تاریخ ادبیات قرن 10 و 11 (درس هفتم علوم و فنون ادبی یازدهم)

حکومت صفوی پس ازکشاکش‌های به وجود آمده در ایران روی کار آمد و مذهب شیعه را ترویج کرد و به شعر ستایشی و درباری و عاشقانه‌های زمینی بی‌توجه بود. از این رو شاعران سروده‌های خود را بیشتر بامضامین پند و اندرز، توصیف وبیان امور طبیعی و همچنین تبدیل موضوعات و تمثیلات کهن به مضامین تازه و به زبان جدید همراه کردند. وابسته نبودن شعر به دربار و از بین رفتن طبقه مدیحه سرایان درباری باعث شد که طبقات و گروه‌های بیشتری مدعی شعر و شاعری شوند. از سوی دیگر بها ندادن به شعر ستایشی درایران، موجب شد که شاعران مدیحه‌سرا برای امرار معاش یا ثروت اندوزی راهی دیار هند شوند؛ زیرا آنجا به رسم دربارهای قدیم ایران هنوز بازار قصیده و مدح رواج داشت.

کلیم کاشانی از شاعران معروف قرن یازدهم است که با به کار بردن مضمون های ابداعی فراوان “خلاق المعانی ثانی” لقب گرفت. صائب تبریزی معروفترین شاعر سبک هندی و از پرکارترین شاعران فارسی زبان است. او در غزلسرایی مشهور می‌باشد و برخی از تک بیت‌های غزلش شاهکارهایی ازذوق و اندیشه‌اند. صائب را خداوندگار مضامین تازه شعری دانسته‌اند. بیدل دهلوی نیز از شاعران بزرگ قرن یازدهم است که به سبب سرودن غزل‌های خیال انگیز وبه کار بردن مضمون‌های بدیع و گاه دور از ذهن می‌شناسیم.