در این فیلم آموزشی به موضوع نمونه گیری احتمالی، نمونه گیری اریب و نکات آن پرداخته شده است.
نمونه گیری احتمالی و نمونه گیری اریب
نمونه گیری احتمالی: نمونه گیری است که همه واحدهای آماری، احتمالی معلوم برای انتخاب در نمونه دارند و از روش تصادفی برای انتخاب واحدهای نمونه استفاده می شود.
همه روش های نمونه گیری تصادفی ساده، خوشه ای، طبقه ای و سیستماتیک نوعی نمونه گیری احتمالی هستند.
نمونه گیری اریب: اگر یک روش نمونه گیری از نمونه گیری ایده آل فاصله بگیرد و به سمت خاصی انحراف پیدا کند، اصطلاحا می گوییم آن روش نمونه گیری، اریب است.
آمارشناسان تلاش می کنند تا با شناسایی منابع تولید اریبی، نمونه گیری ها را تا جایی که امکان دارد نااریب کنند.
مثال: بررسی میزان مطالعه غیر درسی جامعه از طریق اعضای یک کتابخانه شهر سالم
بررسی میزان آلایندگی خودروهای شهری با مراجعه به یک تعمیرگاه
بررسی میزان پروتئین موجود در ماهی ها با بررسی ماهی های سطح یک دریاچه
نمونه گیری احتمالی و نمونه گیری اریب دو روش از روش های مهم نمونه گیری است.
نمونه تست نمونه گیری احتمالی و نمونه گیری اریب
به نمونه تست های زیر در مورد روش های نمونه گیری دقت کنید:
تست اول) در یک سالن آمفی تئاتر یکی از شماره بلیط ها را به تصادف انتخاب کرده و به صاحب آن یک خودرو هدیه می دهیم. نوع روش نمونه گیری کدام است؟
1- تصادفی ساده
2- خوشه ای
3- طبقه ای
4- سامانمند
گزینه 1 پاسخ صحیح می باشد.
نمونه گیری تصادفی ساده است و شانس انتخاب همه واحدهای آماری یکسان می باشد.
تست دوم) در یک برنامه تلویزیونی می خواهیم از بین 500 نفر تعداد 10 نفر انتخاب کنیم. مهمان برنامه از شماره 1 تا 50، نفر چهاردهم را انتخاب می کند و سپس از بازه های 50 تا 100، 100 تا 150، … و 450 تا 500، نفر چهاردهم را انتخاب می کنیم. نوع نمونه گیری کدام است؟
1- تصادفی ساده
2- خوشه ای
3- طبقه ای
4- سامانمند
گزینه 4 پاسخ صحیح می باشد.
در نمونه گیری سیستماتیک (سامانمند) از طبقه اول یکدانه به تصادف انتخاب می کنیم و مابقی را با همان روال ادامه خواهیم داد.
تست سوم) در نمونه گیری طبقه ای بعد از طبقه بندی از اعضای هر طبقه … (1)… و در نمونه گیری خوشه ای، بعد از انتخاب یک خوشه، از اعضای آن … (2)… به عمل می آید. جاهای خالی (1) و (2) به ترتیب کدامند؟
1- سرشماری – سرشماری
2- نمونه گیری تصادفی ساده – نمونه گیری تصادفی ساده
3- سرشماری – نمونه گیری تصادفی ساده
4- نمونه گیری تصادفی ساده – سرشماری
گزینه 4 پاسخ صحیح می باشد.
طبق ویژگی های نمونه گیری تصادفی ساده و سرشماری، گزینه 4 صحیح خواهد بود.
به دو تست زیر دقت نمایید:
تست چهارم) کدام گزینه درست است؟
1- آمارشناسان تلاش می کنند تا نمونه ها را هر چه بیشتر اریب کنند.
2- هرچه نمونه نااریب باشد بهتر است.
3- هرچه نمونه به سمت اریبی پیش برود اطلاعات دقیق تری از جامعه ارائه می کند.
4- هرچه نمونه نااریب تر باشد، محاسبه پارامتر جامعه با خطای بیشتری صورت می گیرد.
گزینه 2 پاسخ صحیح می باشد.
گزینه 1 غلط است. زیرا آمارشناسان تلاش می کنند تا نمونه ها را هر چه بیشتر نااریب کنند. گزینه 3 نیز غلط می باشد. چون هرچه نمونه به سمت اریبی پیش برود، اطلاعات آن غلط خواهد شد. گزینه 4 نیز غلط بوده، زیرا هرچه نمونه نااریب تر باشد، محاسبه پارامتر جامعه با خطای کمتری صورت خواهد گرفت.
تست پنجم) کدام نمونه اریب است؟
1- مراجعه به همه مدارس منطقه 6 تهران برای بررسی میزان فعالیت های فرهنگی شهر تهران
2- مراجعه به همه نمایندگی های یک شرکت خودروسازی در تهران برای بررسی میزان فروش این شرکت در تهران
3- مراجعه به همه بانک کتاب های موجود در شهر تهران برای بررسی میزان ارتباط آن ها با مدارس شهر تهران
4- مراجعه به همه شعب بانک سامان در تهران برای بررسی تعداد کارکنان بانک سامان در شهر تهران
گزینه 1 پاسخ صحیح می باشد.
گزینه 1 اریب است. چون فقط به منطقه 6 مراجعه شده است و به بقیه مناطق، مراجعه ای صورت نگرفته است.
برای فهم بیشتر موضوع نمونه گیری احتمالی و نمونه گیری اریب می توانید ویدئو آموزشی را مشاهده کنید.
سوالات متداول
به نمونه گیری ای که همه واحدهای آماری، احتمالی معلوم برای انتخاب در نمونه داشته باشند و از روش تصادفی برای انتخاب واحدهای نمونه استفاده شود، نمونه گیری احتمالی گفته خواهد شد. روش های نمونه گیری تصادفی ساده، خوشه ای، طبقه ای و سیستماتیک نوعی نمونه گیری احتمالی می باشند.
در صورتی که یک روش نمونه گیری از نمونه گیری ایده آل فاصله بگیرد و به سمت خاصی انحراف پیدا کند، اصطلاحا گفته می شود آن روش نمونه گیری، اریب می باشد.
خیر. هر چه نمونه نااریب باشد، بهتر است. اگر نمونه گیری اریب شود، نمی تواند ویژگی های جامعه را به خوبی نمایش دهد. در واقع آمارشناسان سعی می کنند تا با شناسایی منابع تولید اریبی، نمونه گیری ها را تا جایی که ممکن است، نااریب نمایند.
