در این مطلب از عربی پایه دهم به مبحث تقدم مفعول بر فاعل پرداخته می شود و نکات مهمی از این بحث بیان می گردد.
تقدم مفعول بر فاعل در زبان عربی
ساختار جمله در زبان عربی معمولا به شکل (فعل + فاعل + مفعول) است. اما گاهی ساختار جمله به شکلی قرار می گیرد که اول فعل و بعد مفعول بر فاعل مقدم می شود. در این صورت ساختار جمله (فعل + مفعول + فاعل) می شود.
تقدم مفعول بر فاعل عموما در صیغه هایی صورت می گیرد، که اسم ظاهر داشته باشند. مانند: «ذَهَبَ» و «ذَهَبَت» یا «یَذهَبُ» و «تَذهَبُ».
مورد دیگر تقدم مفعول بر فاعل زمانی است که مفعول، ضمیر متصل به فعل باشد، ( ی، ـکَ، ـکِ، ه، ها، نا…) و فعل هم سوم شخص مفرد باشد. در واقع ضمایر فوق هر گاه به فعل بچسبند نقش مفعولی می گیرند. مانند:
یَعرِفُها هذا المُعَلِّم
«یَعرِفُ» فعل، «ـها» مفعول به، «هذا» فاعل است. اگر بعد از اسم اشاره، اسمی با «ال» بیاید، نقش اصلی در جمله نمی گیرد.
در واقع زمانی که مفعول به این صیغه ها بچسبد، در این گونه جمله ها مفعول بر فاعل مقدم می شود.
معمولا در صیغه هایی که دارای اسم ظاهر باشند، تقدم مفعول بر فاعل صورت می گیرد.
مثالی از تقدم مفعول بر فاعل
مثالی از تقدم مفعول بر فاعل در زبان عربی در ادامه بیان شده است:
شاهَدَکُم اَلاُستاذُ فی ساحهِ المدرسهِ الکبیرهِ.
در این مثال «شاهَدَ» فعل، «کُم» مفعول، «اَلاُستاذُ» فاعل و مرفوع است.
برای مشاهده کامل آموزش مبحث تقدم مفعول بر فاعل ویدئوی آموزشی این جلسه را مشاهده کنید.
سوالات متداول
تقدم مفعول بر فاعل عموما در صیغه هایی صورت می گیرد که اسم ظاهر داشته باشند.
بله – در اغلب موارد در این جملات تقدم مفعول بر فاعل صورت می گیرد.
هرگاه فاعل قبل از فعل بیان شود، به نقش مبتدا در می آید.
