در این ویدئوی آموزشی از عربی پایه دهم به بررسی کلمات معرب و مبنی می پردازیم.
کلمات در زبان عربی یا معرب هستند و یا مبنی. در ادامه هر کدام از نقش های معرب و مبنی را توضیح می دهیم.
معرب
معرب: کلمه ای است که حرکت آخر آن با توجه به نقش هایی که می گیرد تغییر می کند. به عبارت دیگر اعراب مخصوص هر نقش در آخرش ظاهر می شود. به مثال هایی از کلمات معرب توجه کنید:
“اسماءُ اللّهِ فی القُرآنِ کثیرهٌ”
“نَعبُدُ اللهَ مخلصین لهُ الدّینَ”
“اللّهُ خیرٌ حافِظاً”
کلمه “الله” در مثال های قبل همه معرب هستند و بنا به نقشی که در جمله گرفته اند، اعراب متفاوت دارند.
کلماتی که حرف آخر آن با توجه به نقش آن در جمله اعراب می پذیرد، معرب می باشند.
مبنی
مبنی: کلمه ای است که حرکت آخر آن همیشه ثابت است و در نقش های مختلف، اعراب مخصوص هر نقش را نمی گیرد.
“خَرَجَ ذلکَ”
“رأیتُ ذلکَ”
“هذا کتابُ ذلکَ”
در نمونه های فوق کلمه “ذلکَ” مبنی می باشد.
در مثال 1 کلمه ذلکَ” مبنی است و نقش فاعل دارد و محلاً مرفوع می باشد.
در مثال 2 “ذلکَ” مبنی است که مفعول و محلاً منصوب است.
در مثال 3 “ذلکَ” مبنی و نقش مضاف الیه را دارد که محلا منصوب می باشد.
کلمه «ذلکَ» به ترتیب در نقش فاعل، مفعول، مضاف الیه قرار دارد، ولی اعراب ویژه نقشها را نپذیرفته، که در چنین حالتی می گویند، اعراب محلی گرفته است.
برای درک بهتر کلمات معرب و مبنی و مشاهده مثال های کاربردی از این مبحث به همراه توضیحات تکمیلی می توانید ویدئوی آموزشی این جلسه را مشاهده نمایید.
سوالات متداول
به کلماتی که حرف آخر آن با توجه به نقش آن در جمله اعراب می پذیرد، معرب می گویند.
به کلمات که بی توجه به نقش آن در جمله اعراب حرف آخر آن همواره ثابت است، مبنی گفته می شود. مانند ذلکَ
به اعراب که کلمات مبنی در جمله که همواره ثابت است، اعراب محلی گفته می شود.
