جستجو
Close this search box.
آموزش دروس پایه دهم
آموزش دروس پایه یازدهم
آموزش دروس پایه دوازدهم

رشته مامایی

معرفی کامل رشته مامایی | تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، واحدهای درسی، ادامه تحصیل، بازارکار و درآمد رشته مامایی در ایران
فهرست مطالب

معرفی رشته مامایی

رشته مامایی یکی از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین رشته های گروه علوم پزشکی است که در برای ورود به آن باید از طریق کنکور تجربی اقدام کنید. این رشته به دلیل بازار کار بسیار عالی و درآمد قابل توجهی که دارد، تبدیل به یکی از انتخاب های اصلی دانشجویان شده است. با توجه به اهمیت این رشته در این نوشتار با شما همراه هستیم تا به بررسی تاریخچه، دانشگاه ‌های برتر، نمونه کارنامه قبولی، بازار کار، گرایش ها، کاربرد، و شرایط ادامه تحصیل در رشته مامایی در ایران و جهان بپردازیم.

معرفی کامل رشته مامایی | تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، واحدهای درسی، ادامه تحصیل، بازارکار و درآمد رشته مامایی در ایران

زایمان و مسائل مربوط به آن از قبل از دوران حاملگی آغاز شده و تا ماه ها بعد از زایمان نیز ادامه پیدا می کند. دریافت مشاوره عالی برای گذر از این برهه برای تمام مادران و بچه ها لازم است. رشته مامایی وظیفه تربیت و پرورش متخصصین لازم برای این مشاوره ها را به عهده گرفته و یکی از رشته های مهم برای هر جامعه ای است.

تاریخچه مامایی

رشته مامایی یکی از رشته هایی است که کاربرد آن از زمان پیدایش بشر بر روی کره زمین همراه با ما بوده است. از همان ابتدا انسان ها به صورت ذاتی از رفتار هایی برای بهینه کردن شرایط زایمان استفاده می نمودند. جالب است که همین رفتارها و کسب تجربه در نهایت باعث شده تا مجموعه کاملی از خدمات مامایی به وجود آید.

در طول قرن ها پزشکان همیشه در حال پیشرفت و توسعه در رشته مامایی بوده و همیشه شاهد بهتر شدن خدمات در این زمینه بوده‌ایم. اگر کتاب تاریخ را ورق بزنیم و دنبال کلمه مامایی و مسائل مربوط به آن در این کتاب باشیم اولین صحبت‌های تخصصی درباره خدمات مامایی به چهارصد و شصت سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد که بقراط پزشک یونانی درباره نحوه درمان مشکلات زایمان و عوارض آن صحبت کرده است.

در طب یونان باستان از ماماها به عنوان مادر بزرگ مرد یاد می کردند که در امر تولد نوزاد به مادرها کمک کرده و خدمات پزشکی مورد نیاز را انجام می دادند. سورانوس دانشمند دیگری است که بعد از بقراط در قرن دوم میلادی شروع به مطالعه و تحقیق درباره خدمات مامایی نمود که تحقیقات وی بعدها زمینه ساز پیشرفت‌های شگرفی در این رشته شد.

مامایی در قرون وسطی با چالش‌های بسیار زیادی روبرو شد و به دلیل اینکه مذهبیون خیلی اعتقادی به چنین خدماتی نداشتند، آن را به عهده زنان بی سواد و جادوگران گذاشته و کار مامایی را به نوعی کار جادوگری می‌پنداشتند. همین امر باعث شده بود تا مطالعات قبل از این دوران نیز کم‌کم به فراموشی سپرده شود.

رشته مامایی برای اولین بار توسط یک پزشک فرانسوی در دوره رنسانس در فرانسه پایه گذاری شد و اولین مدرسه مامایی در یک هتل تأسیس شد. در آن زمان افراد علاقه‌مند به رشته مامایی می‌توانستند تعلیمات لازم برای استفاده از خدمات پزشکی مامایی را در این مدرسه پشت سر گذاشته و در این زمینه مشغول به کار شوند. به دلیل شرایط بسیار ایده آلی که استفاده از خدمات علمی در امر زایمان طبیعی و غیرطبیعی داشت فارغ التحصیلان این رشته خیلی زود پر آوازه شده و حتی از آنها برای زایمان های خاندان سلطنتی فرانسه نیز استفاده می شد.

پیدایش رشته زنان و زایمان و همچنین رشته مامایی به صورت پیشرفته و امروزی در بهترین دانشگاه های دنیا به سه قرن اخیر مربوط می شود. بعد از فرانسه اولین مدرسه مامایی در انگلیس نیز در سال ۱۷۲۵ میلادی تأسیس و در سال ۱۸۸۱ میلادی نیز انجمن ماماها تشکیل شد. پزشکان انگلیسی کمک های زیادی برای پیشرفت در رشته مامایی داشته‌اند و حتی اولین قوانین مربوط به استفاده از ماماها در خدمات کمک پزشکی نیز به کشور انگلیس و اوایل قرن ۲۰ بر می گردد.

رشته مامایی به همین ترتیب در طول سالیان مختلف با پیشرفت‌های قابل توجهی روبرو شده و از اواخر قرن گذشته و اوایل قرن جدید نیز در ایران نیز به آن پرداخته شده است. در حال حاضر این رشته به عنوان یکی از بهترین رشته های زیر گروه علوم پزشکی در کشور ما و دانشگاه های برتر جهان شناخته می‌شود و خیلی ها هم به دلیل بازار کار بسیار مناسب و هم به دلیل جذابیت هایی که این رشته دارد به دنبال ادامه تحصیل در آن وارد دانشگاه می شوند.

به دلیل اینکه اهمیت خدمات مامایی برای سلامتی نوزادان بسیار زیاد است و نیاز به ارائه خدمات در سطح کیفیت بسیار بالا در این رشته احساس می‌شود؛ یک روز در سال به عنوان روز جهانی مامایی نیز نامگذاری شده است. برای اولین بار در سال ۱۹۸۰ پیشنهاد نامگذاری یک روز در تقویم سالانه با عنوان روز مامایی از سوی انجمن مامایی ارائه شد و در نهایت در سال ۱۹۹۲ پنجم ماه می مصادف با ۱۵ اردیبهشت به عنوان روز جهانی مامایی معرفی گردید. هر ساله کنفرانس ها و همایش های بسیار زیادی برای معرفی هرچه بهتر این رشته در سرتاسر دنیا در این روز برگزار می شود.

معرفی کامل رشته مامایی | تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، واحدهای درسی، ادامه تحصیل، بازارکار و درآمد رشته مامایی در ایران

برای آمادگی بیشتر در کنکور می توانید در آزمون های استاندارد گزینه دو شرکت کنید : آزمون های آزمایشی گزینه دو

تعریف تخصصی رشته مامایی

رشته مامایی یکی از محبوب ترین رشته های زیر گروه علوم پزشکی و بهداشت در تمام کشورها و دانشگاه های جهان است. این رشته به صورت تخصصی در زمینه مسائل مربوط به بارداری و زایمان و همچنین ارائه خدمات مشاوره برای مراقبت های بهداشتی از مادر و کودک هم در زمان بارداری و هم بعد از زایمان معطوف شده است. اهمیت بسیار زیادی که رعایت نکات بهداشتی و پزشکی برای سالم ماندن مادر و کودک در دوران بارداری دارد باعث پیدایش این رشته در علم پزشکی شده است.

کلیه خدمات و اقدامات صورت گرفته از طریق فارغ التحصیلان رشته مامایی را می‌توان در چند دسته مختلف تقسیم بندی کرد.

1- خدمات و وظایف رشته مامایی در نقش تشخیص، مراقبتی و مداخله‌ای

اولین دسته بندی از اقدامات ماماها برای ارائه هر چه بهتر خدمات در دوران بارداری به نقش آنها در تشخیص و مراقبت و همچنین مداخله مربوط می شود. در این زمینه لازم است تا دانش آموختگان:

  • با مددجویان یک ارتباط کاملاً موثر و حرفهای برقرار کنند.
  • شرح حال دقیقی از مددجویان را در پرونده بهداشتی آنها ثبت کنند.
  • انجام معاینات فیزیکی مددجویان
  • ارائه درخواست برای آزمایشات اولیه مورد نیاز برای زنان باردار
  • تشخیص اقدامات مورد نیاز برای مراقبت ها و مداخله های هر چه بهتر
  • تشخیص به موقع شرایط غیر نرمال و ارجاع افراد به متخصصین در صورت نیاز
  • انجام تمام مراقبت های لازم برای دوران بارداری و ارائه نکات لازم به مددجویان
  • بررسی تمام شرایط و فراهم کردن بستر لازم برای زایمان طبیعی و ایمن
  • شناسایی دقیق نیازهای جسمی و روانی و عاطفی مددجویان

2- خدمات دانش آموختگان رشته مامایی در نقش آموزشی

یکی از اصلی ترین و مهمترین اقداماتی که لازم است و حتماً دانش آموختگان رشته مامایی در انجام آن تمرکز بالایی داشته باشند ارائه آموزش های لازم در زمینه های خود مراقبتی و شرایطی مانند تغذیه در دوران بارداری و شناخت عوامل خطر در این دوران است. با توجه به اینکه معمولاً مادران باردار در طول دوره بارداری در اکثر مواقع تنها و یا در کنار خانواده هستند بنابراین آموزش و اهمیت بسیار زیادی هم برای سلامتی خود مادر و هم برای سلامتی کودک خواهد داشت. حتی لازم است و برنامه های آموزشی را به صورت مداوم برای مادران باردار در نظر گرفته و آنها هر چند هفته یکبار این آموزش‌ها را مرور نمایند.

3- خدمات دانش آموختگان رشته مامایی در نقش مشاوره

ارائه مشاوره مامایی در بازه های زمانی مختلفی بایستی صورت پذیرد. این مشاوره ها می توانند هم در دوران بلوغ دختران و هم در زمان قبل از ازدواج و در زمان بارداری و حتی بعد از بارداری و زایمان ادامه داشته باشند. نکات آموزشی مهم در زمینه بهداشت جنسی و بهداشت خانواده از جمله مشاوره های مهمی است که حتماً بایستی در این بازه های زمانی از سوی ماما به مددجویان ارائه شود.

4- خدمات دانش آموختگان رشته مامایی در نقش پیشگیری

دانش آموختگان این رشته بایستی یک برنامه ریزی کامل برای اجرای مراقبت های دوران بارداری برای مددجویان در نظر گرفته و تمام اقدامات لازم برای رفع خطر را برای آنها پیش بینی کنند. اقداماتی مانند غربالگری نظام سلامت و طرح های پژوهشی و پیشگیری نظام سلامت از جمله اقداماتی هستند که همگی در نقش پیشگیری انجام می پذیرند. حتی انجام و یا توصیه برای واکسیناسیون مادر و نوزاد نیز از جمله اقدامات پیشگیری است که دانش آموختگان مامایی باید به آن دقت داشته باشند.

با این تعریف و بررسی خدمات لازم توسط دانش آموختگان رشته مامایی احتمالاً شناخت بهتری نسبت به این رشته پیدا کرده و اکنون می دانید که در نهایت فارغ التحصیلان مامایی قرار است چه شرایط شغلی داشته باشند و آموخته های آنها در دوران دانشگاهی نیز برای چه مواردی برنامه ریزی می شوند.

رشته مامایی در یک نگاه

مجموعه کارشناسی پیوسته رشته مامایی یکی از زیر مجموعه های رشته های علوم پزشکی و وزارت بهداشت است که برای ادامه تحصیل در این رشته بایستی از طریق کنکور سراسری علوم تجربی اقدام کنید. البته دقت داشته باشید که برخی از افراد رشته مامایی را با رشته تخصص زنان و زایمان با هم اشتباه می گیرند که این دو رشته کاملاً متفاوت هستند. تخصص زنان و زایمان یک دوره کاملاً تخصصی است که بعد از سپری کردن دوره ۷ ساله پزشکی عمومی دانشجویان می توانند وارد این تخصص شوند. اما ماهی هم در سطح مقطع کارشناسی و هم در سطح مقاطع بالاتر به صورت یک رشته مجزا ارائه می شود.

دانشگاه های بسیار زیادی در ایران امکان تحصیل در رشته مامایی را برای علاقه‌مندان به این رشته فراهم کرده‌اند. رقابت برای حضور در این رشته در دانشگاه های کشور نیز تقریباً بالا است و هر ساله افراد زیادی به دنبال حضور در این رشته در دانشگاه ها هستند. هر چند ظرفیت مناسبی برای مامایی در دانشگاه های کشور تعریف شده اما با این حال به دلیل تعداد علاقه‌مندان زیاد حتماً بایستی برای پذیرش در این رشته تمام تلاش خود را به عمل آورید.

از نظر بازار کار نیز این رشته در حال حاضر در کشور ما هنوز با بازار کار بسیار مناسبی روبه‌رو بوده و نیاز به افراد متخصص در آن نیز روز به روز در کشور ما بیشتر می شود.

طبق آخرین مصوبه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی رشته مامایی در مقطع کارشناسی پیوسته در طول ۴ سال تحصیلی یا ۸ نیمسال تحصیلی در دانشگاه های کشور ارائه می شود. دانشجویان موظف هستند که در طول این ۸ نیمسال تحصیلی واحد درسی در دسته بندی های مختلف دروس عمومی، دروس علوم پایه، دروس تخصصی الزامی و دروس تخصصی اختیاری به همراه کارآموزی را پشت سر بگذارند.

همچنین دقت داشته باشید که رشته مامایی علاوه بر واحدهای تحصیلی معرفی شده توسط دانشگاه دارای دو سال طرح نیز می باشد که دانشجویان می توانند با شرکت در این دوره هم تجربه کاری و تخصص های خود را در این رشته افزایش دهند و هم در همان شروع کار بعد از فارغ التحصیلی در شرایط مناسبی وارد بازار کار حرفه‌ای گردند.

پرمتقاضی بودن 79%
کاربردی بودن 83%
دشواری دروس 81%
امکان ادامه تحصیل 88%
بازار کار 91%

رشته مامایی در ایران

مانند اکثر کشورهای جهان رشته مامایی در ایران نیز سابقه بسیار زیادی دارد و از سال ها پیش آموزش های حرفه‌ای در این رشته در مراکز مختلف در کشور ما آغاز شده است. برای اولین بار آموزش مامایی در ایران از سال ۱۲۹۸ آغاز شد و در سال ۱۳۰۸ نیز به صورت حرفه‌ای تر در مراکز آموزشی حرفه‌ای دنبال شد. تا سال ۱۳۳۴ بیش از ۴۲۰ نفر در رشته مامایی از آموزشگاه های مختلف در تهران فارغ التحصیل شده بودند و این رشته تبدیل به یک رشته جذاب هم از نظر بازار کار و هم از نظر آموزش های حرفه‌ای شده بود. در آن زمان مراکز آموزشی کشور در یک بازه زمانی سه ساله آموزش های حرفه‌ای این رشته را به اتمام رسانده و مدرک لیسانس را به فارغ التحصیلان اعطا می کردند.

در کنار مراکز آموزشی تهران دانشگاه تبریز نیز از جمله اولین دانشگاه هایی بود که رشته مامایی را وارد لیست خدمات آموزشی خود نمود و از سال ۱۳۲۸ علاقه‌مندان می توانستند در این دانشگاه نیز به آموزش تخصصی مامایی بپردازند.

با توجه به اهمیت بسیار زیادی که ماما در سالم نگه داشتن فرزند و مادر در دوران حاملگی داشت، در طول یک قرن گذشته هر ساله شاهد پیشرفت های چشمگیری در ارائه خدمات آموزشی در این رشته بوده‌ایم. حتی این رشته وارد آموزش های کاردانی نیز شده و تربیت بهیار ماما و یا مامای روستایی برای کمک به افراد در روستاهای دور افتاده نیز در دستور کار آموزشگاه های معتبر کشور قرار گرفت.

بعد از انقلاب کم‌کم دانشکده های پرستاری و مامایی نیز در دانشگاه های مختلف کشور تأسیس شد و خدمات آموزش در رشته مامایی شرایط حرفه‌ای تری به خود گرفت. اولین دوره آموزش رشته مامایی در مقطع کارشناسی ارشد نیز در سال ۱۳۶۴ در دانشگاه تربیت مدرس تهران آغاز شد. در طول این سال‌ها نیز دانشگاه های مختلف از جمله شهید بهشتی تهران و دانشگاه ایران و همچنین اصفهان شرایط لازم برای ارتقای سطح کیفیت آموزش در این رشته را فراهم کرده‌اند.

انجمن های مختلف مامایی نیز با اهداف و شرایط مختلف در کشور تأسیس شده و مشغول به فعالیت برای ارائه خدمات مربوط به این رشته هستند. کانون مامایی ایران نیز از سال ۱۳۲۳ مشغول به ارائه خدمات در این زمینه به متقاضیان است.

با وجود اینکه سال‌ها از زمان شروع آموزش در رشته مامایی در کشور ما می گذرد اما هنوز هم فضا برای پیشرفت در این رشته هم در مسائل آموزشی و هم در امکانات و بسترهای لازم وجود دارد. در حال حاضر نیز بسیاری از استان‌ها و شهرستان‌ها از دریافت خدمات مامایی محروم هستند و نیاز به تربیت نیروی کار حرفه‌ای و متخصص در این زمینه همچنان در کشور ما احساس می شود. تعداد بالای مرگ و میر مادران باردار و یا نوزادان در همان بدو تولد نشان از این دارد که اقدامات و خدمات مامایی همچنان در سطح پیشرفته‌ای در کشور ما در دسترس نیست اما با این حال نمی‌توان پیشرفت حاصل شده در این رشته را در ایران کتمان کرد.

آخرین قبولی های هر رشته چه رتبه ای کسب کرده اند؟ مشاهده آخرین قبولی های رشته ها

پذیرش در رشته مامایی

بررسی شرایط پذیرش در مقطع کارشناسی در رشته مامایی را بایستی از جنبه‌های مختلفی انجام دهیم. فاکتورها و عوامل مختلفی وجود دارند که باعث ایجاد رقابت برای ورود به یک رشته در دانشگاه های کشور می شوند که از آن دسته می توان به شرایط بازار کار، شرایط ادامه تحصیل، رتبه و درصد های مورد نیاز برای قبولی در بهترین دانشگاه های کشور، ظرفیت تعیین شده برای رشته مورد نظر در دانشگاه های دولتی و مواردی از این دست می توانند هم در میزان علاقه دانش آموزان در هنگام انتخاب رشته تاثیر داشته باشند و هم میزان رقابت برای ورود به یک رشته را در میانه دانش آموزان بیشتر کنند.

با توجه به اینکه متخصصین مامایی همچنان در کشور ما کم هستند و نیاز به داشتن نیروی تخصصی در این رده شغلی احساس می‌شود، از این رو رقابت برای ورود به این رشته در دانشگاه های کشور زیاد است. از این گذشته به نسبت تعداد دانشکده‌های پزشکی موجود در کشور نیز تعداد قابل توجهی از آنها شرایط پذیرش در این رشته را در کشور ما فراهم کرده‌اند. امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر نیز یکی دیگر از مزیت هایی است که باعث شده تا پذیرش در رشته مامایی در مقطع کارشناسی برای کاربران رقابتی تر شود.

برای ورود به رشته مامایی در مقطع کارشناسی در ایران لازم است تا از آزمون کنکور رشته تجربی اقدام کرده و از این رو لازم است تا به نمره و تراز کافی برای ورود به این رشته برسید. ضرایب دروس موثر برای پذیرش در این رشته نیز مطابق با کنکور رشته تجربی خواهد بود و علاقه‌مندان می بایستی در دوران تحصیلی متوسطه در رشته تجربی این دروس را به صورت عالی مطالعه نمایند.

اولین بخش از آزمون کنکور رشته تجربی دروس عمومی مربوط به این آزمون است. در جدول زیر می توانید ضرایب دروس عمومی رشته مامایی را در کنکور تجربی مشاهده کنید:

نام درس
ضریب درس
میزان تاثیر دروس عمومی در کنکور
زبان و ادبیات فارسی
4
زبان عربی
2
فرهنگ و معارف اسلامی
3
زبان انگلیسی
2

ضرایب دروس عمومی برای تمام رشته های گروه تجربی در آزمون کنکور یکسان است اما ضرایب دروس تخصصی بسته به زیرگروه مورد نظر برای این کنکور متفاوت خواهد بود. رشته مامایی در آزمون کنکور تجربی در زیرگروه ۱ تعریف شده و در جدول زیر می توانید ضرایب دروس اختصاصی این رشته را طبق این زیر گروه مشاهده کنید:

نام درس
ضریب درس
میزان تاثیر دروس اختصاصی در زیرگروه 1 کنکور تجربی
زمین شناسی
0
ریاضی
2
زیست
4
فیزیک
2
شیمی
3

به طور واضح مشخص است که درس زمین شناسی تاثیری در پذیرش علاقه مندان به رشته مامایی نخواهد داشت. درس زیست نیز بیشترین تاثیر را در پذیرش این رشته خواهد داشت.

دانشگاه های برتر رشته مامایی

دربند های قبلی اشاره کردیم که رشته مامایی یکی از با سابقه ترین و قدیمی ترین رشته ها در مقطع کارشناسی در کشور ما است و از ابتدای قرن گذشته امکان تحصیل در این رشته در بسیاری از آموزشگاه ها و دانشگاه های ایران فراهم آمده است. در حال حاضر نیز شرایط ورود به این رشته در اکثر دانشگاه های علوم پزشکی کشور در دسترس کاربران و علاقمندان قرار گرفته است.

حتی علاوه بر امکان ورود به مقطع کارشناسی در این رشته در دانشگاه های دولتی امکان استفاده از خدمات دانشگاهها و آموزشگاه غیردولتی نیز برای این منظور وجود دارد.

در حال حاضر از جمله دانشگاه های برتر رشته مامایی می توان به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و بسیاری از دانشگاه ‌های علوم پزشکی در سرتاسر کشور اشاره نمود.

نمونه کارنامه های قبولی رشته مامایی

درباره شرایط پذیرش در مقطع کارشناسی در رشته مامایی در دانشگاه های کشور صحبت کردیم. اشاره نمودیم که از یک طرف تعداد دانشگاه های بسیار زیادی امکان تحصیل در این رشته را فراهم کردند و از طرف دیگر نیز به دلیل بازار کار مناسب رقابت خوبی برای ورود به این رشته در میانه علاقه‌مندان وجود دارد. برای اینکه درک شما را نسبت به شرایط ورود به این رشته از طریق آزمون کنکور تجربی بیشتر کنیم لازم دانستیم تا تعدادی از نمونه کارنامه های قبولی در رشته مامایی را با شما در میان بگذاریم.

دقت داشته باشید که با توجه به شرایط موجود از جمله ظرفیت اعلام شده از سوی دانشگاه های مختلف و همچنین تعداد علاقه‌مندان به این رشته هر ساله شاهد هستیم که تغییراتی در تراز نمره و درصد های قبولی در این رشته به وجود می آید. از این رو قرار نیست که تکرار دقیق همین درصد ها باعث قبولی در این رشته در هر سال شود و یا کمتر شدن تراز مانعی برای ورود به این داشته باشد. اما با این حال با توجه به نمونه کارنامه قبولی در رشته مامایی می توانید به درک حدودی از شرایط قبولی در رشته از طریق کنکور آزمون تجربی برسید.

آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نمونه کارنامه کنکوری ها

واحدهای درسی رشته مامایی

نوبت به معرفی واحدهای درسی رشته مامایی در مجموعه کارشناسی پیوسته در دانشگاه ‌های علوم پزشکی دولتی می‌رسد. شناخت واحدهای درسی هر رشته باعث می‌شود تا علاقه‌مندان شناخت بهتری نسبت به ماهیت خود آن رشته در دانشگاه پیدا نمایند. آخرین مصوبه شورای آموزش عالی علوم پزشکی برنامه درسی رشته مامایی را در تاریخ ۹۱/۴/۱۹ اعلام کرده و از آن تاریخ تاکنون این برنامه شاهد هیچ گونه تغییر و بازنگری نشده است.

رسالت اصلی برنامه های درسی در نظر گرفته شده برای مامایی تربیت نیروی انسانی متعهد و آگاه و همچنین متبحر در زمینه مامایی است. در چشم انداز برنامه آموزشی مامایی پرورش دانش آموختگان این رشته برای پر کردن تمام رده های شغلی مورد نیاز در این خدمات گنجانده شده است.

از جمله اهداف کلی در نظر گرفته شده در واحدهای درسی رشته مامایی نیز می توان به مواردی همچون:

  • کمک به ارتقاء شاخص های مرتبط با سلامت باروری زنان و خانواده
  • افزایش بهداشت مادر و فرزند در زمان بارداری
  • ارتقاء سطح کیفیت خدمات در زمان بارداری
  • کمک به کاهش مشکلات مرتبط با مادر و جنین قبل و بعد از زایمان
  • افزایش زایمان های طبیعی در کشور

اشاره نمود. دانش آموختگان این رشته بنا به واحدهای درسی در نظر گرفته شده می بایست در نقش های مختلفی از جمله تشخیص، مراقبت، آموزش، مشاوره و پیشگیری به صورت حرفه‌ای در جامعه حاضر شده و شرایط ایده آلی را در این زمینه فراهم آورند.

طبق آخرین بازنگری صورت گرفته واحد های درسی رشته مامایی مشتمل بر ۱۳۰ واحد است که به صورت نظری و عملی در دانشگاه های کشور ارائه می شوند. این ۱۳۰ واحد نیز در دسته بندی های مختلف دروس عمومی الزامی در ۲۰ واحد، دروس علوم پایه الزامی در ۲۰ واحد، دروس تخصصی الزامی در ۷۲ واحد، دروس تخصصی اختیاری در دو واحد و دروس کارآموزی در عرصه مامایی به صورت الزامی در ۱۶ واحد قرار می گیرند.

همچنین دانشجویان می بایست این ۱۳۰ واحد را در چهار سال تحصیلی یا 8 نیمسال تحصیلی پشت سر بگذارند. طبق مصوبه شورای آموزش عالی علوم پزشکی دانشگاه ها موظف هستند که برای هر واحد نظری ۱۷ ساعت آموزشی در طول هر نیمسال، برای هر واحد عملی و آزمایشگاهی ۳۴ ساعت آموزشی، برای هر واحد کارآموزی ۵۱ ساعت آموزشی، برای هر واحد کارآموزی زایمان ۷۲ ساعت آموزشی، برای هر واحد کارآموزی در عرصه پنجاه و یک ساعت آموزشی و برای هر واحد کارآموزی در عرصه زایمان ۱۰۲ ساعت آموزشی در نظر بگیرند.

همچنین لازم به توضیح است که دانشجویان پس از گذراندن کلیه واحدهای درسی و همچنین کارآموزی در عرصه و کسب مهارت ها و توانمندی های لازم برای ارائه خدمات در این رشته بایستی در آزمون بالینی نهایی که شامل دروس:

  • زایمان
  • پریناتال
  • ژینکولوژی 
  • بهداشت مادر و کودک و بارداری
  • تنظیم خانواده
  • نوزادان و کودکان

است، شرکت کرده و حداقل نمره قبولی ۱۲ را در این آزمون به دست آورد. طبق این مصوبه دانشگاه های محل تحصیل می توانند در صورت عدم کسب نمره قبولی برای دانش آموختگان مجدداً در بخش های مورد نظر کارآموزی اختصاص دهند.

نوع درس
تعداد واحد
تفکیک نوع واحدهای درسی رشته مامایی
دروس عمومی
20 واحد
دروس پایه
20 واحد
دروس تخصصی الزامی
72 واحد
دروس تخصصی اختیاری
2 واحد
دروس کارآموزی در عرصه
16 واحد

در نظر داشته باشید که علاوه بر موارد بیان شده در بالا برای ۱۳۰ واحد درسی رشته مامایی لازم است تا دانشجویان در طول 8 نیمسال تحصیلی قوانین و شرایط تعیین شده برای گذراندن این واحدها را نیز رعایت نمایند. از جمله قوانین مربوط به گذراندن واحد های درسی رشته مامایی می‌توان به پیش نیاز و همنیاز بودن و یا شرایط ارائه واحدهای مختلف در طول ترم های مختلف اشاره کرد. از این رو دانشجویان بایستی برنامه ریزی کامل و دقیقی برای گذراندن تمام این ۱۳۰ واحد در طول هشت نیمسال تحصیلی داشته و به صورت پیوسته واحد های ارائه شده در هر ترم تحصیلی را پشت سر بگذارند.

دروس عمومی

اولین بخش از واحد های درسی رشته مامایی که از همان ترم های نخست در دستور ارائه دروس این رشته در دانشگاه های پزشکی قرار می‌گیرد دروس عمومی هستند. دقت داشته باشید که دروس عمومی تعیین شده برای رشته مامایی تنها مختص به این رشته نبوده و از سوی گروه علوم پزشکی نیز تعیین نمی شود. دروس عمومی در دانشگاه های کشور ما به دروسی مانند تربیت بدنی و فرهنگ و معارف اسلامی اطلاق می شوند که از سوی گروه معارف و گروه عمومی تعیین شده و برای تمام رشته ها در مقطع کارشناسی مشترک هستند.

البته تعداد واحد های تعیین شده از سوی گروه معارف و گروه عمومی به عنوان دروس عمومی در مقطع کارشناسی بسیار بیشتر از ۲۰ واحد است و دانشجویان رشته مامایی تنها موظف به گذراندن ۲۰ واحد از تمام دروس ارائه شده در این زمینه خواهند بود. لازم به توضیح است که تمام دروس عمومی در تمام ترم های تحصیلی ارائه نمی شوند و از این رو دانشجویان بایستی از همان ترم نخست با یک برنامه‌ریزی درست و طبق شرایط تعریف شده در دانشگاه برای گذراندن هر یک از واحدهای دروس عمومی در طول ترم های مختلف اقدام نمایند.

در جدول زیر می توانید دروس عمومی رشته مامایی را در مقطع کارشناسی در دانشگاه های علوم پزشکی مشاهده کنید:

بسته درسی
نام درس
تعداد واحد
دروس عمومی مشترک مقطع کارشناسی
مباتی نظری اسلام
اندیشه اسلامی 1
2 واحد
اندیشه اسلامی 2
2 واحد
انسان در اسلام
2 واحد
حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام
2 واحد
اخلاق اسلامی
فلسفه اخلاق
2 واحد
اخلاق اسلامی
2 واحد
آیین زندگی
2 واحد
عرفان عملی اسلامی
2 واحد
انقلاب اسلامی
انقلاب اسلامی ایران
2 واحد
آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
2 واحد
اندیشه سیاسی امام خمینی
2 واحد
تاریخ و تمدن اسلامی
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
2 واحد
تاریخ تحلیلی صدر اسلام
2 واحد
تاریخ امامت
2 واحد
آشنایی با منابع اسلامی
تفسیر موضوعی قرآن
2 واحد
تفسیر موضوعی نهج البلاغه
2 واحد
الزامی
فارسی عمومی
3 واحد
زبان عمومی
3 واحد
تربیت بدنی
1 واحد
ورزش 1
1 واحد
دانش خانواده و جمعیت
2 واحد

دقت کنید که قوانین و شرایط خاصی برای انتخاب دروس عمومی برای دانشجویان این رشته در نظر گرفته شده که حتماً بایستی مطابق با این قوانین و مقررات برای گذراندن دروس مورد نظر اقدام شوند. ۲۰ واحد تعیین شده به عنوان دروس عمومی برای رشته مامایی بایستی به شرح زیر انتخاب شوند:

  • ۱۰ واحد به صورت الزامی مطابق با جدول بالا
  • دو درس ۲ واحدی جمع ۴ واحد از دروس مبانی نظری اسلام
  • یک درس ۲ واحدی از دروس اخلاق اسلامی
  • یک درس ۲ واحدی از دروس انقلاب اسلامی
  • یک درس ۲ واحدی از دروس تاریخ و تمدن اسلامی
  • یک درس ۲ واحدی از دروس آشنایی با منابع اسلامی

جمع واحد های تعیین شده برای دروس عمومی رشته مامایی به ۲۲ واحد می رسد که ۲ واحد اضافه درس تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران است که دانشجویان ملزم به گذراندن آن اضافه بر سقف واحد های دوره خواهند بود.

دروس پایه الزامی رشته مامایی

دانشجویان رشته مامایی همچنین باید 20 واحد دروس پایه را نیز در طول 8 نیمسال تحصیلی سپری نمایند. البته دروس پایه رشته مامایی دروسی هستند که بیشتر از آنها برای ایجاد شناخت اولیه نسبت به این رشته در دوران کارشناسی استفاده می شود. البته این موضوع باعث شده تا در همان ترم های نخست ارائه این دروس در دستور کار دانشگاه قرار بگیرد. از این رو دانشجویان نیز بایستی تمهیدات لازم برای اخذ این واحدها را در 4 ترم نخست برنامه ریزی نمایند. از مهم ترین و اصلی ترین دروس پایه مامایی می توان به تشریح، فیزیولوژی، ایمنی شناسی، میکروب شناسی و انگل شناسی اشاره نمود. در جدول زیر می توانید دروس پایه رشته مامایی را مشاهده کنید.

دروس پایه رشته مامایی
ردیف نام درس واحد
1 سلول شناسی و بافت شناسی 2
2 ایمنی شناسی 2
3 فیزیولوژی (1) 3
4 فیزیولوژی (2) 2
5 تشریح 1 2
6 تشریح 2 3
7 میکروب شناسی نظری 2
8 انگل شناسی و قارچ شناسی 1
9 میکروب شناسی نظری 2
10 میکروب شناسی عملی 1
مجموع 20

دروس پایه رشته مامایی جمعاً در 10 درس مختلف به ارزش 20 واحد ارائه شده که گذراندن آنها برای دانشجویان این رسته الزامی است. همچنین شایان ذکر است که اکثر این واحدها به عنوان پیش نیاز یکدیگر یا سایر واحدهای تخصصی این رشته تعریف می شوند. به همین دلیل گذراندن آنها در ترم های نخست می تواند شرایط لازم برای اخذ واحدهای تخصصی را نیز برای دانشجویان فراهم آورد. در غیر این صورت ممکن است چالش های زیادی پیش روی کاربران قرار گیرد.

دروس تخصصی الزامی رشته مامایی

دروس تخصصی الزامی رشته مامایی مشتمل بر 54 درس به ارزش 72 واحد است. این دروس به نوعی تخصص ها و مهارت های اصلی این رشته را در دانشجویان ایجاد خواهند کرد. از این رو باید اهتمام ویژه‌ای برای سپری کردن آنها در نظر بگیرید. رشته هایی مانند مامایی که مسئولیت های ویژه‌ای برای آنها تعریف شده و عملاً فارغ التحصیلان بایستی در قبال خدمات خود به صورت مستقیم مسئول باشند دروس تخصصی از اهمیت به مراتب بیشتری برخوردار است. زیرا هر گونه اشتباه در ارائه این خدمات ممکن است باعث بروز صدمات جانی در میان کاربران شود. به همین دلیل توصیه می کنیم که دانشجویان حتماً اهتمام خاصی برای اخذ و گذراندن این دروس داشته باشند. جدول دروس تخصصی الزامی رشته مامایی را در زیر مشاهده می کنید.

دروس تخصصی الزامی رشته مامایی
ردیف نام درس واحد
1 آسیب شناسی عمومی و اختصاصی 1
2 اصول خدمات بهداشت جامعه (بهداشت 1) 2
3 داروشناسی عمومی 1 2
4 داروشناسی 2 1
5 اصول و فنونی پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان 2
6 کارآموزی اصول و فنونی پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان 1
7 آمار حیاتی 2
8 روانشناسی عمومی، روان شناسی زن و خانواده 2
9 اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماری ها (بهداشت 2) 2
10 زبان تخصصی 2
11 اصول تغذیه مادر و کودک 2
12 تاریخ، اخلاق، قوانین و حقوق در مامایی 1
13 حقوق و پزشکی قانونی در مامایی 1
14 کارآموزی پزشکی قانونی در مامایی 1
15 جنین شناسی 2
16 ژنتیک 2
17 بارداری و زایمان 1 - بارداری طبیعی 2
18 کارآموزی بارداری طبیعی 1
19 بارداری و زایمان 2 - زایمان طبیعی، ایمن و فیزیولوژیک و روش های کاهش درد زایمان 2
20 کارآموزی زایمان طبیعی 2
21 بارداری و زایمان 3 - بارداری و زایمان غیرطبیعی 2
22 کارآموزی زایمان طبیعی و غیرطبیعی 2
23 بارداری و زایمان 4 - بیماری های داخلی و جراحی در بارداری و زایمان 1
24 نوزادان 2
25 کارآموزی نوزادان 1
26 بیماری های کودکان 2
27 کارآموزی بیماری های کودکان 1
28 نشانه شناسی و معاینات فیزیکی 1
29 کارآموزی نشانه شناسی و معاینات فیزیکی 1
30 فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی 1 3
31 فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی 2 2
32 فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی 3 2
33 فیزیوپاتولوژی و بیماری های جراحی 1
34 کارآموزی بیماری های داخلی و جراحی 1
35 ارتباطات، آموزش بهداشت و مشاوره در بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت 3) 1
36 بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت 4) 2
37 مدیریت و ارتقاء کیفیت در بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت 5) 1
38 کارآموزی بهداشت باروری، مادر و کودک و تنظیم خانواده 2
39 اصول روانپزشکی در مامایی 1
40 اختلالات عملکرد جنسی 1
41 رادیولوژی، سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان 1
42 اصول مدیریت و کاربرد آن در مامایی 2
43 بیماری های زنان و ناباروری 3
44 کارآموزی بیماری های زنان 2
مجموع 72

از میان دروس تخصصی الزامی رشته مامایی اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان و همچنین آسیب شناسی عمومی و اختصاصی و آمار حیاتی سه درسی هستند که واحد عملی دارند. بقیه دروس یا به صورت نظری و یا به صورت کارآموزی ارائه شده اند. معمولاً اخذ دروس تخصص الزامی از همان ترم های نخست آغاز شده و دانشجویان باید برای گذراندن تمام این 72 .واحد در طول 8 نیمسال تحصیلی برنامه ریزی مدونی داشته باشند تا به چالش نخورند. در نظر داشته باشید که این دروس نیز قوانین مشخصی دارند. به عنوان مثال ممکن است پیش نیاز یا هم نیاز یکدیگر باشند. از این رو در انتخاب دروس تخصصی باید حتماً به این قوانین نیز دقت شود.  

دروس تخصصی اختیاری رشته مامایی

دروس تخصصی اختیاری رشته مامایی تکمیل کننده دروس تخصصی الزامی این رشته هستند. در این بخش 20 درس به ارزش 24 واحد برای دانشجویان در نظر گرفته شده است که البته آنها موظف به پاس کردن تنها 2 واحد از میان این 24 واحد می باشند. این دو واحد بنا به تشخیص دانشکده های مختلف ارائه می شود. البته معمولاً امکان انتخاب میان چند درس برای دانشجویان وجود خواهد داشت. اما با این حال انتخاب این 2 واحد هم به قوانین دانشکده و هم به انتخاب خود دانشجو باز می گردد. جدول دروس تخصصی اختیاری رشته مامایی را می توانید در زیر مشاهده کنید.

دروس تخصصی اختیاری رشته مامایی
ردیف نام درس واحد
1 تغذیه در بیماری های مادر و کودک 1
2 بی حسی و بیهوشی و احیاء در مامایی 1
3 روش تحقیق و طراحی طرح تحقیق 1
4 سیستم های اطلاع رسانی پزشکی (فناوری اطلاعات در مامایی) 1
5 رشد و تکامل 1
6 آمادگی برای زایمان و زایمان فیزیولوژیک 2
7 اجرای طرح حل مشکل حرفه ای یا مقاله تحقیقی در مامایی 1
8 تئوری ها و مدل های مامایی و بهداشتی 1
9 جامعه شناسی و آسیب شناسی اجتماعی زنان 1
10 مامایی مبتنی بر شواهد 1
11 درمان های تکمیلی و جایگزینی در مامایی 1
12 کارآموزی درمان های تکمیلی و جایگزینی در مامایی 1
13 طب سنتی و گیاه درمانی در مامایی 1
14 بیولوژی تولید مثل 1
15 مدیریت اقتصاد بهداشت 1
16 آموزش به بیمار و مراجعه کننده 1
17 تغذیه قبل، حین و بعد از بارداری 1
18 ترویج تغذیه با شیر مادر 1
19 مامایی و بهداشت باروری در بحران ها و بلایا 1
20 مامایی و بهداشت باروری در سلامت شهری 1
مجموع 24

دقت داشته باشید که برای انتخاب 2 واحد از میان دروس تخصصی اختیاری رشته مامایی دقت به یک نکته بسیار مهم هم الزامی است. با توجه به اینکه دروس تخصصی معمولاً تاثیر بسیار زیادی روی مهارت ها و تخصص های کاربران دارند، از این رو توصیه می کنیم که در انتخاب این دو واحد به این نکته نیز دقت کنید. سعی داشته باشید تا درسی را انتخاب کنید که برای بازار کار به آن نیاز پیدا خواهید کرد و می تواند کیفیت مهارت های شما را افزایش دهد. در برخی مواقع پاس کردن یک درس ممکن است شرایط به مراتب بهتری برای شما در بازار کار ایجاد نماید. از این رو در انتخاب این درس به جای راحت بودن به این موضوع دقت کنید تا در نهایت انتخاب شما بهینه شود.

دروس کارآموزی در عرصه مامایی

همان طور که اشاره کردیم دانشجویان رشته مامایی باید 16 .واحد کارآموزی را نیز در این رشته سپری نمایند. دقت کنید که این بحث از دروس رشته مامایی اهمیت به مراتب بیشتری نسبت به همه دروس دارند. معمولاً رشته های علوم پزشکی همراه با دوره های عملی هستند که در این دوره ها تخصص های لازم برای ورود به بازار کار رشته مورد نظر به صورت عملی توسط افراد با تجربه به دانشجویان آموخته می شود. در بسیاری از رشته ها نیز این دروس الزامی هستند و دانشجویان حتماً باید برای اخذ آنها اقدام کنند. در رشته مامایی نیز 16 واحد کارآموزی در نظر گرفته شده که باید توسط دانشجویان گذرانده شود. دقت داشته باشید که طبق اعلام شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی برای هر واحد کارآموزی در عرصه می بایست 51 ساعت آموزشی در نظر گرفته شود و برای هر واحد کارآموزی در عرصه زایمان نیز 102 ساعت آموزشی باید لحاظ شود. در جدول زیر می توانید دروس کارآموزی در نظر گرفته شده برای رشته مامایی را مشاهده کنید.

دروس کارآموزی در عرصه رشته مامایی
ردیف نام درس تعداد واحد
1 کارآموزی در عرصه بارداری طبیعی و غیرطبیعی 3
2 کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیر طبیعی (1) 2/5
3 کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیر طبیعی (2) 2/5
4 کارآموزی در عرصه بیماری های زنان و ناباروری 2
5 کارآموزی در عرصه بهداشت باروری، مادر و کودک و تنظیم خانواده 2
6 کارآموزی در عرصه نوزادان نیازمند مراقبت های ویژه 1
7 کارآموزی در عرصه بیماری های داخلی و جراحی در بارداری 1
8 کارآموزی در عرصه مدیریت و کاربرد آن در مامایی 1
9 کارآموزی در عرصه رادیولوژی و سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان 1
مجموع واحد ها 16 واحد

بایستی به صورت ویژه تاکید کنیم که گذراندن این دروس اهمیت بسیار زیادی داشته و حتماً باید برای اخذ آنها در 4 نیمسال آخر به صورت مرتب اقدام شود. دقت کنید که دروس کارآموزی نیز تاثیر بسیار زیادی روی فراگیری آموزش های حرفه‌ای و تخصصی مامایی دارند.

آیا می دانید در شرایط فعلی چه رتبه ای در کنکور کسب می کنید؟ نرم افزار تخمین رتبه کنکور

بازار کار رشته مامایی

رشته مامایی یکی از محبوب ترین و پرطرفدارترین رشته های علوم پزشکی هم در دانشگاه و هم در بازار کار محسوب می شوند. با توجه به اینکه مسئولیت های بسیار گسترده برای ماما در جامعه امروز تعریف می شود از این رو نیاز به داشتن افراد متخصص در این رشته نیز بسیار بیشتر از سایر رشته ها است. فارغ التحصیلان رشته مامایی هم می توانند در بیمارستان ها استخدام شوند و هم شرایط حضور در مراکز درمانی خصوصی را نیز دارا هستند. حتی امروزه ماماهای خصوصی نیز در جامعه ما رایج شده و بسیاری از فارغ التحصیلان این رشته به صورت خصوصی در خانه به ارائه خدمات مربوط به رشته مامایی می پردازند.

نکته بسیار جالب درباره بازار کار رشته مامایی این است که بر خلاف سایر رشته ها که برای ورود به بازار کار مناسب نیاز به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر دارند، فارغ التحصیلان مامایی در همان مقطع کارشناسی نیز با یک بازار کار فوق العاده عالی رو به رو میشوند. در کنار تمام پست های مدیریتی و سرپرستی این عزیزان می توانند در زایشگاه ها و بیمارستان ها نیز هم به عنوان ماما و هم به عنوان مسئول یک بخش به خدمت بپردازند.

نکته بسیار جالب درباره فارغ التحصیلان این رشته این است که در هر کلینیک و بیمارستانی مسئولیت های بسیار زیادی برای ما تعریف می شود که امکان اجرای تمامی مسئولیت ها توسط یک نفر وجود ندارد و عملاً حتی در یک مرکز درمانی کوچک نیز نیاز به استخدام و وجود چند ماما خواهد بود.

به صورت خلاصه اگر بخواهیم بازار کار رشته مامایی را مورد بررسی و آنالیز قرار دهیم باید عنوان کنیم که فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی در این رشته نیز می توانند با یک بازار کار فوق العاده جذاب روبرو شده و بدون هیچگونه معطلی و بلافاصله بعد از پایان دوران تحصیلات با حقوق مناسب وارد بازار کار شوند.

گرایش های رشته مامایی

شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هر چند سال به چند سال برنامه آموزشی رشته های مختلف زیر مجموعه خود را به همراه گرایش های مختلف مربوط به آن را تعریف کرده و در اختیار کاربران قرار می‌دهد. در هر بار بازنگری صورت گرفته در سرفصل ها و دروس تعیین شده برای هر رشته و همچنین گرایش های مختلف تغییرات ایجاد می شود. طبق آخرین بازنگری به عمل آمده به عنوان برنامه آموزشی دوره کارشناسی پیوسته رشته مامایی برای این رشته در مقطع کارشناسی هیچگونه گرایشی تعریف نشده و دانشجویان و علاقه‌مندان برای انتخاب گرایش های تخصصی می توانند در مقطع تحصیلی بالاتر اقدام کنند.

کاربردهای رشته مامایی

رشته مامایی از آن دسته از رشته هایی است که هرچند کاربردهای آن به صورت متمرکز بر روی بخش خاصی از جامعه پزشکی و درمان در کشور قرار می گیرد اما با این حال اهداف و کاربردهای مختلفی را می توان برای این رشته تعریف کرد. بخش قابل توجهی از کاربرد های این رشته به ارتقای سطح بهداشت و سلامت زنان باردار و کودکان مربوط می شود و بخشی از کاربردهای آن نیز مربوط به افزایش ارتقاء سطح کیفیت آموزش های لازم در این باره خواهد بود.

اگر بخواهیم کاربردهای اصلی و شاخص رشته ای مامایی را لیست کنیم موارد زیر می توانند گزینه های اصلی در این لیست باشند:

  • کمک به ارتقاء شاخص های مرتبط با سلامت باروری زنان و خانواده
  • کاهش مشکلات سلامتی مربوط به مادر و جنین
  • کاهش آمار مرگ و میر ناشی از دوران بارداری چه در میان زنان باردار و چه در میان نوزادان
  • ترویج زایمان های طبیعی در کشور
  • بالا بردن سطح آموزش های لازم در میان زنان باردار و خانواده ها
  • فراهم کردن بستر مناسب برای دریافت خدمات مشاوره از سوی خانواده ها و زنان باردار قبل از مراجعه به متخصص زنان زایمان
  • بالا بردن فرهنگ برخورد با بارداری در جامعه امروز
  • کمک به مردم مناطق محروم در زمینه افزایش کیفیت بهداشت دوران بارداری
  • شناسایی نیازهای جامعه کشور در چالشهای مربوط به بارداری چه از نظر جسمی و چه از نظر روانی و عاطفی
  • ارتقاء سطح علمی کشور در زمینه بهداشت زمان بارداری در دانشگاهها و مراکز علمی
  • کشف استعداد ها در زمینه فعالیت های مامایی و استفاده از خلاقیت های دانشجویان برای ارتقای نظام سلامت در زمینه بارداری
  • امکان ایجاد شرایط عالی برای نظارت بر واکسیناسیون مادر و نوزاد
  • کنترل برنامه های غربالگری نظام سلامت در دوران بارداری
  • ارائه مقالات و طرح های پژوهشی در زمینه پیشگیری و مدیریت بارداری

ملاحظه می کنید که هرچند اکثر کاربردهای این رشته به نوعی مربوط به زمان بارداری و نوزادان می شود؛ اما با این حال گستردگی قابل توجهی برای کاربردهای این رشته می توان مشاهده کرد.

درآمد رشته مامایی

صحبت درباره درآمد دانش آموختگان رشته مامایی در بازار کار بسیار زیاد است. درباره میزان حقوق افراد فارغ التحصیل در این رشته در درجه اول باید به عوامل موثر اشاره کنیم. با توجه به اینکه میانگین حقوق در نظر گرفته شده برای فارغ التحصیلان این رشته در پست ها و ردیف های شغلی مختلف تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند از این رو لازم است تا ابتدا عوامل موثر بر افزایش حقوق این عزیزان را باهم بررسی کنیم و سپس به بررسی میزان حقوق رشته مامایی بپردازیم.

  • در درجه اول از اصلی ترین عوامل تاثیر گذار بر روی درآمد رشته مامایی می توان به ردیف شغلی تعریف شده برای این عزیزان اشاره کرد. ردیف های شغلی مدیریتی معمولاً دارای حقوق بیشتری هستند.
  • مرکز درمانی مورد نظر نیز یکی دیگر از عوامل موثر در تعیین میزان حقوق این افراد است. بیمارستان های دولتی و یا کلینیک های خصوصی هر یک حقوق و مزایای خاصی برای ماماها در نظر می گیرند.
  • میزان تجربه و مهارت های افراد نیز تاثیر بسزایی بر روی میزان حقوق آنها خواهد داشت.
  • ساعات کاری و شیفت های تعیین شده کاری از دیگر عوامل موثر برای ماماها می باشند.

با بررسی تمام این عوامل و برخی عوامل مشخص دیگر مانند میزان سابقه کاری و میزان تحصیلات به صورت متوسط می توان حقوق قابل توجهی برای افراد فارغ التحصیل در این رشته متصور شد.

نیاز به تخصص ها و مهارت های رشته مامایی روز به روز در کشورها بیشتر می شود. نیاز بیشتر به فارغ التحصیلان این رشته می تواند درآمد بیشتر را نیز برای این عزیزان به دنبال داشته باشد.

ادامه تحصیل در رشته مامایی

نوبت بررسی شرایط ادامه تحصیل در رشته مامایی می رسد. علاقه‌مندان به حضور در ردیف های شغلی بهتر و همچنین کسب درآمد های بیشتر معمولاً ترجیح می‌دهند تا تحصیلات خود را در مقاطع تحصیلات تکمیلی ادامه داده و با دانش و مهارت های بیشتری وارد بازار کار شوند. از این گذشته برخی از افراد نیز با هدف رسیدن به جایگاه های علمی تعیین شده برای رشته مامایی سعید در حضور در این رشته در مقاطع تحصیلی بالاتر دارند. با توجه به این موضوع بر آن شدیم تا امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و مقطع دکترا در رشته مامایی برای شما بررسی کنیم.

خوشبختانه در حال حاضر امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد برای دانشجویان رشته مامایی در دانشگاه های کشور وجود دارد. ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد برای فارغ التحصیلان مجموعه کارشناسی رشته مامایی به دو صورت در دسترس است. در وهله اول این عزیزان می توانند در کنکور کارشناسی ارشد مامایی شرکت کرده و بعد از قبولی در این کنکور در یکی از گرایش های تعریف شده برای این رشته در مقطع کارشناسی ارشد به ادامه تحصیل بپردازند. در حال حاضر در مقطع کارشناسی ارشد رشته مامایی گرایش های بهداشت مادر و کودک و آموزش مامایی، مشاوره مامایی، مدیریت مامایی، آموزش مامایی، مامایی قانونی و مامایی جامعه نگر تعریف شده است. همه گرایش های کارشناسی ارشد مامایی جذابیت ها و مزیت های خاص خود را دارند.

همچنین فارغ التحصیلان مجموعه کارشناسی رشته مامایی می توانند به جای حضور در کنکور کارشناسی ارشد خود این رشته در کنکور ارشد رشته های زیرمجموعه علوم پزشکی وزارت بهداشت حضور پیدا کرده و ادامه تحصیل خود را بر نقطه کارشناسی ارشد در رشته های نزدیک به مامایی دنبال کنند. دقت داشته باشید که آخرین مصوبه های ارائه شده از سوی آموزش عالی علوم پزشکی امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در بسیاری از رشته ها را برای فارغ التحصیلان رشته مامایی در مقطع کارشناسی فراهم کرده است. رشته هایی مانند فیزیولوژی، علوم تغذیه و آموزش بهداشت و چند رشته دیگر از جمله رشته هایی هستند که کارشناس مامایی می تواند برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در آنها حضور به عمل آورد.

حضور در مقطع دکترا برای فارغ التحصیلان رشته مامایی در درجه اول به رشته تحصیلی آنها در مقطع کارشناسی ارشد بستگی دارد. اگر برای مقطع کارشناسی ارشد از سایر رشته های مجاز برای مامایی استفاده کرده باشید عملاً در مقطع دکترا نیز بایستی رشته مرتبط با رشته کارشناسی ارشد خود را دنبال نمایید. دست فارغ التحصیلان کارشناسی رشته مامایی از این نظر کاملاً باز است و آنها می توانند چندین رشته مختلف زیر مجموعه علوم پزشکی را در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا را دنبال نمایند.

همچنین امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترا به صورت اختصاصی برای رشته مامایی نیز تعریف شده است. البته دقت داشته باشید که ادامه تحصیل در مقطع دکترا در رشته مامایی به تازگی وارد دانشگاه های کشور شده و هنوز خیلی از دانشگاهها که چنین شرایطی را برای دانشجویان و علاقمندان فراهم نکرده اند. اما با این حال شاهد پیشرفت های جالبی در این باره هستیم.

فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد مامایی می توانند در گرایش های مانند بهداشت باروری، بیولوژی تولید مثل، آموزش پزشکی، فیزیولوژی، انفورماتیک پزشکی، گفتار درمانی و برخی دیگر از رشته های مرتبط با مامایی در مقطع دکترا به ادامه تحصیل بپردازند. همچنین امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترا در رشته زیست شناسی در گرایش های مختلف که زیر نظر وزارت علوم است برای فارغ التحصیلان رشته مامایی امکان پذیر است.

رشته مامایی در جهان

رشته مامایی در جهان نیز جذابیت های بسیار زیادی داشته و بسیاری از افراد برای ادامه تحصیل این رشته را انتخاب می نمایند. این رشته در سطح جهان هم از نظر بازار کار و شرایط درآمدی در وضعیت بسیار مناسبی قرار گرفته و هم از نظر ادامه تحصیل می توان از خدمات بهترین و برترین دانشگاه های جهان استفاده نمود. حتی دانشجویان ایرانی نیز می توانند برای ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلی بالاتر از خدمات بهترین دانشگاه های جهان استفاده نمایند.

رشته مامایی در جهان (Midwife) به دلیل نیاز مبرم جامعه انسانی به رعایت بهداشت در زمان بارداری اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دور افتاده و محروم جهان از جمله کشورهای قاره آفریقا نیازهای بهداشتی در زمان بارداری به مراتب زیاد شده و افزایش روز افزون جمعیت نیز باعث می‌شود تا نیاز به تخصص و مهارت های رشته باز هم افزایش پیدا کند.

برای اینکه شرایط رشته مامایی در جهان را بهتر درک کنید لازم دانستیم تا برترین دانشگاه های جهان و همچنین میانگین حقوق افراد فارغ التحصیل در این رشته در کشورهای مختلف را با شما در میان بگذاریم. در حال حاضر طبق آخرین رده بندی برترین دانشگاه های جهان برای رشته مامایی در استاندارد QS رتبه بندی زیر را شاهد هستیم:

  • دانشگاه پنسیلوانیا در فیلادلفیا آمریکا
  • King’s college لندن
  • دانشگاه جان هاپکینز در بالتیمور آمریکا
  • دانشگاه واشنگتن در سیاتل آمریکا
  • دانشگاه ساوتهمپتون در انگلیس
  • دانشگاه منچستر انگلیس
  • دانشگاه وایلی آمریکا
  • دانشگاه کارولینای شمالی در آمریکا
  • دانشگاه آلبرتا در کانادا
  • دانشگاه تورنتو در کانادا

همچنین در میان دانشگاه های قاره آسیا نیست دانشگاه چینی ها در هنگ کنگ و همچنین دانشگاه ملی سنگاپور بهترین جایگاه را در رده بندی برترین دانشگاه های جهان برای رشته مامایی در اختیار دارند. امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز در برترین دانشگاه جهان برای فارغ التحصیلان رشته مامایی وجود دارد و هر ساله برنامه های تحصیلی مختلفی نیز برای پذیرش دانشجویان بین المللی در این رشته تعریف می شود.

بازار کار رشته مامایی در جهان نیز شرایط بسیار مناسبی دارد. البته دقیقاً مانند بازار کار ایران فعالیت در این رشته در بازار کار جهانی نیز البته به عوامل موثر مختلف می‌تواند درآمد متفاوتی را برای فارغ التحصیلان در این رشته به دنبال داشته باشد. در حال حاضر میانگین حقوق افراد شاغل در رشته مامایی در هر سال نزدیک به ۹۰ هزار دلار است. افراد تازه‌کار که به تازگی فارغ التحصیل شده و هنوز تجربه بالایی در این زمینه ندارند می توانند به درآمدهای ۳۸ هزار دلاری برسند و افراد با تجربه و تخصص های بالاتر نیز می تواند درآمد خود را تا ۱۱۶ هزار دلار در سال افزایش دهند.

همچنین کسانی که تخصص های بالاتری را در رشته مامایی کسب کرده و به عنوان پرستار ماما استخدام شده باشند می توانند به میانگین حقوقی 100 هزار دلاری برسند. افراد تازه کار با این تخصص می‌توانند حقوق ۷۷ هزار دلاری داشته باشند و افراد با تجربه بالاتر نیز می‌توانند تا میزان حقوق ۱۲۵ هزار دلار در سال برسند. البته شایان ذکر است که بر اساس کشور محل کار و حتی شهر محل کار ممکن است حقوق رشته مامایی در جهان تفاوت های قابل توجهی داشته باشد.

معرفی کامل رشته مامایی | تاریخچه، دانشگاه های برتر، نمونه کارنامه قبولی، واحدهای درسی، ادامه تحصیل، بازارکار و درآمد رشته مامایی در ایران
5 می به عنوان روز جهانی مامایی نام گذاری شده است.

مقایسه رشته مامایی با رشته زنان و زایمان

یکی از چالش های ذهنی که برای افراد علاقمند به رشته مامایی در میان دانشجویان ایرانی وجود دارد این است که آیا امکان ادامه تحصیل در رشته زنان و زایمان در ادامه برای فارغ التحصیلان رشته مامایی وجود دارد و یا اینکه چه شباهت هایی میان رشته مامایی و رشته زنان و زایمان است. دقت داشته باشید که همانطور که اشاره کردیم رشته مامایی به عنوان یکی از زیر مجموعه های گروه پزشکی در مقطع کارشناسی در دانشگاه های کشور ارائه می شود. دانشجویان می توانند با حضور در مقطع کارشناسی دوره لیسانس مامایی را سپری کرده و در این دوره فارغ التحصیل شوند.

اما رشته زنان و زایمان به عنوان یکی از تخصص های بسیار مهمه رشته پزشکی محسوب می شود و فرآیند ورود و فارغ التحصیلی از آن با رشته مامایی کاملاً متفاوت است. علاقه‌مندان به تحصیل در رشته زنان و زایمان می بایست ابتدا ۷ سال دوره عمومی پزشکی را در دانشگاه پشت سر گذاشته و سپس برای مقاطع بالاتر و در بخش تخصص های حرفه‌ای وارد رشته زنان و زایمان شوند. با توجه به این موضوع امکان ادامه تحصیل در تخصص زنان و زایمان برای فارغ التحصیلان رشته مامایی نیز عملاً وجود نخواهد داشت.

پرسش و پاسخ

بازار کار رشته مامایی در ایران و جهان چگونه است؟

رشته مامایی از آن دسته از رشته هایی است که نیاز به تخصص های آن روز به روز در ایران و جهان بیشتر می شود و با افزایش جمعیت این نیاز باز هم بیشتر خواهد شد. از این رو بازار کار بسیار مناسبی برای فارغ التحصیلان این رشته در ایران و جهان می‌توان متصور بود. دانش آموختگان رشته مامایی حتی بعد از به اتمام رساندن دوره کارشناسی نیز می تواند بلافاصله وارد بازار کار شوند.

تفاوت های رشته مامایی با رشته زنان و زایمان در چیست؟

همانطور که در بالا اشاره کردیم رشته مامایی با رشته زنان و زایمان دو رشته کاملاً متفاوت هستند و فرایند تحصیل در این رشته ها نیز با یکدیگر متفاوت است. رشته زنان و زایمان یکی از مهم‌ترین تخصص های پزشکی محسوب می‌شود که برای ورود به آن بایستی ابتدا ۷ سال دوره پزشکی عمومی را پشت سر گذاشته باشید. امکان ادامه تحصیل در تخصص زنان و زایمان بعد از فارغ التحصیلی در رشته مامایی برای علاقمندان وجود ندارد.

برترین دانشگاه ‌های رشته مامایی در ایران کدامند؟

دانشگاه های بسیار زیادی در سطح کشور امکان تحصیل در رشته مامایی را برای علاقمندان فراهم کرده‌اند. در حال حاضر دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه علوم پزشکی ایران و همچنین دانشگاه علوم پزشکی شیراز بهترین دانشگاه ها برای تحصیل در رشته مامایی در ایران محسوب می شوند.
نظرات و پرسش های خود را با ما در میان بگذارید...
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 Comments
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x