروس زبان دکترا پیوسته فیزیک
دروس زبان از دو بخش عمومی و تخصصی تشکیل شده است که به ترتیب 18 واحد اجباری زبان عمومی و 9 واحد نظری اجباری تخصصی است. زبان انگلیسی یک از مهمترین دروس برای دانشجویان دکتری پیوسته فیزیک به شمار می رود. دانشجویان برای موفق شدن در رشته تحصیلی و در امر پژوهش باید زبان عمومی و تخصصی خود را قوی کنند تا موفق به ترجمه و تالیف مقالات علمی شوند.
دروس ریاضیات دکترا پیوسته فیزیک
دروس ریاضیات دکتری پیوسته فیزیک شامل 27 واحد است. دانشجو باید این واحدهای درسی را با موفقیت پاس کند، با توجه به اینکه مبنای اصلی فیزیک بر پایه محاسبه پدیده های طبیعی است. لذا دانشجو باید در ریاضیات و محاسبات به درک کافی و کاملی برسد تا بتواند از عهده محاسبات پیشرفته و پیچیده در واحدهای درسی تخصصی برآید. دکتری پیوسته فیزیک در دروس ریاضیات به مطالعه توابع، مشتق، کاربردهای مشتق، انتگرال، روش های انتگرال گیری، معادلات دیفرانسیلی، معادلات پارامتری، سری ها و توالی های بی نهایت، بردارها و هندسه فضا، توابع برداری، مشتقات جزئی، انتگرال های چندگانه حساب برداری، معادلات خطی و دستگاه های معادلات، مسائل شامل تقارن استوانه ای و کروی و….می پردازد.
در جدول زیر می توانید تعداد کل واحدهای در نظر گرفته شده برای دروس ریاضیات دکترای پیوسته فیزیک را مشاهده کنید:
| دروس ریاضیات رشته دکتری پیوسته فیزیک | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | ریاضی 1 | 3 |
| 2 | ریاضی 2 | 3 |
| 3 | ریاضی 3 | 3 |
| 4 | ریاضی فیزیک 1 | 3 |
| 5 | ریاضی فیزیک 2 | 3 |
| 6 | ریاضی فیزیک 3 | 3 |
| 7 | ریاضی فیزیک 4 | 3 |
| 8 | معادلات دیفرانسیل 1 | 3 |
| 9 | معادلات دیفرانسیل 2 | 3 |
| جمع | 27 | |
همانطور که در بالا قابل مشاهده است دانشجویان می بایست در مجموع 27 واحد را پاس کنند.
دروس پایه دکترا پیوسته فیزیک
دروس پایه دکتری پیوسته فیزیک 12 واحد است. این واحدهای درسی برای آشنایی دانشجویان با مفاهیم اولیه علوم است. این دروس با افزایش آگاهی اولیه در مورد علوم پایه مانند شیمی، زیست، زمین و اختر، منجر به قوی شدن پیش زمینه دانشجویان می شود. در دروس پایه دکتری پیوسته فیزیک، دروسی مانند آشنایی با مفاهیم اولیه شیمی، ساختار مواد شیمیایی، یاخته ها، جهان میکروب ها، جانوران، بوم شناسی، ژنتیک، پیدایش زمین، سنگ شناسی، زمان زمین شناسی، اتمسفر، اقیانوس ها، آب شناسی، سیستم دو ذره ای، انرژی، ماده، ابزار نجومی، منظومه شمسی، تقویم و ساعت و .. تدریس می شود.
در جدول زیر می توانید تعداد کل واحدهای در نظر گرفته شده برای دروس پایه دکترای پیوسته فیزیک را مشاهده کنید:
| دروس پایه رشته دکتری پیوسته فیزیک | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | شیمی 1 | 3 |
| 2 | زیست شناسی 1 | 3 |
| 3 | زمین شناسی 1 | 3 |
| 4 | نجوم 1 | 3 |
| جمع | 12 | |
دقت داشته باشید که تمام این دروس اهمیت بسیار زیادی برای ایجاد مهارت ها و توانایی های لازم برای دانشجویان داشته و حتماً باید با تمرکز بالا به دنبال گذراندن آنها باشید.
دروس بدنه کارشناسی دکترا پیوسته فیزیک
دروس بدنه کارشناسی شامل 45 واحد است که دانشجو باید با نمره قابل قبولی این واحدهای درسی را پاس کنند. دروس بدنه کارشناسی شامل دروس مهمی است که دانشجو را با مفاهیم دشوارتر در دروس کارشناسی ارشد و گرایش ها آشنا می کنند. دانشجویان باید با دقت کافی این واحدها را پاس کنند تا پایه آن ها قوی شود. در دروس بدنه کارشناسی مفاهیمی مانند سینماتیک، دینامیک ذره، تکانه، نیروی مرکزی و گرانش، نوسان، کشسانی،روش های حساب وردشی،الکترواستاتیک، انرژی های الکترواستاتیکی،خواص مغناطیسی ماده، پاشندگی نور، تابش،فیزیک ذرات، فیزیک هسته ای، نظریه برخورد، پتانسیل های ترمودینامیکی و … آموزش داده می شود.
در جدول زیر می توانید دروس بدنه کارشناسی دکتری پیوسته فیزیک را مشاهده کنید.
| دروس بدنه کارشناسی رشته دکتری پیوسته فیزیک | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | مکانیک 1 | 3 |
| 2 | مکانیک 2 | 3 |
| 3 | مکانیک 3 | 3 |
| 4 | مکانیک 4 | 3 |
| 5 | الکترومغناظیس 1 | 3 |
| 6 | الکترومغناطیس 2 | 3 |
| 7 | الکترومغناطیس 3 | 3 |
| 8 | الکترومغناطیس 4 | 3 |
| 9 | فیزیک کوانتومی 1 | 3 |
| 10 | فیزیک کوانتومی 2 | 3 |
| 11 | فیزیک کوانتومی 3 | 3 |
| 12 | فیزیک کوانتومی 4 | 3 |
| 13 | ترمودینامیک 1 | 3 |
| 14 | ترمودینامیک 2 | 3 |
| 15 | ترمودینامیک 3 | 3 |
| جمع | 45 | |
همانطور که در جدول بالا مشاهده می کنید در مجموع 45 درس مختلف هر یک به ارزش سه واحد برای این بخش از واحدهای درسی دکترای پیوسته فیزیک در نظر گرفته شده است.
دورس محاسباتی دکترا پیوسته فیزیک
در دروس محاسباتی دانشجو با مفاهیمی مانند مدل سازی و شبیه سازی، سیستم های چند ذره ای، الگوریتم تصادفی و …. آشنا می شوند. تعداد واحدهای درسی این بخش 12 واحد است. دانشجو باید در این دروس به مهارت بالایی دست یابد تا محاسبات پیچیده فیزیک را به راحتی حل نماید. در جدول زیر می توانید این دروس را به تفکیک تعداد واحد ها مشاهده کنید.
| دورس محاسباتی دکترا پیوسته فیزیک | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | برنامه سازی 1 | 3 |
| 2 | برنامه سازی 2 | 3 |
| 3 | آنالیز عددی | 3 |
| 4 | فیزیک محاسباتی | 3 |
| جمع | 12 | |
تمام دروس محاسباتی و ریاضیات اهمیت قابل توجهی داشته و لازم است تا دانشجویان تمرکز کافی برای انتخاب آنها را داشته باشند. مفاهیم بیان شده در این دروس می تواند تاثیر بسیار زیادی بر روی ایجاد توانمندی های لازم در دانشجویان این رشته داشته باشند.
دروس آزمایشگاه دکترا پیوسته فیزیک
دروس آزمایشگاه شامل 16 واحد اجباری است. آزمایشگاه عمومی، مکانیک، الکترومغناطیس، ترمودینامیک، فیزیک جدید و اپتیک اجباری است و دانشجو مجاز است از 4 واحد باقی مانده از دروس آزمایشگاهی اختیار کند. در دروس آزمایشگاهی دانشجو با مفهوم آزمایش، نقش پارامترها و آزمایش های تخصصی آشنا می شود. در جدول زیر می توانید این دروس را به تفکیک تعداد واحد ها مشاهده کنید.
| دروس آزمایشگاه دکترا پیوسته فیزیک | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | آزمایشگاه عمومی | 2 |
| 2 | آزمایشگاه مکانیک | 2 |
| 3 | آزمایشگاه الکترومغناطیس | 2 |
| 4 | آزمایشگاه ترمودینامیک | 2 |
| 5 | آزمایشگاه فیزیک جدید | 2 |
| 6 | آزمایشگاه اپتیک | 2 |
| 7 | آزمایشگاه الکترونیک | 2 |
| 8 | کارگاه مکانیک | 2 |
| جمع | 16 | |
دروس اختصاصی دکترا پیوسته فیزیک
در دروس اختصاصی دانشجو باید 21 واحد اجباری نظری را اخذ کند و با نمره قابل قبول آن را پاس نماید. دروس اختصاصی از دروس مهم در این دوره تحصیلی است که دانشجو باید تمامی این واحدها را با رعایت پیش نیاز در طول دوره تحصیلی و قبل از ورود به دوره پژوهشی اخذ کند. دانشجویان در این واحدهای درسی با مفاهیمی مانند معادلات موج، تابش گرمایی، اصول لیزر، نیمرساناها، ساختار بلوری، استاتیک شاره ها، تحلیل نور ستارگان، نسبیت خاص انیشتین و … آشنا می شوند. در جدول زیر می توانید دروس تخصصی دکتری پیوسته فیزیک را به تفکیک تعداد واحد ها مشاهده کنید.
| دروس اختصاصی دکترا پیوسته فیزیک | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | فیزیک حالت جامد 1 | 3 |
| 2 | فیزیک حالت جامد 2 | 3 |
| 3 | فیزیک نور 1 | 3 |
| 4 | فیزیک نور 1 | 3 |
| 5 | فیزیک شاره ها | 3 |
| 6 | اختر فیزیک | 3 |
| 7 | نسبیت خاص | 3 |
| جمع | 21 | |
این دروس اهمیت زیادی در افزایش دانش و درک دانشجویان از مسائل فیزیک و پدیده های مرتبط به آن ها دارد، بنابراین باید این دروس تخصصی با نمره قابل قبول پاس شوند.
دروس بدنه کارشناسی ارشد دکترا پیوسته فیزیک
دروس بدنه کارشناسی ارشد 24 واحد نظری اجباری است که دانشجو باید تمامی این واحدها را اخذ و با نمره قابل قبول پاس کند. در صورتی که دانشجو نتواند در ارزیابی جامع نمره قابل قبول کسب کند یا معدل کل وی از 16 کمتر باشد، باید 9 واحد پایان نامه ارشد را اخذ و با مدرک کارشناسی ارشد فارغ التحصیل شود. مفاهیمی که دانشجو در این واحدهای درسی با آن آشنا می شود شامل: نوسانات، مکانیک محیط های پیوسته، امواج الکترومغناطیسی، نظریه نمایش،روش های تقریبی،اتم و مولکول،آمار کوانتومی، شبیه سازی دینامیک مولکولی و …. آشنا می شود.
در جدول زیر می توانید دروس کارشناسی ارشد را برای دکتری پیوسته فیزیک به تفکیک تعداد واحد ها مشاهده کنید.
| دروس بدنه کارشناسی ارشد دکترا پیوسته فیزیک | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | واحد |
| 1 | مکانیک کلاسیک 1 | 2 |
| 2 | الکترودینامیک 1 | 2 |
| 3 | الکترودینامیک 2 | 2 |
| 4 | مکانیک آماری 1 | 2 |
| 5 | مکانیک آماری 2 | 2 |
| 6 | مکانیک کوانتومی 1 | 2 |
| 7 | مکانیک کوانتومی 2 | 2 |
| 8 | مکانیک کوانتومی 3 | 2 |
| جمع | 24 | |
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نرم افزار تخمین رتبه کنکور
بازار کار رشته دکترا پیوسته فیزیک
دانشجویان می توانند بعد از فارغ التحصیلی نقش مهمی در تجزیه و تحلیل و حل مسائل و مشکلات علمی پییچده جامعه و جهان در یکی از رشته های فیزیک را داشته باشند. برای دانشجویانی که دوره دکتری پیوسته فیزیک را می گذارند، سمت های استاد دانشگاه، هیات علمی و دبیر فیزیک شاید آشناترین ها باشد. اما به طور کلی فارغ التحصیلان این دوره می توانند در مراکز مختلفی مشغول به کار شوند. نکته ای که باید توجه داشته باشید این است که دانشجویان بعد از اتمام دوره دکتری پیوسته و در صورت کسب مهارت ها و تخصص های حرفه ای می توانند جایگاه های شغلی مناسب با درآمد خوبی را از آن خود کنند. به طور کلی فارغ التحصیلان می توانند در مراکز زیر مشغول به کار شوند:
- سازمان انرژی اتمی
- سازمان هواشناسی
- وزارت نیرو و نیروگاه ها
- صنایع تولید فیزیک نوری
- رصد خانه ها
- موسسه ژئوفیزیک
- پژوهشگاه های مواد و انرژی
- مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات
علاوه بر اینکه مراکز تحیقاتی متعددی نیاز مبرم به متخصصین حرفه ای و توانا در حیطه فیزیک دارند، فارغ التحصیلان می توانند با چاپ مقالات و تالیف کتب، به درآمد بسیار خوبی برسند. علاوه بر این، دانش آموختگان می توانند در بخش های خصوصی نیز مشغول به کار شوند.
گرایش های رشته دکتری پیوسته فیزیک
یکی دیگر از نکات بسیار مهمی که درباره رشته دکترای پیوسته فیزیک بایستی به بررسی آن بپردازیم گرایش های آن است. دوره دکترای پیوسته فیزیک گرایش ندارد و تعریفی برای گرایش در این مقطع تحصیلی نشده است.
کاربردهای رشته دکترا پیوسته فیزیک
کاربردهای رشته دکتری پیوسته فیزیک با توجه به گرایش هایی که دارد بسیار گسترده است. مراکز تحقیاتی مختلف در کشور نیاز مبرمی به فارغ التحصیلان این رشته دارد تا از توانمندی و تخصص آن ها استفاده کند. اما به طور کلی دو کاربرد مختلف می توان برای این رشته متصور شد. ابتدا دانش آموختگان می توانند وارد حیطه آموزش و پژوهش شوند و در زمینه تربیت دانشجویان مشغول شوند. علاوه بر کاربرد آموزش و پژوهش برای رشته دکتری پیوسته فیزیک کاربرد اجرایی نیز تعریف شده است. به طور کلی کاربردهای اجرایی رشته دکتری پیوسته فیزیک را می توان موارد زیر نام برد:
- تدریس در دانشگاه ها و تربیت افراد توانمند
- فعالیت در فرایندهای پژوهشی و صنعتی
- هدایت و رهبری، طراحی و ارزیابی نوآوری ها
- استفاده از روش های مختلف ذرات بنیادی و نظریه میدان ها (پژوهش های تجربی و تئوری در ابعاد زیر هسته ای)
- کاربردهای اپتیک و لیزر (ابزارهای لیزری در صنایع مختلف پزشکی، نظامی و ….)
- کاربردهای فیزیک آماری و سامانه های پیچیده (سامانه های اعصاب و زیست شناسی، گراف ها، هواشناسی، پیش بینی و مدل سازی ها)
- به کار گیری فیزک پلاسما (انرژی هسته ای)
- تحقیقات در نجوم و اختر فیزیک (مطالعه تئوری و پژوهشی جنبه مشاهداتی و رصد پدیده های مختلف نجوم)
- گرانش و کیهان شناسی (مطالعه تئوری و پژوهشی سیاه چاله ها و نظریات گرانش کیهانی و پرتوهای کیهانی)
به همین ترتیب می توان کاربردهای بسیار زیاد دیگری را نیز برای دکترا پیوسته فیزیک در نظر گرفت. هر کدام از این کاربرد ها اهمیت بسیار زیادی در هر جامعه‌ای دارند.
درآمد رشته دکترای پیوسته فیزیک
درآمد رشته دکتری پیوسته فیزیک به عوامل مختلفی بستگی دارد. قطعا رسیدن به درآمد بالا در دکتری پیوسته فیزیک نیازمند کسب مهارت و توانایی در حیطه مربوطه است. به طور کلی از مهمترین فاکتورهای تاثیر گذار در درآمد فارغ التحصیلان این رشته می توان به محل استخدام آن ها اشاره کنیم، زیرا جایگاه شغلی فرد تاثیر زیادی در درآمد دارد. همچنین افزایش تجربه و مهارت در هر جایگاهی نیز می تواند درآمد بیشتری را برای فرد به دنبال داشته باشد.
در حال حاضر، فارغ التحصیلان دکتری پیوسته فیزیک هم می توانند در مراکز دولتی و هم در مراکز خصوصی مشغول به کار شوند. درآمد حاصل از فعالیت در بخش های دولتی به طور میانگین مشخص است و از سوی سازمان های دولتی تعیین می شود. اما دانش آموختگان دکتری فیزیک می توانند با سرمایه گذاری در بخش های خصوصی نیز مشغول به کار شوند که در صورت موفق شدن در این امر، درآمدهای نجومی حاصل خواهد شد.
فیزیک علم مطالعه و تحلیل کلی طبیعت است و همواره به دنبال درک پدیده های طبیعی است. فیزیک به طور کلی به شناخت مفهوم های ماده و انرژی می پردازد. دانشجویان دکتری پیوسته فیزیک می توانند با کسب مهارت و افزایش درک در مباحث تخصصی به جایگاه های شغلی ویژه دست یابند.
ادامه تحصیل در رشته دکتری پیوسته فیزیک
نکته مهمی که باید در مورد شرایط ادامه تحصیل بعد از فارغ التحصیلی از رشته دکتری پیوسته فیزیک بدانید، این است که در حال حاضر گرایش های تخصصی در مقطع تخصص در دانشگاه های ایران ارائه نمی شود. ممکن است در آینده در دانشگاه های کشور امکان ادامه تحصیل برای فارغ التحصیلان دکتری پیوسته فیزیک وجود داشته باشد.
رشته دکترا پیوسته فیزیک در جهان
با توجه به کاربرد هایی که برای رشته دکترا پیوسته فیزیک معرفی شد، در جهان نیز شرایط بسیار خوبی داشته و افراد زیادی در سرتاسر جهان به دنبال تحصیل در این رشته هستند. دکتری فیزیک در جهان به طور معمول 7 سال به طول می انجامد. اکثر دانشجویان بعد از دفاعیه مدرک دکتری خود را کسب می کنند، اگرچه برخی از دانشجویان دوره دکتری پیوسته به یک یا دو سال اضافی برای تکمیل کار تحقیقاتی زمان لازم دارند. اگر دانشجویان مهارت ها و توانایی های تخصصی لازم را در حیطه فیزیک کسب کرده باشند در هر کشوری می توانند سریعا وارد بازار کار شوند و به درآمدهای قابل توجهی دست یابند.
برای کسانی که علاقمند به ادامه تحصیل و یا حضور در دانشگاه های برتر جهان هستند، لازم است تا لیست برترین دانشگاه های جهان برای رشته دکتری فیزیک را بیان کنیم. معرفی دانشگاه های برتر جهان در رشته دکتری پیوسته فیزیک براساس استاندارد QS است. رتبه بندی QS یکی از مهمترین رتبه‌بندی‌های دانشگاهی است که براساس سوابق آموزشی، توانایی جذب در بازار کار، نسبت اعضای هیئت علمی به تعداد دانشجو، نسبت اعضای هیئت علمی بین‌المللی، نسبت دانشجویان بین‌المللی و میزان استنادات به ازای هر عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها را رتبه‌بندی می‌کند. در حال حاضر براساس آخرین تغییرات رتبه بندی دانشگاه های جهان برای دکتری فیزیک، ۱۰ دانشگاه برتر این رشته به شرح زیر هستند:
- دانشگاه ماساچوست Massachusetts Institute of Technology (MIT)
- دانشگاه هاروارد Harvard University
- دانشگاه استنفورد Stanford University
- دانشگاه کمبریج University of Cambridge
- دانشگاه آکسفورد University of Oxford
- دانشگاه کالیفرنیا برکلی University of California, Berkeley (UCB)
- موسسه تکنولوژی کالیفرنیا California Institute of Technology (Caltech)
- دانشگاه پرینستون Princeton University
- دانشگاه صنعتی زوریخ ETH Zurich
- دانشگاه توکیو The University of Tokyo
همچنین اگر بخواهیم دانشگاه های قاره آسیا را برای این رشته رده بندی کنیم، در حال حاضر دانشگاه توکیو در رتبه 10 به عنوان برترین دانشگاه در شاخه فیزیک در کشورهای آسیایی شناخته می شود. از طرف دیگر دانشگاه ملی سنگاپور با قررار گرفتن در رتبه 18 بین کشورهای آسیایی، دانشگاه برتر است. بین دانشگاه های ایران، دانشگاه تهران در رده بندی بین 451-500 و دانشگاه صنعتی شریف در رده بندی بین 501-550 قرار دارد.
همچنین لازم است تا نگاهی به متوسط درآمد فارغ التحصیلان دکتری فیزیک در جهان نیز بپردازیم تا شناخت شما نسبت به این رشته باز هم بیشتر شود. دقیقا مطابق با آن چیزی که در قسمت درآمد رشته دکتری پیوسته فیزیک به معرفی آنها پرداختیم در سطح جهانی نیز درآمد این رشته به موارد مختلفی بستگی خواهد داشت. درآمد متخصصین دکتری فیزیک به صورت سالیانه 123 هزار دلار است. فیزیکدانان در تحقیقات علمی به طور متوسط 132930 دلار درآمد دارند و کسانی که با دولت فدرال کار می کنند به طور متوسط 119000 دلار درآمد دارند. مشاغل پردرآمد برای دکتری فیزیک در بیمارستان های پزشکی و جراحی با میانگین دستمزد 177420 دلار ارائه می شود.
