در این ویدئوی آموزشی از عربی پایه یازدهم به بررسی نکاتی پیرامون جزم فعل مضارع با حروف اضافه خواهیم پرداخت.
همان طور که می دانید فعل مضارع فعلی معرب است که می تواند با حروف و اسامی که قبل از آن پدیدار می شود، هم نوع ظاهری نوشتار آن (آخر فعل مضارع) و هم معنایش دچار تغییر و تحول گردد.
فعل مضارع با ورود کلماتی بر سر آن، دچار تغییراتی می شود. آخر افعالی که –ُ میباشد، ساکن میشود و تمام نونهای آخر فعل حذف میگردد. (به جز صیغه های جمع مونث غایب و جمع مونث مخاطب یعنی صیغه های یَفعَلنَ، تَفعَلنَ)
جزم دهنده ها در واقع «-ُ» را ساکن می کند و «ن» را حذف می کند، به جز صیغه های دوم شخص و سوم شخص جمع مؤنث. در زبان عربی دو نوع جزم دهنده مهم وجود دارد که عبارتند از برخی از حروف اضافه و ادات شرط.
فعل مضارع با ورود کلماتی در ابتدای آن میتواند دچار تغییر شود.
حروفی هستند که فقط یک فعل مضارع را دچار تغییر و دگرگونی می کنند که عبارتند از:
الف) لم + مضارع تغییر یافته:
حالت اول: ماضی ساده منفی: لَم یَخرجْ (خارج نشد)
حالت دوم: ماضی نقلی منفی: لَم یَخرجْ (خارج نشده است)
ب) لمّا + مضارع تغییر یافته:
هنوز + ماضی نقلی منفی: لمّا اَذهَب (هنوز نرفته ام)
ج) لـِ… (امر غایب) + مضارع تغییر یافته: این نوع تغییر بر سر متکلم ها و غایب ها پدید می آید.
باید + مضارع التزامی: لِیَعمَل (باید انجام دهد). فعل (لِیَعمَل) اگر قبلش «فـَ» یا «وَ» بیاید، «ل» ساکن تلفّظ می شود مثال: فَـ + لِیَعمَل = فَلْیَعمَل
د) لا نهی + مضارع تغییر یافته: (مضارع مجزوم)
حالت اول: دوم شخص مفرد و جمع = امر منفی (صیغه های مخاطب)
لا تُرسِلوا: نفرستید
لا تیأس: مأیوس نشو
حالت دوم: اول شخص مفرد و جمع و سوم شخص مفرد و جمع = نباید + مضارع التزامی (صیغه های غایب و متکلم)
لا ییأس: نباید مأیوس شود
لا أذهَب(لا نهی با متکلم): نباید بروم
برای مشاهده نمونه سوالات بیشتر جزم فعل مضارع ویدئوی آموزشی این جلسه را مشاهده نمایید.
فعل مضارع در حالت طبیعی معرب است اما اگر برخی حروف قبل از آن قرار بگیرند حرف آخر آن ساکن میشود که به اصطلاح میگوییم مجزوم شده است.
از معروفترین حروف جزم فعل مضارع عبارتند از: لَم، لمّا، لا نهی و لِ
موسسه آموزشی فرهنگی گزینه دو برگزارکننده آزمون آزمایشی ویژه داوطلبان آزمون سراسری و آزمون های استاندارد ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در دوره اول متوسطه و پایه های دهم و یازدهم می باشد. گزینه دو به عنوان یک موسسه پیشرو در زمینه خدمات نوین آموزشی، نرم افزارهای گوناگونی را جهت بهبود فرآیند آموزش و سنجش برای دانش آموزان و مدارس ارائه می کند