در این فیلم آموزشی با کاربرد نور و طیف‌های مختلف آن آشنا خواهیم شد.
کاربرد نور
به دلیل اینكه خورشید و دیگر اجرام آسمانی از ما بسیار دور هستند، ویژگیهای آنها را نمی‌توان به طور مستقیم اندازه‌گیری كرد. همچنین دمای اجسام بسیار داغ را نمی‌توان با ابزاری مانند دماسنج تعیین كرد؛ زیرا دماسنج در این دماها ذوب می‌شود؛ نوری که از ستاره یا سیاره‌ای به ما میرسد، نشان می‌دهد که آن ستاره یا سیاره از چه ساخته شده و دمای آن چقدر است؟
دانشمندان با دستگاهی به نام طیف سنج می‌توانند از پرتوهای گسیل شده از مواد گوناگون، اطلاعات ارزشمندی دربارۀ آنها به‌دست آورند. نور خورشید، اگرچه سفید به نظر میرسد اما با عبور از قطره‌های آب موجود در هوا، كه پس از بارش هنوز در هوا پراكنده است، تجزیه می‌شود و گستره‌ای پیوسته از رنگها را ایجاد میكند. این گسترۀ رنگی، شامل بینهایت طول موج از رنگهای گوناگون است
تعیین دمای خورشید با استفاده از نور صورت می‌گیرد.
طیف نور
چشم ما تنها میتواند گسترۀ محدودی از نور را ببیند. به این گستره، که رنگهای سرخ،نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش را در برمی‌گیرد، گسترە مرئی می‌گویند. بررسی‌ها نشان می‌دهد كه نور خورشید شامل گسترۀ بسیار بزرگتری از این پرتوهاست.
پرتوهایی که از نوع پرتوهای الكترومغناطیسی است و با خود انرژی حمل میكند به طوری که هر چه طول موج آن كوتاه‌تر باشد، انرژی بیشتری با خود حمل می‌کند؛ برای نمونه انرژی نور آبی از نور سرخ بیشتر است.
یکی از ویژگیهای موج، طول موج است که آن را با λ نمایش می‌دهند.
مثال
تست: در میان عبارتهای زیر، چند عبارت درست است؟
از دستگاه طیفسنج جرمی برای تعیین جرم اجرام آسمانی استفاده می‌شود.
نور، شکلی از انرژی است که بهصورت موج منتشر می‌شود.
نور خورشید دارای گستره‌ای پیوسته از رنگها شامل بینهایت طول موج است.
گسترۀ مرئی شامل طول موجهایی از 400 تا 700 نانومتر است و 7 رنگ متفاوت را شامل می‌شود.
اختلاف انرژی اجسام مختلف، با توجه به امواج ساطع شده از آنها قابل تشخیص است.
1) 5
2) 4
3) 3
4) 2
گزینه 2 پاسخ صحیح می باشد. برای مشاهده پاسخ تشریحی این سوال ویدئوی آموزشی را ببینید.
به منظور آشنایی بیشتر با کاربرد نور و شناخت طیف‌های آن می‌توانید فیلم آموزشی را مشاهده کنید.
سوالات متداول
1) تعیین دمای خورشید و دیگر اجرام آسمانی
2) تعیین مواد سازندۀ ستارهها و سیارهها
با استفاده از دستگاه طیف سنج
