آیا اغلب جزئیات مهمی مانند شماره تلفن، فهرست کارها یا دستورالعملهای یک کار را فراموش می‌کنید؟ حافظه کاری ضعیف ممکن است مقصر باشد. حافظه کاری یا حافظه فعال به ما اجازه می‌دهد تا به طور موقت اطلاعات را در ذهن خود ذخیره و دستکاری کنیم. این یک عملکرد ضروری است که ما را قادر می‌سازد وظایفی مانند رانندگی و یا مطالعه برای امتحانات را انجام دهیم. اما چه چیزی باعث حافظه کاری ضعیف می‌شود و چگونه می‌توانید آن را برطرف کنید؟
با گزینه دو همراه باشید.
حافظه کاری چیست؟
حافظه کاری ضعیف می‌تواند ناشی از استرس روانی، افزایش سن، ژنتیک، آسیب‌های مغزی و نوع اطلاعات باشد. برای بهبود حافظه فعال، از استراتژی‌هایی مانند تکه تکه کردن، تکرار فاصله دار و ایجاد دانش بلند مدت استفاده کنید.
حافظه کاری بخشی از مغز است که به شما کمک می‌کند تا به طور موقت اطلاعات را نگهداری و دستکاری کنید. می‌توانید آن را به‌عنوان «چرک نویس» مغز خود در نظر بگیرید – جایی است که می‌توانید اطلاعاتی را که باید برای مدت کوتاهی به خاطر بسپارید، مانند شماره تلفن یا فهرستی از اقلامی که باید از فروشگاه بخرید، یادداشت کنید.
محققان Baddeley و Hitch برای اولین بار مفهوم حافظه کاری یا حافظه فعال را در سال 1974 ارائه کردند و از آن زمان تاکنون به طور گسترده در علوم شناختی مورد مطالعه قرار گرفته است. حافظه کاری شامل چندین زیر سیستم مختلف است که با هم کار می‌کنند تا به شما در پردازش و به خاطر سپردن اطلاعات کمک کنند.
ظرفیت حافظه کاری در کارهای شناختی مختلف از جمله یادگیری، استدلال و درک مطلب بسیار مهم است. به عنوان مثال، هنگامی که در حال خواندن یک مقاله پیچیده هستید، حافظه کاری شما به شما کمک می‌کند تا هنگام مطالعه، نکات اصلی مقاله را در ذهن خود نگه دارید تا بتوانید آنها را به هم متصل کنید و پیام کلی را درک کنید.
چرا حافظه فعال مهم است؟
حافظه فعال به ما کمک می‌کند تا متمرکز بمانیم و از آنچه در اطرافمان اتفاق می‌افتد آگاه باشیم. این ما را قادر می‌سازد تا وظایفی مانند رانندگی، نوشتن مقاله و تعداد بیشماری دیگر را انجام دهیم.
برخلاف حافظه بلند مدت که شامل به خاطر سپردن اطلاعات استاتیک به صورت غیرفعال است، حافظه کاری فرآیندی فعال است که به ما امکان می‌دهد اطلاعاتی را که ذخیره کرده‌ایم به صورت ذهنی استفاده و اعمال کنیم. این حفاظه برای کارهایی که شامل حل مسئله، تصمیم گیری و یادگیری است، ضروری محسوب می‌شود.
حافظه کاری شامل سه جزء اصلی است: حلقه واجی، صفحه تصویری فضایی و اجرایی مرکزی.
- حلقه واجی اطلاعات شنیداری را مدیریت می‌کند و صداها را مانند شماره تلفن ذخیره و تکرار می‌کند.
- صفحه طراحی بصری-فضایی اطلاعات بصری و فضایی را پردازش می‌کند و به ما امکان می‌دهد چیزهایی را در چشم ذهن خود تصور کنیم، مانند جایی که مبلمان در یک اتاق تاریک است.
- مدیر اجرایی مرکزی کاپیتان تیم است و تصمیم می‌گیرد که کدام جزء از حافظه کاری باید کدام اطلاعات را مدیریت کند.
وقتی این اجزا به طور موثر با هم کار کنند، می‌توانیم وظایف را به طور مؤثر و دقیق انجام دهیم. به عنوان مثال، ما از حافظه فعال برای یادگیری اطلاعات جدید مانند حروف الفبا و انجام کارهای روزمره مانند یادداشت‌برداری در طول جلسه استفاده می‌کنیم.
با این حال، حافظه کاری هم از نظر ظرفیت و هم از نظر مدت زمان محدود است. بزرگسالان معمولاً تنها شش یا هفت بیت اطلاعات را برای چند ثانیه در حافظه کاری خود نگه می‌دارند. اگر اطلاعات از حافظه فعال گم شود، بدون کمک یا تکرار نمی‌توان آن را بازیابی کرد.
با ظرفیت حافظه کاری ضعیف، ممکن است با وظایفی که ما را ملزم به برگزاری بیش از یک دستورالعمل یا تکمیل وظایف چند مرحلهای می‌کند، دست و پنجه نرم کنیم.
تفاوت بین حافظه فعال و حافظه کوتاه مدت چیست؟
حافظه کاری و کوتاه مدت مفاهیم مرتبط هستند اما به چیزهای کمی متفاوت اشاره دارند.
حافظه کوتاه مدت به شما این امکان را می‌دهد که مقدار کمی از اطلاعات را برای مدت کوتاهی نگه دارید، معمولاً چند ثانیه تا یک یا دو دقیقه.
به عنوان مثال، اگر شخصی به شما شماره تلفنی بدهد و شما آن را به اندازه کافی در ذهن خود تکرار کنید تا آن را شماره گیری کنید، از حافظه کوتاه مدت خود استفاده می‌کنید.
حافظه کوتاه مدت نیز برای انجام وظایف در لحظه حال مهم است.
از سوی دیگر، حافظه کاری یک فرآیند پیوسته است که به ما کمک می‌کند تا با اطلاعاتی که قبلاً به دست آورده‌ایم ارتباط برقرار کنیم. ما از آن برای انجام کارهای پیچیده تری مانند یادگیری و حل مسائل استفاده می‌کنیم.
داشتن حافظه کاری ضعیف به چه معناست؟
داشتن حافظه کاری ضعیف به این معنی است که فردی در به خاطر سپردن و استفاده از اطلاعات در ذهن خود باید دست و پنجه نرم کند. مشکلات حافظه کاری، تمرکز و انجام کارهایی که نیاز به توجه و حافظه دارند، مانند انجام ریاضیات ذهنی، پیروی از دستورالعمل‌ها یا نوشتن جملات را، چالش برانگیز می‌کند
بچه‌هایی که حافظه کاری ضعیفی دارند ممکن است به نظر برسد که توجهی نمی‌کنند، و ممکن است در به خاطر سپردن مراحل یک کار یا پیروی از دستورالعملهای کلاس مشکل داشته باشند. بیش از 80 درصد از کودکان با حافظه کاری ضعیف در خواندن و ریاضی مشکل دارند که همین امر می‌تواند منجر به پیشرفت تحصیلی ضعیف و اعتماد به نفس پایین شود.
حافظه کاری ضعیف همچنین می‌تواند با سایر مشکلات یادگیری و توجه مرتبط باشد
- مواردی مانند ADHD (اختلال کمبود توجه و بیش فعالی) یا نارساخوانی. همچنین می‌تواند ناشی از صدمات یا ضربه به مغز باشد، اگرچه این معمولاً موقتی است.
- حافظه کاری ضعیف گاهی اوقات می‌تواند رفتار بدی به نظر برسد. به عنوان مثال، یک کودک ممکن است صحبت‌های همکلاسی‌هایش را قطع کند، اما در واقعیت، آنها فقط در حفظ اطلاعاتی که نیاز دارند تا نوبتشان صبر کنند، مشکل دارند.
- این کودکان همچنین ممکن است با محاسبات ذهنی یا انجام مراحل در یک دستور غذا بدون مراجعه مداوم به دستور غذا مشکل داشته باشند.
- مشکلات حافظه کاری می‌تواند مشکلات زیادی را در کلاس درس و فراتر از آن ایجاد کند. به عنوان مثال، افرادی که حافظه کاری ضعیفی دارند، ممکن است برای برنامه‌ریزی حل مسئله و توجه مداوم دچار مشکل شوند.
اما علیرغم این مشکلات، کودکان و بزرگسالان با حافظه کاری ضعیف معمولاً دارای روابط اجتماعی عادی، کنترل عاطفی و عزت نفس هستند و ممکن است در موقعیت‌های گروهی بزرگ محتاط به نظر برسند.
با پشتیبانی مناسب و تکنیک‌های آموزش حافظه کاری، افراد می‌توانند مهارت‌های حافظه کاری خود را بهبود بخشند و به نتایج تحصیلی و شغلی بهتری دست پیدا کنند.
چه عواملی بر حافظه فعال تأثیر می‌گذارد؟
عوامل مختلفی می‌توانند بر حافظه فعال تأثیر بگذارند، از جمله استرس روانی، سن، ژنتیک، دانش معنایی، کافئین و هورمون‌ها.
استرس روانی
یک مطالعه اخیر به تأثیر استرس روانی و کورتیزول (هورمون استرس) بر حافظه کاری پرداخت و کشف کرد که سطح کورتیزول تأثیر استرس بر حافظه فعال را تعدیل می‌کند.
این مطالعه نشان داد که وقتی افراد مضطرب هستند یا ذهنشان سرگردان است، حافظه کاری آنها متفاوت عمل می‌کند. اضطراب و سرگردانی ذهن هر دو نقش جداگانه‌ای در این رابطه دارند.
نوع اطلاعات
ظرفیت حافظه کاری بصری تحت تأثیر نوع اطلاعاتی است که باید به خاطر بسپارید. به خاطر سپردن اشیاء دنیای واقعی آسانتر از محرک‌های انتزاعی است، احتمالاً به دلیل دانش معنایی مرتبط با آنها.
علاوه بر این، مطالعات نشان داده‌اند که دانش معنایی برای حافظه کاری بصری مفید است.
افزایش سن و عوامل دیگر
به نظر می‌رسد که افزایش سن، مانند احساسات، کافئین و هورمون‌ها، اثرات تعدیلی بر حافظه فعال دارد. کمبود حافظه کاری در افراد مسن و مبتلایان به اختلالات ذهنی، رشدی یا عصبی نیز شایع است.
آسیب مغزی تروماتیک همچنین می‌تواند بر حافظه کاری تأثیر بگذارد، همانطور که می‌تواند سطح قشر مغز در نواحی راست پیشانی را نیز کاهش دهد. این عوامل نشان می‌دهد که حافظه فعال در طول زندگی تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد.
ژنتیک
یک مطالعه، ساختار ژنتیکی عملکردهای ذخیره‌سازی و اجرایی درگیر در یک وظیفه فضایی و کلامی در حافظه کاری در دوقلوها را بررسی کرد. این مطالعه نشان داد که تفاوت‌های فردی در ذخیره‌سازی حافظه فعال و عملکردهای اجرایی به‌طور قابل‌توجهی تحت‌تاثیر ژن‌ها قرار دارد.
عملکرد اجرایی مجموعه‌ای از توانایی‌های ذهنی است که به ما کمک می‌کند تا با برنامه‌ریزی منظم ماندن و توجه در انجام وظایف روزمره، به کارهای خود رسیدگی کنیم.
حافظه کاری ضعیف چه تاثیری بر یادگیری دارد؟
حافظه کاری ضعیف بر سرعت یادگیری تأثیر می‌گذارد. یک مطالعه نشان داد که کودکان با نقص در عملکرد حافظه فعال؛ پیشرفت تحصیلی کمتری را نشان دادند. البته این حافظه کاری ضعیف مستقل از هوش است.
این نشان می‌دهد که حافظه فعال یک پیش‌بینی‌کننده مهم موفقیت تحصیلی است.
بیش از 80 درصد از افراد با حافظه فعال ضعیف در خواندن و ریاضیات دچار مشکل می‌شوند و ممکن است پیشرفت تحصیلی ضعیفی داشته باشند. حافظه کاری ضعیف دانش آموزان در بیشتر موارد می‌مورد توجه معلمان قرار نمی‌گیرد و اغلب آنها را بی‌توجه یا دارای سطح هوش پایین توصیف می‌کنند.
فراتر از یادگیری ضعیف، حافظه کاری ضعیف می‌تواند منجر به مشکلات شناختی، از جمله نقص در سایر عملکردهای اجرایی مانند نظارت، برنامه‌ریزی حل مسئله و توجه مداوم شود.
مطالعه‌ای که توسط دانشگاه دورهام انجام شد نشان داد که حافظه کاری ضعیف حدود ده درصد از کودکان مدرسه‌ای را در همه رده‌های سنی تحت تأثیر قرار می‌دهد و به ندرت توسط معلمان شناسایی می‌شود.
چگونه حافظه کاری را تقویت کنیم؟
یکی از راهبردهای بهبود حافظه کاری، تجزیه اطلاعات به قطعات کوچکتر و استفاده از راهبردهای چندحسی برای تثبیت یادگیری است.
علاوه بر این، وسایل کمکی حافظه مانند کمک‌های بصری، می‌توانند به شما در یادآوری اطلاعات کمک کنند. در نهایت، ایجاد دانش بلند مدت با مرور و تقویت معنا می‌تواند به بهبود حافظه کاری کمک کند.
1. نیازهای حافظه کاری خود را شناسایی کنید و با کاهش تقاضا سازگار شوید
به عنوان مثال، اگر شما می‌توانید تنها یک قطعه از اطلاعات را در یک زمان نگهداری کنید، می‌توانید اطلاعات را به قطعات کوچکتر تقسیم کنید. همچنین می‌توانید به جای یک جلسه طولانی مدت برای مطالعه، ساعت مطالعه را در جلسات مختلف تنظیم کنید.
به‌علاوه، می‌توانید از استراتژی‌های چندحسی (مانند استفاده از تصاویر، ویدیوها و اطلاعات مبتنی بر متن) برای بهبود شانس به خاطر سپردن اطلاعات استفاده کنید.
2. از وسایل کمک حافظه استفاده کنید
برای بهبود حافظه کاری خود می‌توانید از ابزارهای کمکی حافظه مانند یادداشت‌ها، to do list و یادداشت‌های پس از آن استفاده کنید. اما قبل از گنجاندن یک کمک حافظه به برنامه مطالعاتی، ابتدا باید دریابید که چگونه یاد می‌گیرید و چه چیزی برای شما بهتر عمل می‌کند.
برای مثال، اگر ترجیح می‌دهید به جای خواندن گوش دهید، از حافظه‌های کمکی مانند یادداشت‌های موسیقی استفاده کنید. اگر با دست زدن به اشیاء فیزیکی بهتر یاد بگیرید، وسایل کمک فیزیکی دیگر را امتحان کنید.
3. از تکنیک chunking استفاده کنید
قطعه‌بندی به تجزیه واحدهای بزرگ به واحدهای کوچکتر اشاره دارد. احتمالاً رایج‌ترین مثال تکه‌شدن در شماره تلفن‌ها اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال، دنباله شماره تلفن 1-3-2-4-3-2 به 231-234 تقسیم می‌شود.
برای استفاده از تکنیک chunking برای حفظ کردن، باید ارتباط بین آیتم‌های مختلف را پیدا کنید و آنها را گروه‌بندی کنید.
به عنوان مثال، به دنبال نقاط مشترک بین اطلاعاتی که باید به خاطر بسپارید بگردید و آنها را بر اساس موضوع، رنگ یا شکل گروه‌بندی کنید.
علاوه بر این، با تلاش برای ایجاد تکه‌هایی از اطلاعات برای تمرین و بهبود مهارت‌های یادگیری، مغز خود را به چالش بکشید.
4. از تکرار فاصله دار استفاده کنید
تکرار فاصله‌دار یک تکنیک یادگیری است که فواصل زمانی فزاینده‌ای را بین مرورهای بعدی مطالبی که قبلاً آموخته‌اید را برای افزایش ماندگاری در بر می‌گیرد. این روش موثرتر از تکرار انبوه (یعنی فشرده کردن) جلسه مطالعه است.
اگر می‌خواهید از تکرارهای فاصله دار برای بهبود حافظه خود استفاده کنید، باید چند کار را انجام دهید.
- ابتدا باید برنامه‌ریزی کنید که هر چند وقت یکبار می‌خواهید اطلاعات را مطالعه کنید. سپس، باید برای اولین بار اطلاعات را مرور کرده و یاد بگیرید.
- در نهایت، باید اطلاعات را در فواصل زمانی که انتخاب کرده‌اید مرور کنید. مهم است که به یاد داشته باشید که تکرار فواصل زمانی طول می‌کشد، بنابراین انتظار نتایج فوری را نداشته باشید.
- با فواصل زمانی خود کنار بیایید، حتی اگر در ابتدا به نظر نرسد که در حال پیشرفت هستید. هدف این است که دانش خود را در طول زمان افزایش دهید.
5. ایجاد دانش بلند مدت
ایجاد دانش بلند مدت یک استراتژی مهم برای بهبود حافظه کاری است. با تکرار اطلاعات یا مفاهیم می‌توانید حافظه خود را تقویت کرده و اطلاعات را از حافظه کاری خود به حافظه بلند مدت انتقال دهید.
به عنوان مثال، یک محقق از این استراتژی برای پشتیبانی از حافظه کاری یادگیرنده (یک فرد به نام جیمی) استفاده کرد. محقق هر روز کلمات چند هجایی را با او مرور می‌کرد و معانی آنها را با وی کار می‌کرد. جیمی می‌توانست معنی کلمات را راحت‌تر به خاطر بیاورد و حتی در تکالیف نوشتاری خود به طور مؤثر از آنها استفاده کند. این تکرار و تقویت به تقویت دانش در حافظه بلندمدت او کمک کرد و یادآوری و استفاده از آن در آینده برای وی را آسانتر کرد. می‌توانید از این استراتژی مکرراً استفاده کنید، خود را در معرض مفاهیم مهم قرار دهید و خود را با به یادآوری و به کار بردن اطلاعات در زمینه‌های مختلف دچار چالش کنید.. این می‌تواند حافظه کاری شما را تقویت کرده و دانش طولانی مدتی را ایجاد می‌کند که در زندگی تحصیلی و روزمره خود از آنها استفاده کنید.
امروز حافظه کاری خود را با کمک تکنیک‌های موثر بهبود بخشید!
حافظه کاری نقش مهمی در زندگی روزمره ما ایفا می‌کند و ما را قادر می‌سازد تا کارهایی مانند رانندگی، نوشتن مقاله و مطالعه برای امتحانات را انجام دهیم.
با این حال، حافظه کاری ضعیف می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر یادگیری و عملکردهای شناختی داشته باشد و منجر به پیشرفت تحصیلی ضعیف و عزت نفس پایین شود.
عوامل مختلفی از جمله استرس، سن، ژنتیک و کافئین می‌توانند بر حافظه فعال تأثیر بگذارند.
خوشبختانه، استراتژی‌ها، پشتیبانی و آموزش‌هایی برای بهبود مهارت‌های حافظه کاری وجود دارد، مانند استفاده از وسایل کمکی حافظه، تکه‌کردن اطلاعات، استفاده از تکرار فاصله دار و ایجاد دانش بلندمدت.
پرسش و پاسخ
اطلاعات را به قطعات کوچکتر تقسیم کنید. از تکرار فاصله دار استفاده نمایید، از وسایل کمک حافظه مانند ویدئو، تصویر و… استفاده نمایید.
تحقیقات نشان داده است که تمرینات مغز در صورت متعهد ماندن به آن، بهبودهای قابل توجهی در حافظه کاری ایجاد می‌کند. اولین قدم برای بهتر شدن حافظه کاری این است که بدانید حافظه چگونه کار می‌کند و تکنیک‌های تقویت حافظه کاری را بشناسید.
نیاز به بازخوانی متن، مشکل در پیروی از دستورالعملهای چند مرحلهای، مشکل تمرکز شدن در کلاس یا مطالعه، اضطراب امتحان، به ویژه در آزمونهای چند گزینهای، نیاز به زمان و تکرار بیشتر، عدم تمرکز و اختلالات کمبود توجه.
