سهمیه مناطق براساس سه سال آخر دوره تحصیل در کنکور سراسری تعیین می‌شود. با توجه به اینکه سهمیه مناطق به همه شرکت کنندگان کنکور سراسری تعلق می گیرد، در نتیجه آگاهی از آن بسیار مهم است. در این نوشتار همراه شما هستیم تا لیست شهرهایی که جزء مناطق یک، دو و سه هستند را بیان کنیم.
با گزینه دو همراه باشید.
چرا سهمیه مناطق در کنکور وجود دارد؟
سازمان سنجش به منظور برقراری عدالت آموزشی در سراسر کشور، تمامی متقاضیان را به دسته منطقه یک، منطقه دو و منطقه سه تقسیم کرده است. این تقسیم بندی به دلیل این است که در منطقه 1 نسبت به منطقه 2 ، امکانات رفاهی و آموزشی خوبی برقرار است؛ اما منطقه 2 و 3 به ترتیب از امکانات آموزشی و رفاهی کمتری برخوردار هستند. با توجه به اینکه تمامی افراد مشمول سهمیه مناطق هستند، لازم است که شرایط و ضوابط آن به دقت مطالعه شود تا با آگاهی از این سهمیه ها انتخاب رشته انجام شود.
تقسیم بندی شهرها به مناطق یک تا سه به منظور ایجاد شرایط مساوی برای تمام شرکت کنندگان در کنکور سراسری از لحاظ امکانات آموزشی و تحصیلی است. به صورت کلی سهمیه منطقه یک به استان های برخوردار از بالاترین امکانات، سهمیه منطقه دو به استان های با امکانات متوسط و سهمیه منطقه سه به استان های محروم تعلق می گیرد.
سهمیه مناطق در کنکور
داوطلبانی که سه سال آخر دوره دبیرستان خود را در شهرهای منطقه 1، 2 یا سه گذرانده اند، در کنکور سراسری دارای سهمیه هستند.
سازمان سنجش تمام داوطلبان کشور را براساس شهر یا روستایی که سه سال آخر دوره متوسطه خود را در آن اخذ کرده اند، به سه دسته منطقه یک، دو یا سه تقسیم می کند. افرادی که از امکانات رفاهی و آموزشی بهتری برخوردار هستند به ترتیب در منطقه یک و افرادی که از تسهیلات متوسط تری برخوردار بوده در منطقه 2 و افرادی که از امکانات آموزشی کافی برخودار نبوده اند، در منطقه 3 جای می گیرند.
تمامی اراضی ایران توسط وزارت کشور به چندین استان، شهر، روستا و دهستان تبدیل شده است. با توجه به اینکه امکانات آموزشی و رفاهی برای تمام این مناطق یکسان نیست، به همین دلیل سازمان سنجش جهت برقراری عدالت بین متقاضایان اقدام به دسته بندی این اراضی به سه دسته منطقه 1، 2 و سه کرده است. داوطلبین باید در هنگام ثبت نام، منطقه خود را مشخص کنند. در ادامه به معرفی اسامی شهرها در هر منطقه می پردازیم تا داوطلبان در هنگام انتخاب منطقه دچار اشتباه نشوند.
لیست مناطقی که جزء منطقه یک محسوب می شوند.
شهرها و مراکزی که بیشترین دسترسی به کلاس ها و اساتید برتر کنکور را دارند در این دسته قرار می گیرند. مناطقی که جزء منطقه یک به حساب می آیند در زیر لیست شده اند:
| اسامی شهرهای منطقه یک | |
|---|---|
| نام استان | نام شهرستان |
| تهران | کن، مرکزی، شمیرانات |
| اصفهان | اصفهان |
| آذربایجان شرقی | تبریز |
| خراسان رضوی | مشهد |
| فارس | شیراز |
لیست مناطقی که جزء منطقه دو محسوب می شوند.
متقاضیانی که از سطح آموزشی و رفاهی پایین تری نسبت به منطقه یک برخوردار هستند و کیفیت امکانات و خدمات آموزشی در حد متوسط است، در این دسته قرای می گیرند. مناطقی که جزء منطقه دو به حساب می آیند در زیر لیست شده اند:
| اسامی شهرهای منطقه دو | |
|---|---|
| نام استان | نام شهرستان |
| تهران | ورامین _ تهران _ اسلامشهر _ دماومند _ شهر ری _ شهریار |
| آذربایجان غربی | ارومیه _ بوکان _ خوی _ سلماس، مهاباد ،میاندواب، نقده، بناب _ جلفا _ مراغه _ مرند _ میانه |
| اردبیل | اردبیل _ خلخال |
| اصفهان | آران و بیدگل _ اردستان _ خمینی شهر _ خوانسار _ شاهین شهر _ میمه _ کاشان _ فلاورجان _ گلپایگان _ سنجان _ مبارکه _ نائین _ نجف آباد _ نطنز |
| البرز | کرج |
| بوشهر | بوشهر |
| چهارمحال و بختیاری | بروجن _ شهرکرد _ فارسان |
| خراسان جنوبی | بیرجند |
| خراسان رضوی | مشهد _ تربت حیدریه _ سبزوار _ قوچان _ کاشمر _ گناباد _ نیشابور |
| خراسان شمالی | بجنورد |
| خوزستان | اهواز _ بهبهان _ دزفول |
| سمنان | سمنان _ دامغان _ ابهر _ شاهرود _ گرمسار _ زنجان |
| سیستان و بلوچستان | زاهدان |
| فارس | داراب _ آباده _ استهباد – اقلید _ جهرم _ زرفان _ فسا _ فیروز آباد _ قیروکارزین _ کازرون _ لارستان _ لامرد _ مرودشت _ ممسنی _ نیریز |
| قزوین | قزوین |
| قم | قم |
| کردستان | سنندج _ سیروان |
| کرمان | کرمان _ سیرجان _ رفسنجان |
| کرمانشاه | کرمانشاه |
| گلستان | گرگان |
| گیلان | رشت _ تالش _ لاهیجان _ بندر انزلی _ رودسر _ لنگرود |
| لرستان | بروجرد _ خرم آباد |
| مازندران | آمل _ بابل _ بهشهر _ بابلسر _ تنکابن _ جویبار _ رامسر _ ساری _ فریدونکنار _ قائمشهر _ نور _ محمودآباد _ نوشهر |
| مرکزی | اراک _ محلات _ خمین _ دلیجان _ ساوه _ تفرش _ زرندیه_آشتیان |
| هرمزگان | بندرعباس |
| همدان | تویسرکان _ ملایر _ نهاوند _ بهار |
| یزد | اردکان _ تفت میبد – اشکذر |
لیست مناطقی که جزء منطقه سه محسوب می شوند.
متقاضیانی که در مناطق محروم زندگی می کنند و امکانات آموزشی آن ها نسبت به دو منطقه دیگر پایین تر است در این دسته قرار می گیرند. مناطقی که جزء منطقه سه به حساب می آیند در زیر لیست شده اند:
| اسامی شهرهای منطقه سه | |
|---|---|
| نام استان | نام شهرستان |
| آذربایجان شرقی | اهر، آذرشهر، اسکو، ایلخچی، بستان آباد، بنیس، ترکمانچای، خسرو شهر، خراجو، خاروانا، چاراویماق، عجب شیر، شربیان، شبستر، سراب، زنوز، هشترود، هریس، قره اغاج، کلیبر، گوگان، ممقان، ملکان، ورزقان |
| آذربایجان غربی | اشنویه، پیرانشهر، پلدشت، تازه شهر، چالدران، چهاربرج، خوی، سردشت، سیه چشمه، شاهین دژ، شوط، فیرورق، قره ضیا الدینی، ماکو |
| اردبیل | اصلاندوز، بیله سوار، پارس آباد، تازه انگوت، سرعین، کوثر، گرمی، گیوی، مشکین شهر، هیر، نیر، نمین |
| اصفهان | باغ بهادران، برزک، بیابانک، بوئین، بهارستان، پیربکران، تیران، تودشک، جرقویه، چادگان، حسن آباد، خوراسگان ،خور، داران، دولت آباد، دهاقان، دهق، زاینده رود، زواره، زرین شهر، سمیرم، میاندشت،کوهپایه، گز، وزوان، ورزنه، هرند، نوش اباد، مهردشت (علویجه)، قهدریجان، قمصر، فریدون شهر، فریدن، فولادشهر، کرون |
| ایلام | شیروان و چرداول، سرآبله، دره شهر، دهلران،بدره، ارکواز، ایوان، ایلام، آبدانان، چوار، موسیان، مهران |
| بوشهر | عسلویه، شبانکاره، دشتستان (برازجان)، دشتی (خورموج)، دیر، دیلم، جم، بردخون، بندر دیر، بندر گناوه، اهرم (تنگستان)، گناوه، کنگان |
| تهران | طالقان، صفادشت، شریف اباد، شهر قدس، ساوجبلاغ، رباط کریم، رودبار قصران، رودهن، حسن اباد، باقر شهر، اشتهارد، اسلام شهر، آبعلی، آبسرد، پردیس، پرند، پاکدشت، پیشوا، گرمدره، گلستان، کیلان، کهریزک، هشتگرد، نظر آباد، چهاردانگه، ماهدشت، ملارد، قرچک، فیروزکوه، طالقان |
| چهار محال و بختیاری | شلمزار، سامان، بلداجی، اردل گندمان، کیار، کوهرنگ_ لردگان،فرخ شهر |
| خوزستان | شادگان، شوشتر، شوش، سوسنگرد، رامشیر، رامهرمز، دشت آزادگان، دهدز، خرمشهر، ترکالکی، بستان، باغ ملک، بندر امام خمینی، بندر ماهشهر، اروند کنار، ایذه، اندیکا (قلعه خواجو)، اندیمشک، امیدیه، الوان، آغاجاری، آبادان، گتوند، هویزه، هندیجان، هفتکل، مسجدسلیمان، لالی، شادگان |
| فارس | فارس، صفاشهر، سعادت شهر سروستان، سرچهان، سپیدان، زرین دشت، زرقان، زاهدشهر، رستم، دشمن زیاری، خرامه، خرم بید، خاوران، خنج، بیضا، بیرم، بوانات، اشکنان استهبان ارسنجان، اوز، اباده طشک، پاسارگاد، گله دار، کوار، نیریز، نودان، مهرفارس، مهر، لارستان، لار، قائمیه، قیر کارزین، فراش بند، فیروز آباد |
| قزوین | طارم، شال، دانسفهان، تاکستان، بوئین زهرا، البرز الوند ابیک، اوج |
| قم | سلفچگان، دستجرد، کهک، جعفریه |
| کردستان | سروآباد، سقز دیواندره دهگلان، حسن اباد یاسوکند (کرانی)، بانه، بیجار، ارزوئیه، کامیاران، مریوان، قروه |
| کرمان | عنبرآباد، شهربابک، شهداد، زنگی اباد، رابر، راین، راور، ریگان، رودبار جنوب، جیرفت، بردسیر، باغین، بافت، بم، انار، پاریز، گلباف، کشکوییه، کوهبنان، کهنوج، نرماشیر، نگار، نگار، قلعه گنج، فهرج |
| کرمانشاه | صحنه، سرپل ذهاب، سنقر، روانسر، دالاهو، جوانرود، ثلاث باباجانی، تازه اباد، اسلام آباد غرب، پاوه، گیلانغرب، کرند غرب، کنگاور، هرسین، قصرشیرین |
| کهکیلویه و بویر احمد | سی سخت، دوگنبدان، دهدشت، دنا، باشت، بویر احمد(یاسوج)، بهمئی، گچساران، چرام، مارگون، لیکک، لنده |
| گلستان | علی آباد، رامیان، بندرگز، بندر ترکمن، آزادشهر، آق قلا، گالیکش، گنبدکاووس، گمیشان، کردکوی، کلاله، مراوه تپه،مینودشت |
| گیلان | صومعه سرا، شفت، سیاهکل، سنگر، رضوانشهر، رستم آباد، رودبار، خشکبیجار، تالش، اسالم، املش، آستارا، آستانه اشرفیه، کلاچای، هشت پر، ماسال، منجیل، لوشان، فومن |
| لرستان | سلسله_ رومشکان،دورود، دلفان (نورآباد) ازنا الشتر، الیگودرز، پلدختر، کوهدشت |
| مازندران | عباس آباد، سوادکوه، زیراب، رامسر، رینه، بهنمیر، بند پی غربی، گلوگاه، کله بست، چالوس، نکا، چمستان، فریدونکنار |
| مرکزی | غرق اباد (نوبران)، شازند، سربند، خنداب، آشتیان، کمیجان، میلاجرد، مهاجران، قورچی باشی (چهار چشمه)، فرمهین |
| هرمزگان | سعادت آباد، سیریک، دهبارز (رودان)، حاجی آباد، جاسک، بندر خمیر، بندر لنگه، ابوموسی_ پارسیان، میناب، قشم، فین، سعادت آباد |
| یزد | طبس، زارچ، خاتم، بهاباد، ابرکوه، هرات، مروست_ مهری |
نکات مورد توجه در مورد سهمیه مناطق
در زیر نکات مهمی در مورد سهمیه مناطق در کنکور سراسری ارائه شده است:
- داوطلبان به خاطر داشته باشند که در صورتی که سه سال آخر تحصیل خود را به طور متوالی در یک منطقه نگذرانده باشند، سهمیه ی بخش مرفه تر لحاظ می گردد.
- داوطلبانی که دو سال آخر تحصیل خود را در خارج از کشور گذرانده باشند، نیز از سهمیه ی منطقه سه برخوردار خواهند شد.
- تمامی داوطلبان معلول از جمله نابینا، کم بینا، ناشنوا، کم شنوا، معلول جسمی حرکتی و … مشمول استفاده از سهمیه منطقه سه هستند.
- فارغ التحصيلان دوره كاردانی (فوق ديپلم) پيوسته، بر اساس بخش محل اخذ مدرک تحصيلی سه سال آخر دوره دبيرستان و يا هنرستان (سال اول، دوم و سوم دبیرستان و یا هنرستان) جزو یکی از سهمیه های مناطق 1، 2 یا 3 محسوب می شوند.
توجه داشته باشید که داوطلبین هر منطقه صرفا با داوطلبین همان منطقه رقابت می کنند نه با سایر مناطق. یعنی داوطلب منطقه 1 به هیچ وجه به داوطلب منطقه 3 رقابت نخواهد کرد.
تاثیر سهمیه مناطق برای رشته های کشوری
برای رشته هایی که در کل کشور فقط در برخی از دانشگاه ها ارائه می شود، تقسیم بندی به شرح زیر است:
- 25 درصد از ظرفیت رشته به جانبازان 25 درصد و بالاتر و همسر و فرزندان آن ها
- 5 درصد برای فرزندان و همسران جانبازان کمتر از 25 درصد و فرزندان و همسران رزمندگان با حداقل 6 ماه مدت حضور داوطلبانه در جبهه
- ظرفیت باقی مانده میان داوطلبین دسته مناطق و خانواده شهدا به نسبت تعداد شرکت کنندگان هر دسته تقسیم بر تعداد کل شرکت کنندگان تقسیم می شود.
برای مثال اگر ظرفیت پذیرش یک رشته را 120 نفر در نظر بگیریم. ابتدا 30 درصد ظرفیت به ایثارگران تعلق می گیرد. یعنی از ظرفیت 36 نفر به ایثارگران تعلق می گیرد. سپس طبق آیین نامه ثبت نام کنکور سراسری، حدود 70 درصد ظرفیت هر رشته محل به داوطلبین سهمیه مناطق اختصاص دارد. نحوه تاثیر سهمیه مناطق در کنکور بدین گونه است که ابتدا ظرفیت اختصاص یافته به سهمیه مناطق به نسبت شرکت کنندگان هر کدام از سهمیه های مناطق 1، 2 و 3 تقسیم می شود. یعنی اگر تعداد داوطلبین منطقه یک 25 درصد، تعداد داوطلبین منطقه دو 30 درصد و تعداد داوطلبین منطقه سه 40 درصد و خانواده شهدا 5 درصد باشد. به ترتیب ظرفیت 21 نفر، 25 نفر، 34 نفر و 4 نفر به هر یک از سهمیه ها اختصاص می یابد.
تاثیر سهمیه مناطق برای رشته های بومی
رشته های بومی به سه دسته استانی، ناحیه ای و قطبی تقسیم می شود.
- ابتدا 30 درصد سهمیه ایثارگان بین داوطلبین این سهمیه تقسیم می شود.
- 20 درصد ظرفیت باقی مانده به متقاضیان آزاد(داوطلبین غیر بومی) براساس سهمیه منطقه یک، دو و سه و خانواده شهدا تقسیم می شود.
- 80 درصد به نسبت تعداد شرکت کنندگان هر یک از سهمیه های مناطق یک، دو و سه و خانواده شهدا در بوم مربوطه (قطب، ناحیه یا استان) به تعداد کل شرکت کنندگان آن بوم در هر گروه آزمایشی تقسیم می شود.
البته توجه داشته باشید که در رشته های پرمتقاضی، نسبت ظرفیت آزاد به 40 درصد افزایش پیدا کرده و 60 درصد از پذیرفته شدگان از افراد بومی هستند.
کدام سهمیه مناطق بهتر است؟
همان طور که می دانید، سهمیه مناطق یکی از مهمترین سهمیه هایی است که در کنکور سراسری وجود دارد. با توجه به اینکه ظرفیت و سهولت رقابت در کدام یک از مناطق بیشتر است، روی احتمالی قبولی داوطلبین تاثیر گذار است.
- مناطق 1 با وجود امکانات آموزشی، تعداد شرکت کننده کمی داشته اما رقابت زیادی بین این داوطلبین برقرار است و ظرفیت پذیرش این مناطق کمتر است.
- مناطق 2 از امکانات آموزشی متوسط برخوردار بوده و تعداد شرکت کننده زیادی داشته و رقابتی زیادی بین داوطلبین برقرار است و ظرفیت پذیرش این مناطق نیز بالا است.
- مناطق 3 از امکانات آموزشی کمتری برخوردار بوده و تعداد شرک کننده بالایی داشته و سطح رقابت بین داوطلبین کمتر است و ظرفیت پذیرش این مناطق نیز بالا است.
البته توجه داشته باشید که در رشته های پرمتقاضی، نسبت ظرفیت آزاد به 40 درصد افزایش پیدا کرده و 60 درصد از پذیرفته شدگان از افراد بومی هستند.
با توجه به اینکه مناطق 1 از امکانات آموزشی بالاتری برخوردار است؛ اما به همان نسبت رقابت بین داوطلبین نیز بیشتر است و ظرفیت پذیرش کمتر است. اما در مناطق 3 امکانات آموزشی کمتر است به همین دلیل رقابت نیز کمتر اما تعداد شرکت کنندگان بالا است و ظرفیت پذیرش زیادی نیز دارند.
پرسش و پاسخ
منطقه مورد اثر در کنکور سراسری برای این دسته از دانش آموزان منطقه مرفه تر خواهد بود.
از آنجایی که میزان دسترسی به امکانات آموزشی در سراسر کشور یکسان نیست، سهمیه مناطق برای ایجاد عدالت آموزشی اعمال شده است.
سهمیه فرد با توجه به مکان تحصیل سه سال آخر دوره متوسطه به وی اختصاص می یابد.
فولادشهر منطقه چنده
چون مدرسه ی ما گفته منطقه 2 هستیم
سلام. چرا تعداد شهرها و جمعیت منطقه 1 خیلی کمتر از منطقه 2 است؟در استفاده از نرم افزارهای تعیین تراز و رتبه، با درصدهای یکسان، تراز برای داوطلب منطقه 2 کمتر از داوطلب منطقه 1 محاسبه میشه که منصفانه نیست. امیدوارم پیگیری بشه تا حق جوانان منطقه 2 پایمال نشه. متشکرم