معرفی رشته فیزیک
زندگی روزمره ما به شدت به علم فیزیک بستگی دارد. فیزیک برای درک دنیای اطراف ما، دنیای درون ما و دنیای فراتر از ما بسیار مهم است. ابتدایی ترین و اساسی ترین علم است. این نیروها، حرکت و انرژی زندگی روزمره را توضیح می دهد. وقتی کارهایی مانند رانندگی با ماشین، استفاده از تلفن و یا شوت کردن توپ را انجام می دهید، فیزیک در کار است. با توجه به اهمیت این رشته در این نوشتار با شما همراه هستیم تا به بررسی تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، بازار کار، گرایش ها، کاربرد و شرایط ادامه تحصیل در رشته فیزیک در ایران و جهان بپردازیم.
رشته فیزیک به شما کمک می کند تا دنیای اطراف خود را درک کنید و کنجکاوی خود را برطرف نمایید. مطالعه فیزیک تفکر انتقادی و مهارت های حل مسئله را توسعه می دهد. فیزیکدانان طیف وسیعی از مشاغل آینده را برنامه ریزی می کنند. از درمان سرطان گرفته تا مقابله با تغییرات آب و هوایی، بازی تا روباتیک و هوش مصنوعی، فیزیک و فیزیکدانان در خط مقدم هستند و به شکل گیری آینده کمک می کنند. در زمانی که مشاغل در حال تغییر هستند، فیزیک طیف وسیع و گسترده ای از مسیرهای شغلی را ارائه می دهد. و این فقط علم و فناوری نیست.
تاریخچه رشته فیزیک
تاریخچه رشته فیزیک قدمتی بسیار طولانی دارد. فیزیک تا اواخر قرن 18 به عنوان فلسفه طبیعی شناخته می شد. عناصری که به فیزیک تبدیل شد عمدتاً از زمینه های نجوم، اپتیک و مکانیک استخراج شد که از نظر روش شناختی از طریق مطالعه هندسه متحد شدند. این رشته های ریاضی در دوران باستان با بابلی ها و با نویسندگان هلنیستی مانند ارشمیدس و بطلمیوس آغاز شد. برخی استدلال می کنند که فیزیک در اروپای غربی در دوران رنسانس با کار کوپرنیک، گالیله، کپلر و نیوتن آغاز شد. برخی دیگر آغاز را به یونانیان اولیه برمی‌گردانند و تالس را به عنوان اولین فیزیکدان جهان نسبت می‌دهند.
نیوتن، گالیله و انیشتین همگی «پدران فیزیک مدرن» نامیده شده اند. نیوتن به دلیل قانون معروف حرکت و گرانشش، گالیله به دلیل نقشش در انقلاب علمی و کمک هایش در نجوم رصدی، و انیشتین به دلیل نظریه نسبیت پیشگامانه اش به این نام خوانده شدند.
برای آمادگی بیشتر در کنکور می توانید در آزمون های استاندارد گزینه دو شرکت کنید : آزمون های آزمایشی گزینه دو
تعریف تخصصی رشته فیزیک
در این بخش قرار است تعریف تخصصی رشته فیزیک را ارائه دهیم. فیزیک رشته ای است که به مطالعه و آموزش فیزیک می پردازد. فیزیکدان با تمام جنبه های ماده و انرژی سر و کار دارد. کارهای او از تحقیقات پایه در بنیادی ترین قوانین طبیعت تا توسعه عملی دستگاه ها و ابزار را شامل می شود. مطالعه فیزیک به دسته های زیادی تقسیم می شود. به دلیل گستره وسیع موضوعات، فیزیکدانان در مقطع تحصیلات تکمیلی تمایل دارند در یکی از این مقوله ها تخصص پیدا کنند. در بیشتر دسته‌ها، فیزیکدانان نیز تمایل دارند در کارهای نظری و تجربی تخصص داشته باشند. فیزیکدانان نظری از مفاهیم ریاضی برای تحلیل و پیش بینی رفتار دنیای فیزیکی استفاده می کنند. فیزیکدانان تجربی از آزمایش‌های آزمایشگاهی برای تأیید این پیش‌بینی‌های نظری یا توسعه دستگاه‌ها و ابزارها استفاده می‌کنند.
به طور کلی فیزیک شاخه ای از علم است که به ساختار ماده و نحوه تعامل اجزای اساسی جهان می پردازد. این اجسام از اجسام بسیار کوچک با استفاده از مکانیک کوانتومی گرفته تا کل جهان را با استفاده از نسبیت عام مطالعه می کند.
رشته فیزیک در یک نگاه
رشته فیزیک زیر مجموعه کنکور ریاضی و فیزیک است. برای ورود به این رشته باید در آزمون سراسری کنکور ریاضی و فیزیک رتبه قابل قبولی کسب شود. رشته فیزیک یک رشته محبوب بین متقاضیان است و هر ساله شاهد رقابت قابل توجه دانش آموزان برای پذیرش در این رشته هستیم. ظرفیت دانشگاه های پذیرنده رشته فیزیک در ایران مناسب است. از طرف دیگر بازار کار رشته فیزیک شرایط مطلوبی دارد و فارغ التحصیلان می توانند با تقویت رزومه و کسب مهارت های تخصصی در جایگاه های شغلی خوبی استخدام شوند. وضعیت درآمد رشته فیزیک در ایران در بین سایر رشته های هم رده وضعیت مطلوبی دارد و می توان با ارتقای مدرک تحصیلی به درآمدهای قابل توجهی دست پیدا کرد. دوره کارشناسی فیزیک برطبق آخرین بازنگری های صورت گرفته شده در 4 سال تحصیلی که معادل 8 نیمسال تحصیلی است به طول می انجامد.
رشته فیزیک در ایران
رشته فیزیک در ایران یک رشته کاربردی و محبوب است. در ایران نیاز مبرمی به تربیت نیروهای خلاق و محقق جهت تامین استادان و پژوهشگران مورد نیاز دانشگاه ها و مراکز پژوهشی احساس می شود. همچنین در صنایع مختلف ایران شرایط خوبی برای تامین محقیق و پژوهشگران متعهد وجود دارد تا با رفع کمبود متخصصین در حوزه های پیشرو علم و فناوری، اقدامات موثری انجام پذیرد.
در کشور ایران برای رفع نیازهای تخصصی صنایع و حل مشکلات فنی مربوط به فناوری های نوین و مراکز پژوهشی، ادامه تحصیل و تحقیق در مقاطع و مراحل بالاتر در رشته فیزیک و سایر رشته های فنی و علوم پایه، رفع نیازهای آموزش و پرورش برای تدریس کلیه دروس فیزیک در دوره های متوسط و مراکز تربیت معلم، شرایط مناسبی برای دانشجویان رشته فیزیک فراهم شده است.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
پذیرش در رشته فیزیک
رشته فیزیک زیر مجموعه کنکور سراسری ریاضی و فیزیک است و برای قبولی در آن باید در این آزمون شرکت کرد. برای اینکه به صورت واقع بینانه برای ورود به رشته فیزیک برنامه ریزی داشته باشید بهتر است با شرایط پذیرش در این رشته آشنا شوید. شرایط پذیرش رشته فیزیک از دو جنبه قابل بررسی است. جنبه اول مربوط به تعداد رقبایی است که هر ساله برای پذیرش در رشته فیزیک با هم به رقابت می پردازند. براساس آمارهای سال های گذشته، دانش آموزان زیادی برای قبولی در این رشته تلاش می کنند. جنبه دوم تاثیر گذار در پذیرش رشته فیزیک، تعداد دانشگاه های پذیرنده و ظرفیت پذیرش دانشگاه ها است. به طور کلی شرایط خوبی برای پذیرش دانشجویان رشته فیزیک در دانشگاه های سراسری کشور وجود دارد و ظرفیت پذیرش مطلوب است. با توجه به شرایط تحصیلی مناسبی که در دانشگاه های سراسری برای ادامه تحصیل در دوره کارشناسی فیزیک ایجاد شده است مانع خاصی پیش روی دانشجویان علاقمند به رشته فیزیک نیست.
با حذف زیر گروه عمومی در کنکور سراسری ریاضی و فیزیک، این آزمون تنها شامل دروس تخصصی می شود. دروس تخصصی در آزمون ریاضی و فیزیک با ضرایب های متفاوتی ارائه می شود. دانش آموزان برای قبولی در رشته فیزیک باید به سوالات دروس تخصصی که ضرایب متفاوتی دارند پاسخ دهند. ضرایب دروس تخصصی رشته فیزیک را می توانید به صورت کامل در جدول زیر مشاهده کنید:
نام درس | ضریب درس | ||
|---|---|---|---|
میزان تاثیر دروس اختصاصی در کنکور ریاضی | |||
ریاضی | 4 | ||
فیزیک | 3 | ||
شیمی | 2 | ||
همان طور که در جدول بالا مشخص شده است، دروس ریاضی و فیزیک تاثیر زیادی در پذیرش رشته فیزیک دارند. برای قبولی و کسب رتبه برتر باید دروس تخصصی با دقت بیشتری مطالعه شوند و برنامه ریزی صحیحی برای مرور کافی آن ها صورت پذیرد.
لازم به توضیح است که شرکت در آزمون های مشابه آزمایشی می توان شرایط ایده ال تری را برای دانش آموزان در روز کنکور سراسری رقم بزند. شرکت در آزمون های آزمایشی مشابه می تواند دانش آموزان را با شرایط کنکور آشنا کند، زیرا تجربه نشان داده است که سوالات ریاضی و فیزیک در آزمون های آزمایشی تشابه زیادی با سوالات کنکور دارد.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
دانشگاه های برتر رشته فیزیک
درصد قابل توجهی از دانش آموزان در هنگام انتخاب رشته و شهر به دنبال اولویت بندی دانشگاه های برتر هستند. از این رو لازم دانستیم در این بخش به معرفی دانشگاه های برتر رشته فیزیک بپردازیم. باید توجه داشته باشید که تمامی دانشگاه های سراسری کشور از نظر شرایط علمی مانند کیفیت آموزشی، جایگاه علمی و میزان علم پروری در شرایط مناسبی قرار دارند. فارغ التحصیلان رشته فیزیک از سراسر دانشگاه های کشور می توانند در رده ها و ردیف های شغلی خوبی استخدام شوند و به درآمد مناسب و قابل توجهی برسند. با این حال برخی از شاخص ترین دانشگاه های رشته فیزیک شامل دانشگاه های تهران، دانشگاه شریف، دانشگاه صنعتی امیر کبیر، دانشگاه اصفهان، دانشگاه شهید چمران اهواز هستند.
دو نمونه کارنامه قبولی در رشته فیزیک
جهت افزایش دانش و شناخت شما نسبت به شرایط قبولی در رشته فیزیک در این بخش دو نمونه کارنامه قبولی رشته فیزیک را گردآوری کرده ایم. آشنایی با درصدها و رتبه های لازم برای قبولی رشته فیزیک در دانشگاه های مختلف به شما دیدی بازتر برای برنامه ریزی صحیح جهت آمادگی کنکور سراسری می دهد. البته توجه داشته باشید که شرایط پذیرش و همچنین درصد و ترازهای لازم برای قبولی در رشته فیزیک در دانشگاه های مختلف هر ساله شرایط متفاوتی به خود می گیرد. عواملی مانند تعداد رقبا، ظرفیت پذیرش دانشگاه ها، تعداد دانشگاه های پذیرنده و اعمال سهیمه های مختلف همگی می تواند روی رتبه تاثیر گذار باشد. اما با این حال با مشاهده دو نمونه کارنامه قبولی در رشته فیزیک تا حد می توانید با شرایط ورود به این رشته آشنا شوید.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نمونه کارنامه کنکوری ها
گرایش های رشته فیزیک
بسیاری از رشته های فنی مهندسی در مقطع کارشناسی دارای گرایش خاصی نبوده و معمولاً به صورت عمومی در دستور تدریس در دانشگاه های سراسری کشور قرار می گیرند. تخصصی شدن رشته های فنی مهندسی معمولاً در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا انجام می پذیرد و در مقطع کارشناسی گرایش های خاصی برای این رشته ها تعریف می شود. رشته فیزیک نیز فاقد گرایش در دروه کارشناسی است و برای کسب دانش تخصصی تر باید در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری ادامه تحصیل داد.
واحدهای درسی رشته فیزیک
در این بخش واحدهای درسی رشته فیزیک را ارائه می دهیم. علت بررسی واحدهای درسی فیزیک این است که دانش آموزان با دروسی که قرار است در دوره کارشناسی مطالعه داشته باشند، آشنا شوند و در صورت عدم علاقه یا سخت بودن دروس، برای انتخاب یا عدم انتخاب رشته تصمیم گیری کنند. واحدهای درسی رشته فیزیک براساس شورای عالی برنامه ریزی زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ارائه می شود. بازنگری های واحدهای درسی هر چند سال یک بار صورت می پذیرد و براساس نیاز جامعه و شرایط رشته در سطح بین الملل تغییراتی در واحدهای درسی و یا سرفصل های دروس رخ می دهد. البته این بازنگری عمده نبوده و شاهد تغییرات جزئی در آن خواهیم بود. در این بخش سعی داریم تا واحدهای درسی فیزیک در آخرین بازنگری صورت گرفته شده را به شما معرفی کنیم.
براساس آخرین بازنگری های صورت گرفته شده طول متوسط دوره کارشناسی فیزیک 4 سال و شامل 8 نیمسال است. هر نیمسال شامل 16 هفته آموزش کامل است. هر واحد درسی نظری 16 ساعت و هر واحد درسی آزمایشگاهی 32 ساعت در نیمسال است. این دوره بدون هیچ گرایشی ارائه می شود. در این برنامه سعی شده است مجموعه واحدهای اختیاری به صورت بسته هایی در کنار هم در زمینه های تخصصی ارائه شود تا دانشجویان علاقمند به هر یک از زمینه ها، موفق به انتخاب واحدهای مناسب گردند. هر واحد درسی نظری معادل یک ساعت آموزشی در هفته در کلاس درس و حداقل دو ساعت آموزشی مطالعه خارج از کلاس است. هر واحد درسی عملی معادل دو ساعت آموزشی در هفته در آزمایشگاه یا کارگاه و حداقل یک ساعت آموزشی مطالعه خارج از آن است.
در جدول زیر می توانید تقسیم بندی واحدهای درسی رشته فیزیک در مقطع کارشناسی را در دانشگاه های کشور مشاهده کنید.
نوع درس | تعداد واحد | ||
|---|---|---|---|
تفکیک نوع واحدهای درسی رشته فیزیک | |||
دروس عمومی | 22 واحد | ||
دروس پایه | 35 واحد | ||
دروس تخصصی | 46 واحد | ||
دروس اختیاری | 33 واحد | ||
در ادامه هر یک از واحدهای درسی رشته فیزیک در گرایش های مختلف را به صورت جداگانه و با عنوان تعداد واحد هر درس برای شما عنوان می‌کنیم تا شناخت شما نسبت به این رشته کامل شود.
دروس عمومی رشته فیزیک
دروس عمومی رشته فیزیک اولین بسته دروسی است که دانشجویان کارشناسی رشته فیزیک باید آن ها را اخذ کنند. دروس عمومی به صورت مشترک در رشته های دوره کارشناسی ارائه می شود و تمامی دانشجویان موظف به سپری کردن این دروس هستند تا به تعداد سقف واحد تعیین شده برسد. دروس عمومی تاثیری در افزایش دانش و مهارت تخصصی دانشجویان نداشته و هدف آن ها ارائه مفاهیم معرفت شناختی برای سبک زندگی بهتر است. ابعاد معرفت شناختی در اجتماع، اخلاق و تاریخ شناسی نمود پیدا می کند. دروس عمومی زیر نظر گروه معارف و علوم انسانی ارائه می گردد.
بسته درسی | نام درس | تعداد واحد | |
|---|---|---|---|
دروس عمومی مشترک مقطع کارشناسی | |||
مبانی نظری اسلام | اندیشه اسلامی 1 | 2 واحد | |
اندیشه اسلامی 2 | 2 واحد | ||
انسان در اسلام | 2 واحد | ||
حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام | 2 واحد | ||
اخلاق اسلامی | فلسفه اخلاق | 2 واحد | |
اخلاق اسلامی | 2 واحد | ||
آیین زندگی | 2 واحد | ||
عرفان عملی اسلامی | 2 واحد | ||
انقلاب اسلامی | انقلاب اسلامی ایران | 2 واحد | |
آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | 2 واحد | ||
اندیشه سیاسی امام خمینی | 2 واحد | ||
تاریخ و تمدن اسلامی | تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی | 2 واحد | |
تاریخ تحلیلی صدر اسلام | 2 واحد | ||
تاریخ امامت | 2 واحد | ||
آشنایی با منابع اسلامی | تفسیر موضوعی قرآن | 2 واحد | |
تفسیر موضوعی نهج البلاغه | 2 واحد | ||
الزامی | فارسی عمومی | 3 واحد | |
زبان عمومی | 3 واحد | ||
تربیت بدنی 1 | 1 واحد | ||
تربیت بدنی 2 | 1 واحد | ||
دانش خانواده و جمعیت | 2 واحد | ||
لازم به توضیح است که قوانین مشخصی برای پاس کردن 22 واحد دروس عمومی رشته فیزیک وجود دارد که حتماً باید طبق همین قوانین برای سپری کردن این دروس اقدام کنید. 22 واحد عمومی در نظر گرفته شده برای این رشته تحصیلی بایستی طبق شرایط زیر اخذ شوند:
- 2 درس 2 واحدی از میان دروس مبانی نظری اسلام
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس اخلاق اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس انقلاب اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس تاریخ و تمدن اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس آشنایی با منابع اسلامی
برای این رشته در دروس عمومی، 12 واحد اجباری در نظر گرفته شده که با جمع با دروس عمومی بالا، کل دروس عمومی برای رشته فیزیک در دوره کارشناسی پیوسته 22 واحد خواهد شد.
دروس پایه رشته فیزیک
دسته دوم دروس رشته فیزیک دروس پایه هستند. دروس پایه در واقع پایه گذار دانش تخصصی دانشجویان رشته فیزیک است. این دروس شباهت زیادی به دروس دوره دبیرستان دارد و نکات اشتراکی زیادی بین آن ها وجود دارد. در واقع دروس پایه به نوعی انتقال دهنده ذهنیت دانشجویان از دروس دبیرستان به دروس تخصصی دوره کارشناسی است. یادگیری و پاس کردن دروس پایه با نمره های قابل قبول بسیار در موفقیت در دروس تخصصی اثر گذار است. دروس پایه نقش مهمی در یادگیری مفاهیم تخصصی و مهارت های مربوط به رشته فیزیک دارد. در جدول زیر می توانید 35 واحد درسی در نظر گرفته شده به عنوان دروس پایه رشته فیزیک را مشاهده کنید:
| دروس پایه رشته فیزیک | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | ریاضی عمومی 1 | 3 |
| 2 | ریاضی عمومی 2 | 3 |
| 3 | معادلات دیفرانسیل | 3 |
| 4 | فیزیک پایه 1 | 3 |
| 5 | فیزیک پایه 2 | 3 |
| 6 | فیزیک پایه 3 | 3 |
| 7 | فیزیک پایه 4 | 3 |
| 8 | آزمایشگاه فیزیک پایه 1 | 1 |
| 9 | آزمایشگاه فیزیک پایه 2 | 1 |
| 10 | آزمایشگاه فیزیک پایه 3 | 1 |
| 11 | آزمایشگاه فیزیک پایه 4 | 2 |
| 12 | شیمی عمومی | 3 |
| 13 | آزمایشگاه شیمی عمومی | 2 |
| 14 | برنامه نویسی کامپیوتر | 2 |
| 15 | کارگاه ماشین افزار | 1 |
| 16 | کارگاه الکتروتکنیک | 1 |
| مجموع واحدها | 35 | |
دروس پایه از مهمترین دروسی است که باید دانشجویان از همان ابتدای ترم برای اخذ آن ها برنامه ریزی داشته باشند. این دروس بیشتر به صورت نظری ارائه می شود و به صورت هم نیاز یا پیش نیاز با سایر دروس پایه و تخصصی ارائه می گردد. دروس پایه جزء دروس اجباری هستند.
دروس تخصصی رشته فیزیک
دروس تخصصی بسته سوم دروس دوره کارشناسی رشته فیزیک است. دروس تخصصی مهمترین بخش دروسی است که در این دوره ارائه می شود زیرا سبب معرفی کامل رشته فیزیک از نظر بازارکار، کاربردها، دانش ها و تخصص ها است. دروس تخصصی سبب آشنایی دانشجویان با ماهیت رشته می شود و سبب افزایش درک صحیح کامل از رشته فیزیک می گردند. دروس تخصصی از نظر آموزشی بسیار حائز اهمیت است و دانشجویان باید برای اخذ و پاس کردن آن ها برنامه ریزی دقیقی داشته باشند. در جدول زیر می توانید 46 واحد درسی در نظر گرفته شده به عنوان دروس تخصصی برای رشته فیزیک را مشاهده کنید:
| دروس تخصصی رشته فیزیک | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | ریاضی فیزیک 1 | 3 |
| 2 | ریاضی فیزیک 2 | 3 |
| 3 | ترمودینامیک و مکانیک آماری 1 | 3 |
| 4 | ترمودینامیک و مکانیک آماری 2 | 3 |
| 5 | مکانیک تحلیلی 1 | 3 |
| 6 | مکانیک تحلیلی 2 | 3 |
| 7 | الکترومغناطیس 1 | 3 |
| 8 | الکترومغناطیس 2 | 3 |
| 9 | مکانیک کوانتومی 1 | 3 |
| 10 | مکانیک کوانتومی 2 | 3 |
| 11 | فیزیک حالت جامد 1 | 3 |
| 12 | آزمایشگاه فیزیک حالت جامد 1 | 2 |
| 13 | اپتیک | 3 |
| 14 | آزمایشگاه اپتیک | 2 |
| 15 | نجوم و اخترفیزیک | 3 |
| 16 | فیزیک هسته ای و ذرات بنیادی | 3 |
| مجموع واحد ها | 46 | |
دروس تخصصی مهمترین بسته دروسی است که در دوران کارشناسی ارائه می شود. دانشجویان موظفد تا تمامی این واحدهای درسی را با نمره قابل قبولی پاس کنند. حتی اگر دانشجویی یکی از واحدهای درسی این بسته را اخذ نکرده باشد و یا نمره قبولی را کسب نکرده باشد از نظر آموزشی فاقد صلاحیت لازم برای فارغ التحصیلی است.
دروس اختیاری رشته فیزیک
آخرین بسته دروس در دوره کارشناسی رشته فیزیک، دروس اختیاری است. دروس اختیاری به نوعی تکمیل کننده دانش تخصصی و مهارت های فنی دانشجویان رشته فیزیک می شود. همچنین این دروس برای آشنایی بیشتر با دانش های تخصصی که در مقاطع تکمیلات تحصیلی ارائه می شود بسیار مفید واقع می شود. از طرف دیگر دروس اختیاری سبب افزایش آگاهی بیشتر در مورد کاربردها و بازارکار رشته در گرایش های متنوع می شود و باید از این فرصت آموزشی برای یادگیری دروس اختیاری نهایت بهره برده شود. همچنین با توجه به اهمیت ویژه مطالب دروس پایه و الزامی در برنامه درسی رشته فیزیک، دانشکده ها و گروه های فیزیک دانشگاه های مختلف کشور براساس سلیقه کاری، می توانند با رعایت ضوابط دروسی را به جدول دروس اختیاری اضافه کنند. در جدول زیر می توانید واحدهای درسی در نظر گرفته شده به عنوان دروس اختیاری برای رشته فیزیک را مشاهده کنید:
| دروس اختیاری رشته فیزیک | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | فیزیک اتمی و مولکولی | 3 |
| 2 | فیزیک لیزر | 3 |
| 3 | آشنایی با کاربردهای لیزری | 3 |
| 4 | آزمایشگاه لیزر | 2 |
| 5 | طیف سنجی | 3 |
| 6 | فیزیک پلاسما | 3 |
| 7 | مبانی طراحی سامانه های اپتیکی | 3 |
| 8 | اپتوالکترونیک | 3 |
| 9 | چشمه ها و آشکارسازهای نوری | 3 |
| 10 | بلور شناسی | 3 |
| 11 | فیزیک لایه های نازک | 3 |
| 12 | فیزیک قطعات نیمرسانا | 3 |
| 13 | فیزیک حالت جامد 2 | 3 |
| 14 | آزمایشگاه فیزیک حالت جامد 2 | 2 |
| 15 | مبانی نانو فیزیک | 3 |
| 16 | ابررسانایی و کاربردهای آن | 3 |
| 17 | خواص فیزیکی مواد | 3 |
| 18 | مواد مغناطیسی | 3 |
| 19 | فیزیک سرامیک ها | 3 |
| 20 | فیزیک هسته ای 1 | 3 |
| 21 | فیزیک هسته ای 2 | 3 |
| 22 | شتاب دهنده های ذرات و اپتیک باریکه های یونی | 3 |
| 23 | فیزیک راکتورهای هسته ای 1 | 3 |
| 24 | فیزیک راکتورهای هسته ای 2 | 3 |
| 25 | اندازه گیری و آشکار سازی پرتورها | 3 |
| 26 | آزمایشگاه فیزیک هسته ای | 2 |
| 27 | رادیوایزوتوپها و کاربرد آن ها | 3 |
| 28 | آزمایشگاه رادیوایزوتوپها | 1 |
| 29 | فیزیک بهداشت و حفاظت در برابر پرتوها | 3 |
| 30 | ذرات بنیادی | 3 |
| 31 | تقارن و نظریه گروه ها | 3 |
| 32 | نظریه نسبیت | 3 |
| 33 | گرانش | 3 |
| 35 | کیهان شناسی | 3 |
| 36 | هواشناسی عمومی | 3 |
| 37 | اقلیم شناسی | 3 |
| 38 | مبانی هواشناسی دینامیکی | 3 |
| 39 | پیش بینی عددی وضع هوا | 1 |
| 40 | ریاضی فیزیک 3 | 3 |
| 41 | الکترونیک 1 | 3 |
| 42 | آزمایشگاه الکترونیک 1 | 2 |
| 43 | آزمایشگاه الکترونیک 2 | 2 |
| 44 | الکترونیک 2 | 3 |
| 45 | آزمایشگاه پیشرفته فیزیک | 2 |
| 46 | روش های تجاری در فیزیک | 3 |
| 47 | مکانیک شاره ها | 3 |
| 48 | مکانیک کلاسیک | 3 |
| 49 | مکانیک کوانتومی 3 | 3 |
| 50 | بیوفیزیک | 3 |
| 51 | فیزیک محیط زیست | 3 |
| 52 | سامانه های پیچیده | 3 |
| 53 | فرایندهای تصادفی | 3 |
| 54 | دینامیک غیر خطی و آشوب | 3 |
| 55 | محاسبات و اطلاعات کوانتومی | 3 |
| 56 | مبانی شبیه سازی عددی | 3 |
| 57 | محاسبات عددی | 3 |
| 58 | آمار و احتمال و تحلیل داده ها | 3 |
| 59 | امواج و ارتعاشات | 3 |
| 60 | اکوستیک | 3 |
| 61 | تکنیک خلاء | 3 |
| 62 | آزمایشگاه تکنیک خلاء | 1 |
| 63 | فیزیک جو | 3 |
| 64 | ژئوفیزیک | 3 |
| 65 | زلزله شناسی عمومی | 3 |
| 66 | آلودگی هوا | 2 |
| 67 | مبانی استاندارد و اندازه گیری | 2 |
| 68 | انرژی های نو | 3 |
| 69 | فیزیک موسیقی | 3 |
| 70 | تاریخ و فلسفه علم فیزیک | 3 |
| 71 | زبان تخصصی | 2 |
| 72 | پروژه فیزیک | 3 |
| مجموع واحدها | 201 | |
دانشجو می تواند تا سقف 12 واحد از دروس اختیاری خود را از دروس سایر رشته با رعایت پیشنیاز و نظر مساعد استاد راهنما یا معاون آموزشی دانشکده فیزیک اخذ نماید. دانشجویان می توانند این 12 واحد یا قسمتی از آن را از دروس کارشناسی ارشد رشته فیزیک با رعایت پیش نیاز و داشتن معدل بالای 17 اخذ نماید. با توجه به ضرورت تنوع در دروس اختیاری قویا توصیه می شود که تمام 12 واحد از این دروس از رشته های دیگر اخذ شود. همچنین به منظور کسب مهارت های جانبی، دانشجو می توان این واحدها را به صورت هدفمند و از یک رشته خاص اختیار نماید.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نرم افزار تخمین رتبه کنکور
بازار کار رشته فیزیک
قبل از اینکه به معرفی شرایط بازار کار رشته فیزیک در کشور ایران بپردازیم لازم است یک نکته بسیار مهم را درباره این رشته و بازار کار آن معرفی کنیم. دقت داشته باشید که بازار کار یک رشته ممکن است در کشورهای مختلف با توجه به شرایط موجود در آن کشور متفاوت باشد. متاسفانه مانند سایر رشته در عرصه های مختلف برنامه ریزی و استراتژی درستی برای بهره مندی از پتانسیل بالقوه نیروی متخصص انجام نمی شود و درصد قابل توجهی از این نیروهای انسانی در بازارکار غیر مرتبط مشغول به کار می شوند. اما با این حال رشته فیزیک یک رشته بسیار مهم و حیاتی برای کشور ما است.
کاملا مشخص است که اگر دانش آموختگان از نظر مهارت های تخصصی و تقویت رزومه پیشرفت خوبی داشته باشند بازار کار مناسب با رده های شغلی عالی را می توانند تصاحب کنند. رده ها و ردیف های شغلی در نظر گرفته شده برای فارغ التحصیلان رشته فیزیک در زیر ارائه شده است:
- آموزش و پرورش برای تدریس کلیه دروس فیزیک
- صنایع مختلف برای حل مشکلات فنی مربوط به فناوری های نوین
- دانشگاه ها و موسسات آموزشی
- مراکز پژوهشی و تحقیقاتی
- آزمایشگاه های صنایع خصوصی، یمارستان ها و مراکز پزشکی
- مراکز نظامی
- سازمان انرژی
- نیروگاه های هسته ای
- سازمان برنامه و بودجه
- مراکز تولید قطعات غیر هادی و سلول های خورشیدی
- مخابرات
به طور کلی یک فیزیکدان می تواند در زمینه تحقیقات نظری و تحقیقات کاربردی ، به فعالیت بپردازد. کارشناسان فیزیک همچنین می تولنند تحت کمک بودجه مالی به صورت پروژه ای کار کنند.
کاربردهای رشته فیزیک
در این بخش قرار است کاربردهای رشته فیزیک را مورد بررسی قرار دهیم. همان طور که می دانید فیزیک یک رشته کاربردی و بسیار پراهمیت تلقی می شود. دوره کارشناسی فیزیک در ایران یک دوره آموزش عالی است. با توجه به ماهیت علم فیزیک و فراگیری دامنه گسترش آن در تمامی ابعاد مادی و فکری انسان ها، کاربردهای این رشته به دو بخش تقسیم می شود. هدف اول این رشته تربیت افرادی قابل برای پیگیری، انتقال و گسترش مرزهای این علم از طریق آموزش و پژوهش است. ساختن زیربنای مناسب برای ایجاد فناوری نوین و انتقال آن نیز مدنظر است. از دیگر اهمیت های رشته فیزیک در ایران آموزش و تربیت کارشناسان متخصص در زمینه های آموزش فیزیک، تربیت کمک پژوهشگر، آماده نمودن دانشجویان برای وورد به دوره کارشناسی ارشد و دکتری در رابطه با تربیت کادر آموزشی و پژوهشی مورد نیاز دانشگاه ها و موسسات پژوهشی است.
درآمد رشته فیزیک
درآمد رشته فیزیک بسته به شرایط دانش آموختگان و فارغ التحصیلان این رشته می تواند متفاوت باشد. رشته فیزیک یک رشته کاربردی و مهم تلقی می شود و در صورت گرفتن رده های شغلی بالا می توان به درآمدهای بالایی دست پیدا کرد. به صورت کلی فارغ التحصیلان این رشته در اکثر جایگاه های شغلی می توانند به درآمد متوسط و بالایی برسند و از جمله افراد با درآمد خوب محسوب می شوند. اما موضوع بسیار مهم این است که براساس عدم نظام شایسته سالاری، اکثر فارغ التحصیلان رشته ها در شغل های غیر مرتبط با درآمد کمتر وارد بازار کار می شوند. به همین دلیل این موضوع به یک چالش جدی برای دانشجویان در کشور ما شده است.
اگر بخواهیم به صورت کلی و در یک جمع بندی شرایط درآمدی رشته فیزیک را در ایران بررسی کنیم باید یادآور شویم که این مهم به شدت به جایگاه و رده شغلی و رزومه فرد بستگی دارد. فارغ التحصیلان رشته فیزیک می توانند یک درآمد متوسط تا یک درآمد بالا را تجربه کنند. ردیف شغلی، سطح تحصیلات، سابقه کار و …. از جمله فاکتورهای موثر در تغییر درآمد کارشناسان رشته فیزیک است.
رشته فیزیک شاخه ای از علم است که به ساختار ماده و نحوه تعامل اجزای اساسی جهان می پردازد. این اجسام را از اجسام بسیار کوچک با استفاده از مکانیک کوانتومی گرفته تا کل جهان را با استفاده از نسبیت عام مطالعه می کند. فیزیک سنگ بنای سایر علوم طبیعی (شیمی، زمین شناسی، زیست شناسی، نجوم) است و برای درک جامعه تکنولوژیک مدرن ما ضروری است. در قلب فیزیک ترکیبی از آزمایش، مشاهده و تجزیه و تحلیل پدیده ها با استفاده از ابزارهای ریاضی و محاسباتی است.
ادامه تحصیل در رشته فیزیک
نکته مهم بعدی که درباره رشته فیزیک باید به بررسی آن بپردازیم شرایط ادامه تحصیل در این رشته مهندسی است. درصد قابل توجهی از دانشجویان بعد از اتمام دوره تحصیلی خود برای کسب جایگاه های اجتماعی بالاتر با رده های شغلی بهتر و همچنین کسب درآمد بیشتر برای آزمون های تحصیلات تکمیلی کارشناسی ارشد و دکتری آماده می شوند. به دلیل علاقه مندی زیاد فارغ التحصیلان برای آشنایی با ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر در رشته فیزیک در این بخش شرایط ادامه تحصیل در این مقاطع را برای علاقمندان مورد بررسی قرار می دهیم.
کارشناسی ارشد رشته فیزیک
دانشجویان کارشناسی بعد از اتمام این دوره می توانند با شرکت در آزمون سراسری کارشناسی ارشد برای ورود به گرایش های رشته فیزیک اقدام کنند. شرایط ادامه تحصیل برای گرایش های رشته فیزیک در دانشگاه های شاخص کشور فراهم شده است. رشته فیزیک در دوره کارشناسی ارشد گرایش های متعددی دارد که شما می توانید در زیر گرایش های این رشته را مشاهده کنید. دانشجویان با توجه به علاقه خود می توانند از بین گرایش ها، گرایش مورد نظر را انتخاب کنند.
- گرایش اپتیک و لیزر
- گرایش و کیهان شناسی
- گرایش فیزیک آماری و سامانه های پیچیده
- گرایش نجوم و اختر فیزیک
- گرایش ذرات بنیادی و نظریه میدان ها
- گرایش فیزیک هسته ای
- گرایش فیزیک پلاسما
- گرایش ماده چگال
دکترا رشته فیزیک
دانشجویان کارشناسی ارشد بلافاصله بعد از اتمام پایان نامه می توانند اقدام به شرکت در آزمون دکتری رشته فیزیک نمایند. برای ورود به مقطع دکتری نیاز است تا دانشجویان در آزمون دکتری قبول شوند و در مصاحبه تخصصی نیز نمره لازم را کسب کنند. . امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترا فیزیک برای دانشجویان در دانشگاه های شاخص کشور فراهم آمده است و مانع خاصی پیشروی علاقمندان وجود نخواهد داشت.
رشته فیزیک در جهان
رشته فیزیک در جهان یک رشته کاربردی و محبوب محسوب می شود. علم فیزیک با تمامی ابعاد زندگی بشر در تمامی جوامع و در تمامی کشورها یکپارچه شده است. کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه از علم فیزیک برای پیشبرد فناوری های نوین استفاده ویژه ای می کنند و درآمد بسیاری از این کشورها به دانش فناوری های نوین علم فیزیک بستگی دارد. این رشته از نظر جایگاه اجتماعی در جایگاه فوق العاده ای قرار می گیرند. علاوه بر این حتی استخدام دانشجویان فیزیک بعد از فارغ التحصیلی در کشورهای مختلف نیز امکان پذیر است.
اگر بخواهیم به صورت دقیق تر شرایط رشته فیزیک در جهان را برای شما ارزیابی کنیم لازم است تا معرفی بهترین دانشگاه های جهان برای رشته و همچنین میزان درآمد فارغ التحصیلان در رده های شغلی مختلف بپردازیم. در حال حاضر طبق آخرین تغییرات رتبه بندی دانشگاه های جهان برای فیزیک ۱۰ دانشگاه برتر این رشته به شرح زیر هستند. لازم است ذکر شود که رتبه بندی QS یکی از مهمترین رتبه‌بندی‌های دانشگاهی است که براساس سوابق آموزشی، توانایی جذب در بازار کار، نسبت اعضای هیئت علمی به تعداد دانشجو، نسبت اعضای هیئت علمی بین‌المللی، نسبت دانشجویان بین‌المللی و میزان استنادات به ازای هر عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها را رتبه‌بندی می‌کند.
- دانشگاه ماساچوست Massachusetts Institute of Technology (MIT)
- دانشگاه هاروارد Harvard University
- دانشگاه استنفورد Stanford University
- دانشگاه کمبریج University of Cambridge
- دانشگاه آکسفورد University of Oxford
- دانشگاه کالیفرنیا برکلی University of California, Berkeley (UCB)
- موسسه تکنولوژی کالیفرنیا California Institute of Technology (Caltech)
- دانشگاه پرینستون Princeton University
- دانشگاه صنعتی زوریخ ETH Zurich
- دانشگاه توکیو The University of Tokyo
همچنین اگر بخواهیم دانشگاه های قاره آسیا را برای رشته رده بندی کنیم در حال حاضر دانشگاه توکیو در رتبه 10 به عنوان برترین دانشگاه در شاخه فیزیک در کشورهای آسیایی شناخته می شود. از طرف دیگر دانشگاه ملی سنگاپور با قررار گرفتن در رتبه 18 بین کشورهای آسیایی برتر است. بین دانشگاه های ایران، دانشگاه تهران در رده بندی بین 451-500 و دانشگاه صنعتی شریف در رده بندی بین 501-550 قرار دارد.
دقیقا مطابق با آن چیزی که در قسمت درآمد رشته فیزیک به معرفی آنها پرداختیم در سطح جهانی نیز درآمد این رشته به موارد مختلفی بستگی خواهد داشت. شرایط درآمدی فارغ التحصیلان فیزیک در کشورهای مختلف به میزان مهارت ها و تجربیات و البته جایگاه شغلی آنها متغیر است. میانگین حقوق ملی برای یک رشته فیزیک در ایالات متحده سالانه 62150 دلار یا ساعتی 29.88 دلار است. 10 درصد افراد بیش از 118000 دلار در سال درآمد دارند در حالی که 10 درصد افراد زیر 32000 دلار در سال درآمد دارند. مشاغل پردرآمد فیزیک شامل استاد فیزیک، مهندس هوافضا، ستاره شناس، مهندس نرم افزار، دانشمند پژوهشگر، ژئوفیزیکدان و دانشمند داده است.
