معرفی رشته مهندسی کامپیوتر

رشته مهندسی کامپیوتر یک رشته بسیار جذاب برای داوطلبین علاقه‌مند به علوم کامپیوتر است. بازار کار این رشته بسیار پررونق بوده و فارغ‌التحصیلان می‌توانند به درآمد خوبی دست پیدا کنند. برای ورود به این رشته باید از طریق کنکور سراسری ریاضی و فیزیک اقدام شود. با توجه به اهمیت این رشته در این نوشتار همراه شما هستیم تا با بررسی تاریخچه، دانشگاه‌های برتر، نمونه کارنامه قبولی، بازار کار، گرایش‌ها، کاربرد و شرایط ادامه تحصیل رشته مهندسی کامپیوتر در ایران و جهان بپردازیم.

معرفی رشته مهندسی کامپیوتر

رشته مهندسی کامپیوتر برای پرورش مهندسی‌هایی دانا، توانمند، آشنا و مسلط به پایه‌های علمی طراحی شده است. با گسترش فناوری‌های رایانه‌ای در تمامی ابعاد زندگی انسان‌ها، مهندسی کامپیوتر یکی از مهم‌ترین زمینه‌های علمی و فنی است که فراهم آورندهٔ توان‌مندی‌های لازم برای نقش‌آفرینی در این تحول است.

تاریخچه رشته مهندسی کامپیوتر

مهندسی کامپیوتر در سال 1939 زمانی که جان وینسنت آتاناسوف استاد سابق فیزیک و ریاضیات ایالت آیووا و کلیفورد بری دانشجوی سابق فارغ‌التحصیل فیزیک و کارشناسی مهندسی برق شروع به توسعه اولین کامپیوتر دیجیتال الکترونیکی جهان از طریق فیزیک، ریاضیات و مهندسی برق کردند، آغاز شد. جان وینسنت آتاناسوف، و کلیفورد بری، کامپیوتر را از سال 1937 تا 1942 در دانشگاه ایالتی آیووا ساختند.

تاریخچه کامپیوتر

  • در سال 1834، چارلز بابیج موتور تجزیه‌وتحلیل را اعلام کرد.
  • 1943: تولد مارک اول کلوسوس.
  • 1954: اولین نمونه اولیه ماشین‌حساب‌های رومیزی.
  • 1969: ایجاد ARPANET
  • 1971: اولین ایمیل ارسال شد.
  • 1981: IBM یک رایانه شخصی را راه‌اندازی کرد.
  • 1990: تیم برنرز لی اولین وب‌سایت را طراحی کرد.
معرفی رشته مهندسی کامپیوتر

برای آمادگی بیشتر در کنکور می توانید در آزمون های استاندارد گزینه دو شرکت کنید : آزمون های آزمایشی گزینه دو

تعریف تخصصی رشته مهندسی کامپیوتر

رشته مهندسی کامپیوتر از علوم کامپیوتر، مهندسی و ریاضیات برای ارزیابی مشکلات و طراحی راه حال برای سیستم‌های دیجیتال استفاده می‌کند. با توجه به اینکه زمینه کامپیوتر بسیار گسترده است، دانش‌آموزان در مورد نرم‌افزار، سخت‌افزار، حوزه‌های مرتبط مانند برنامه‌های کاربردی، مدارهای الکترونیکی و ریزپردازنده‌ها آموزش می‌بینند.

مهندسان کامپیوتر از ترکیبی از مهارت‌های مهندسی برق و علوم کامپیوتر برای توسعه فناوری، دستگاه‌ها و طراحی شبکه‌های سیستم‌های کامپیوتری استفاده می‌کنند. برخی از مهندسان کامپیوتر بیشتر بر روی سخت‌افزار و به‌روزرسانی تجهیزات قدیمی تمرکز می‌کنند، درحالی‌که برخی دیگر بر طراحی فناوری‌های جدید تمرکز می‌کنند.

دانش‌آموختگان رشته مهندسی کامپیوتر علاوه بر توانایی طراحی و تحلیل سیستم‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، در ارائه راه‌حل‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات برای حل مشکلات و ارتقا فعالیت‌های جامعه توانمند می‌شوند. به این منظور لازم است علاوه بر دانش پایه علوم کامپیوتر و مهارت‌های مهندسی، دانش‌آموختگان از دید اقتصادی مناسب و توان‌مندی‌های ارتباطی مؤثر برخوردار شوند.

در روند آموزش‌های دورهٔ مهندسی کامپیوتر، دانشجویان با بنیادها، پایه‌ها و کاربردهای مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات آشنا می‌شوند. همچنین دانشجویان بر پیاده‌سازی، پشتیبانی و بهینه‌سازی سیستم‌های مهندسی کامپیوتری موردنیاز جامعه خبرگی پیدا می‌کنند و آمادگی لازم برای انجام پژوهش و کسب قابلیت طراحی سیستم‌های جدید در دوره تحصیلات تکمیلی می‌آموزند.

مهندسی کامپیوتر در یک نگاه

رشته مهندسی کامپیوتر زیر مجموعه کنکور سراسری ریاضی و فیزیک است. علاقه‌مندان به این رشته باید از طریق آزمون ریاضی و فیزیک برای ورود به این رشته اقدام کنند. با توجه به اینکه رقابت برای پذیرش در این رشته بسیار بالا است، لذا برای کسب رتبه قبولی باید تلاش زیادی را متحمل شد. از طرف دیگر شرایط بسیار خوبی در بازار کار رشته مهندسی کامپیوتر وجود دارد و افراد می‌توانند با کسب تخصص و مدارک حرفه‌ای بین‌المللی در حیطه شغلی خود به درآمد قابل توجهی دست پیدا کنند. مهندسی کامپیوتر به‌عنوان یک رشته محبوب و پرطرف‌دار در دانشگاه‌های برتر و تاپ کشور ارائه می‌شود. این رشته در مقطع کارشناسی در 4 سال تحصیلی ارائه می‌شود. برای ادامه تحصیل در گرایش‌های مختلف رشته مهندسی کامپیوتر باید برای کارشناسی ارشد و دکترا اقدام کرد.

پرمتقاضی بودن 86%
کاربردی بودن 94%
دشواری دروس 95%
امکان ادامه تحصیل 88%
بازار کار 93%

رشته مهندسی کامپیوتر در ایران

رشته مهندسی کامپیوتر در ایران یکی از رشته‌های محبوب و پرطرف‌دار بین متقاضیان است. به‌طورکلی فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در شرکت‌های متعددی جذب کار شوند. این رشته هم در ایران و هم در بازار کار بین‌الملل گزینه‌های شغلی زیادی دارد. در ادارات دولتی و خصوصی، نرم‌افزاری، ادارات مرتبط با هوافضا، صنایع، وزارت علوم و بهداشت و… در ایران به رشته مهندسی کامپیوتر نیاز است. همچنین در ایران برای پیشرفت رشته مهندسی کامپیوتر فضای بازی وجود دارد. پیشرفت شگرف فناوری و هوش مصنوعی در دهه اخیر، دروازه‌های جدید را برای این رشته گشوده است. با توجه به پیشرفت بر سرعت علم و فناوری در پهنه‌های وابسته به مهندسی کامپیوتر و تأثیر مستقیم آن در زندگی انسان و هم چنین رشته‌های علمی دیگر، این رشته به شکل نهادینه و سامان‌یافته در ارگان‌های دولتی به کار گرفته می‌شود.

ورود کامپیوتر به ایران بر می‌گردد به سال‌های ۱۳۴۰، تقریباً ۱۰ سال پس از روی کار آمدن کامپیوترها در جهان (منظور کامپیوترهای شخصی است نه کامپیوترهای ENIAC یا ABC)، همچنین تحصیلات آکادمیک در حوزه کامپیوتر از سال ۱۳۵۰ شروع شد؛ ولی بیشتر جزء زیر شاخه‌های رشته ریاضی محسوب می‌شد و دانشکده مستقلی برای خودش نداشت و آن‌چنان که می‌‌باید نبود. گسترش و ایجاد رشته کامپیوتر در دانشگاه‌های بزرگ کشور بین سال‌های 1350 تا 1360 اتفاق افتاد.

 

دانشکده‌ی مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف به‌عنوان اولین دانشکده‌ی مستقل مهندسی کامپیوتر در ایران در سال ۱۳۶۴ تأسیس شد.

آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها

پذیرش در رشته مهندسی کامپیوتر

رشته مهندسی کامپیوتر یکی از زیرمجموعه‌های کنکور سراسری ریاضی و فیزیک است. دانش‌آموزان علاقه‌مند به این رشته باید نمره قابل‌قبولی در کنکور برای ورود به این رشته کسب کنند. پذیرش در رشته مهندسی کامپیوتر از دو منظر قابل‌بررسی است. در وهله اول شرایط پذیرش این رشته از نظر میزان رقابت بین دانش‌آموزان سنجیده می‌شود. با توجه به اینکه رقابت بالایی در بین داوطلبین برای ورود به این رشته وجود دارد، در نتیجه شاهد رقابت سختی در بین داوطلبین خواهیم بود. در وهله دوم  باید ظرفیت پذیرش برای این رشته در دانشگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار گیرد. به طور معمول ظرفیت پذیرش مهندسی کامپیوتر در دانشگاه‌های سراسری کشور بالا است و امکان ادامه تحصیل برای علاقه‌مندان این رشته فراهم شده است.

با توجه به حذف زیرگروه‌های عمومی کنکور سراسری، این آزمون مهم تنها شامل دروس تخصصی می‌شود. دانش‌آموزان برای ورود و پذیرش در رشته مهندسی کامپیوتر باید دروس تخصصی با ضرایب متفاوت را پاسخ دهند. بیشترین تأثیرگذاری برای ورود به این رشته در کنکور سراسری ریاضی فیزیک شامل دروس تخصصی مربوط به این آزمون خواهد بود. در نظر داشته باشید که رتبه شما، توسط نمره‌ای که در این دروس می‌آورید و معدل مشخص می‌شود، ازاین‌رو باید اهتمام زیادی در پاسخ‌دهی صحیح به سؤالات داشته باشید در جدول زیر می‌توانید ضرایب دروس تخصصی را به صورت کامل مشاهده نمایید.

نام درس
ضرایب دروس تخصصی
میزان تاثیر دروس اختصاصی در کنکور ریاضی
ریاضی
12
فیزیک
9
شیمی
7

همان‌طور که در جدول بالا قابل مشاهده است برای گروه علوم ریاضی، دروس ریاضی و فیزیک تأثیر زیادی برای پذیرش در رشته مهندسی کامپیوتر دارند. برای قبولی و کسب درصدهای بالا باید دروس تخصصی بادقت بیشتری مطالعه شوند و مرور کاملی روی دروس ریاضی و فیزیک دوره دبیرستان انجام شود.

لازم به توضیح است که شرکت در آزمون‌های مشابه یکی از کلیدهای موفقیت برای قبولی در کنکور سراسری با رتبه برتر است. شرکت در آزمون‌های مشابه شما را با شرایط آزمون سراسری آشنا می‌کند؛ زیرا تجربه نشان داده است که سؤالات کنکور تشابه زیادی با آزمون‌های آزمایشی برگزار شده دارد.

آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها

دانشگاه‌های برتر رشته مهندسی کامپیوتر

با توجه به اینکه اکثر دانش‌آموزان و داوطلبین برای ورود به دانشگاه به دنبال دانشگاه‌های برتر و تاپ هستند، ازاین‌رو لازم دانستیم که لیست دانشگاه‌های برتر رشته مهندسی کامپیوتر را به شما معرفی کنیم. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که تمامی دانشگاه‌های سراسری کشور از نظر امکانات آموزشی و سطح آموزشی در جایگاه خوبی قرار دارند. با توجه به اینکه دانشگاه‌های ایران بر اساس عوامل مختلفی مانند کیفیت آموزشی، تعداد مقالات چاپ شده در ژورنال‌های داخلی و خارجی رتبه‌بندی می‌شود، دانشگاه‌های ایران از نظر آموزشی در سطح خوبی قرار دارند. به‌طورکلی فارغ‌التحصیلان از هر دانشگاهی می‌توانند در رده‌های شغلی مناسب مشغول به کار شوند. بااین‌حال برخی از دانشگاه‌های برتر مربوط به این رشته شامل دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه امیرکبیر، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه شیراز، دانشگاه تبریز، دانشگاه خوارزمی و… است.

نمونه کارنامه قبولی در رشته مهندسی کامپیوتر

برای اینکه شناخت شما نسبت به شرایط پذیرش رشته مهندسی کامپیوتر افزایش یابد، لازم است نمونه کارنامه قبولی در رشته مهندسی کامپیوتر را مطالعه کنید. البته لازم به توضیح است که شرایط پذیرش و درصدهای پذیرش یا رتبه قبولی به فاکتورهای متعددی از جمله، میزان ظرفیت اعلام شده از سوی دانشگاه‌های کشور، میزان رقابت بین دانشجویان، اعمال سهمیه‌های مختلف و…. بستگی دارد. بااین‌حال مشاهده دو نمونه کارنامه قبولی در رشته مهندسی کامپیوتر می‌تواند تا حدودی شما را با شرایط پذیرش در این رشته آشنا کند که هم در کنکور سراسری موفق عمل کنید و هم انتخاب رشته آگاهانه‌ای داشته باشید.

آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نمونه کارنامه کنکوری ها

گرایش‌های رشته مهندسی کامپیوتر

بسیاری از رشته‌های فنی مهندسی در مقطع کارشناسی دارای گرایش خاصی نبوده و معمولاً به صورت عمومی در دستور تدریس در دانشگاه‌های سراسری کشور قرار می‌گیرند. تخصصی‌شدن رشته‌های فنی مهندسی معمولاً در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا انجام می‌پذیرد و در مقطع کارشناسی گرایش‌های خاصی برای این رشته‌ها تعریف می‌شود. رشته مهندسی کامپیوتر نیز فاقد گرایش در دوره کارشناسی است و برای کسب دانش تخصصی‌تر باید در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری ادامه تحصیل داد.

داوطلبان تا قبل از سال 1395 حق انتخاب سه گرایش مختلف را در کنکور سراسری داشتند. گرایش‌های رشته مهندسی کامپیوتر به گرایش‌های مهندسی نرم‌افزار، مهندسی سخت‌افزار و مهندسی فناوری اطلاعات تقسیم می‌شوند. البته این شرایط در حال حاضر متفاوت است. دانشگاه‌های دولتی برای رشته مهندسی کامپیوتر هیچ‌گرایشی ندارند. این بدین معنی است که این رشته بدون گرایش در اختیار داوطلبان قرار می‌گیرد. تمامی داوطلبانی که در رشته مهندسی کامپیوتر قبول می‌شوند دروس مشترکی را پاس می‌کنند و پس از اتمام دوره لیسانس در مدرک آن‌ها مهندسی کامپیوتر ثبت می‌شود.

 در حال حاضر خیلی از کشورهای پیشرفته طرح لوزی را پیاده‌سازی کرده‌اند، بدین صورت که در مقطع لیسانس رشته‌ها بدون گرایش بوده و در مقطع کارشناسی ارشد با گرایش ارائه می‌شود و سپس در مقطع دکتر، گرایش‌ها جمع می‌شود.

 

واحدهای درسی رشته مهندسی کامپیوتر

در این بخش سعی داریم، واحدهای درسی رشته مهندسی کامپیوتر را معرفی کنمی. دقت داشته باشید که واحدهای درسی هر رشته هر چند سال یک بار توسط شورای عالی برنامه‌ریزی کشور زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد بازنگری قرار می‌گیرد. این بازنگری‌ها به صورت جزئی بوده و شاهد تغییرات عمده‌ای در واحدهای درسی نخواهیم بود. در ادامه جدیدترین برنامه درسی بازنگری شده برای مهندسی کامپیوتر ذکر شده است. توجه داشته باشید که شیوه آموزش در تمامی دانشگاه‌های ایران به صورت نظام واحدی است. منظور از نظام واحدی این است که ارزش هر درس بر اساس تعداد واحدهای آن درس برآورد می‌شود.

طول دوره رشته مهندسی کامپیوتر مطابق با ضوابط و  مقررات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. شکل نظام درسی به صورت ترمی – واحدی است. هر واحد نظری معادل 16 ساعت، واحد آزمایشگاهی معادل 32 ساعت، واحد کارگاهی معادل 48 ساعت و کارآموزی معادل 320 ساعت بدون تأثیر در میانگین کل در طول یک نیمسال تحصیلی تدریس می‌شود.

در جدول زیر می‌توانید تقسیم‌بندی واحدهای درسی رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی را در دانشگاه‌های کشور مشاهده کنید.

نوع درس
تعداد واحد
تفکیک نوع واحدهای درسی رشته مهندسی کامپیوتر
دروس عمومی
22 واحد
دروس پایه
19 واحد
دروس اصلی
37 واحد
دروس تخصصی
67 واحد
دروس اختیاری
29 واحد
کارآموزی
320 واحد
پروژه
3 واحد
جمع
138 واحد

در ادامه هر یک از واحدهای درسی رشته مهندسی کامپیوتر را به صورت جداگانه و با عنوان تعداد واحد هر درس برای شما عنوان می‌کنیم تا شناخت شما نسبت به این رشته کامل شود.

دروس عمومی رشته مهندسی کامپیوتر

در اولین بخش لازم است دروس عمومی رشته مهندسی کامپیوتر را به شما معرفی کنیم. توجه داشته باشید که دروس عمومی از جمله دروس هستند که در تخصص و حرفه سهمی ندارند. این دروس بیشتر برای کسب شناخت معرفتی دانشجویان ارائه می‌شود. واحدهای درسی عمومی توسط گروه عمومی و معارف ارائه می‌شود. این درس برای تمامی رشته‌ها در مقطع کارشناسی به صورت مشترک ارائه شده و دانشجویان در تمامی رشته‌ها ملزم به سپری کردن واحدهای عمومی هستند.

در جدول زیر می‌توانید دروس عمومی رشته مهندسی کامپیوتر را در مقطع کارشناسی پیوسته مشاهده کنید.

بسته درسی
نام درس
تعداد واحد
دروس عمومی مشترک مقطع کارشناسی
مبانی نظری اسلام
اندیشه اسلامی 1
2 واحد
اندیشه اسلامی 2
2 واحد
انسان در اسلام
2 واحد
حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام
2 واحد
اخلاق اسلامی
فلسفه اخلاق
2 واحد
اخلاق اسلامی
2 واحد
آیین زندگی
2 واحد
عرفان عملی اسلامی
2 واحد
انقلاب اسلامی
انقلاب اسلامی ایران
2 واحد
آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
2 واحد
اندیشه سیاسی امام خمینی
2 واحد
تاریخ و تمدن اسلامی
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
2 واحد
تاریخ تحلیلی صدر اسلام
2 واحد
تاریخ امامت
2 واحد
آشنایی با منابع اسلامی
تفسیر موضوعی قرآن
2 واحد
تفسیر موضوعی نهج البلاغه
2 واحد
الزامی
فارسی عمومی
3 واحد
زبان عمومی
3 واحد
تربیت بدنی 1
1 واحد
تربیت بدنی 2
1 واحد
دانش خانواده و جمعیت
2 واحد

لازم به توضیح است که قوانین مشخصی برای پاس کردن 22 واحد دروس عمومی رشته مهندسی کامپیوتر وجود دارد که حتماً باید طبق همین قوانین برای سپری کردن این دروس اقدام کنید. 22 واحد عمومی در نظر گرفته شده برای این رشته تحصیلی بایستی طبق شرایط زیر اخذ شوند:

  • 2 درس 2 واحدی از میان دروس مبانی نظری اسلام
  • 1 درس 2 واحدی از میان دروس اخلاق اسلامی
  • 1 درس 2 واحدی از میان دروس انقلاب اسلامی
  • 1 درس 2 واحدی از میان دروس تاریخ و تمدن اسلامی
  • 1 درس 2 واحدی از میان دروس آشنایی با منابع اسلامی
  • ۲ واحد تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران

برای این رشته در دروس عمومی، ۸ واحد اجباری در نظر گرفته شده که با جمع با دروس عمومی بالا، کل دروس عمومی برای رشته مهندسی کامپیوتر در دوره کارشناسی پیوسته 22 واحد خواهد شد.

دروس پایه رشته مهندسی کامپیوتر

دروس پایه دسته دیگری از دروس رشته مهندسی کامپیوتر هستند. این دروس پیش‌نیاز و زمینه‌سازی کافی برای دروس تخصصی و اصلی هستند. دروس پایه برای آماده‌سازی ذهنیت دانشجویان برای کسب مهارت‌های تخصصی آینده است. این دروس با هدف تقویت بنیه علمی ارائه شده و گذراندن آن‌ها الزامی است. دانشجویان باید بر اساس نظر گروه، دروس پایه که اغلب به صورت پیش‌نیاز دروس تخصصی ارائه می‌شوند را پاس کنند. به صورت کلی دروس پایه اکثر دو یا سه واحدی و به صورت نظری، نظری – عملی یا عملی ارائه می‌شود.

در مجموع 19  واحد درسی به‌عنوان دروس پایه رشته مهندسی کامپیوتر در نظر گرفته شده که احتمالاً نکات اشتراک زیادی میان آنها و برخی از دروس دوره دبیرستان وجود دارد که بیشتر برای مرور اطلاعات گذشته و همچنین ارائه اطلاعات به صورت تخصصی‌تر و حرفه‌ای‌تر در نظر گرفته می‌شوند. در جدول زیر می‌توانید 19 واحد درسی در نظر گرفته شده به‌عنوان دروس پایه برای مهندسی کامپیوتر را مشاهده کنید:

دروس پایه رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی
ردیف نام درس تعداد واحدها
1 ریاضی عمومی 1 3
2 ریاضی عمومی 2 3
3 معادلات دیفرانسیل 3
4 فیزیک 1 3
5 فیزیک 2 3
6 آمار و احتمالات مهندسی 3
7 کارگاه کامپیوتر 1
مجموع 19

بخش عظیمی از واحدهای درسی مربوط به دروس پایه است. گذارندن دروس پایه الزامی است و اگر دانشجویی حتی یکی از دروس را اخذ نکرده باشد فاقد صلاحیت لازم برای دانش آموختگی خواهد بود.

دروس تخصصی رشته مهندسی کامپیوتر

دروس تخصصی آن دسته از دروسی هستند که مهارت‌های اصلی رشته را به دانشجویان ارائه می‌دهند. در دروس تخصصی دانشجویان می‌توانند به صورت کامل با ماهیت رشته مهندسی کامپیوتر آشنا شوند و به درک کامل و صحیحی از شرایط این رشته، بازار کار و کاربردهای آن دست پیدا کنند. این دروس برای هر رشته به صورت اختصاصی ارائه می‌شود و دانشجویان باید نمره قابل‌قبولی در این دروس کسب کنند.  در مجموع 67 واحد درسی به‌عنوان دروس تخصصی رشته مهندسی کامپیوتر در نظر گرفته شده است که در جدول زیر می‌توانید این واحدهای درسی را مشاهده کنید.

دروس تخصصی رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی
ردیف نام درس تعداد واحدها
1 مبانی کامپیوتر و برنامه‌سازی 4
2 برنامه‌سازی پیشرفته 3
3 ریاضیات گسترده 3
4 ساختمان داده‌ها و الگوریتم‌ها 3
5 زبان تخصصی 2
6 مدارهای الکترونیکی 3
7 آزمایشگاه مدار و اندازه‌گیری 1
8 روش پژوهش و ارائه 2
9 مدارهای منطقی 3
10 آزمایشگاه مدارهای منطقی 1
11 ریاضیات مهندسی 3
12 معماری کامپیوتر 3
13 آزمایشگاه معماری کامپیوتر 1
14 سیستم‌های عامل 3
15 طراحی کامپایلر و زبان‌های برنامه‌نویسی 3
16 طراحی الگوریتم 3
17 طراحی کامپیوتری سیستم‌های دیجیتال 3
18 آزمایشگاه‌های سیستم‌عامل 1
19 شبکه‌های کامپیوتری 3
20 سیگنال‌ها و سیستم‌ها 3
21 نظریه زبان‌ها و ماشین‌ها 3
22 آزمایشگاه شبکه‌های کامپیوتری 1
23 هوش مصنوعی 3
24 مبانی رایانش امن 3
25 مدیریت و کنترل پروژه‌های فناوری اطلاعات 3
26 سیستم‌های نهفته و بی درنگ 3
جمع کل 67

دروس تخصصی بخش مهمی از واحدهای درسی است که باید برای اخذ و کسب نمره قبولی آن‌ها برنامه‌ریزی دقیق انجام شود. این دروس، ماهیت رشته مهندسی کامپیوتر را آشکار می‌سازند و شما می‌توانید با بازار کار، کاربردها و همچنین مفاهیم اصلی این رشته آشنا شوید. اخذ تمامی این دروس اجباری است. اگر دانشجو حتی یکی از واحدهای درسی این بسته را اخذ نکرده باشد از نظر آموزشی فاقد صلاحیت لازم برای فارغ‌التحصیلی است.

دروس اختیاری رشته مهندسی کامپیوتر

دروس اختیاری از دیگر مجموعه واحدهای درسی است که در دانشگاه‌ها ارائه می‌شود. این دروس بیشتر برای افزایش دانش در گرایش‌هایی است که در مقطع تحصیلات تکمیلی قرار است ارائه شود. این دروس در واقع نیازهای دانشی و تخصصی را برای بازار کار و ادامه تحصیل افزایش می‌دهد. همچنین دروس اختیاری برای موفقیت بیشتر در بازار کار سهم ویژه‌ای دارد و سبب افزایش دانش و مهارت تخصصی دانشجویان در حوزه‌های خاص می‌گردد. در مجموع 29 دروس اختیاری برای رشته مهندسی کامپیوتر در نظر گرفته شده است. دانشجویان می‌بایست 29 واحد را پاس کنند. در جدول زیر می‌توانید دروس اختیاری رشته مهندسی کامپیوتر را در مقطع کارشناسی مشاهده کنید:

دروس اختیاری رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی
ردیف نام درس تعداد واحدها
1 الکترونیک دیجیتال 3
2 مدارهای الکترونیکی 3
3 هم طراحی نرم‌افزار – سخت‌افزار 3
4 طراحی مدارهای واسط 3
5 سیستم‌های کنترل خطی 3
6 مدارهای مجتمع خیلی فشرده 3
7 برنامه‌نویسی موازی 3
8 انتقال داده‌ها 3
9 آزمایشگاه الکترونیک دیجیتال 1
10 مبانی شبکه‌های بی‌سیم 3
11 مبانی سیستم‌های چندرسانه‌ای 3
12 مبانی رایانش توزیع شده 3
13 سامانه‌های سایبر فیزیکی و اینترنت اشیا 3
14 آزمایشگاه سیستم‌های کنترل خطی 1
15 آزمایشگاه مالتی مدیا 1
16 تحلیل و طراحی سیستم‌ها 3
17 مهندسی نرم‌افزار 3
18 طراحی پیشرفته نرم‌افزار 3
19 مهندسی اینترنت 3
20 آزمون نرم‌افزار 3
21 اصول طراحی پایگاه‌داده‌ها 3
22 آزمایشگاه پایگاه‌داده‌ها 1
23 مبانی فناوری اطلاعات 3
24 اقتصاد مهندسی 3
25 مبانی تجارت الکترونیکی 3
26 مدیریت اطلاعات پزشکی 3
27 مبانی یادگیری الکترونیکی 3
28 اخلاق فناوری اطلاعات 2
29 اصول مدیریت و برنامه‌ریزی راهبردی 3
30 روش‌های رسمی در مهندسی نرم‌افزار 3
31 سیستم‌های هوشمند 3
32 سیستم‌های چندعاملی 3
33 تعامل انسان و کامپیوتر 3
34 گرافیک کامپیوتری 3
35 نمونه‌سازی سریع سیستم‌های کامپیوتری 3
36 جبر خطی 3
37 نظریه گراف 3
38 مبانی کارآفرینی 2
39 مبانی امنیت شبکه‌های کامپیوتری 3
جمع کل 3

دروس اختیاری در واقع برای افزایش مهارت در گرایش‌هایی است که در آینده با آن‌ها بیشتر ارتباط خواهید داشت؛ زیرا سبب برآورده کردن نیازهای اطلاعاتی می‌شود. شایان ذکر است که دانشجویان باید بسته به گرایش‌های تحصیلی از میان دروس اختیاری، اقدام به اخذ واحدهای مربوطه نمایند.

آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نرم افزار تخمین رتبه کنکور

بازار کار رشته مهندسی کامپیوتر

در این بخش قرار است به بازار کار رشته مهندسی کامپیوتر بپردازیم. با توجه به کاربردی‌بودن رشته مهندسی کامپیوتر در جامعه، شرایط بازار کار آن در وضعیت مطلوبی قرار دارد. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در جایگاه‌های شغلی مناسب با درآمدهای خوب مشغول به کار شوند. به صورت کلی فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی کامپیوتر با بیکاری مواجه نخواهند بود.  یک مهندس کامپیوتر در صورت داشتن مهارت‌های موردنیاز بازار کار، قبل از فارغ‌التحصیلی هم حتی می‌تواند شاغل باشد. این رشته دارای آینده شغلی مطمئنی است. یک مهندس کامپیوتر در صورت داشتن علاقه و پشتکار کافی، بدن هیچ تجهیزات خاصی می‌تواند شاغل شود و درآمد خوبی داشته باشد.

تا سال 2022 شانس یافتن یک شغل و استخدام‌شدن در حوزه‌های مرتبط با رشته کامپیوتر بین 7 تا 25 درصد و در سایر رشته‌ها چیزی حدود 11 درصد خواهد بود. مؤسساتی که فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی کامپیوتر می‌توانند در آن جا مشغول به فعالیت شوند شامل:

  1. مراکز صنعتی و تولیدی
  2. شرکت‌های تولید کننده قطعات و دستگاه‌ها
  3. شرکت‌ها
  4. مؤسسات خدماتی
  5. مراکز آموزشی
  6. مؤسسات بهداشتی و درمانی
  7. سرپرست فناوری اطلاعات یا تحلیل‌گر دیتا و بهینه‌سازی سایت برای سازمان‌ها
  8. و…

از مشاغل رایج رشته کامپیوتر در ایران می‌توان به طراحی و توسعه نرم‌افزار، مدیر پروژه‌های نرم‌افزار، مدیریت پایگاه‌داده، برنامه‌نویسی اپلیکیشن‌های موبایل، مدیر و پشتیبان شبکه، طراحی صفحات وب، تولید محتوا، برنامه‌نویسی بک‌اند و فرانت‌اند، کارشناس سئو، مهندسی امنیت اطلاعات، مدرس دانشگاه، عضو هیئت‌علمی و… اشاره کرد.

کاربردهای رشته مهندسی کامپیوتر

آموزش عالی در هر رشته تخصصی به دنبال تربیت نیروهای متخصص در سطوح مختلف کادرانی تا دکتری است و انتظار می‌رود این افراد در کنار هم پاسخگوی نیازهای تحقیقاتی و اجرایی در کشور باشند. به‌طورکلی از سه حیث می‌توان کاربردهای رشته مهندسی کامپیوتر را مورد توجه قرار داد. وهله اول مراکز تحقیقاتی سراسر کشور که به متخصصین این رشته جهت انجام پژوهش نیاز دارند. وهله دوم؛ خدمات اجرایی در مراکز اداری جهت انجام پروژه‌های سازمانی که نیازمند نیروهای متخصص و حرفه‌ای است. وهله سوم، در صورت داشتن مدرک کارشناسی ارشد و دکتری می‌توان در زمینه آموزش نیروهای حرفه‌ای به‌عنوان استاد در دانشگاه‌های کشور مشغول شد، در واقع پرورش اساتید برای دانشجویان در سال‌های آینده و افزایش سطح علمی کشور از دیگر کاربردهای بسیار مهم این رشته محسوب می‌شود.

برخی از کاربردهای رشته مهندسی کامپیوتر در زیر ارائه شده است:

  • برنامه‌نویسی
  • مهندسی نرم‌افزار
  • معمار برنامه‌های کامپیوتر
  • مدیر داده
  • معمار اطلاعات
  • تحلیلگر امنیت داده
  • مدیر امنیت سیستم‌های اطلاعاتی
  • مهندس شبکه
  • توسعه‌دهنده وب
  • مهندس سخت‌افزار کامپیوتر
  • مدیر بانک اطلاعاتی
  • تحلیلگر سیستم‌های کامپیوتری
  • مدیر امنیت شبکه
  • گرافیست
  • طراحی وب‌سایت
  • کارشناس فروش
  • کارشناس فناوری اطلاعات
  • دستیار مدیر پروژه
  • کارشناس آنتی‌ویروس شبکه
  • توسعه‌دهنده بلاک‌چین
  • توسعه‌دهنده اپلیکیشن‌های موبایل

درآمد رشته مهندسی کامپیوتر

یکی از دلایلی که موجب می‌شود داوطلبان رشته خاصی را به‌عنوان رشته دانشگاهی انتخاب کنند، درآمد آن رشته است. داوطلبان به دنبال رشته‌هایی با بازار کار مناسب و درآمد بالا هستند. رشته مهندسی کامپیوتر یکی از رشته‌های پردرآمد گروه ریاضی است. همین دلیل نیز موجب می‌شود که اکثر داوطلبان گروه ریاضی این رشته را برای آینده کاری خود انتخاب کنند.

یکی از مزیت‌های اصلی شغل مهندسی کامپیوتر انعطاف بسیار بالای آن هست به‌طوری‌که در تمامی سازمان‌ها و ادارات و شرکت‌ها کاربرد دارد. با توجه به تنوع شغلی زیاد این حرفه، بازه‌های متفاوتی هم برای حقوق این مهندسین در نظر گرفته شده است. حقوق یک مهندس کامپیوتر در سطح کارشناس در سمت‌های کارشناس نرم‌افزار، طراح وب، برنامه‌نویس وب، کارشناس فناوری اطلاعات، مهندس پشتیبان، کارشناس فنی به طور میانگین 12 میلیون است.  حقوق یک مهندس کامپیوتر در سطح سرپرست در سمت‌های سرپرست انفورماتیک، مدیر فنی و پشتیبانی، کارشناس ارشد نرم‌افزار، سرپرست فناوری اطلاعات به طور میانگین 15 میلیون است. حقوق یک مهندس کامپیوتر در طرح مدیر با سمت‌های مدیر فناوری اطلاعات، مدیر پشتیبانی، مدیر نوآوری، مدیر پروژه به طور میانگین 23 میلیون است.

در نظر داشته باشید که درآمد فارغ‌التحصیلان مهندسی کامپیوتر در شرکت‌های دولتی یا خصوصی متفاوت است. دانش‌آموختگان این رشته می‌توانند به صورت فریلنسری و کارآفرینی مشغول به کار شوند و به درآمدهای بسیار بالایی دست پیدا کنند. به صورت کلی درآمد خوب و قابل توجهی را می‌توان برای فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی کامپیوتر هم در ایران و هم در کشورهای خارجی متصور شد.

مشاغل پردرآمد زیادی برای افراد دارای مدرک لیسانس مهندسی کامپیوتر وجود دارد. علاوه بر موارد مرتبط با سخت‌افزار، گزینه‌های شغلی مانند توسعه نرم‌افزار و خدمات مختلف نیز در دسترس فارغ‌التحصیلان مهندسی کامپیوتر هستند. کسب مدارک حرفه‌ای می‌تواند به افزایش بازارپذیری رشته‌های مهندسی کامپیوتر به صورت بین‌المللی کمک کند.

ادامه تحصیل در رشته مهندسی کامپیوتر

ادامه تحصیل در رشته مهندسی کامپیوتر تا مقطع دکتری امکان‌پذیر است. داوطلبین می‌توانند با شرکت در کنکور مقاطع تحصیلات تکمیلی در دوره کارشناسی ارشد و دکترای در گرایش‌های مختلف این رشته تدریس کنند. امکان ادامه تحصیل رشته مهندسی کامپیوتر در داخل ایران در دانشگاه‌های معتبر دولتی و غیردولتی ارائه می‌شود. به دلیل جایگاه شغلی بالاتر در مقاطع ارشد و دکتری، بسیاری از دانش‌آموختگان بعد از اتمام مقطع کارشناسی وارد مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری می‌شوند. در این بخش شرایط تحصیل در این مقاطع را برای علاقه‌مندان مورد بررسی قرار می‌دهیم.

دانشجویان کارشناسی بلافاصله بعد از اتمام این مقطع می‌توانند در آزمون کارشناسی ارشد شرکت نمایند و در صورت قبولی در آزمون در یکی از گرایش‌های ارشد رشته مهندسی کامپیوتر مشغول به تحصیل شوند. در حال حاضر امکان ادامه تحصیل در مقطع ارشد در بهترین دانشگاه‌های ایران از جمله دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه امیرکبیر، خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه فردوسی مشهد و… برای علاقه‌مندان در دسترس است. گرایش‌های کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر شامل موارد زیر است:

 امکان ادامه تحصیل در مقطع دکتری برای فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر وجود دارد. متقاضیان می‌توانند بعد از اتمام دوره کارشناسی ارشد در آزمون ورودی دکتری شرکت کنند. در صورت رسیدن به نمره قبولی در کنکور و قبولی در مصاحبه حضوری تخصصی در دانشگاه، شرایط لازم برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا مهندسی کامپیوتر را برای خود فراهم آورند. آن دسته از افرادی که قصد ادامه تحصیل در این رشته در مقطع دکتری را دارند، می‌بایست از گرایش‌های آن در این دوره نیز اطلاع داشته باشند. به همین منظور در ادامه به ذکر این موارد پرداخته‌ایم.

  • گرایش نرم‌افزار و الگوریتم
  • گرایش معماری سیستم‌های کامپیوتری
  • گرایش هوش مصنوعی
  • گرایش شبکه و رایانش
  • گرایش معماری کامپیوتر

                           

رشته مهندسی کامپیوتر در جهان

رشته کامپیوتر که باعث جهانی شدن اطلاعات و ارتباطات شده است، رشته امروز و آینده است تا جایی که پیش‌بینی می‌شود تا ۱۰ سال دیگر در کشورهای پیشرفته مردم همان قدر که به نیروی برق وابسته هستند به شبکه اینترنت وابسته خواهند شد. به طور مثال ایالات متحده آمریکا به دلیل پیشرفت‌های صنعتی که در بسیاری از نقاط کشورش در حال وقوع است، به رشته مهندسی کامپیوتر توجه ویژه‌ای داشته و سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در این زمینه انجام داده است؛ زیرا مهندسان کامپیوتر نقش کلیدی در پیشرفت تکنولوژی دارند. این متخصصان سخت‌افزار، نرم‌افزار و شبکه‌های کامپیوتری را طراحی، ساخت، نگهداری و ارتقاء می‌دهند و راه‌حل‌های نوآورانه و عملی برای مشکلات فناوری و کسب‌وکار ارائه می‌دهند. همچنین مهندسان کامپیوتر می‌توانند کارهای زیادی از جمله طراحی، توسعه سیستم‌ها و حتی کار با روباتیک و هوش مصنوعی انجام دهند و بخش‌های متعددی از جمله صنعت و حتی مراقبت‌های بهداشتی را پوشش می‌دهند.

اگر بخواهیم به صورت دقیق‌تر شرایط رشته مهندسی کامپیوتر در جهان را برای شما ارزیابی کنیم لازم است تا معرفی بهترین دانشگاه‌های جهان برای رشته و همچنین میزان درآمد فارغ‌التحصیلان در رده‌های شغلی مختلف بپردازیم. در حال حاضر طبق آخرین تغییرات رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان برای مهندسی کامپیوتر ۱۰ دانشگاه برتر این رشته به شرح زیر هستند. لازم است ذکر شود که رتبه‌بندی QS یکی از مهم‌ترین رتبه‌بندی‌های دانشگاهی است که بر اساس سوابق آموزشی، توانایی جذب در بازار کار، نسبت اعضای هیئت‌علمی به تعداد دانشجو، نسبت اعضای هیئت‌علمی بین‌المللی، نسبت دانشجویان بین‌المللی و میزان استنادات به‌ازای هر عضو هیئت‌علمی دانشگاه‌ها را رتبه‌بندی می‌کند.

  1. موسسه فناوری ماساچوست (MIT) کمبریج، ایالات متحده آمریکا – Massachusetts Institute of Technology (MIT)
  2. دانشگاه کارنگی ملون پیتسبورگ، ایالات متحده آمریکا – arnegie Mellon University
  3. دانشگاه استنفورد، ایالات متحده – Stanford University
  4. دانشگاه کالیفرنیا، برکلی (UCB)، ایالات متحده آمریکا – University of California, Berkeley (UCB)
  5. دانشگاه آکسفورد، بریتانیا – University of Oxford
  6. دانشگاه ملی سنگاپور (NUS) – National University of Singapore (NUS)
  7. دانشگاه کمبریج، بریتانیا – University of Cambridge
  8. دانشگاه هاروارد، کمبریج، ایالات متحده آمریکا – Harvard University
  9. ETH زوریخ، سوییس – ETH Zurich
  10. EPFL، لوزان، سوئیس – EPFL

 اگر به شغل مهندسی در علوم کامپیوتر علاقه دارید، ایالات متحده یک مکان عالی برای تحصیل است. این کشور دارای تعدادی از برترین دانشگاه‌های جهان است که برنامه‌های درسی عالی در این زمینه ارائه می‌دهند.

همچنین شایان ذکر است که در میان دانشگاه‌های آسیایی دانشگاه ملی سنگاپور در رتبه 6و دانشگاه فناوری نانیانگ سنگاپور (NTU)   با قرار گرفتن در رتبه  11 به‌عنوان برترین دانشگاه ها در شاخه مهندسی کامپیوتر شناخته می‌شود. از طرف دیگر در بین سایر دانشگاه‌ها، دانشگاه ملی سنگاپور در رتبه 7 قرار داد. در بین دانشگاه‌های ایران، دانشگاه شریف در رده‌بندی 301-350 و دانشگاه تهران در رده‌بندی 351-400 قرار دارد.

با بررسی لیستی از پول‌سازترین و بزرگ‌ترین شرکت‌های حال حاضر دنیا خواهید دید که بسیاری از این شرکت‌های فعال در حوزه کامپیوتر، آی‌تی و فناوری اطلاعات هستند؛ مواردی نظیر مایکروسافت، اپل، گوگل، آمازون، فیس‌بوک، اینستاگرام، سامسونگ، اینتل (Intel)، آی‌بی‌ام (IBM)، اچ پی، هواوی و…. در جهان شناخته شده بوده و درآمدهای قابل توجهی را کسب می‌کنند. به طور مثال  متوسط حقوق یک مهندس کامپیوتر در ایالات متحده 85116 دلار در سال است. میانگین حقوق مهندس کامپیوتر در کانادا 93600 دلار در سال یا 48 دلار در ساعت است. درآمد افراد مبتدی تازه‌کار از 79887 دلار در سال شروع می‌شود، درحالی‌که اکثر افراد باتجربه تا 154328 دلار در سال درآمد دارند. بهترین کشورهای دنیا در زمینه توجه به مهندسی کامپیوتر، آمریکا، کانادا، استرالیا، آلمان، سوئد، نروژ و… هستند.

معرفی رشته مهندسی کامپیوتر

پرسش و پاسخ

بازار کار رشته مهندسی کامپیوتر در ایران چگونه است؟

بازار کار رشته مهندسی کامپیوتر برای فارغ‌التحصیلان این رشته در کشور ما مناسب است و اگر بعد از اتمام دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد مهارت‌های لازم برای ارائه خدمات در رشته در دانشجویان تقویت شود امکان استخدام سریع این افراد نیز وجود خواهد داشت.

برترین دانشگاه‌های رشته مهندسی کامپیوتر در ایران کدامند؟

تمام دانشگاه‌های سراسری از نظر شرایط علمی در جایگاه مناسبی برای ارائه خدمات آموزشی مهندسی کامپیوتر در کشور ما قرار دارند. اما بااین‌حال دانشگاه تهران، صنعتی شریف، دانشگاه امیرکبیر و همچنین دانشگاه صنعتی اصفهان را می‌توان برترین دانشگاه‌های ایرانی در رتبه‌بندی این رشته در نظر گرفت.

درآمد رشته مهندسی کامپیوتر چقدر است؟

درآمد رشته مهندسی کامپیوتر به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد؛ اما به صورت متوسط می‌تواند درآمد بالا و قابل توجهی را برای فارغ‌التحصیلان این رشته هم در ایران و هم در جهان در نظر گرفت.
2
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x