انتخاب رشته علوم و معارف اسلامی در پایه نهم تحصیلی به معدل، نمرات و همچنین نحوه تکمیل فرم هدایت تحصیلی بستگی دارد. برای انتخاب این رشته باید ضمن داشتن استعداد، در دروس ادبیات فارسی، مطالعات اجتماعی، زبان عربی حداقل معدل 14 را کسب شده باشد. شرایط لازم برای انتخاب رشته علوم و معارف اسلامی در این نوشتار ارائه شده است.
با گزینه دو همراه باشید.
از مهم‌ترین انتخاب‌های هر دانش‌آموزی در طول دوران تحصیلی، انتخاب رشته در پایان سال تحصیلی است. دانش‌آموزان باید با توجه به علایق شخصی، مهارت و نمرات کسب شده خود انتخاب رشته را انجام دهند. از موارد مهم و تاثیرگذار برای انتخاب رشته دانش‌آموزان فرم‌های هدایت تحصیلی است که براساس آن رشته‌های تحصیلی اولویت‌بندی شده و در نهایت انتخاب رشته دانش‌آموزان صورت می‌گیرد. رشته علوم و معارف اسلامی از رشته‌هایی است که دانش‌آموزان پایه نهم می‌توانند آن را در اولویت انتخاب رشته خود داشته باشند. این رشته؛ مانند سایر رشته‌ها، شرایط خاص خودش را دارد. دبیرستان‌های رشته علوم و معارف اسلامی مانند سایر مدارس به دو گروه مدارس دولتی و غیردولتی تقسیم می‌شوند.
در سال متوسطه دوم می‌توانید وارد شاخه نظری (دبیرستان) یا هنرستان شوید که هرکدام شامل انواع رشته‌های تحصیلی هستند.
رشته های نظری
رشته‌های پایه نهم در شاخه نظری شامل موارد زیر است:
رشته‌های هنرستان
در هنرستان دو زیر شاخه وجود دارد:
این رشته ها دارای گروه‌ها و در برخی موارد زیرگروه‌های مختلفی است که دانش‌آموز پس از ورود به هریک از آن‌ها، می‌تواند وارد رشته‌های مختلفی شود.
مزیتی که رشته‌های نظری نسبت به دیگر رشته‌ها دارند، این است که دانش‌آموزان پس از ورود به رشته‌های نظری، می‌توانند برای ورود به دیگر رشته‌ها در شاخه فنی حرفه‌ای و کاردانش نیز اقدام کنند. متقاضیان برای ورود به هر یک از رشته‌های تحصیلی در دبیرستان، نیاز است تا شرایط انتخاب رشته‌های نظری را داشته باشند. در واقع اگر دانش‌آموز دارای حداقل شرایط لازم برای انتخاب رشته پایه نهم متوسط نباشد، نمی‌تواند در رشته موردنظر ثبت‌نام کند.
رشته علوم و معارف اسلامی از رشته‌های شاخه نظری مقطع متوسطه دوم است. رشته علوم و معارف اسلامی در مدارس محدودی تدریس می‌شود. دانش‌آموزان برای ادامه تحصیل در رشته علوم و معارف اسلامی می‌توانند در دو رشته ادامه تحصیل دهند:
در ادامه نمرات و معدل لازم برای قبولی در هدایت تحصیلی جهت انتخاب رشته علوم و معارف اسلامی ارائه شده است:
در ادامه شرایط فردی برای انتخاب رشته علوم و معارف اسلامی ارائه شده است.
هدایت تحصیلی فرایندی است که توسط وزارت آموزش‌وپرورش طراحی شده است. در این فرایند، به برگزاری آزمون‌های مشاوره‌ای، نظرسنجی از دبیران، والدین و مشاوران، کشف استعداد و علایق دانش‌آموزان پرداخته می‌شود. دانش‌آموز براساس آیتم‌های بالا، به انتخاب رشته تحصیلی می‌پردازد.
دانش‌آموزان زمانی که در آستانه انتخاب رشته قرار دارند اولین تصمیم مهم زندگی خود را برای آینده تحصیل و شغلی می‌گیرند. برای این تصمیم باید جنبه‌های متعددی را مدنظر داشت. دانش‌آموزان پایه نهم برای ورود به مقطع دهم بایستی پس از امتحانات پایانی خردادماه انتخاب رشته انجام دهند. در انتخاب رشته پایه دهم، نمرات سه سال متوسط اول، آزمون مشاوره‌ای، علاقه و استعداد دانش‌آموز و… تأثیرگذار است.
دانش‌آموزان پایه سوم متوسط اول بعد از دریافت کارنامه خود و در زمان مقرر فرایند هدایت تحصیلی را انجام داده و رشته موردنظر خود را انتخاب می‌کنند. توجه داشته باشید که انتخاب رشته دانش‌آموزان در پایه نهم به سال 1403-1402 به صورت غیرحضوری و اینترنتی انجام می‌شود.
نتایج بررسی مشاوره‌ای و سوابق تحصیلی در دو فرم شماره 6 و 7 قابل‌دسترس است.
منظور از حرف الف: درصورتی‌که دانش‌آموز حداقل نمره کتبی برای ورود به رشته را کسب کند، بدون درنظرگرفتن ظرفیت منطقه می‌تواند در رشته موردنظر ثبت‌نام کند.
منظور از حرف ب: دانش‌آموزانی که حرف ب را کسب می‌کنند به‌عنوان ذخیره تلقی می‌شوند و در صورت انصراف دانش‌آموزان اولویت الف امکان ثبت‌نام را خواهند داشت.
فرم‌های هدایت تحصیلی دانش‌آموزان برای تصمیم‌گیری در مورد انتخاب رشته اهمیت دارد. در ادامه فرم‌های هدایت تحصیلی توضیح داده شده است:
مجموعه امتیازاتی که دانش‌آموز در هریک از موارد زیر کسب می‌کند، در نهایت هدایت تحصیلی وی را رقم می‌زنند. در زیر امتیازات لازم برای ورود به رشته علوم و معارف اسلامی ارائه شده است.
در جدول زیر امتیازات موردنیاز برای انتخاب رشته علوم و معارف اسلامی در پایه نهم ارائه شده است.
| امتیازات لازم برای ورود به رشته علوم و معارف اسلامی | |
|---|---|
| 1 | علایق دانش‌آموز: ۱۰ درصد |
| 2 | نظر والدین: ۵ درصد |
| 3 | نظر معلمان تمام دروس: ۱۰ درصد |
| 4 | نتیجه آزمون‌های مشاوره‌ای: ۳۵ درصد |
| 5 | عملکرد درسی دانش‌آموز: ۳۵ درصد |
| 6 | نظر مشاور تحصیلی: ۱۰ درصد |
فارغ‌التحصیلان رشته علوم و معارف اسلامی از دبیرستان، با شرکت در کنکور سراسری می‌توانند براساس دفترچه راهنمای انتخاب رشته تمامی رشته‌های دانشگاهی علوم‌انسانی را انتخاب کنند. همچنین دانش‌آموزان می‌توانند در شاخه‌های هنر و زبان نیز شرکت کنند.
رشته‌هایی که دانش‌آموزان رشته علوم و معارف اسلامی انتخاب می‌کنند در زیر ارائه شده است:
| رشته‌های دانشگاهی علوم و معارف اسلامی | ||
|---|---|---|
| روان‌شناسی | زبان و ادبیات فارسی | زبان و ادبیات عربی |
| حقوق | جغرافیا | حسابداری |
| فلسفه | آموزش زبان و ادبيات فارسی | علوم قرآن و حدیث |
| آمار | حقوق | الهیات و معارف اسلامی |
| تاریخ | راهنمایی و مشاوره | مدیریت |
| علوم تربیتی | علوم سیاسی | فلسفه و کلام اسلامی |
| علوم اجتماعی | علوم ارتباطات اجتماعی | علوم اقتصادی |
| علوم حدیث | رشد و پرورش کودکان پیش‌دبستانی | کارشناسی علوم انتظامی |
| فلسفه و عرفان اسلامی | مدیریت و بازرگانی دریایی | مدیریت مالی |
| مدیریت و کمیسر دریایی | ادیان و عرفان | فلسفه و حکمت اسلامی |
| کتابداری | مدیریت هتلداری | زبان و ادبیات کردی |
| مترجمی زبان عربی | فقه شافعی | آموزش زبان عربی |
| فقه و مبانی حقوق اسلامی | امور گمرکی | آموزش الهيات |
| ادبیات داستانی | اديان و عرفان | ایران‌شناسی |
| فقه و حقوق اسلامی | تاريخ و تمدن ملل اسلامی | تربيت مروج سياسی |
| فقه و حقوق امامی | فقه و حقوق حنفی | فلسفه و حكمت اسلامی |
| باستان‌شناسی | زبان و ادبيات تركی آذری | فقه و حقوق مذاهب اسلامی |
| مددکاری اجتماعی | فقه و مبانی حقوق اسلامی | مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات |
| اديان و مذاهب | مطالعات امنيتی | معارف اسلامی و اخلاق |
| مربيگری عقيدتی | تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی | |
جدول زیر با استفاده از نظریه هالند ارائه شده است، در این جدول براساس نوع تیپ شخصیتی که فرد دارد، رشته تحصیلی مناسب برای وی پیشنهاد می‌شود. از این جدول برای انتخاب رشته استفاده می‌شود.
| جدول انتخاب رشته نهم براساس تیپ شخصیتی | |
|---|---|
| تیپ شخصیتی | هدایت تحصیلی |
| واقع‌گرا | فنی و حرفه‌ای، کشاورزی، صنعتی، تربیت‌بدنی رشته تحصیلی و شغلی که در ارتباط با اشیا و ابزار باشد و جنبه فنی داشته باشد. |
| جستجوگر | علوم ریاضی و علوم‌تجربی رشته‌های تحصیلی و مشاغلی که با داده کار می‌کنند و مستلزم تحقیق و پژوهش مداوم هستند. |
| هنری | رشته‌های هنری، طراحی گرافیک، زبان، برخی رشته‌های علوم‌انسانی، تجربی و ریاضی رشته تحصیلی و مشاغلی که در ارتباط با داده‌ها و اشیا بوده و خلاقیت و ابتکار در آن‌ها اهمیت داشته باشند. |
| اجتماعی | رشته‌های علوم اجتماعی، علوم تربیتی، الهیات، علوم قضایی و حقوق، روان‌شناسی، مشاوره هر نوع رشته تحصیلی و شغلی که در ارتباط با مردم باشد و در ارتباط با آموزش، تدریس و رفاه اجتماعی هستند. |
| متهور | رشته‌های علوم‌تجربی، بازرگانی، مدیریت، علوم قضایی، حقوق، علوم سیاسی رشته‌ها و مشاغلی که با مردم سروکار دارند و در حوزه سازماندهی، مدیریت و فروشندگی هستند. |
| قراردادی | رشته‌های امور اداری و دفتری، حسابداری، بازرس مالی، بانکداری رشته‌ها و شغل‌هایی که با جزئیات و کار با داده‌ها ارتباط دارند. |
دانش‌آموزان برای انتخاب رشته علوم و معارف اسلامی باید علاوه بر توانایی، علاقه کافی به این رشته داشته باشند. در ادامه کتاب‌های مقطع متوسط دوم در جدول زیر ارائه شده است:
| کتاب‌های رشته علوم و معارف اسلامی | ||
|---|---|---|
| پایه تحصیلی | دروس عمومی | دروس تخصصی |
| پایه دهم | آمادگی دفاعی، فارسی، هنر، منطق، جغرافیا ایران، کارآفرینی و تولید، علوم و فنون ادبی، جامعه‌شناسی | اصول عقاید، تاریخ اسلام، احکام، عربی، زبان انگلیسی، علوم و معارف اسلامی، اخلاق اسلامی |
| پایه یازدهم | نگارش، فارسی، علوم و فنون ادبی، انگلیسی، کتاب کار انگلیسی، اقتصاد، روان‌شناسی، ریاضی و آمار، فلسفه | اصول عقاید، تاریخ اسلام، احکام، عربی، زبان قرآن، علوم و معارف قرآنی، اخلاق اسلامی |
| پایه دوازدهم | نگارش، فارسی، علوم و فنون ادبی، انگلیسی کتاب کار انگلیسی، ریاضی و آمار، فلسفه، سلامت، بهداشت | اصول عقاید، تاریخ اسلام، اصول استنباط احکام، عربی زبان قرآن، علوم و معارف قرآنی، اخلاق اسلامی |
دانش‌آموزان در رشته علوم و معارف اسلامی با مباحث دینی و مذهبی آشنا شده و موضوعات فلسفی و فقهی به آن‌ها آموزش داده می‌شود. درصورتی‌که دانش‌آموزان در حوزه علمیه ادامه تحصیل دهند در نهایت مشاغل مربوط به این رشته را خواهند داشت. برخی دیگر مشاغل مربوط به رشته علوم و معارف اسلامی مربوط به آمار، تاریخ، حسابداری، الهیات، معارف اسلامی، حقوق، روان‌شناسی، علوم اجتماعی، علوم اقتصادی، فلسفه، علوم حدیث، مدیریت، فقه و حقوق اسلامی و…. است.
فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در کنکور سراسری انسانی شرکت کرده و به سؤالات دروس عقاید و اصول فقه که از دروس تخصصی رشته علوم و معارف اسلامی است، پاسخ دهند. تحصیل در رشته علوم و معارف اسلامی مزایای زیر را به همراه دارد:
حداقل معدل لازم برای دانش‌آموزان پایه نهم، معدل بالای 14 است.
والدین با توجه به بقیه فرم‌های هدایت تحصیلی، از 1 تا 5 اولویت‌بندی رشته‌ها را انجام می‌دهند.
حداقل نمره درسی عربی 13، معارف 14 و ادبیات فارسی 12 است.
محدودیتی برای ثبت‌نام دختران یا پسران وجود ندارد.
سه مسیر مشخص برای ادامه تحصیل در رشته علوم و معارف اسلامی شامل، حوزه‌های علمیه، مراکز تحصیلی مانند دانشگاه امام صادق، رشته‌های علوم‌انسانی در دانشگاه‌های سراسری است.
دبیرستان‌های رشته علوم و معارف اسلامی مدارس خاصی بوده که در آن‌ها فقط رشته علوم و معارف، تدریس می‌شود.
مؤسسه آموزشی فرهنگی گزینهدو برگزارکننده آزمون آزمایشی ویژۀ داوطلبان آزمون سراسری و آزمون‌های استاندارد ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در دورۀ اول متوسطه و پایه‌های دهم و یازدهم می‌باشد. گزینهدو به‌عنوان یک مؤسسه پیشرو در زمینه خدمات نوین آموزشی، نرم‌افزارهای گوناگونی را جهت بهبود فرآیند آموزش و سنجش برای دانش‌آموزان و مدارس ارائه می‌کند.
مؤسسه آموزشی فرهنگی گزینهدو برگزارکننده آزمون آزمایشی ویژۀ داوطلبان آزمون سراسری و آزمون‌های استاندارد ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در دورۀ اول متوسطه و پایه‌های دهم و یازدهم می‌باشد. گزینهدو به‌عنوان یک مؤسسه پیشرو در زمینه خدمات نوین آموزشی، نرم‌افزارهای گوناگونی را جهت بهبود فرآیند آموزش و سنجش برای دانش‌آموزان و مدارس ارائه می‌کند.
