معرفی رشته فلسفه
رشته فلسفه یکی از رشته‌های زیر مجموعه علوم انسانی است. برای ورود به این رشته حتماً باید نکات و شرایط مهمی را در نظر گرفته و خود را آماده رقابت در دانشگاه های کشور نمایید. به دلیل ظرفیت پذیرش محدود این رقابت می تواند تا حدی چالش برانگیز باشد. با توجه به اهمیت این رشته در این نوشتار با شما همراه هستیم تا به بررسی تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، بازار کار، گرایش ها، کاربرد، و شرایط ادامه تحصیل در رشته فلسفه در ایران و جهان بپردازیم.
معرفت شناسی و آگاهی های انسان از خود و ذات انسانی علم فلسفه را می سازند. رشته فلسفه نیاز به ذهنی خلاق و آماده برای به چالش کشیدن موضوعات مختلف پیرامون زندگی دارد. داشتن جسمی سالم و روحیه‌ای شاداب می تواند موفقیت شما را در این رشته تحصیلی تضمین نماید.
تاریخچه رشته فلسفه
نمی توان درباره تاریخچه رشته فلسفه صحبت کرد و حرفی از فیلسوفان یونان باستان نزد. به طور حتم تاریخ فلسفه در زندگی بشر به فیلسوفان یونان باستان و خدمات آن ها گره خورده است. البته در گذشته فیلسوفان و پزشکان و ریاضیدانان تعریف یکسانی میان افراد جامعه داشتند و به همین دلیل تاریخچه فلسفه می‌تواند تاریخچه سایر رشته ها و علوم انسانی نیز باشد. فیلسوفان یونانی از حدود ۴۳۰ سال قبل از میلاد مسیح ایدئولوژی ها و نظریات متفاوتی نسبت به اندیشه آن زمان افراد جامعه ارائه دادند که در نوع خود می تواند یک حرکت چالش برانگیز باشد. افلاطون در حدود ۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بر باوری پایبند بود که بر اساس آن بشریت با دانش فطری همه چیز متولد شده و امکان یادگیری تمام مسائل را دارا است.
در میان مردم آن زمان که چنین استدلال هایی را قبول نداشته و بسیاری از افراد جامعه به نوعی مردمانی پست به حساب می آمدند، ارائه چنین دیدگاهی نیاز به شجاعت بسیار زیادی داشت که تنها یک فیلسوف توانایی آن را دارد. حدود چند دهه بعد ارسطو دیگر فیلسوف یونانی دست به مخالفت های گسترده با نظریات افلاطون زد و همین چالش را می توان هسته تولد رشته فلسفه در نظر گرفت. ارسطو بیشتر به علم و تقدم بود تا درک فلسفه و به همین دلیل لقب پدر علم معروف شد و افلاطون لقب پدر فلسفه را به خود گرفت.
سقراط دیگر فیلسوف یونانی بود که مسیر تازه‌ای برای رشته فلسفه رقم زد. نظریات و ایده‌های سقراط را می توان یک انقلاب در رشته فلسفه در نظر گرفت. همراه با سقراط بود که فلسفه بیشتر از اینکه برون‌نگر باشد به معنای درون‌نگری تغییر پیدا کرد.
فلسفه در سایر حکومت های باستان از جمله رومیان و مصریان نیز دنبال شد. البته نمی‌توان کتمان کرد که تمام نظریات و تاریخچه فلسفه بعد از ارسطو و افلاطون و البته بطلمیوس به نظریات و دانسته های این دانشمندان و فیلسوفان مربوط می شود. در واقع تمام فیلسوفان بعد از این تاریخ به نوعی در جهت گسترش نظریات فلسفه برآمدند.
برای آمادگی بیشتر در کنکور می توانید در آزمون های استاندارد گزینه دو شرکت کنید : آزمون های آزمایشی گزینه دو
تعریف تخصصی رشته فلسفه
رشته فلسفه در یک تعریف تخصصی رشته ای برای ارتباط میان علوم ریاضی، علوم انسانی از جمله سیاست و معرفت شناختی و علوم تجربی است. هر چند فلسفه با علوم حاصل از شواهد چندان میانه خوبی ندارد و بیشتر به تئوری گرایش دارد، اما با این حال می توان آن را یکی از پایه های به وجود آمدن برخی از علوم تجربی نیز دانست. برای موفقیت در رشته فلسفه نیاز به پایه ریاضی بسیار قدرتمندی دارید تا بتوانید تحلیل های درست و منطقی از مسائل مختلف پیرامون زندگی بشر داشته باشید. این رشته به قدری گسترده است که گرایش های بسیار مختلفی برای آن تعریف شده و هر یک از این گرایش ها دانش خاصی را به دانشجویان می آموزد. خودباوری و آرامش درونی از جمله ملزومات اصلی موفقیت در مجموعه کارشناسی رشته فلسفه هستند و دانشجویان می بایست با علاقه به دنبال انتخاب رشته باشند. تجربه نشان داده که ورود به رشته فلسفه بدون داشتن علاقه نتیجه نهایی مناسبی را به دنبال نخواهد داشت.
رشته فلسفه در یک نگاه
رشته فلسفه به عنوان یک رشته دانشگاهی در ایران سابقه خیلی طولانی نداشته و در همین سه دهه گذشته وارد دانشگاه های کشور شده است. در حال حاضر تعداد دانشگاه های دولتی که هر سال در دفترچه کنکور سراسری اعلام ظرفیت پذیرش در رشته فلسفه می نمایند به ۱۰ دانشگاه نمی رسد. این رشته در مقطع کارشناسی پیوسته در دانشگاه های دولتی ایران در طول چهار سال تحصیلی و یا هشت نیمسال تحصیلی ارائه می‌شود و دانشجویان می‌بایست در طول این ۸ نیمسال جمعاً ۱۳۴ واحد درسی را پشت سر بگذرانند.
رشته فلسفه در میان داوطلبان کنکور سراسری محبوبیت خیلی زیادی نداشته و رقابت برای ورود به دانشگاه های کشور در این رشته نسبت به سایر رشته ها کمتر است. امکان ادامه تحصیل در رشته فلسفه در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا برای علاقه‌مندان در دانشگاه های ایران وجود دارد. درباره بازار کار رشته فلسفه همه چیز بستگی به خود افراد خواهد داشت. بازار کار خیلی ایده‌آلی را نمی توان برای رشته فلسفه متصور بود اما با این حال در صورت استخدام در جایگاه های شغلی عالی رتبه امکان رسیدن به درآمدهای قابل توجه و داشتن یک شغل موجه برای دانش آموختگان این رشته وجود خواهد داشت.
رشته فلسفه در ایران
رشته فلسفه در ایران نیز سابقه بسیار طولانی دارد. فلسفه در ایران باستان از نسلی به نسل دیگر و حکومتی به حکومت دیگر با تغییراتی همراه شده و همیشه جزء جدایی‌ناپذیر زندگی ما ایرانی‌ها بوده است. اندیشه های زرتشتی در مکتب زرتشت و اندیشه های هندوآریایی قبل از آن نشان از نفوذ کامل علم فلسفه در میان دانشمندان ایرانی دارد. فعالیت ها و نظریه های ابن سینا را می توان یکی از بزرگترین دستاوردهای دانشمندان و فیلسوفان ایرانی در زمینه فلسفه در نظر گرفت. هرچند ابن سینا در میانه ما ایرانی ها بیشتر به یک پزشک و دانشمند معروف است اما ابن سینا نظریات بسیار ارزنده‌ای درباره متافیزیک خدا و حقیقت جهان هستی دارد.
رشته فلسفه به عنوان یک رشته دانشگاهی در ایران سابقه چندان طولانی ندارد و برای اولین بار در سال ۱۳۷۴ گروه فلسفه علم در دانشگاه صنعتی شریف به پذیرش دانشجو در این رشته اقدام کرد. بعد از این سال بود که در سایر دانشگاه ها و همچنین موسسات آزاد آموزشی مجموعه کارشناسی رشته فلسفه شکل گرفت و در حال حاضر نیز در برخی از دانشگاه های دولتی و بسیاری از دانشگاه های آزاد ارائه می شود.
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
پذیرش در رشته فلسفه
پذیرش در رشته فلسفه از دو جنبه مختلف قابل بررسی است. در وهله اول بایستی به این نکته اشاره داشته باشیم که این رشته از جمله رشته های پرطرفدار و محبوب محسوب نمی شود و داوطلبان زیادی برای ورود به این رشته اقدام نمی کنند. این امر می تواند فشار رقابت برای پذیرش در رشته فلسفه در دانشگاه های کشور را کاهش دهد. اما از طرف دیگر تعداد دانشگاه های بسیار کمی شرایط پذیرش در فلسفه را برای علاقه‌مندان به این رشته فراهم کردند و همین امر باعث شده تا با وجود تعداد داوطلبین کمتر باز هم شاهد رقابت قابل توجه برای ورود به دانشگاه های برتر رشته فلسفه در کشور باشیم.
برای پذیرش در رشته فلسفه بایستی از طریق کنکور سراسری علوم انسانی اقدام کنید. در کنکور سراسری علوم انسانی دو دسته از سوالات با عنوان دروس عمومی و دروس تخصصی پیش روی شما قرار خواهند داشت و برای رسیدن به رشته مورد علاقه خود بایستی از پس این سوالات بر بیایید. اهمیت هر یک از دروس در کنکور سراسری علوم انسانی برای ورود به رشته های مختلف با توجه به ضرایب مختلفی تعیین می شود. هرچقدر ضریب یک درس بیشتر باشد اهمیت آن برای قبولی در رشته فلسفه نیز بیشتر خواهد شد و باعث می‌شود تا رتبه داوطلب در کنکور سراسری بهتر شود.
در جدول زیر می توانید ضرایب دروس عمومی مربوط به کنکور رشته انسانی را برای ورود به این رشته در مقطع کارشناسی مشاهده کنید:
نام درس | ضریب درس | ||
|---|---|---|---|
میزان تاثیر دروس عمومی در کنکور | |||
زبان و ادبیات فارسی | 4 | ||
زبان عربی | 2 | ||
فرهنگ و معارف اسلامی | 3 | ||
زبان انگلیسی | 2 | ||
همانطور که ملاحظه می کنید در میان دروس عمومی ادبیات و معارف بالاترین ضریب را برای ورود به رشته فلسفه داشته و اهمیت سایرین تقریباً برابر با یکدیگر است. اما مهم‌تر از دروس عمومی این دروس تخصصی کنکور علوم انسانی هستند که نقش تعیین کننده‌ای برای پذیرش در رشته فلسفه ایفا می نمایند. در جدول زیر می توانید ضرایب دروس تخصصی کنکور سراسری انسانی برای پذیرش در رشته فلسفه را مشاهده کنید:
نام درس | ضریب درس | ||||
|---|---|---|---|---|---|
میزان تاثیر دروس اختصاصی در زیرگروه 1 کنکور انسانی | |||||
ریاضی | 2 | ||||
اقتصاد | 1 | ||||
زبان و ادبیات فارسی | 4 | ||||
زبان عربی | 4 | ||||
تاریخ و جغرافیا | 1 | ||||
علوم اجتماعی | 1 | ||||
فلسفه و منطق | 3 | ||||
روانشناسی | 1 | ||||
آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها
دانشگاه های برتر رشته فلسفه
یکی از مهم‌ترین اطلاعاتی که بایستی درباره رشته فلسفه به بررسی آن بپردازیم دانشگاه های برتر این رشته در کشور است. هرچند در حال حاضر امکان تحصیل در این رشته هم در دانشگاه های آزاد و هم در موسسات غیرانتفاعی برای علاقمندان وجود دارد اما با این حال دانشگاه های دولتی جایگاه بالاتری داشته و پذیرش در این دانشگاه ها در این رشته سخت تر است و نیاز به تلاش بیشتری هم دارد. با توجه به اینکه تعداد دانشگاه های پذیرنده در این رشته خیلی زیاد نیست از این رو معرفی دانشگاه های برتر در رشته فلسفه چندان مشکل نخواهد بود.
در حال حاضر دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه اصفهان، دانشگاه تبریز، دانشگاه شهید باهنر کرمان و دانشگاه محقق اردبیلی دانشگاه های برتر رشته فلسفه در ایران محسوب می شوند. البته شایان ذکر است که تمام این دانشگاه ها در همه سال‌های تحصیلی اقدام به اعلام ظرفیت برای رشته نکرده و بایستی برای منظور حتماً به دفترچه کنکور سراسری علوم انسانی دقت داشته باشید.
نمونه کارنامه قبولی در رشته فلسفه
همچنین لازم است تا برای بررسی و ارزیابی شرایط پذیرش در رشته فلسفه نمرات و تراز قبولی در این رشته در دانشگاه های مختلف را نیز از قبل مورد بررسی قرار دهید تا در زمان انتخاب رشته چالشی پیش روی شما قرار نداشته باشد. از این بابت در این بخش دو نمونه کارنامه قبولی در رشته فلسفه در کنکور سراسری انسانی را برای ورود به دانشگاه های برتر این رشته با هم مرور می کنیم. البته دوباره باید یادآوری کنیم که شرایط و نمره و تراز قبولی مناسب برای رشته فلسفه هر سال با توجه به ظرفیت اعلام شده از سوی دانشگاه ها و رقابت داوطلبین ممکن است تفاوت هایی با سال‌های قبل داشته باشد.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نمونه کارنامه کنکوری ها
واحد های درسی رشته فلسفه
برای اینکه درک و شناخت شما نسبت به مجموعه کارشناسی رشته فلسفه در دانشگاه های کشور بیشتر شود لازم است تا به مرور واحدهای درسی این رشته در مقطع کارشناسی بپردازیم. دقت داشته باشید که واحدهای درسی رشته های مختلف در مقطع کارشناسی هر چند سال یکبار توسط شورای عالی برنامه ریزی کشور زیر نظر وزارت علوم و فناوری مورد بازنگری قرار گرفته و با توجه به نیاز روز و شرایط هر کدام از این رشته ها در جهان، واحدهای دستیاران رشته تعیین و به دانشگاه های کشور اعلام می شود. دانشجویانی که قبل از اعلام واحدهای درسی هر رشته وارد دانشگاه شده باشند موظف به اجرای شرایط آن رشته طبق مصوبه قبلی هستند اما دانشجویان جدید الورود می بایست از دستورالعمل و مصوبه جدید برای رشته های مختلف استفاده کنند.
در این بخش قصد داریم تا آخرین بازنگری صورت گرفته شده از سوی شورای عالی برنامه ریزی کشور درباره واحد های درسی رشته فلسفه را با شما در میان بگذاریم. طبق آخرین بازنگری صورت گرفته مقطع کارشناسی در رشته فلسفه در چهار سال تحصیلی و یا ۸ نیمسال تحصیلی در دانشگاههای کشور ارائه می شود. دانشجویان می بایست در هر ترم یا هر نیمسال تحصیلی در مجموعه ۱۶ هفته آموزشی را پشت سر بگذرانند. همچنین برای مجموعه کارشناسی رشته فلسفه در مجموع ۱۳۴ واحد درسی در نظر گرفته شده است که این واحدها در تقسیم بندی های مختلفی ارائه می شوند.
در جدول زیر می توانید تقسیم بندی واحدهای درسی رشته فلسفه در مقطع کارشناسی را در دانشگاه های کشور مشاهده کنید.
نوع درس | تعداد واحد | ||
|---|---|---|---|
تفکیک نوع واحدهای درسی رشته فلسفه | |||
دروس عمومی | 20 واحد | ||
دروس پایه | 18 واحد | ||
دروس اصلی و تخصصی | 86 واحد | ||
دروس اختیاری | 10 واحد | ||
مجموع | 134 واحد | ||
دقت داشته باشید که این تقسیم بندی صورت گرفته شده برای واحد های درسی رشته فلسفه در مقطع کارشناسی به نوعی میزان اهمیت آنها را برای رسیدن به مهارت ها و شناخت کافی نسبت به این رشته را مشخص می نماید. مسلماً اهمیت دروس اصلی و تخصصی رشته فلسفه بیشتر از دروس عمومی و دروس پایه خواهد بود اما با این حال برای اتمام مقطع کارشناسی دانشجویان می بایست با یک برنامه ریزی دقیق تمام این واحدها را پشت سر بگذرانند. در ادامه تمام واحد های درسی رشته فلسفه در مقطع کارشناسی را به تفکیک و با توجه به تعداد واحد های درسی در نظر گرفته شده برای هر درس با هم مرور خواهیم کرد.
دروس عمومی
اولین دسته از واحد های درسی رشته فلسفه که باید به بررسی آنها بپردازیم دروس عمومی هستند. دروس عمومی رشته فلسفه به صورت مشترک در تمام رشته ها در مقطع کارشناسی ارائه می شوند. این دروس توسط گروه معارف و گروه عمومی اعلام شده و گروه فلسفه در تعیین آنها نقشی ندارد. هرچند دروس عمومی مقطع کارشناسی فلسفه نسبت به دروس اصلی و تخصصی و دروس پایه اهمیت کمتری دارد اما با این حال دانشجویان می بایست با یک برنامه‌ریزی درست تمامی دروس را در طول هشت نیمسال تحصیلی پاس کنند.
در جدول زیر می توانید دروس عمومی رشته فلسفه را در مقطع کارشناسی پیوسته مشاهده کنید.
بسته درسی | نام درس | تعداد واحد | |
|---|---|---|---|
دروس عمومی مشترک مقطع کارشناسی | |||
مباتی نظری اسلام | اندیشه اسلامی 1 | 2 واحد | |
اندیشه اسلامی 2 | 2 واحد | ||
انسان در اسلام | 2 واحد | ||
حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام | 2 واحد | ||
اخلاق اسلامی | فلسفه اخلاق | 2 واحد | |
اخلاق اسلامی | 2 واحد | ||
آیین زندگی | 2 واحد | ||
عرفان عملی اسلامی | 2 واحد | ||
انقلاب اسلامی | انقلاب اسلامی ایران | 2 واحد | |
آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | 2 واحد | ||
اندیشه سیاسی امام خمینی | 2 واحد | ||
تاریخ و تمدن اسلامی | تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی | 2 واحد | |
تاریخ تحلیلی صدر اسلام | 2 واحد | ||
تاریخ امامت | 2 واحد | ||
آشنایی با منابع اسلامی | تفسیر موضوعی قرآن | 2 واحد | |
تفسیر موضوعی نهج البلاغه | 2 واحد | ||
الزامی | فارسی عمومی | 3 واحد | |
زبان عمومی | 3 واحد | ||
تربیت بدنی | 1 واحد | ||
ورزش 1 | 1 واحد | ||
دانش خانواده و جمعیت | 2 واحد | ||
لازم به توضیح است که قوانین مشخصی برای پاس کردن ۲۰ واحد دروس عمومی رشته فلسفه وجود دارد که حتماً باید طبق همین قوانین برای سپری کردن این دروس اقدام کنید. ۲۰ واحد عمومی در نظر گرفته شده برای این رشته تحصیلی بایستی طبق شرایط زیر اخذ شوند:
- 2 درس 2 واحدی از میان دروس مبانی نظری اسلام
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس اخلاق اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس انقلاب اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس تاریخ و تمدن اسلامی
- 1 درس 2 واحدی از میان دروس آشنایی با منابع اسلامی
برای این رشته در دروس عمومی، ۸ واحد اجباری در نظر گرفته شده که با جمع با دروس عمومی بالا، کل دروس عمومی برای رشته فلسفه در دوره کارشناسی پیوسته ۲۰ واحد خواهد شد.
دروس پایه رشته فلسفه
دومین بخش از واحد های درسی رشته فلسفه دروس پایه هستند. دروس پایه رشته فلسفه آن دسته از درس هایی می باشند که به نوعی قرار است ذهنیت دانشجویان را برای ورود به این رشته و مهارت ها و تخصص های آن آماده نمایند. دروس پایه معمولاً به گونه‌ای انتخاب می‌شوند تا دانشجویان بعد از پاس کردن آنها شناخت نسبی نسبت به رشته فلسفه پیدا کرده و درک کاملی نسبت به ادامه مسیر خود در مقطع کارشناسی در همان ترم های نخست به دست آورند.
در جدول زیر می توانید دروس پایه برنامه آموزشی دوره کارشناسی پیوسته رشته فلسفه را مشاهده کنید:
| دروس پایه رشته فلسفه | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | روان شناسی 1 | 2 |
| 2 | روان شناسی 2 | 2 |
| 3 | علم اصول 1 | 2 |
| 4 | زبان 1و2 | 4 |
| 5 | جامعه شناسی 1 | 2 |
| 6 | زبان عربی 1و2 | 4 |
| 7 | علم و تمدن در اسلام | 2 |
| مجموع واحدها | 18 واحد | |
همانطور که ملاحظه می کنید در مجموع ۱۸ واحد درسی به عنوان دروس پایه رشته فلسفه در مقطع کارشناسی در نظر گرفته شده است. زبان عربی، زبان انگلیسی، جامعه شناسی و روانشناسی از جمله اصلی ترین دروس پایه برای رشته محسوب می شوند.
دروس اصلی و تخصصی رشته فلسفه
دسته بعدی از واحد های درسی رشته فلسفه دروس اصلی و تخصصی هستند. دروس اصلی و تخصصی رشته فلسفه مهم‌ترین دروس برای رسیدن به مهارت های لازم در این رشته محسوب می شوند. با پاس کردن این درست است که دانش آموختگان بایستی به توانمندی‌های لازم برای بازار کار برسند. شورای عالی برنامه ریزی کشور دروس تخصصی و اصلی رشته فلسفه را در مجموع در ۸۶ واحد درسی در نظر گرفته است.
در جدول زیر می توانید دروس اصلی رشته فلسفه در دوره کارشناسی پیوسته را مشاهده کنید:
| دروس اصلی و تخصصی رشته فلسفه | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | منطق قدیم 1و2 | 6 |
| 2 | علم کلام 1 | 4 |
| 3 | منتخب متون کلامی و فلسفی | 2 |
| 4 | تاریخ فلسفه قرون وسطی تا رنسانس | 4 |
| 5 | عرفان نظری | 4 |
| 6 | فلسفه اخلاق در تفکر غربی | 2 |
| 7 | تاریخ فلسفه از کانت تا نیمه دوم قرن نوزدهم | 4 |
| 8 | فلسفه معاصر و مکاتب جدید قرن بیستم | 4 |
| 9 | متون فلسفی به زبان عربی 1و2 | 8 |
| 10 | فلسفه علوم 1و2 | 4 |
| 11 | منطق جدید | 2 |
| 12 | تاریخ فلسفه اسلامی 1و2 | 8 |
| 13 | فلسفه اسلامی 1و2 | 6 |
| 14 | اخلاق در تفکر اسلامی | 2 |
| 15 | تاریخ فلسفه یونان 1و2 | 8 |
| 16 | تاریخ فلسفه از بیکن تا هیوم | 4 |
| 17 | تاریخ فلسفه جدید و معاصر | 2 |
| 18 | متون فلسفی به زبان خارجی 1و2 | 8 |
| 19 | متافیزیک در غرب | 4 |
| مجموع واحدها | 86 واحد | |
همانطور که ملاحظه می کنید دروس اصلی و تخصصی رشته فلسفه به بیان واقعیت های مختلف مربوط به علم فلسفه می پردازد. تمام واحد های درسی در بخش دروس اصلی و تخصصی در رشته فلسفه اهمیت بسیار زیادی دارند و دانشجویان می بایست تمام این دروس را با تمرکز بسیار بالا در مقطع کارشناسی پشت سر بگذرانند. چه برای کسانی که به دنبال ادامه تحصیل در رشته فلسفه بوده و چه کسانی که بعد از پایان مقطع کارشناسی وارد بازار کار می‌شوند می‌بایست تخصص های خود را در دروس تخصصی و اصلی این رشته تکمیل کنند.
دروس اختیاری رشته فلسفه
آخرین دسته از واحد های درسی رشته فلسفه در مقطع کارشناسی دروس اختیاری هستند که این دروس نیز در ادامه دروس اصلی و تخصصی توسط دانشگاه های کشور ارائه می شوند. در مجموع ۳۴ واحد درسی به عنوان دروس اختیاری رشته فلسفه در نظر گرفته شده است که دانشجویان می بایست از میان تمام این ۳۴ واحد ۱۰ واحد درسی را انتخاب کرده و پاس کنند.
در جدول زیر می توانید دروس تخصصی مجموعه کارشناسی فلسفه را مشاهده نمایید.
| دروس اختیاری رشته فلسفه | ||
|---|---|---|
| ردیف | نام درس | تعداد واحد |
| 1 | تاریخ علم | 2 |
| 2 | زیباشناسی و فلسفه هنر | 2 |
| 3 | فلسفه سیاست | 2 |
| 4 | تفکر در شرق آسیا | 2 |
| 5 | عربی 3 | 2 |
| 6 | فلسفه تعلیم و تربیت | 2 |
| 7 | علم اصول 2 | 2 |
| 8 | علم کلام 2 | 2 |
| 9 | شناخت ادیان | 2 |
| 10 | فلسفه تاریخ | 2 |
| 11 | عرفان عملی | 2 |
| 12 | فلسفه تطبیقی | 2 |
| 13 | اصطلاح شناسی فلسفی | 2 |
| 14 | جامعه شناسی 2 | 2 |
| 15 | منتخب متون و کلام فلسفی | 2 |
| مجموع واحدها | 10 واحد | |
همانطور که ملاحظه می کنید ۳۴ واحد درسی در ۱۶ درس مختلف به عنوان دروس اختیاری رشته فلسفه از سوی شورای عالی برنامه‌ریزی کشور معرفی شده است. دقت داشته باشید که قوانین خاصی برای ارائه هر یک از دروس اختیاری رشته فلسفه در دانشگاه های کشور وجود دارد و ممکن است تمام این ۳۴ واحد در تمام دانشگاه های کشور ارائه نشود. از این رو دانشجویان می بایست با توجه به قوانین دانشکده های فلسفه و علوم انسانی برای اخذ ۱۰ واحد اختیاری اقدام نمایند.
همچنین دقت داشته باشید که اگر به دنبال انتخاب بهترین و مناسب ترین واحدهای اختیاری رشته فلسفه هستید حتماً به اهداف خود دقت داشته باشید. به عنوان مثال اهدافی مانند ورود به گرایش های مختلف در مقطع کارشناسی ارشد و یا نوع جایگاه شغلی مورد نظر در آینده می توانند نقش تعیین کننده ای در انتخاب ۱۰ واحد اختیاری رشته فلسفه داشته باشند.
آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نرم افزار تخمین رتبه کنکور
بازار کار رشته فلسفه
بازار کار رشته فلسفه را از دو دیدگاه مختلف می توانیم مورد بررسی قرار دهیم. اول باید به معرفی رده های شغلی و شرایط هریک از این رده های شغلی در رشته فلسفه پرداخته و سپس به بررسی آینده شغلی دانش آموختگان این رشته بپردازیم. در مجموعه رده های شغلی متنوعی برای رشته فلسفه قابل تصور است که دانش آموختگان می توانند به دنبال رسیدن به هر یک از این جایگاه ها باشند. در حال حاضر از رایج ترین رده های شغلی مربوط به رشته فلسفه می توان به استاد دانشگاه، پژوهشگر، نویسنده، سردبیر روزنامه و مجلات، ورود به نهادهای دولتی مانند سازمان صدا و سیما یا مراکز پژوهشی مربوط به رشته های علوم انسانی، معلم آموزش و پرورش، حضور در نهادها و سازمان‌های سیاسی کشور و مواردی از این دست اشاره کرد.
ملاحظه می کنید که رتبه های شغلی متنوعی را می‌توان برای رشته فلسفه در نظر گرفته اما موضوع اینجاست که بسیاری از این رده های شغلی تنها مختص به رشته فلسفه نبوده و دانش آموختگان سایر رشته های علوم انسانی نیز می توانند با داشتن تخصص های لازم وارد چنین جایگاه در بازار کار شوند. به همین دلیل است که دانش آموختگان رشته فلسفه معمولاً با مشکلاتی برای انتخاب شغل مناسب روبه‌رو بوده و در خیلی از مواقع شاهد هستیم که دانش آموختگان این رشته اقدام به حضور در شغل های مرتبط با این رشته می نمایند.
به نظر می‌رسد که فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا فلسفه می توانند شرایط بهتری در بازار کار داشته باشند و به جایگاه های شغلی بهتری برسند. البته که برخی از رده های شغلی تعریف شده برای رشته فوق‌العاده جایگاه بالایی در جامعه داشته و حتی امکان ورود به نهاد های سیاسی مهم مانند مجلس نیز برای فارغ التحصیلان این رشته وجود خواهد داشت.
گرایش های رشته فلسفه
رشته فلسفه مطابق با چارت جدید آموزشی در مقطع کارشناسی فاقد هر نوع گرایشی می باشد. دانشجویان علاقه مند به این رشته در مقاطع بالای تحصیلی چون کارشناسی ارشد و دکتری می توانند در گرایش های مورد علاقه خود به صورت متمرکز تحصیل کنند.
کاربردهای رشته فلسفه
نوبت به بررسی کاربردهای رشته فلسفه می رسد. وارد شدن رشته فلسفه به دانشگاه های کشور با اهداف و کاربردهای مختلفی انجام پذیرفته است. دقت داشته باشید که تعریف کاربردهای یک رشته دانشگاهی هم می‌تواند در بخش صنعت و نظام اجتماعی کشور تعریف شود و هم امکان تعریف کردن این کاربرد ها برای بالاتر بردن جایگاه علمی خود آن رشته نیز وجود دارد. به عنوان مثال از اصلی ترین و مهم‌ترین اهداف و کاربردهای فلسفه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یکی از مهم‌ترین و اصلی ترین اهداف مجموعه کارشناسی فلسفه آموزش و تربیت معلمان و اساتید فلسفه برای دانشگاه های کشور است. مسلماً با بازنشسته شدن اساتید قدیمی فلسفه در دانشگاه های کشور نیاز به پرورش اساتید در جدید احساس می‌شود که این رشته می تواند برای این منظور کاربرد داشته باشد.
- همچنین از دیگر کاربرد ها و اهداف این رشته می‌توان به تربیت محققان برای درک هرچه بهتر فلسفه انسانی اسلامی و یا سایر مکتب ها اشاره نمود.
- تربیت جامعه شناسان و ایجاد تخصص های لازم در آن ها برای ارائه راهکارهای خلاقانه برای داشتن یک جامعه بهتر در کشور یکی دیگر از کاربرد های این رشته محسوب می شود.
درآمد رشته فلسفه
بررسی درآمد رشته فلسفه یکی از مهم‌ترین نکات و موضوعاتی است که باید به بررسی آن بپردازیم. بررسی درآمد رشته فلسفه با چالش هایی روبرو است. در وهله اول باید متذکر شویم که بسیاری از فارغ التحصیلان و دانش آموختگان بعد از اتمام دوره تحصیلی در مجموعه ها و رده های شغلی نامرتبط با این رشته وارد بازار کار می‌شوند که عملاً نمی‌توان درآمد آنها را مربوط به این رشته در نظر گرفت. ورود دانش آموختگان به نهادهای سیاسی و اجتماعی مانند صدا و سیما و مجلس می‌تواند درآمدهای قابل توجهی برای آنها به دنبال داشته باشد اما شایان ذکر است که تعداد افراد زیادی نمی توانند وارد چنین جایگاه‌هایی شوند و از طرف دیگر خود این جایگاه‌ها نیز تنها برای فارغ التحصیلان فلسفه مشخص نشده و امکان ورود به آنها برای دانش آموختگان سایر رشته های علوم انسانی نیز وجود دارد.
زیبایی چیست و چرا باید زندگی کنیم؟ چگونه برنج ها غلبه کنیم و هدف از به وجود آمدن هر کدام از مخلوقات خدا در جهان هستی چیست؟ رشته فلسفه رشته های فوق‌العاده مفهومی و جذاب برای پاسخ دادن به چنین پرسش‌هایی است و برای ورود به این رشته لازم است تا داوطلبین علاقه شدیدی به این مسائل داشته باشند.
ادامه تحصیل در رشته فلسفه
لازم دانستیم تا برای ایجاد شناخت بهتر نسبت به این رشته برای علاقمندان شرایط ادامه تحصیل در آن را نیز برای شما بازگو کنیم. همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم امکان ادامه تحصیل در این رشته برای علاقه‌مندان هم در مقطع کارشناسی ارشد و هم در مقطع دکترا وجود دارد. البته گرایش های مختلفی برای مقاطع بالاتر تحصیلی در نظر گرفته شده است که علاقه‌مندان می توانند متناسب با اهداف خود برای ورود به بازار کار و یا اهداف پژوهشی گرایش های مختلف را انتخاب کنند. در ادامه به بررسی شرایط پذیرش در هر دو مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در فلسفه می پردازیم.
کارشناسی ارشد فلسفه
مقطع کارشناسی ارشد برای فلسفه ۲ سال تحصیلی است و دانشجویان می توانند بعد از اتمام مقطع کارشناسی با شرکت در آزمون کارشناسی ارشد وارد این رشته شوند. در حال حاضر برای مقطع کارشناسی ارشد گرایش های مختلفی به شرح زیر در دانشگاه های کشور تعریف شده است:
- فلسفه
- فلسفه تطبیقی
- منطق
- فلسفه دین
- منطق فهم دین
- اخلاق اسلامی
- فلسفه اخلاق
همانطور که ملاحظه می کنید فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی فلسفه می توانند بنا به میزان علاقه و اهدافی که دارند در گرایش های مختلفی وارد مقطع کارشناسی ارشد شوند. البته دقت داشته باشید که پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد در رشته محدودتر نیز می شود.
دکترا فلسفه
امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترا رشته فلسفه نیز وجود دارد و علاقه‌مندان می توانند تحصیلات خود را بعد از اتمام مقطع کارشناسی ارشد در این مقطع تکمیل کنند. همچنین برای مقطع دکترا در فلسفه نیز گرایش های مختلفی تعریف شده است که به شرح زیر هستند:
- فلسفه دین
- فلسفه هنر
- فلسفه منطق
- فلسفه اخلاق
- فلسفه علم و فناوری
- فلسفه
- فلسفه فیزیک
- فلسفه علوم اجتماعی
بعد از اتمام مقطع کارشناسی ارشد علاقمندان می توانند با شرکت در کنکور سراسری مقطع دکترا و همچنین حضور در مصاحبه های حضوری برای ورود به مقطع دکترا در رشته فلسفه اقدام نمایند.
رشته فلسفه در جهان
نوبت به بررسی شرایط رشته فلسفه در جهان می رسد. در حال حاضر این رشته در جهان نیز به عنوان یک رشته خاص در گروه علوم انسانی تعریف می شود و هر سال علاقمندان زیادی برای ورود به بهترین دانشگاه های کشور در این رشته اقدام می نمایند. دقت داشته باشید که تحصیل در فلسفه در سطح جهانی نیز بیشتر برای علاقه‌مندان به این رشته انجام پذیرفته و معمولاً فلسفه در سطح جهانی نیز به عنوان یک رشته محبوب و جذاب شناخته نمی شود. اما با این حال امکان ورود به این رشته در بهترین دانشگاه های جهان نیز برای علاقمندان وجود دارد و حتی دانشجویان ایرانی نیز می توانند با اهداف مختلف برای ورود به این رشته در مقاطع تحصیلی بالاتر اقدام نمایند.
رشته فلسفه در جهان با عنوان Philosophy شناخته می‌شود و اگر شما به دنبال انتخاب یک برنامه آموزشی مناسب برای ورود به این رشته در دانشگاه های جهان هستید می بایست برنامه های مربوط به این عبارت را جستجو نمایید. برای اینکه شرایط ادامه تحصیل در فلسفه در برترین دانشگاه های جهان را برای شما تشریح کنیم و زندان سیم تا سری به استاندارد QS زده و به معرفی برترین دانشگاه های رشته فلسفه در جهان بپردازیم. در حال حاضر در آخرین به روز رسانی این استاندارد ۱۰ دانشگاه برتر در این رشته به شرح زیر هستند:
- دانشگاه نیویورک آمریکا
- دانشگاه روتگرتز آمریکا
- دانشگاه ملی استرالیا
- دانشگاه اقتصاد و علوم انسانی لندن
- دانشگاه پیتزبورگ در آمریکا
- دانشگاه آکسفورد انگلستان
- دانشگاه کمبریج انگلستان
- دانشگاه هاروارد امریکا
- دانشگاه King’s college لندن
- دانشگاه تورنتو کانادا
همچنین اگر بخواهیم برترین دانشگاه های رشته فلسفه در قاره آسیا را مورد بررسی قرار دهیم دانشگاه ملی سنگاپور با قرار گرفتن در رتبه سی و دانشگاه چینی ها در هنگ کنگ با قرار گرفتن در رتبه ۳۴ بهترین دانشگاه های آسیایی برای ورود به این رشته محسوب می شوند. اما متاسفانه دانشگاه های ایرانی جایگاهی در این رده بندی ندارند.
همچنین برای اینکه شناخت شما نسبت به رشته فلسفه در جهان را بالاتر ببریم لازم دانستیم تا نگاهی به بازار کار و درآمد این رشته در کشورهای مختلف داشته باشیم. در حال حاضر رده‌های شغلی بسیار متنوعی برای فارغ التحصیلان این رشته در جهان در نظر گرفته شده است که از آن دسته می توان به ورود به شغل های مانند معلمی و اساتید دانشگاه اشاره کرد. البته در سطح جهانی رده های شغلی مربوط به موسیقی و هنر نیز برای فارغ التحصیلان این رشته در نظر گرفته شده است که می‌تواند امکان ورود به بازار کار را برای فارغ التحصیلان بهتر نماید.
میزان درآمد فارغ التحصیلان این رشته در جهان نیز به موارد مختلفی بستگی دارد که از آن جمله می‌توان به میزان تجربه و جایگاه شغلی مورد نظر اشاره داشت. فارغ التحصیلان این رشته می توانند به درآمدهای ۱۲ تا 100 دلاری برای هر ساعت در بازار کار بسته به میزان تجربه و البته نوع جایگاه شغلی برسند.
