داشتن بهترین روش درس خواندن کنکور و تکنیک‌های مطالعاتی کنکور سبب می‌شود تا داوطلب با سختی کمتری در این آزمون پررقابت، رتبه موردنظر را حاصل کند، شما در مقاله اول با تکنیک پومودورو، تکنیک فاینمن، تکنیک جعبه لاینر، تکنیک تکرار فاصله‌ای و… آشنا شدید، هر یک از این‌ها بهترین روش مطالعه کنکور هستند که شانس موفقیت را دوچندان می‌کنند. به دلیل اینکه چندین تکنیک دیگر نیز برای مطالعه مؤثر دروس کنکوری وجود دارد، ازاین‌رو این مقاله را نیز به معرفی بهترین روش درس خواندن کنکور اختصاص داده‌ایم.
با گزینه دو همراه باشید.
بهترین روش مطالعه کنکور
بهترین روش مطالعه کنکور، روشی است که شما را به عمق مفاهیم برساند و آنها را در حافظه بلندمدت شما ذخیره نماید. در ادامه تکنیک‌های مطالعاتی کنکور ارائه شده است:
- 1. روش SQ3R
- 2. روش PQ4R
- 3. روش فراخوانی فعال
- 4. روش تار کردن
- 5. روش تلاقی
این مقاله سه‌قسمتی است. سایر تکنیک‌های روش مطالعه کنکور را می‌توانید در مقالات زیر دنبال کنید:
روش SQ3R بهترین روش درس خواندن کنکور
روش SQ3R چیست؟
روش SQ3R یک تکنیک مطالعه است که می‌تواند به شما کمک کند تا به طور مؤثر اطلاعات کتاب‌های درسی و سایر مطالب نوشتاری را بخوانید و حفظ کنید.
با درگیرشدن بیشتر در متن، قبل از شروع مطالعه، در طول مطالعه و بعد از فرایند خواندن، انتظار می‌رود درک مطلب نیز بیشتر شود.
روش SQ3R که توسط روان‌شناس فرانسیس پی رابینسون در دهه 1940 توسعه یافت، مخفف عبارت: Survey، Question، Read، Recite و Review است.
نحوه مطالعه با روش SQ3R
بهترین روش درس خواندن با SQ3R : survey, question, read, recite, and review
- مرور سریع:
- مطالبی را که می‌خواهید بخوانید با اسکن عناوین، زیرعنوان‌ها و سایر ویژگی‌های مهم مرور کنید. ایده این است که ساختار مطالب را درک کنید و ذهن خود را برای آنچه می‌خواهید بخوانید، آماده کنید.
- سؤال:
- سؤالات را بر اساس مطالبی که قرار است بخوانید، فرموله کنید و توجه خود را روی مهم‌ترین نکات متمرکز کنید.
- بخوانید:
- در مرحله بعد، مطمئن شوید که مطالب را به طور فعال و با دقت مطالعه می‌کنید. در حین مطالعه، باید سعی کنید به سوالات مرحله قبل پاسخ دهید و اطلاعات کلیدی را یادداشت کنید.
- بیان کردن:
- اطلاعاتی را که خواندید به خاطر بیاورید و آن را با کلمات خود بیان کنید. این مرحله می‌تواند به شما کمک کند، درک خود را تقویت کنید.
- مرور:
- در نهایت، مجدد مطلب را مرور کنید و درک خود را نسبت به موضوع افزایش دهید. این مرحله می‌تواند به شما کمک کند تا مباحثی را که هنوز درک نکرده اید، را شناسایی کرده و آن را مجدداً مطالعه کنید
چرا روش SQ3R به شما در مطالعه کمک می‌کند؟
روش SQ3R می‌تواند با ترویج خواندن فعال و تعامل با مطالب، به بهبود مهارت‌های مطالعه شما کمک کند. با پرسیدن سؤالات، خلاصه‌کردن نکات کلیدی و بررسی میزان درک خود از مطلب، احتمال بیشتری دارد که اطلاعات را حفظ کرده و در آینده از آنها استفاده کنید.
SQ3R روشی است که مهارت‌های مطالعاتی را بهبود می‌بخشد. با فرمول‌بندی سؤالات و خلاصه‌کردن نکات کلیدی، شما با مطالب در سطح عمیق‌تری درگیر می‌شوید.
روش PQ4R
روش PQ4R چیست؟
روش PQ4R یکی از تکنیک‌هایی است که برای کمک به دانش‌آموزان در حفظ مطالب مورداستفاده قرار می‌گیرد و توسط E. L. Thomas و H. A. Robinson در دهه 1970 توسعه یافت. این شبیه به روش SQ3R است، اما با یک مرحله اضافی، به نام بازتاب یا Reflect.
روش PQ4R شامل موارد زیر است:
- Preview – پیش خوانی یا مرور سریع
- Question – پرسش
- Read- خواندن
- Reflect – بازتاب
- Recite – بیان‌کردن
- Review – مرورکردن
نحوه مطالعه با روش PQ4R
- پیش خوانی:
به‌سرعت مطالب را اسکن کنید تا به ساختار کلی و سازماندهی آن پی ببرید. این مرحله می‌تواند به شما در تعیین اهداف و ایجاد یک چارچوب ذهنی برای اطلاعاتی که قرار است،
درک کنید، کمک کند.
- سوال:
بر اساس مطالب کتاب‌درسی، سؤال ایجاد کنید. این مرحله می‌تواند به شما کمک کند توجه خود را بر روی مهم‌ترین نکات متمرکز کنید و به روشی معنادارتر با مطالب درگیر شوید.
3.خواندن:
در خواندن مطالب بدون حواس‌پرتی شرکت کنید. در حین مطالعه، باید یادداشت‌برداری کنید و سعی کنید به سؤالاتی که فرموله کرده‌اید پاسخ دهید.
- انعکاس:
توقف کنید، و برای تأمل در مطالب از مطالعه فاصله بگیرید. از خود سؤالاتی در مورد مطالب بپرسید، مانند “چرا این مهم است؟”، و “چگونه این موضوع به موضوعاتی که من قبلاً می‌دانم، مرتبط است؟”.
- بیان کردن:
محتوایی را که مطالعه کرده‌اید را بیان کنید، تا ببینید چقدر می‌توانید آن را به‌خاطر بسپارید و چقدر خوب می‌توانید آنها را توضیح دهید.
- مرور:
مطالب را مرور کنید و میزان درک خود را از آنها بسنجید. این مرحله می‌تواند به شما کمک کند مطالبی را که هنوز برای شما نامفهوم و مبهم است، را شناسایی کنید.
چرا روش PQ4R به شما در مطالعه کمک می‌کند؟
تحقیقات نشان داده است که اجرای روش PQ4R نقش مهمی در بهبود درک مطلب دانش‌آموزان دارد.
روش PQ4R فراگیران را در یک رویکرد فعال و سیستماتیک به خواندن و یادگیری درگیر می‌کند. زیرا:
- 1. تشویق می‌شوید که فعالانه درگیر شوید.
- 2. سؤال بپرسید و در مورد درک خود تأمل کنید.
- 3. این رویکرد می‌تواند به فراگیران کمک کند تا اطلاعات را بهتر درک کرده و حفظ کنند.
افزودن مرحله «انعکاس» یک راه مفید برای استراحت و یک‌قدم به عقب برای دیدن تجزیه بهتر و دادن زمان استراحت است.
فراخوان فعال / تمرین بازیابی بهترین روش درس خواندن کنکور
فراخوان فعال چیست؟
یادآوری فعال (همچنین به‌عنوان تمرین بازیابی، تست تمرین، یا اثر آزمایشی نیز شناخته می‌شود) یک روش مطالعه است که شامل فراخوانی فعال اطلاعات از حافظه به‌عنوان راهی برای تقویت یادگیری، به جای خواندن صرف مطالب است.
تأثیر فراخوانی و تمرین بازیابی مطالب در درک مطلب، در مطالعات متعددی که از اواخر دهه 1800 شروع شده اند، ذکر شده است، و نتایج جدیدتر آن در سال 2011 ارائه شده است که شواهدی را ارائه می‌دهد که دانش آموزان می‌توانند با استفاده از این تکنیک‌ها به نمره کامل دست پیدا کنند.
تمرین بازیابی یا فراخوانی مطالب، یکی از بهترین تکنیک‌های مطالعه است و باید به‌عنوان ابزاری برای استفاده با روش‌های دیگر مانند جعبه لایتنر در نظر گرفته شود.
نحوه مطالعه با یادآوری فعال
- 1. شروع به مطالعه: با مطالعه عمیق یک موضوع یا مفهوم شروع کنید.
- 2. زمان خود را سازماندهی کنید: زمانی را به یادآوری آموخته‌های خود اختصاص دهید.
- 3. سعی کنید مطلب را به خاطر بسپارید: این می‌تواند شامل نوشتن آنچه به یاد می‌آورید، توضیح شفاهی مطالب برای شخص دیگری یا حتی فکر کردن به اطلاعات باشد. این کار را بدون مراجعه به یادداشت‌ها یا کتاب درسی خود انجام دهید.
- 4. از یادآوری فعال با سایر روش‌های مطالعه استفاده کنید: از تمرین بازیابی با سایر تکنیک‌های مطالعه مانند سیستم لایتنر برای بهترین نتایج استفاده کنید.
چرا تمرین بازیابی و فراخوانی مطالب به شما در مطالعه کمک می‌کند؟
مطالعات نشان می‌دهد که تمرین فراخوانی مطالب، می‌تواند به طور قابل توجهی در حفظ طولانی‌مدت اطلاعات کمک کند، حتی بیشتر از سایر تکنیک‌های مطالعه مانند بازخوانی و خلاصه‌کردن.
عمل به‌خاطرآوردن اطلاعات از حافظه، مسیرهای عصبی را در مغز تقویت می‌کند و بازیابی آن اطلاعات را در آینده آسان‌تر می‌کند.
وقتی سعی می‌کنید اطلاعات را به‌خاطر بیاورید، به‌احتمال زیاد متوجه چیزهایی می‌شوید که به طور کامل نمی‌دانید یا نمی‌فهمید. این تکنیک برای دانستن اینکه چه چیزی را در آینده باید مطالعه کنید، مفید است.
ابزارهای مفید مطالعه برای تکنیک فراخوانی اطلاعات
Quizlet: این یک راه عالی برای آزمایش دانش شما با ایجاد سؤالات از مطالبی است که شما مطالعه کرده‌اید. خودآزمایی بخش کلیدی تمرین بازیابی است.
تکنیک تار کردن - Blurting
روش Blurting چیست؟
روش blurting نمونه‌ای از استفاده از یادآوری فعال در عمل است. این تکنیک مطالعه شامل نوشتن تمام افکار خود در مورد یک موضوع بدون نگرانی در مورد سازماندهی آنها است.
این اصطلاح نسبتاً جدید به لطف یوتیوبر در “Study Sphere” معروف به Unjaded Jade محبوبیت پیدا کرده است.
نحوه مطالعه با روش blurting
این روش شامل تنظیم یک تایمر برای مدت‌زمان معینی، معمولاً حدود 10 تا 15 دقیقه، و نوشتن هر چیزی که در مورد موضوعی که مطالعه می‌کنید، است. در این تکنک باید هر چیزی را که به ذهنتان می‌رسد را یادداشت کنید.
شما می‌توانید از این روش برای طوفان فکری ایده‌ها، نوشتن طرح کلی یا فقط آوردن افکار خودروی کاغذ استفاده کنید. ایده این است که به طور مداوم بنویسید، بدون اینکه برای ویرایش یا سازماندهی افکار خود توقف کنید.
- 1. با انتخاب موضوع خود شروع کنید.
- 2. تایمر را برای 10-15 دقیقه تنظیم کنید.
- 3. شروع به نوشتن کنید: شروع کنید به نوشتن هر چیزی که در مورد موضوع به ذهنتان می‌رسد، بدون نگرانی درباره سازماندهی مطالب، فقط بنویسید.
- 4. استراحت کنید: وقتی تایمر خاموش شد، استراحت کنید و به نوشته خود مراجعه کنید. سپس می‌توانید مطالبی را که نوشته اید را بخوانید و شروع به سازماندهی افکار خود در یک طرح کلی نمائید.
چرا روش بلورت کمک می‌کند؟
مزایای روش مات کردن تا حدی ناشی از تمرین “یادآوری فعال” است که پاراگراف‌های بالاتر ذکر شد. این تکنیک روشی عملی و سریع برای آزمایش این موضوع است که چقدر از موضوعی را به‌خاطر می‌آورید.
روش تار کردن همچنین به شما کمک می‌کند با نادیده‌گرفتن منتقد درونی خود و به‌سادگی با نه درونی خود، غلبه کنید. این تکنیک به‌ویژه در صورتی مفید است که برای نوشتن یک موضوع دچار چالش شده‌اید، یا زمانی که فکر می‌کنید مباحث برای شما پیچیده شده است، فقط شروع به نوشتن کنید!
ابزارهای مفید مطالعه برای تکنیک لایتنر
درهم آمیختن – Interleaving
تلاقی چیست؟
Interleaving یک تکنیک مطالعه است که شامل مخلوط‌کردن انواع مختلف مسائل یا موضوعات در طول زمان درس خواندن، به جای تمرین یک نوع مسئله یا موضوع در یک‌زمان است.
این تکنیک بر این ایده استوار است که تغییر مطالب و موضوعات مطالعه باعث می‌شود مغز به‌راحتی بین انواع مختلف اطلاعات تمایز قائل شود.
مفهوم interleaving برای چندین دهه وجود داشته است و اولین‌بار در زمینه یادگیری حرکتی مطرح شد. اخیراً، محققان دریافته‌اند که interleaving می‌تواند در محیط‌های آکادمیک، به‌ویژه در ریاضیات و علوم مؤثر باشد.
چگونه با interleaving مطالعه کنیم؟
- موضوعات خود را انتخاب کنید:
با انتخاب دو یا چند موضوع مرتبط یا انواع مشکلاتی که می‌خواهید، برای آنها تمرین کنید، شروع کنید. به‌عنوان‌مثال، اگر در حال مطالعه حساب دیفرانسیل و انتگرال هستید، ممکن است تصمیم بگیرید که مسائل مربوط به انتگرال و مشتق را نیز تمرین کنید.
- بین موضوعات خود جابه‌جا شوید:
در طول جلسه تمرین خود بین انواع مختلف مسائل جابه‌جا شوید. برای مثال، به جای تمرین همه مسائل انتگرال یا مشتق، آنها را به طور تصادفی با هم مخلوط می‌کنید.
- در هر موضوعی عجله نکنید:
به خودتان زمان کافی بدهید تا بین انواع مختلف مباحث جابه‌جا شوید. این می‌تواند در ابتدا چالش برانگیز باشد، اما با تمرین، مغز شما در تشخیص انواع مختلف اطلاعات و جابه‌جایی بین آنها ماهرتر می‌شود.
چرا interleaving به شما در مطالعه کمک می‌کند؟
- 1. Interleaving با کسب سریع‌تر مهارت‌های جدید و همچنین توسعه دانش موجود همراه است.
- 2. این تکنیک به بهبود یادگیری و حفظ مطالب کمک می‌کند و مغز را برای تشخیص انواع مختلف اطلاعات، تشخیص شباهت‌ها و تفاوت‌های بین موضوعات و به‌کاربردن آنها در موقعیت‌های جدید آسان‌تر می‌کند.
- 3. این تکنیک همچنین می‌تواند به شما کمک کند که از “توهم تسلط” اجتناب کنید. این توهم زمانی ایجاد می‌شود که احساس می‌کنید پس از تمرین مکرر، یک مفهوم را درک کرده‌اید، اما قادر به به‌کارگیری آن در تمرین یا سؤالات جدید نیستید.
- 4. با تلاقی انواع مختلف مسائل، شما مجبور شده که عمیق‌تر در مورد مطالب فکر کرده و آن را به روش‌های مختلف به کار گرفته تا به درک کامل‌تری از موضوعات برسید.
پرسش و پاسخ
برخی از روش‌های درس خواندن کنکور شامل: روش SQ3R – روش PQ4R – روش فراخوانی فعال – روش تار کردن – روش تلاقی است. در مورد هر کدام به صورت کامل در مقاله توضیح داده شده است.
برای موفق شدن در کنکور باید تکنیک‌های مطالعاتی را بدانید، در این مقاله تکنیک‌های مطالعاتی مهمی که سبب کسب نمرات برتر در امتحان نهایی و در کنکور می‌شود را ذکر کرده‌ایم.
انواع تکنیک‌های مطالعه مؤثر موجود است، مانند تکنیک پومودورو، سیستم لایتنر، تکرار فاصله‌دار، و تکنیک فاینمن و… هر روش مزایای منحصربه‌فرد خود را دارد و می‌تواند به شما در بهبود عملکرد تحصیلی روش‌های مختلف کمک کند.
